برنامه ۱۳۳۱ شفیع عیار آیا میدانستید که انشتاین مسلمان شده بود ؟

برنامه های تازه جمهوری پنجم : رزاق مامون

عثمان نجیب : برنامه‌ی های گفتاری گذرگاه اگر ره‌بران طالب، خبر نه دارند، ما خبر شان می‌کنیم

دیپلوماسی روز

احمدشاه راستا برنامه های فیس بوکی و یوتیوب تلویزیونی پندارها و گفتارها

بحث های ویدویویی نبی هیکل بحث های ویدویویی بیشتر

تلويزيون های افغانی انجمن حقوقدانان افغان در اروپا

عبدالناصر نورزاد رقابت میان محور شرق و غرب__جهان در انتظار چه است؟

عثمان نجیب اروپا، آب‌سواری در دست آمریکا با گشت‌آوری نیروی پوچ؟

عبدالناصر نورزاد جمهوری اسلامی ایران در مرحله جدید بازی در افغانستان به دنبال چه است

پوهندوی دوکتور سیدحسام مل مونږ د پاچا»سلطان« په ماتولو سره امریکا جوړه کړه — خو پاچاهان بیرته راغلل جمشید کوهستانی  هویت سیاسی تاجیک های ،(خراسان) افغانستان کجاست؟ سراج ادیب جنگ امریکا در افغانستان اسارت بود یا رستگاری ؟ بصیرهمت فشرده ای از بیانیه معاون رییس جمهور امریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ شرق تأثیر مهاجران افغان بر مناسبات ایران و افغانستان مهرالدین مشید این هم می گذرد پوهندوی دوکتور سیدحسام مل هماهنگی آمریکا با اسرائیل در حمالت غزه با اطالع از کشته شدن صدها غیرنظامی کریم پوپل تاریخچه نام گردیز

مهرالدین مشید مماشات خویشتن دارانۀ غرب با طالبان و پراگنده گی مخالفان طالبان شرق نگاهی به رابطۀ امارت اسلامی طالبان و حماس عطأالله عنایت رادمرد تجربۀ شکست خورده، حاکمیت های ناپایدارورهبران سرکش ایراف جدال عقاب و اژدها در زمین افغانستان؛ چین جای آمریکا را می‌گیرد؟ پوهندوی دوکتور سیدحسام مل ترامپ: رهبر جهان فاشیست؟   اقتصاد معاصر نقش گشایش کریدور واخان در توسعه بندر چابهار شرق موقعیت تاجیکستان در فرایند هم‌گرایی ترکی در آسیای مرکزی پوهندوی دوکتور سیدحسام مل در سوریه دیوانه ها پناهگاه را اداره می کنند

شنبه ۴ حوت  ۱۴۰۳ خورشیدی برابر با ۲۲ فبروری ۲۰۲۵ میلادی

نیکالی پلوتنیکف، رئیس مرکز مطالعات علمی و تحلیلی آکادمی علوم روسیه:

ایران و روسیه از آتش‌سوزی در افغانستان در امان نخواهند بود

«در روسیه هشدار می دهند که باید مطمئن شوید که خانه همسایه شما آتش نمی گیرد، در غیر این صورت خانه شما هم می سوزد. هم روسیه و هم ایران و هم سایر کشورهای همسایه افغانستان به یک افغانستان غرق در صلح، با ثبات و مرفه علاقه مند هستند.»

به گزارش ایرنا، دومین نشست هم اندیشی اندیشمندان ایران، افغانستان و روسیه با عنوان «چشم‌انداز امنیت منطقه‌ای» با همت انجمن علمی مطالعات صلح ایران، مرکز مطالعات علمی-تحلیلی آکادمی علوم روسیه و موسسه تحقیقات صلح و توسعه کابل روز (یکشنبه ۲۷ بهمن‌ماه) در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.

دکتر نیکالی پلوتنیکف، رئیس مرکز مطالعات علمی و تحلیلی آکادمی علوم روسیه در این نشست با اشاره به اینکه افغانستان از نظر تاریخی به عنوان چهارراه بین کشورهای آسیای مرکزی و غربی از یک سو و جنوب آسیا از سوی دیگر، موقعیت استراتژیک مهمی را به خود اختصاص داده، گفت: افغانستان به دلیل در دسترس بودن منابع آب شیرین و حوضه های آبی متعدد، جایگاه مهمی را در سیاست آب منطقه ای نیز در اختیار دارد. تعدادی از رودخانه های بزرگ فرامرزی از افغانستان سرچشمه می گیرند. افغانها منابع این رودخانه ها را با ایران، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و ترکمنستان تقسیم می کند.

وی با تاکید بر اینکه موضع رسمی روسیه نه تنها در همکاری با افغانستان، بلکه با سایر کشورها نیز واحد و یکسان است، افزود: موضع ما عدم مداخله در امور داخلی، حفظ روابط سیاسی مبتنی بر اعتماد و گفتگوی عملی با مقامات این کشور و همکاری های تجاری و اقتصادی متقابل و سودمند برای هر دو طرف است. در مورد افغانستان، ما بر ایجاد یک گفتگوی ملی بین الافغانی نیز تاکید داریم.

