پایان نشست بررسی جنگ افغانستان در سنا؛«درباره آشتی با طالبان حرف افغان‌ها را باید بشنویم»
افغانستان انترنیشنل : کنفرانس بررسی جنگ افغانستان در مجلس سنای ایالات متحده پس از سخنرانی شماری از جنرالان پیشین امریکایی، دیپلومات‌ها، مشاوران سیاسی و مقامهای پیشین افغان به پایان رسید. کالین جکسون، رئیس جلسه گفت که پاسخ سوالات مهمی درباره آشتی با طالبان را باید از شرکای افغان شنید.
شرکت‌کنندگان این کنفرانس روز جمعه، ۲۲ حمل به سوالاتی در باره تصمیم‌های کلیدی گرفته شده در سال‌های اولیه جنگ امریکا در افغانستان در جلسه عمومی «کمیسیون جنگ افغانستان» در کنگره ایالات متحده پاسخ دادند.
شمیلا چودری، رئیس مشترک این کمیسیون در سخنان خود گفت: «اگر ما نتوانیم آنچه را که در افغانستان اتفاق افتاد توضیح دهیم، خطر این وجود دارد که مفهوم جنگ به یک مفهوم انتزاعی (غیر عینی) تبدیل شود.»
هنری هنک کرامپتون، بازنشسته عملیات سازمان اطلاعات امریکا در این نشست ماموریت سه ماه اول ایالات متحده پس از یازدهم سپتامبر در افغانستان را «موفقیت‌آمیز» خواند و گفت سازمان سیا و فرماندهی عملیات ویژه ایالات متحده در آن زمان دشمن را در افغانستان شکست داده بود.
با این حال اندرو ناتسیوس، مدیر پیشین آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده، در این نشست درباره فعالیت‌های این آژانس در افغانستان از جمله ساخت جاده‌ها، احیای آموزش، ایجاد رسانه‌های مستقل، ایجاد سیستم بهداشت و تلاش برای جلوگیری از قحطی اشاره کرد. او گفت: «اهداف ایالات متحده در افغانستان هرگز با هم تطابق نیافتند زیرا این اهداف با یکدیگر تضاد داشتند.»
کالین اف جکسون، رئیس مشترک کمیسیون جنگ افغانستان گفت: «ما در این کمیسیون متعهد به بررسی تصمیمات کلیدی جنگ هستیم. اگر بتوانیم نقاط قوت و ضعف جنگ و درس‌ها را برای نسل‌های آینده امریکایی منتقل کنیم، شاید بتوانیم نسل آینده را برای مقابله با چالش‌های مشابه بهتر آماده کنیم.»
دیوید بارنو، فرمانده پیشین نیروهای امریکایی در افغانستان در این نشست گفت عدم دستیابی به اتحاد در تلاش‌ها، نبود استمرار رهبری و «دشمن با پناهگاه بیرونی» از دلایلی هستند که ماموریت امریکا در افغانستان را تضعیف کرده‌اند.
در پایان جلسه ۴ ساعته، شمیلا چاودری رئیس جلسه گفت که جنگ افغانستان چالش‌های درازمدت موجود در نهادهای ایالات متحده را نشان داد که پیش از جنگ افغانستان نیز وجود داشت. او گفت: «باید از خود بپرسیم که آیا چنین چالش‌هایی آیا در جاها و جغرافیایی کاملا متفاوت هم پیش خواهد آمد؟»
او در نتیجه‌گیری نهایی جلسه گفت که به بعضی موضوعات مهم توجه صورت نگرفت؛ موضوعاتی مانند تصمیم به حمله به افغانستان، و این که چه کسانی در آن دخیل بودند.
او همچنان به وضعیت نهادهای استخباراتی امریکا در سال‌های اول حضور در افغانستان اشاره کرد و گفت ما می‌دانیم که عالی نبود اما بعد از مدتی بهتر عمل کردند؛ باید ارزیابی کنیم که این مسئله چه معنایی داشت در شناسایی و نابودی اسامه بن لادن.