جهان تصویر واقعی از افغانستان امروز ندارد

نیکالی پلوتنیکف در ادامه سخنانش خاطر نشان کرد: ما تصویر واقعی از وضعیت فعلی افغانستان نداریم. یکی از دلایل این است که مقامات فعلی افغان کنترل نسبتا قوی بر فضای رسانه ای رسمی کشور ایجاد کرده اند. به همین دلیل برخی از گزارش های اپوزیسیون در نگاه اول قابل قبول هستند اما همیشه با واقعیت مطابقت ندارند. اکثر خبرنگاران و وبلاگ نویسان خارجی که در پوشش مسائل افغانستان تخصص دارند، در این کشور زندگی نمی کنند و از آن خبر ندارند. قضاوت های آنها اغلب سطحی است و اغلب بر اساس اطلاعات دریافت شده از یکی از گروه های اپوزیسیون افغان پراکنده در سراسر جهان است.

وی با اشاره به اینکه مرکز ما از بهار سال گذشته با تعدادی از نهادهای علمی و آموزشی در افغانستان تماس های مستقیم برقرار کرده افزود: در ماه مه به دعوت ما هیئتی از آکادمی ملی علوم افغانستان به مسکو سفر کرد، در اواخر ماه ژانویه سال جاری ما میزبان نمایندگان یکی از نهادهای تحصیلات عالی افغانستان بودیم و در ماه مارس منتظر رئیس یکی از سازمان ها که در ارائه کمک های بشردوستانه به افراد نیازمند فعالیت می کند، در کابل هستیم.

رئیس مرکز مطالعات علمی و تحلیلی آکادمی علوم روسیه در ادامه خاطرنشان کرد: بسیاری از متخصصین که تحصیلات عالی از جمله در خارج از کشور را دریافت کرده اند، به دلایل مختلف افغانستان را ترک کردند. برخی بازگشتند، برخی از کسانی که افغانستان را ترک نکردند، به کار بازسازی کشور پیوستند. با این وجود، کمبود شدید متخصصین واجد شرایط در افغانستان وجود دارد. علوم پایه، تحصیلات عالی و تحصیلات استثنایی افغانستان مشکلات بزرگی دارند.

نیکالی پلوتنیکف در ادامه سخنانش افزود: ما می بینیم که حکومت فعلی افغانستان به توسعه روابط تجارتی و اقتصادی، شکل گیری سیستم بانکی توجه دارد. ما توانستیم سیستم جمع آوری مالیات را ایجاد کنیم. تمایل به فعال کردن تجارت های کوچک در افغانستان وجود دارد. مبارزه با فساد، قاچاق کالا و کشت و تولید مواد مخدر تریاک وجود دارد. در افغانستات امروز هم این درک وجود دارد که اقتصاد اساس احیای زندگی صلح آمیز در افغانستان است.

وی با اذعان به اینکه افغانستان به شدت به کمک های بشردوستانه بین المللی وابسته است، گفت: بر اساس گزارش سازمان ملل، امسال تقریبا نیمی از جمعیت این کشور (تقریبا ۲۳ میلیون نفر) به کمک های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. در عین حال، دسترسی بشردوستانه به افغانستان به دلایل بسیاری آسان نیست. تلاش های قابل توجهی برای احیای سیستم مراقبت های پزشکی مورد نیاز است. برای درمان حیوانات اهلی هیچ دامپزشکی در این کشور وجود ندارد.

هنوز گروه های تروریستی در افغانستان فعال هستند

رئیس مرکز مطالعات علمی و تحلیلی آکادمی علوم روسیه با اشاره به خطر افراط گرایی در افغانستان گفت: جنگجویان سازمان های مختلف افراطی و تروریستی هنوز هم یک تهدید جدی هستند. مقامات افغان می گویند که شاخه داعش در کشور سرکوب شده، اما اقدامات تروریستی ادامه دارد.

وی با برشمردن حمله های تروریستی رخ داده در افغانستان در چندماه اخیر گفت: اگر این جنگجویان داعش نیستند که این حملات را انجام می دهند، پس چه کسی، چرا آنها در خاک افغانستان فعالیت می کنند یا از خاک آن برای حمله به کشورهای دیگر استفاده می کنند؟

نیکالی پلوتنیکف در ادامه سخنانش به باقی ماندن تهدید مین در بخش بزرگی از افغانستان اشاره کرد و گفت: مهمات منفجر نشده و مین های جابجا شده در جریان درگیری های چند دهه اخیر هنوز جان بسیاری از مردم افغانستان را می گیرد. از تعداد کل قربانیان، ۸۶ درصد آنها کودکان هستند.

نبود امنیت، سرمایه گذاران را فراری می دهد

وی با اشاره به اعمال محدودیت از سوی طالبان برای تحصیل و کار زنان و دختران افزود: مسائل امنیتی و همچنین محدودیت های حقوق زنان و دختران برای کار، تحصیل و مراقبت های پزشکی و درمانی، نقش مهمی در عدم جذب سرمایه گذاری خارجی ایفا می کند. تا زمانی که این مشکل حل نشود، بعید است که سرمایه گذاران خارجی به طور دسته جمعی به افغانستان بروند.

رئیس مرکز مطالعات علمی و تحلیلی آکادمی علوم روسیه با تاکید بر اینکه بسیاری از کشورها حکومت طالبان را به رسمیت نمی شناسند، اما به یک افغانستان با ثبات علاقه مند هستند، افزود: همانطور که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در آخرین مجمع اقتصادی سن پترزبورگ گفت، لازم است براساس واقعیت ها در افغانستان پیش برویم. ظاهرا یک ضرب المثل آلمانی وجود دارد که می گوید: هیچ شادی بیش از اینکه خانه همسایه آتش بگیرد، وجود ندارد. برعکس آن، در روسیه هشدار می دهند که باید مطمئن شوید که خانه همسایه شما آتش نمی گیرد، در غیر این صورت خانه شما هم می سوزد. هم روسیه و هم ایران و هم سایر کشورهای همسایه افغانستان به یک افغانستان غرق در صلح، با ثبات و مرفه علاقه مند هستند.

روبیو: وضعیت امنیتی در افغانستان وخیم‌تر شده است

به گزارش ایراف،روبیو در مصاحبه‌ای با خبرنگار کانادایی-امریکایی کترین هریج، مدعی شد که نبود نیروهای امریکایی در منطقه مانع از مبارزه موثر با این گروه‌های تروریستی شده است.

او تاکید کرد: “در حالی که وضعیت امروز را با پیش از ۱۱ سپتامبر مقایسه نمی‌کنم، به نظرم هر زمان که مناطقی تحت حاکمیت مورد مناقشه باشند و دولتی کنترل کامل بر تمامی قلمرو خود نداشته باشد، این مسئله فرصتی برای این گروه‌ها ایجاد می‌کند. تفاوت امروز با ۱۰ سال پیش این است که دیگر نیروهای آمریکایی در منطقه نداریم که بتوانند این گروه‌ها را هدف قرار دهند و با آن‌ها مقابله کنند.”

وی اضافه کرد که در برخی موارد، حکومت سرپرست طالبان با اقدامات علیه داعش یا القاعده همکاری کرده است، اما این همکاری در همه موارد صورت نگرفته است.

وزیر خارجه امریکا وضعیت افغانستان را بسیار نامطمئن ارزیابی کرده و افزود که این نگرانی‌ها محدود به افغانستان نیست و سوریه نیز از این قاعده مستثنی نیست.

ماه گذشته، کمیته نظارت بر تحریم‌های شورای امنیت ملل متحد گزارشی منتشر کرد که نشان می‌دهد حکومت سرپرست طالبان شرایط مناسبی برای القاعده فراهم کرده و خانه‌های امن و اردوگاه‌های آموزشی در سراسر افغانستان در اختیار این گروه گذاشته است.

این گزارش تاکید دارد که اعضای رده پایین القاعده به همراه خانواده‌هایشان تحت حفاظت استخبارات حکومت سرپرست در مناطقی از کابل، مانند قلعه فتح‌الله، شهر نو و وزیر اکبر خان سکونت دارند، اما رهبران ارشد این گروه در مناطق دورافتاده‌ای همچون بلغلی در ولایت سرپل، کنر، غزنی، لوگر و وردک مستقر شده‌اند.

این درحالی است که طالبان همواره این گزارش‌ها را رد می‌کند و تاکید دارد که اجازه استفاده از خاک افغانستان به هیچ گروه خارجی را نمی‌دهد.

آیا طالبان صلاحیت قانونی و جایگاه حقوقی برای لغو عضویت افغانستان در اساسنامه رم را دارد؟

افغانستان انترنیشنل : طالبان روز پنجشنبه، دوم حوت، اعلام کرد که عضویت افغانستان در اساسنامه رم را پایان می‌دهد. این گروه نوشت که پیوستن حکومت پیشین افغانستان به این اساسنامه «هیچ‌گونه اعتبار حقوقی» ندارد و این گروه خود را ملزم به رعایت هیچ‌یک از مفاد این اساسنامه نمی‌بیند.

این ادعا پرسش‌هایی اساسی را در مورد جایگاه حقوقی طالبان، مشروعیت بین‌المللی آن و روند قانونی خروج از معاهدات بین‌المللی خلق کرده است.

عضویت افغانستان در اساسنامه رم

افغانستان در ۱۰ فبروری ۲۰۰۳ به‌عنوان یک کشور (واحد حقوقی) به عضویت اساسنامه رم درآمد و این عضویت به دیوان کیفری بین‌المللی (آی‌سی‌سی) صلاحیت داد تا جرایم جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل‌کشی‌هایی که در خاک افغانستان یا توسط اتباع افغان رخ می‌دهد، بررسی و تعقیب کند. اما نکته مهمی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که افغانستان به‌عنوان یک کشور (State) این عضویت را به دست آورد، نه به‌عنوان یک حکومت خاص (Government).

در نظام حقوق بین‌الملل، مفهوم دولت یا کشور از حکومت متمایز است. این تفاوت‌ها به‌ویژه در زمینه روابط بین‌الملل و نحوه تعامل کشورها با یکدیگر اهمیت دارند.