کالین جکسون، رئیس دیگر جلسه گفت که در جلسه امروز بسیار درباره آشتی با طالبان صحبت شده است. او گفت: «باید دقیق و مشخص بپرسیم که چه نوع آشتی امکان داشت و تاثیر آن بر ثبات یا بی‌ثباتی افغانستان چه بود. پاسخ این سوالات مهم را فقط افغان‌ها می‌توانند بدهند. از این رو باید شرکای افغان خود را دخیل بسازیم. ما گاهی در زمان جنگ این کار را کردیم و گاهی آن ها را نادیده گرفتیم
.»
گزارشی در پارلمان استرالیا که آزار و اذیت هزاره‌ها براساس قومیت را انکار می‌کند، جنجالی شد
افغانستان انترنیشنل : زاهد صافی، نامزد افغان‌تبار حزب لیبرال در پارلمان استرالیا در تهیه گزارشی برای مجلس این کشور همکاری کرده که در آن ادعا شده هزاره‌ها در افغانستان به‌دلیل قومیت خود تحت آزار و اذیت قرار نگرفته‌اند.
این ادعا که با موضع رسمی حکومت استرالیا در تضاد است، با واکنش‌های منفی نهادهای بین‌المللی حقوق بشر مواجه شده است.
زاهد صافی در سال ۲۰۲۱ در تهیه گزارشی برای پارلمان استرالیا درباره مشارکت این کشور در جنگ افغانستان همکاری داشته است. در این گزارش، به‌اشتباه از دیده‌بان حقوق بشر نقل‌قول شده تا این ادعا مطرح شود که «جنگ‌سالاران هزاره» در اوایل دهه ۱۹۹۰ دست به اعمالی چون بریدن سینه زنان و «زایمان زنده» زنان باردار زده‌اند. این در حالی است که گزارش دیده‌بان حقوق بشر در سال ۲۰۰۵ هیچ اشاره‌ای به این گونه خشونت‌ها نکرده است.
افزون بر آن، در گزارشی که صافی در تهیه آن همکاری داشته، درباره جنگ افغانستان آمده است که «قربانیان جنگ بر اساس قومیت هدف قرار نگرفته‌اند.» در بخشی از متن تأکید شده است: «قربانیان بر مبنای ایدئولوژی هدف قرار گرفته‌اند؛ به این معنا که هر فرد مخالف طالبان و ایدئولوژی‌شان، دشمن تلقی می‌شود. بنابراین، خصومت طالبان با افراد، برخاسته از اختلافات قومی نیست.»
گزارش همچنین از آنچه «نادیده گرفتن سایر گروه‌های قومی افغانستان در رسانه‌ها و حکومت استرالیا به نفع جامعه هزاره» خوانده شده، ابراز نارضایتی کرده است. در بخشی از گزارش آمده: «پشتون‌ها نسبت به دیگر اقوام بیشترین تلفات را متحمل شده‌اند، زیرا جنگ ۲۰ ساله عمدتاً در مناطق پشتون‌نشین جریان داشته است. دولت استرالیا باید این واقعیت را به رسمیت بشناسد.»
این دیدگاه‌ها، واکنش‌هایی از سوی جامعه هزاره در استرالیا – به‌ویژه در حوزه انتخاباتی بروس که جمعیت قابل‌توجهی از هزاره‌ها در آن ساکن‌اند – به دنبال داشت.
گروه‌هایی از هزاره‌ها گزارش‌های مخالفی به پارلمان ارائه دادند و ادعا کردند که گزارش اصلی بر «کلیشه‌های نژادپرستانه» استوار است و هدف آن کمرنگ جلوه دادن «آزار و اذیت مستند یک قومیت خاص» بوده است.
فرشته عباسی، پژوهشگر افغانستان در دیده‌بان حقوق بشر، گزارش را به‌شدت نقد کرده و نویسندگان آن را متهم کرده است که محتوای سازمان او را تحریف کرده‌اند تا القا کنند که خشونت‌های دهه ۹۰ میلادی در کابل تنها از سوی هزاره‌ها صورت گرفته است.