·                     دولت: شامل سرزمین، ملت و حاکمیت است. افغانستان به‌عنوان یک کشور با سرزمین و جمعیت خاص در حقوق بین‌الملل شناخته می‌شود، چه تحت حکومت جمهوری اسلامی افغانستان باشد و چه تحت حکومت طالبان.

·                     حکومت: ساختاری است که قدرت را در کشور اعمال می‌کند.

بنابراین، حقوق بین‌الملل عرفی (Customary International Law) صلاحیت تعهدات معاهده‌ای را به دولت‌ها نسبت می‌دهد، نه به ساختارهای حاکمیتی که ممکن است تغییر کنند.

به همین دلیل، اساسنامه رم کشورها را به‌عنوان اعضا به رسمیت می‌شناسد، نه حکومت‌های خاص را.

بنابراین، تغییرات حکومتی یا تغییر رژیم حتا از راه خشونت، تعهدات یک کشور را در قبال معاهدات بین‌المللی تغییر نمی‌دهد، مگر اینکه خود کشور رسماً درخواست خروج بدهد.

چرا طالبان نمی‌تواند درخواست خروج بدهد؟

عدم شناسایی توسط سازمان ملل

طبق اصول سازمان ملل، تنها دولت‌های به رسمیت شناخته‌شده می‌توانند در مجامع بین‌المللی و امور معاهداتی عمل کنند. پس از سقوط کابل در اگست ۲۰۲۱، طالبان قدرت را به‌دست گرفت، اما جامعه بین‌المللی و سازمان ملل متحد هنوز طالبان را به‌عنوان دولت رسمی افغانستان به رسمیت نشناخته‌اند.

دولت پیشین افغانستان هنوز نماینده رسمی این کشور در سازمان ملل شناخته می‌شود و نمایندگی رسمی افغانستان در سازمان ملل همچنان در اختیار نمایندگان دولت سابق است که تحت حکومت اشرف غنی تعیین شده بودند. هرچند که حق رأی آن به دلیل عدم پرداخت «حق العضویت» به تعلیق درآمده است.

صلاحیت و روند برای خروج از اساسنامه رم

روند و صلاحیت خروج از اساسنامه رم در ماده ۱۲۷ اساسنامه تعریف شده است. این روند شامل مراحل حقوقی مشخصی در سطح بین‌المللی و داخلی کشور عضو است. ماده ۱۲۷ بند ۲ اساسنامه رم تصریح می‌کند که هر دولت عضو می‌تواند با ارسال اطلاعیه کتبی به دبیرکل سازمان ملل متحد از معاهده خارج شود و این خروج یک سال پس از دریافت اطلاعیه توسط دبیرکل سازمان ملل نافذ می‌شود. بر اساس اصول سازمان ملل، این اطلاعیه باید از طریق نماینده رسمی کشور به سازمان ملل ارائه شود. همچنین، بر اساس کنوانسیون ۱۹۷۵ وین در مورد حقوق معاهدات، تنها مقامات رسمی و شناخته‌شده بین‌المللی می‌توانند اعلامیه‌های حقوقی را از طرف یک کشور ارائه دهند. ماده ۷ این کنوانسیون، به صراحت تصریح می کند که نماینده یک کشور برای انعقاد، اصلاح یا لغو معاهدات باید دارای «صلاحیت رسمی» باشد.

این بدان معناست که فقط دولت به‌ رسمیت شناخته‌شده افغانستان (نمایندگی کنونی در سازمان ملل) می‌تواند چنین اعلامیه‌ای ارائه دهد.

از آنجایی که طالبان فاقد شناسایی بین‌المللی است و حکومت این گروه نماینده در سازمان ملل ندارد، نمی‌تواند به‌طور قانونی از طرف افغانستان در مورد معاهدات بین‌المللی اقدام کند.

بنابراین، از نظر حقوقی طالبان به دلیل فقدان شناسایی بین‌المللی، فاقد صلاحیت حقوقی هم به‌عنوان یک حکومت است و هم به‌عنوان نماینده حقوقی در مراودات بین‌المللی. لذا، تا شرایط قانونی در سطح بین‌المللی برای خروج وجود نداشته باشد، افغانستان به‌عنوان یک کشور عضو اساسنامه رم باقی می‌ماند، حتی اگر طالبان قدرت را به‌دست گرفته باشد.

آیا طالبان می‌تواند روند حقوقی داخلی را تکمیل کند؟

خروج از اساسنامه رم نه‌تنها یک اقدام بین‌المللی، بلکه یک فرآیند داخلی قانونی است. هر کشور بسته به نظام حقوقی و قانون اساسی خود، روند مشخصی دارد. در اکثر کشورها، قوه مجریه (دولت) صلاحیت پیشنهاد خروج از معاهدات بین‌المللی را دارد. در افغانستان، این اختیار در زمان دولت جمهوری بر عهده ریاست جمهوری و وزارت امور خارجه بود.

وزارت خارجه معمولاً پیش‌نویس اعلامیه خروج را تهیه و برای بررسی به کابینه دولت ارائه می‌کرد. اما بر اساس ماده ۹۰ قانون اساسی افغانستان (۲۰۰۴)، تصویب یا لغو معاهدات بین‌المللی از صلاحیت پارلمان است و در نهایت، رئیس‌جمهور فرمان خروج را امضا می‌کند.

اساسنامه رم به‌عنوان یک معاهده بین‌المللی، نیز توسط پارلمان افغانستان در سال ۲۰۰۳ تصویب شده بود. از آنجا که الحاق به معاهده نیازمند تصویب پارلمان بود، خروج نیز باید همان روند را طی کند.

از این رو، طالبان، به‌عنوان یک رژیم فاقد مشروعیت، پارلمان و حاکمیت قانونی، نمی‌تواند این روند را تکمیل کند. همچنین، نمایندگی دائم افغانستان در سازمان ملل هنوز توسط دولت پیشین اداره می‌شود و وزارت خارجه این گروه نمی‌تواند از این طریق مکتوب ارسال کند.

موضع دیوان کیفری بین‌المللی

طبق ماده ۱۲۷ بند ۲ اساسنامه رم، خروج از اساسنامه بر تعهدات قبلی کشور تأثیر نمی‌گذارد. این بند نشان می‌دهد که حتی اگر یک کشور تصمیم به خروج از اساسنامه بگیرد، صلاحیت دیوان نسبت به جرایم ارتکابی قبل از تاریخ خروج پابرجا می‌ماند.

به عبارتی دیگر، تغییر رژیم سیاسی یا خروج از اساسنامه نه تنها بر صلاحیت دیوان تأثیر نمی‌گذارد، بلکه دیوان همچنان می‌تواند به دنبال محاکمه و پیگرد جرایم گذشته باشد.

اگر به استدلال حقوقی این موضوع توجه شود، به‌طور کلی، دیوان کیفری بین‌المللی بر اصل ثبات حقوقی تأکید دارد و از آنجا که کشورها ممکن است در دوران‌های مختلف سیاسی دستخوش تغییرات شوند، این ماده تصریح می‌کند که تغییر رژیم یا حتی خروج از اساسنامه بر حقوق و تعهدات پیشین تأثیری ندارد.

با توجه به این شرایط حقوقی، دیوان کیفری بین‌المللی (آی‌سی‌سی) همچنان افغانستان را به‌عنوان یک کشور عضو در نظر می‌گیرد، صرف‌نظر از اینکه طالبان کنترول کشور را به‌دست گرفته است.

به‌عنوان مثال، بروندی، در سال ۲۰۱۶، از اساسنامه خارج شد، اما دیوان همچنان به بررسی جرایم ارتکابی قبل از تاریخ خروج ادامه داد. همچنین، فیلیپین، در سال ۲۰۱۹ خارج شد، اما تحقیقات درباره جنایات در دوران «جنگ علیه مواد مخدر» همچنان ادامه دارد.

نتیجه‌گیری

افغانستان به‌عنوان یک کشور عضو اساسنامه رم باقی خواهد ماند و اعلامیه طالبان در مورد خروج از این اساسنامه، به دلیل عدم شناسایی بین‌المللی و فاقد کرسی رسمی افغانستان در سازمان ملل و مجامع بین‌المللی، از نظر حقوق بین‌الملل فاقد اعتبار است.

علاوه بر این، خروج از اساسنامه رم مستلزم تصویب پارلمان، تأیید دولت و ارسال اطلاعیه رسمی است که طالبان به دلیل نبود مشروعیت بین‌المللی و داخلی، قادر به اجرای این روند نیست.

بنابراین، رهبران طالبان با ادعای حاکمیت بر افغانستان و نشر اطلاعیه در صفحات اجتماعی، نمی‌توانند از تعقیب قضایی در برابر ارتکاب جنایات بشری، به‌ویژه در برابر زنان، فرار کنند.

در اوایل ماه گذشته، کریم خان، دادستان ارشد دادگاه کیفری بین‌المللی، خواستار صدور حکم بازداشت برای هبت‌الله آخندزاده، رهبر گروه طالبان، و عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه، شد. این دو رهبر طالبان، به سرکوب سیستماتیک زنان و دختران و «جنایت علیه بشریت» متهم هستند.

اتحاد نمایشی طالبان در کابل در غیاب حقانی

اندپندنت فارسی : ملا یعقوب، وزیر دفاع، ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر، و قاری فصیح‌الدین فطرت، رئیس ستاد ارتش طالبان، پنجشنبه دوم حوت/ اسفند، پس از حدود یک ماه غیبت در انظار عمومی ظاهر شدند، اما سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله و رهبر شبکه حقانی، هنوز به افغانستان بازنگشته است.    

این مقام‌های طالبان پس از انتشار گزارش‌های متعدد مبنی بر تشدید اختلاف‌های داخلی، در افتتاحیه یک درمانگاه در محل دفتر فرماندهی ناتو در حکومت پیشین افغانستان، حضور یافتند تا اتحاد و یکپارچگی خود را به نمایش بگذارند.

ملا یعقوب در مراسم افتتاحیه این مرکز درمانی ادعا کرد که رژیم طالبان «در مواردی که با منافع ملی تضاد نداشته باشد»، برای تعامل با سایر کشورها آماده است. او ادامه داد: «ما یک بخشی از این جهانیم و می‌خواهیم که با دنیا زندگی کنیم.»   