خانم عباسی میگوید: «در میان این فجایع، خشونت‌هایی هم توسط نیروهای شبه‌نظامی پشتون و هم نیروهای شبه‌نظامی هزاره علیه غیرنظامیان گروه‌های قومی مختلف انجام شده است.»
وی تأکید کرده: «نسبت دادن تمام این فجایع به هزاره‌ها گمراه‌کننده است. یافته‌های ما نشان می‌دهد که این خشونت‌ها اغلب با انگیزه قومی انجام شده‌اند.»
در یکی از گزارش‌های مخالف که نویسندگان آن نخواستند نام‌شان فاش شود، آمده است که گزارش تهیه‌شده توسط صافی و همکارانش «به تقویت کلیشه‌های نژادپرستانه منجر شده است». گزارش مخالف دیگری نیز به قلم دو استاد دانشگاه‌های لا تروب و دیکین، به همراه گروهی از وکلا و دانشجویان دکترای متخصص در امور افغانستان، گزارش اصلی را دارای «ادعاهای نادرست فراوان و تعصبات نژادپرستانه» توصیف کرده است.
این گروه در یادداشت خود نوشته‌اند: «به‌جای به‌رسمیت شناختن آزار تاریخی و فعلی هزاره‌ها و خطرات واقعی که آنها در دوران حاکمیت طالبان با آن روبه‌رو هستند، نویسندگان تلاش کرده‌اند هزاره‌ها را عامل نقض حقوق بشر در طول چند دوره از جنگ افغانستان جلوه دهند.»
با این حال، زاهد صافی در پاسخ به انتقادها به گاردین گفته است: «من مدافع سرسخت آزادی دین یا عقیده برای تمام انسان‌ها در سراسر جهان هستم.» او افزود: «به‌عنوان کسی که خود به‌دلیل جنگ مجبور به ترک کشور شده‌ام، می‌دانم که همه مردم تحت حکومت طالبان رنج برده‌اند. دفاع من از حقوق بشر ریشه در همین تجربه‌ها دارد.»
صافی ادامه داد: «اگر گزارش من به‌صورت کامل و منصفانه خوانده شود، روشن است که هدف آن دفاع از جان هر انسانی بوده که از فجایع ملی و بحران انسانی در افغانستان در معرض خطر قرار داشته است.»
روزنامه‌ی گاردین با دیگر نویسندگان گزارش نیز گفت‌وگو کرده و آنها همچنان از محتوای آن دفاع کرده‌اند.
در همین زمینه، گزارشی تحلیلی که در سال ۲۰۲۲ از سوی وزارت خارجه و تجارت استرالیا منتشر شد، بیان می‌کند که جامعه هزاره حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد از جمعیت افغانستان را تشکیل می‌دهد و در معرض «خطر فزاینده آزار و خشونت به‌دلیل قومیت و مذهب خود» قرار دارد.
این وزارتخانه همچنین به سابقه تاریخی این خشونت‌ها اشاره کرده و از «قتل‌عام حداقل دو هزار هزاره توسط طالبان در اگست ۱۹۹۸» به‌عنوان یکی از بدترین جنایات ثبت‌شده اخیر نام برده است.
در حوت ۱۴۰۱، گروهی از اعضای پارلمان استرالیا به همراه فعالان جامعه هزاره، «گروه دوستان پارلمانی هزاره‌ها» را تشکیل دادند. این گروه که آغاز فعالیتش به‌طور رسمی در ساختمان پارلمان اعلام شد، شامل بیست نماینده مجلس و سنا به‌همراه شماری از فعالان هزاره است. هدف آنها، حمایت از خواسته‌های حقوق بشری هزاره‌ها و تلاش برای یافتن راهکارهای عملی جهت جلوگیری از کشتار سیستماتیک آنها در افغانستان عنوان شده است.