وزیر دفاع طالبان همچنین از شهروندان افغانستان خواست که به کشورشان برگردند و افزود: «درخواست ما این است که به کشور خود بیایید و به مردم خدمت کنید. درست است که آنجا درآمد بالایی دارید، تسهیلات بیشتری در اختیارتان است و راحت‌ترید و این هم درست است که شما برخی ملاحظاتی دارید، ولی این یک هدف بزرگ است.»   

ملا یعقوب در حالی بر تعامل با جهان تاکید دارد که ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر این گروه، خواستار انزوای افغانستان است؛ فردی که با ممنوع کردن تحصیل و کار زنان و برداشت‌های سختگیرانه از شریعت اسلامی باعث شده است افغانستان در انزوا قرار بگیرد و روز‌به‌روز بر میزان فقر و گرسنگی مردم آن افزوده شود.   

اواخر دی‌ماه، شیرمحمد عباس استانکزی، معاون سیاسی وزیر خارجه طالبان، در مراسم فارغ‌التحصیلی شماری از طلبه‌های دینی در استان خوست، یکی از پایگاه‌های شبکه حقانی، از سیاست‌های رهبر طالبان انتقاد کرد. او در حضور ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان، گفت که ممنوعیت تحصیل دختران هیچ توجیه شرعی ندارد و طالبان با این اقدام حقوق ۲۰ میلیون زن افغان را نقض کرده‌اند.   

پس از این سخنرانی، عباس استانکزی افغانستان را به مقصد امارات متحده عربی ترک کرد و تاکنون به افغانستان بازنگشته است.    

پس از این دیدار که حساب رسمی ارگ طالبان دیگر هیچ عکس یا ویدیویی از حضور ملا عبدالغنی برادر در ارگ منتشر نکرد و هفته گذشته بود که طالبان اعلام کردند ملا برادر به قطر سفر رفته و با محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، نخست‌وزیر و وزیر خارجه قطر، دیدار کرده است.    

هم‌زمان، کمیته تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرده بود که ملا برادر برای درمان یک ماهه به قطر رفته است و معافیت سفر او از ۹ فوریه تا ۳ مارس اعتبار دارد. 

 در غیاب ملا برادر در نشست‌های ارگ، قاری فصیح‌الدین فطرت، رئیس ستاد ارتش طالبان، هم به وزارت دفاع این گروه نمی‌رفت. او در مراسم افتتاح مرکز درمانی در مقر سابق فرماندهی ناتو، وجود اختلاف میان طالبان را رد کرد و در واکنش به پنجمین دور نشست «روند وین برای یک افغانستان دموکراتیک» با حضور مخالفان این رژیم، هم گفت که «امارات اسلامی طالبان» دوام خواهد داشت.    

او ادعا کرد: «من مطمئنم و یقین دارم آن‌ها کسانی‌اند که ملت آن‌ها را رد کرده است. ملت آن‌ها را نمی‌خواهد و افغانستان پس از طالبان و امارات اسلامی انشاءالله نیست و وجود ندارد.»  

با وجودی که ملا یعقوب، ملا عبدالغنی برادر و قاری فصیح‌الدین فطرت در کابل حضور دارند، یک ماهی می‌شود که سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله طالبان و رهبر شبکه حقانی، در خارج از افغانستان است. او پیش‌تر به امارات متحده عربی و برای حج عمره به عربستان سعودی رفته بود، اما تا زمان نگارش این گزارش به افغانستان برنگشته است.   

پس از کشته شدن خلیل‌الرحمان حقانی، وزیر پیشین مهاجرین و عودت‌کنندگان طالبان، که عموی سراج‌الدین حقانی بود، او کمتر به ساختمان وزارت داخله رفته است و هرچند شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) مسئولیت حمله به خلیل‌الرحمان حقانی را بر عهده گرفته، سراج‌الدین حقانی گفته نمی‌داند چه کسی عمویش را کشته است.    

با گذشت سه و سال و نیم از روی کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان، اختلافات داخلی در این گروه افزایش یافته است. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان، هم اواسط ماه گذشته تایید کرد که سران این گروه در برخی مسائل اختلاف نظر دارند.

سراج‌الدین حقانی و تعدادی دیگر از مقام‌های طالبان در کابل با برخی سیاست‌های رهبر طالبان موافق نیستند و خواستار تعامل با جامعه جهانی‌اند، اما ملا هبت‌الله آخندزاده بر انحصار شدید قدرت، انزوای افغانستان و اجرای سختگیرانه «شریعت اسلامی» تاکید دارد. 

اخراج پناهجویان افغان و سایر ملیت‌ها از آمریکا به کاستاریکا

آمریکا اعلام کرد که گروهی از پناهجویان شامل خانواده‌هایی از افغانستان و دیگر کشورها را به کاستاریکا منتقل کرده است.

به گزارش  خبرگزاری تسنیم، دولت آمریکا در اقدامی تازه، گروهی از پناهجویان فاقد مدرک اقامت را به کاستاریکا در آمریکای مرکزی اخراج کرده است.

این پناهجویان شامل خانواده‌هایی از کشورهای مختلف از جمله افغانستان، ایران، ازبکستان، چین، ارمنستان، ترکیه، روسیه، گرجستان، ویتنام، آذربایجان، اردن، غنا و قزاقستان هستند.

مقام‌های کاستاریکا اعلام کردند که از میان این گروه، 9 نفر افغان هستند که از شهر سن‌دیگو در ایالت کالیفرنیا به سن‌خوزه، پایتخت کاستاریکا، منتقل شده‌اند.

این اقدام به دنبال توافق آمریکا با کاستاریکا برای اسکان موقت حدود 200 پناهجوی فاقد مدرک در این کشور صورت گرفته است.

«عمر بادیلا»، معاون وزیر امنیت کاستاریکا نیز در گفتگو با خبرنگاران اظهار داشت که این پناهجویان اجازه دارند تا یک ماه در کاستاریکا بمانند و در این مدت، مقام‌ها درباره بازگشت داوطلبانه آن‌ها به کشورهایشان هماهنگی خواهند کرد.

پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، دولت آمریکا علاوه بر پناهجویان فاقد مدرک از کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی، به اخراج پناهجویان کشورهای آسیایی از جمله هند، ایران و افغانستان نیز ادامه می‌دهد. این روند به نگرانی‌ها در مورد وضعیت حقوق بشر و آینده این پناهجویان دامن زده است.

هفته گذشته رویترز به نقل از منابعی گزارش داد به مسئولان دفتر انتقال و اسکان افغان‌ها، متعلق به وزارت خارجه آمریکا گفته شده است که برای بسته شدن این دفتر در ماه آوریل امسال آماده شوند.

گزارش همچنین اظهار داشت در صورت عملی شدن این دستور، حدود 200 هزار پناهجوی افغان واجد شرایط از انتقال به آمریکا باز خواهند ماند.

قیام سوم اسفند کابل: از اعتراض با دستانی خالی تا جانهایی که هرگز به خانه بازنگشتند

به گزارش ایراف،هشت هفته بعداز ورود تانک های ارتش سرخ به افغانستان با هدف حفظ نظام کمونیستی در این کشور کابل در روز جمعه سوم اسفند ۱۳۵۸ پیش قراول نخستین و به گفته مورخان بزرگترین قیام مردمی علیه اشغال شوروی بود.

شبهنگام پشتبامهای خانههای کابل صدای گرم الله اکبر در سرمای سرد اشغال شوروی به نشانه نارضایتی از حضور ارتش سرخ در افغانستان سر دادند. به گفته تاریخ نویسان قیام سوم اسفند یکی از جنبش های مدنی شهروندان کابل بود که به سرعت به چهار طرف پایتخت گسترش یافت. این قیام حتی حضور جمعی از زنان در میان تظاهرکنندگان را به همراه داشت.

برخی می‌گویند هرچند در روستاها مقاومتهایی علیه پیشروی شوروی در افغانستان صورت گرفته بود اما این مقاومتها پراکنده،نامنظم و با تاثیرات اندک بود.اما این قیام نخستین جرقه‌های جدی اعتراض علی اشغال شوروی را رقم زد.به طوری که چند هفته بعد هرات نیز در برابر سیطره ارتش سرخ قیام کرد.

اما قیام شهروندان کابل آنگونه که تاریخ روایت می‌کند به خاک و خون کشیده شد.شبکه تحلیلگران افغانستان در گزارشی در این باره به نقل از شاهدان این حادثه نوشته است که«در جریان برخورد تانک های شوروی با تظاهرکنندگان در نزدیکی قصر چهل ستون تنها در همان جا ۷۲ تن کشته شدند».

این درحالی است که کاکر از تاریخ نویسان افغانستان به این شبکه گفته است که اعتراضات که به مدت ۶ روز دوام یافت نزدیک به ۸۰۰ تن از شهروندان کابل در این رویداد جان خود را از دست دادند.

در آن سوی این مبارزه برخلاف دستان خالی تظاهرکنندگان کابلی مقامات شوروی اعتراض را به خاک و خون کشیدند.حکایت شده است که در این روز مقامات شوروی و متحدان افغان آنها به شدت واکنش نشان دادند و از تانک ها برای سرکوب تظاهرکنندگان استفاده کردند، نبردهای خیابانی شروع شد و تظاهرکنندگان شکست های غم انگیزی را متحمل شدند.

در ادامه این سرکوب اواخر روز سوم اسفند حکومت حاکم تجمع بیش از ۴ نفر را ممنوع و منع تردد شبانه را در کابل وضع کرد. دستگیری های دسته جمعی آغاز شد و تا هفته ها و ماه های بعدی ادامه یافت. به گفته مردم تعداد زیادی از این دستگیرشدگان هرگز بازنگشتند.

شاهدان عینی می گویند که در هنگام رگبار نیروهای شوروی و حاکمان کابل بسیاری جانهایشان را از دست دادند.درهمین حال مردم نتوانستن شهدا را انتقال بدهند و در مکان هایی پنهان کردند تا در زمانی مناسب آنها را دفن کنند. اما زمانی که برای دفن اجساد به محل برگشتن چیزی نیافتن و به نشانه یادبود آنها پرچم در آن مکان ها قرار دادند. به گفته این افراد گفته شده بود که با هر وسیله ای که در دست دارید از بیل و کلنگ برای مقاومت استفاده کنید.