آمریکا «وضعیت حفاظت موقت» هزاران مهاجر افغان را لغو کرد
اندپندنت فارسی : وزارت امنیت داخلی ایالات متحده اعلام کرد که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، «وضعیت حفاظت موقت» (TPS) هزاران مهاجر افغان و کامرونی را لغو کرده است. این اقدام در چارچوب سیاست‌های سخت‌گیرانه او علیه مهاجرت غیرقانونی صورت می‌گیرد.
طبق گفته سخنگوی این وزارتخانه، حدود ۱۴هزار و ۶۰۰ افغان که پیشتر واجد شرایط دریافت «وضعیت حفاظت موقت» بودند، این حمایت را در ماه مه از دست خواهند داد. همچنین وضعیت حفاظت حدود هفت هزار و۹۰۰ مهاجر کامرونی نیز در ماه ژوئن پایان می‌یابد.
دونالد ترامپ که از ژانویه سال جاری میلادی بار دیگر زمام امور را در کاخ سفید در دست گرفت، وعده داده بود که شمار بی‌سابقه‌ای از مهاجران غیرقانونی را از خاک آمریکا اخراج خواهد کرد. در همین راستا، دولت او به لغو حمایت‌های موقتی قانونی برای مهاجران اقدام کرد تا دامنه افراد اخراج مهاجران را افزایش دهد.
ترامپ منتقد سرسخت سیاست‌های مهاجرتی دولت پیشین به رهبری جو بایدن است. او بارها گفته است که برنامه‌های بایدن برای اعطای وضعیت قانونی به مهاجران از حدود قانونی فراتر رفته است و غیرقانونی است.
«وضعیت حفاظت موقت» به افرادی اعطا می‌شود که کشورشان با بلایای طبیعی، درگیری‌های مسلحانه یا رویدادهای فوق‌العاده مواجه است. این وضعیت، که بین شش تا ۱۸ ماه اعتبار دارد و در وزارت امنیت داخلی تمدیدپذیر است، از اخراج مهاجران جلوگیری می‌کند و به آنان اجازه کار می‌دهد.
تریشا مک‌لافلین، سخنگوی وزارت امنیت داخلی ایالات متحده، در بیانیه‌ای به نقل از کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی این کشور، گفت که باتوجه به شرایط کنونی افغانستان و کامرون، دلیلی برای تمدید «وضعیت حفاظت موقت» وجود ندارد.
مک‌لافلین گفت: «بررسی‌های ما نشان می‌دهد که شرایط کنونی در این کشورها نیاز به ادامه وضعیت حفاظت موقت ندارد.»
سیاست‌های سخت‌گیرانه در برابر مهاجران، در میان مهاجران افغان ساکن آمریکا نگرانی ایجاد کرده است. فرهاد، پناهجوی افغان که در ایالت ویرجینیا زندگی می‌کند، پس از سقوط کابل از طریق پروازهای نظامی ابتدا به قطر و سپس به آمریکا منتقل شد. او به ایندیپندنت فارسی گفت که سال گذشته برای دریافت پناهندگی در آمریکا درخواست داده و تاکنون منتظر پاسخ نهایی پرونده‌اش است.
فرهاد میگوید: «من خیلی می‌ترسم که سند کار من باطل نشود و همچنین من را به افغانستان اخراج کنند. مثل من هزاران نفر است که از ترس طالبان به آمریکا آمده‌ایم، اما در بی‌سرنوشتی قرار داریم. من امیدوارم که هرچه زودتر پناهندگی من قبول شود، تا از خطر اخراج به افغانستان جلوگیری شود.»
او خواهان آن است که دولت آمریکا، با در نظر گرفتن سلطه طالبان بر افغانستان، از سخت‌گیری‌های بیشتر در روند رسیدگی به پرونده‌های مهاجرتی افغان‌ها خودداری کند و شرایط این گروه آسیب‌پذیر را با واقع‌بینی و مسئولیت‌پذیری بیشتری بررسی کند.
پس از سقوط کابل و بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱، ایالات متحده بیش از ۸۲ هزار افغان را از افغانستان خارج کرد که از این میان، بیش از ۷۰ هزار نفر با «مجوز اقامت موقت» (Parole) وارد خاک آمریکا شدند؛ مجوزی که به آنها اجازه اقامت قانونی دوساله می‌داد.
در سال ۲۰۲۳، وزارت امنیت داخلی اعلام کرد که به دلیل ادامه درگیری‌های مسلحانه و بی‌ثباتی در افغانستان، اعطای «وضعیت حفاظت موقت» به افغان‌ها توجیه‌پذیر است. اما اکنون با تصمیم دولت جدید ترامپ، این حمایت نیز در حال پایان یافتن است.
در همین حال، فعالان حقوق مهاجران گزارش داده‌اند که شماری از افغان‌ها که از طریق اپلیکیشن «سی‌بی‌وان» (CBP One) – یکی از برنامه‌های دولت بایدن برای ورود قانونی مهاجران – وارد خاک آمریکا شده‌اند، به‌تازگی اخطاریه‌هایی مبنی بر لغو مجوز موقت اقامت خود دریافت کرده‌اند. براساس این اخطاریه‌ها، آنان برای ترک خاک آمریکا تنها هفت روز فرصت دارند.
تریشا مک‌لافلین تایید کرد که وزارت امنیت داخلی برخی از این مجوزها را لغو کرده است و افزود: «این اقدام در چارچوب اختیارات اختیاری وزارتخانه صورت گرفته است.» او درباره شمار دقیق لغوها اطلاعاتی ارائه نکرد.
او همچنین گفت: «به این افراد توصیه شده است که از طریق اپلیکیشن «سی‌بی‌‌پی‌هوم» (CBP Home) داوطلبانه کشور را ترک کنند.»
گفتنی است که اخطاریه‌های مشابهی نیز در هفته گذشته به‌اشتباه برای گروهی از مهاجران اوکراینی ارسال شده بود.
با لغو وضعیت «وضعیت حفاظت موقت» و محدود شدن «مجوز اقامت موقت»، هزاران مهاجر افغان اکنون در معرض خطر اخراج از آمریکا قرار دارند؛ تصمیمی که نگرانی‌های حقوق بشری بسیاری را برانگیخته است. فعالان حقوق مهاجران هشدار داده‌اند که بازگرداندن این افراد به کشورهایی مانند افغانستان، جایی که طالبان هنوز بر آن سلطه دارد، جان آنها را به خطر می‌اندازد.
امریکا مدرک اقامتی «حفاظت موقت» هزاران افغان را لغو کرد
سخنگوی وزارت امنیت داخلی ایالات متحده اعلام کرد که «وضعیت حفاظت موقت در برابر اخراج» (TPS) برای هزاران شهروند افغانستان و کامرون، لغو شده است. انتظار می‌رود با این اقدام ۱۴ هزار و ۶۰۰ افغان که واجد شرایط دریافت وضعیت محافظت موقت بودند، با خطر اخراج تا ماه می روبرو شوند.
با این اقدام که بخشی از سرکوب گسترده مهاجرتی اداره دونالد ترامپ به شمار می‌رود، هفت هزار و ۹۰۰ شهروند کامرون نیز با خطر اخراج تا ماه جون روبرو شده‌اند.
انتظار می‌رود که با این تصمیم، بیش از ۲۲ هزار شهروند افغانستان و کامرون وضعیت محافظت موقت خود را در برابر اخراج، حداکثر تا دو ماه دیگر از دست بدهند.
برنامه وضعیت محافظتی موقت (Temporary Protected Status یا TPS) به کسانی تعلق می‌گیرد که کشورهای‌شان با بلایای طبیعی، درگیری‌های مسلحانه یا رویدادهای فوق‌العاده مواجه شده باشند.
این مدرک معمولاً بین ۶ تا ۱۸ ماه ادامه دارد و قابل تمدید است. این نوع اقامت مانع اخراج می‌شود و اجازه کار را نیز فراهم می‌کند.
تریشا مک‌لافلین، سخنگوی وزارت امنیت داخلی ایالات متحده اعلام کرد که کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی این کشور، تشخیص داده که شرایط کنونی در افغانستان و کامرون طوری است که شهروندان این کشورها دیگر شایستگی دریافت وضعیت محافظتی را ندارند.