هدایت قیام با چه کسی بود؟

اما یکی از پرسش هایی که در رابطه با این قیام وجود داشت، رهبری و سازماندهی آن بود. پاسخ های متعددی به آن داده شده است. برخی می گویند که گروه هایی مثل حرکت اسلامی از میان شیعیان و حزب اسلامی از میان سنی ها و حتی یک گروه چپی مخالف شوروی در میان سازمان دهندگان بوده اند.

از سوی دیگر روزنامه کریسچن ساینس مونیتور در تهران در ژانویه ۱۹۸۰ مدعی شد که محمد آصف محسنی قندهاری یکی از رهبران مذهبی تبعیدی با صدورفرمانی خواستار قیام سه روزه در کابل پایتخت افغانستان شد. این فرمان که به رویترز ارسال شد، خواستار ایجاد نظام جمهوری اسلامی در افغانستان و اخراج تمام نیروهای شوروی شد.

شبکه تحلیلگران افغانستان در پژوهشی در این رابطه در گفتگو با افراد دخیل در این قیام نوشته است که این افراد گفته اند که بخش تنظیم شده قیام کنندگان شیعیان کابل بودند که در اطراف مساجد و شوراهای محلی تجمع کرده بودند.همچنین سیدمحمدباقر مصباح زاده، در یادداشتی نوشته است که مرکز هماهنگی قیام کنندگان در خانه شخصی مربوط به حاجی سید ابراهیم قبادی در منطقه ای به نام «قلعه شهاده» قرار داشت.

اما باید گفت که این قیام که به گفته برخی وقوع آن «لو رفته بود»فراتر از آنکه چه گروهی آن را سازماندهی کرده است گفته می‌شود طیف‌های مختلفی از مردم را به میدان اعتراض علیه سلطه شوروی بر افغانستان کشاند.

میراث قیام سوم اسفند

قیام‌های تاریخی همواره با هدف خاص و میراثی متفاوت آغاز و پایان یافته است.این قیام نیز در تاریخ افغانستان به عنوان یک حرکت مدنی بزرگ در برابر اشغال شوروی ثبت شده است.هرچند سریعا سرکوب شد اما پیامدهای آن بر روند تحولات تاریخی افغانستان تاثیرگذار بود.

این قیام به عنوان نقطه عطفی در برابر اشغال شوروی بر جغرافیای افغانستان پدیدار گشت. مردم افغانستان با دستانی خالی هرچند که دکترین یا سیاست مشخصی نداشت در برابر ارتش تا دندان مسلح شوروی ایستادند. قیام مردم کابل نشان از آن داشت که ارتش سرخ برای تسلط بر افغانستان برخلاف تصور اولیه از ایجاد یک نظام نزدیک به آنها و خروج آسان از این کشور با مبارزه چریک گونه مواجه هستند.

شوروی تصور نمی کرد که حضور آنها در افغانستان مقاومت های سیاسی و مسلحانه ای را رقم بزند که ۹ سال به درازا بیانجامد که در نهایت مجور به واگذاری میدان به طرف های افغان شود و در نتیجه توافقنامه ژنو خروج قطعی خود از افغانستان را رقم بزند.

وزیر خارجه پاکستان: هیچ فشاری از سوی آمریکا را نمی‌پذیریم

وزیر خارجه پاکستان با اذعان به عدم برقراری هرگونه تماس رسمی کشورش با دولت جدید آمریکا، تاکید کرد: اسلام‌آباد با هیچ فشاری از سوی واشنگتن مواجه نیست و اگر چنین فشاری اعمال شود ما آن را نمی‌پذیریم.

به گزارش ایرنا از رسانه‌های پاکستانی، سناتور محمد اسحاق دار معاون نخست وزیر و وزیر خارجه پاکستان در پایان سفر خود به نیویورک اعلام کرد که نشست فوق‌العاده وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی ۷ مارس (۱۷ اسفند) در جده برگزار خواهد شد که طی آن وضعیت غزه به ویژه طرح رئیس جمهور آمریکا برای کوچاندن اجباری فلسطینیان مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.

معاون نخست وزیر پاکستان در ادامه با اشاره به چالش‌های امنیتی و مرزی این کشور با افغانستان از برنامه آتی خود برای سفر به کابل خبر داد و گفت: این بازدید با هدف یادآوری تعهدات بین المللی به طالبان انجام خواهد شد و می‌خواهیم که افغانستان اجازه ندهد تا از قلمروی آن علیه پاکستان استفاده شود.

وی همچنین درخصوص تشدید حملات مرزی توسط گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستان نیز گفت که پاکستان بارها از حکومت سرپرست طالبان خواسته است تا گروه‌های تروریستی را مهار کند و ما به فشار به آنها در این زمینه ادامه خواهیم داد.

سناتور محمد اسحاق دار در ادامه گفت که پاکستان متعهد به کمک به ارتقای توسعه اقتصادی افغانستان با اجرای پروژه‌های ارتباطی میان آسیای مرکزی و پاکستان از طریق کابل است.

Copyright ©ariaye 2002_2025
استفاده از مطالب آريا يی با ذکر ماخذ آزاد است

بالا

آرشيف
صفحة دری
بازگشت