عدم تغییر موضع آمریکا در قبال طالبان/این گروه همچنان در فهرست سازمان‌های تروریستی است
مسئولان وزارت‌خارجه آمریکا پس از گمانه‌زنی‌ها در مورد تعامل دولت این کشور با طالبان، در پیوند به موضع‌گیری دولت آمریکا در برابر حاکمیت فعلی افغانستان در اظهاراتی تازه‌ای تاکید کرده‌اند که این گروه همچنان در فهرست سازمان‌های تروریستی آمریکا قرار دارند و موضوع حذف جایزه دستگیری سراج‌الدین حقانی به معنی تغییر رویکرد دولت ترامپ، در قبال طالبان نیست.
به گزارش ایراف، تمی‌بروس، سخنگوی این وزارتخانه، در یک نشست خبری روز (پنجشنبه، ۲۱ فروردین) در مورد سفر هیاتی کشورش به کابل جزئیاتی نداد اما خاطرنشان کرد که دیدگاه آمریکا در برابر طالبان همان دیدگاه قبلی است.
او تصریح کرد: “این افراد(حقانی‌ها) و این گروه(طالبان) همچنان در فهرست افراد و سازمان‌های تروریستی آمریکا قرار دارند و هیچ چیزی در این مورد تغییر نکرده است. اصل داستان همین است.”
گفتنی‌است که در ۳۰ اسفندماه سال گذشته خورشیدی، هیاتی آمریکایی، متشکل از نماینده ویژه رئیس جمهور ترامپ در امور گروگان‌ها و زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین این کشور در امور صلح افغانستان، برای نخستین‌بار پس از حاکمیت طالبان وارد کابل شد و با امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان ملاقات کرد.
مشخص نیست که این هیات افزون بر متقی با کدام مقام بلندپایه دیگر طالبان دیدار داشته است. اما، در پی این سفر، طالبان جورج گلزمن و مدتی پس از آن فی دی هال، دومین شهروند آمریکایی را آزاد کرد.
متقی سفر هیات آمریکایی را یک پیشرفت در روابط میان طالبان و واشنگتن خواند.
زلمی خلیلزاد، عضو هیات آمریکایی گفت که این حرکت طالبان برای نشان دادن حسن نیت و جلب رضایت حکومت ترامپ بوده است.
اما حکومت آمریکا توضیحات زیادی درباره نخستین سفر هیات‌اش به کابل نداده و نگفته است که به طالبان در بدل رهایی این دو شهروند چه امتیازاتی داده است. اما، همزمان با رهایی آنها، حکومت آمریکا به طور اعلام ناشده‌ای جایزه دستگیری سراج الدین حقانی را حذف کرد.
این اقدام حکومت آمریکا و در عین حال امیدواری طالبان به بازگشایی سفارت این کشور در کابل، این گمانه‌زنی را در افغانستان به وجود آورد که آمریکا و طالبان گام‌هایی را برای بهبود روابط بر می‌دارند.
حمله هوایی در قندهار؛ ۱۲ تن کشته شدند
در نتیجه یک حمله در پنجشنبه،در برابر مدیریت مبارزه با مواد مخدر قندهار ۱۲تن کشته شدند.
به گزارش ایراف و به گفته منابع محلی، حمله‌ای هوایی در برابر ساختمان مدیریت مبارزه با مواد مخدر فرماندهی امنیت قندهار انجام شد.
به گزارش رسانه‌ها این حمله که پس از جلسه‌ای میان اعضای تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) و جنبش بلوچ رخ داد، به کشته شدن ۱۲ نفر منجر شد.
سخنگوی فرماندهی امنیت قندهار، اسدالله جمشید، این حادثه را ناشی از «مهمات منفجرناشده و فرسوده» دانست که در یک کانتینر نگهداری می‌شده‌اند. به گفته وی، نیروهای آتش نشانی و امنیتی به سرعت در محل حاضر شدند و از وقوع انفجارهای بیشتر جلوگیری کردند.
با این حال، برخی از ساکنان محلی با ارسال ویدیوهایی اظهار کرده‌اند که این حادثه حمله هوایی بوده و صدای شلیک گلوله نیز پس از آن شنیده شده است. منابع تأیید کرده‌اند که رهبران این گروه‌ها در شهرک عینو مینه، نزدیک محل حادثه، سکونت داشته‌اند.
قندهار در سال‌های اخیر شاهد درگیری‌های امنیتی متعدد بوده است. حضور گروه‌های شبه‌نظامی مانند تحریک طالبان پاکستان و جنبش بلوچ در این منطقه، موجب افزایش حملات شده و این حادثه بر ضرورت مدیریت بهتر مناطق پرتنش تأکید می‌کند.
جمهوری اسلامی؛ ناامیدی از خاورمیانه و هم‌آغوشی با طالبان
افغانستان انترنیشنل :سفارت ایران در کابل از سفر قریب‌الوقوع سید محمد اتابک، وزیر صنعت و تجارت این کشور، به کابل خبر داده است. این سفر چند روز پس از دیدار محمدرضا بهرامی، دستیار وزیر خارجه و مدیرکل جنوب آسیای وزارت امور خارجه ایران، با مقامات طالبان در کابل انجام می‌شود.
نزدیک به سه ماه پیش نیز عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در سفری دو روزه به کابل با مقامات ارشد طالبان دیدار کرده بود.
در ماه‌های اخیر، جمهوری اسلامی ایران به شکلی بی‌سابقه به طالبان نزدیک شده است. همکاری‌های سیاسی، امنیتی و اقتصادی میان دو طرف به‌طور چشمگیری افزایش یافته و این تغییر، نشان‌دهنده چرخشی آشکار در رویکرد تهران نسبت به طالبان است.
ایران در سه سال و نیم گذشته با احتیاط با طالبان تعامل داشت، اما اکنون با جدیت در پی توسعه روابط با این گروه است. مقامات ایرانی به استان‌های مرزی این کشور اختیار داده‌اند تا روابط فرهنگی، اقتصادی و ترانزیتی با طالبان را گسترش دهند. در همین راستا، قرار است قنسولگری ایران در ولایت فراه و قنسولگری طالبان در شهر بیرجند ایران افتتاح شود. این در حالی است که ایران هم‌اکنون در شهرهای هرات، قندهار، ننگرهار و بلخ قنسولگری‌های فعال دارد.
وضعیت دشوار ایران در خاورمیانه
ایران به دنبال حمله حماس به اسرائیل وضعیت به شدت دشواری در خاورمیانه پیدا کرده است، تا جایی که حیات جمهوری اسلامی به خطر افتاده است. نفوذ ایران در منطقه، پس از دهه‌ها تلاش، به پایین‌ترین سطح خود رسیده است. جمهوری اسلامی در سوریه عملاً نقش چندانی ندارد، حوثی‌های یمن زیر فشار حملات گسترده و بی‌وقفه امریکا قرار گرفته‌اند و وضعیت کنترول حماس بر غزه مشخص نیست.
در چنین شرایطی، برخی گزارش‌ها حاکی از قصد امریکا و اسرائیل برای حمله مشترک به تاسیسات اتمی و نظامی ایران است. این دو کشور احساس می‌کنند که تهران در موقعیت ضعیفی است و باید تسلیم خواست آنها برای برچیدن برنامه اتمی و موشکی شود. ترامپ به شیوه همیشگی خود تهدید کرده است که سرپیچی ایران پاسخ دردناک نظامی به همراه خواهد داشت.
برخی از چهره‌های نزدیک به رژیم تهدیدهای ترامپ را لاف و گزافه‌گویی می‌دانند با این حال، مقامهای ارشد جمهوری اسلامی پای خود را برای مذاکره با امریکا، ولو به صورت غیرمستقیم پیش گذاشته است.
همزمان با این وضعیت دشوار در خاورمیانه، ماه گذشته یک هیئت امریکایی به‌طور غیرمنتظره به کابل و قندهار سفر کرد و با طالبان به گفت‌وگو نشست. جزئیات دقیق این مذاکرات منتشر نشده، اما گمان می‌رود که هیئت امریکایی درباره تحولات آینده منطقه با طالبان صحبت کرده باشد.
تغییر رویکرد در برابر طالبان
به دنبال این تحولات، مقامات ایرانی تلاش خود را برای جلب اعتماد طالبان بیشتر کرده‌اند. تهران که سال‌ها برای بیرون شدن امریکا از همسایگی‌اش دست دوستی را به سوی طالبان، قاتل دیپلومات‌های ایرانی در سال ۱۳۷۷ در مزارشریف دراز کرده بود، به هدفش رسیده و اکنون خواهان حفظ یک رژیم همسو در کابل است.
ایرانی‌ها احتمالا نگران نزدیک شدن این گروه به ایالات متحده در این مقطع حساس نیز هستند. طالبان پیوسته برای بهبود روابط با امریکا تلاش کرده است، هرچند با پاسخ سرد واشنگتن رو به رو شده است. با این حال، طالبان تغییری در سیاست نزدیکی به امریکا دست نکشیده است.
طالبان که با انزوای جهانی مواجه است، با آغوش باز از جمهوری اسلامی استقبال کرده است. عباس عراقچی رویکرد انتقادی پیشین ایران نسبت به حاکمیت طالبان را کنار گذاشته و از تسلط یکپارچه این گروه بر قلمرو افغانستان ستایش کرده است.
او همچنین موضع پیشین مقامات امنیتی و سیاسی ایران درباره اخراج مهاجران افغان را تعدیل کرد و گفت که به درخواست طالبان، مهاجران به‌صورت «تدریجی و آبرومندانه» به کشورشان بازگردانده خواهند شد، مشروط به اینکه شرایط پذیرش آنها در افغانستان فراهم باشد. این تغییر موضع، نشانه‌ای از تلاش ایران برای جلب رضایت طالبان است.
قنسولگری در ولایت درجه‌سوم
اندکی پس از این اظهارات، مقامات ایرانی از قصد خود برای بازگشایی قنسولگری این کشور در ولایت فراه در غرب افغانستان خبر دادند. ایران به‌ویژه از ناحیه مناطق غربی افغانستان، از جمله ولایت‌های فراه و نیمروز، نگران است. جمهوری اسلامی معتقد است که شبه‌نظامیان مخالف این کشور، مانند جیش‌العدل، در این مناطق حضور دارند و احتمالاً حمایت بیرونی می‌شوند، هرچند تاکنون به‌صورت علنی در این باره سخن نگفته است.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در سال ۲۰۲۱، جیش‌العدل حملاتی را علیه نیروهای نظامی ایران در سیستان و بلوچستان، زاهدان و چابهار انجام داده است. ادعاهایی نیز مطرح شده که این شبه‌نظامیان به سلاح‌ها و تجهیزات نظامی به‌جا مانده از امریکا در افغانستان دسترسی پیدا کرده‌اند، موضوعی که نگرانی امنیتی ایران را تشدید کرده است.
ایران از حضور و فعالیت داعش خراسان در مرزهایش نگران است، گروهی‌که توانسته یکی از مرگبارترین حملات را در کرمان ایران راه‌اندازی کند.
استاندار خراسان جنوبی ایران دلیل اصلی راه‌اندازی قنسولگری در فراه را تسهیل تجارت و روابط اقتصادی میان دو کشور عنوان کرده است. به نظر می‌رسد که مسئله رصد تهدیدات امنیتی نیز مطرح باشد.
اهداف دوگانه: اقتصاد یا امنیت؟
ایران علاوه بر گسترش روابط تجاری و اقتصادی با طالبان، نگرانی‌های امنیتی نیز دارد. جمهوری اسلامی با وجود روابط نزدیک با طالبان، به این گروه اعتماد ندارد و طالبان را غیرقابل پیش‌بینی می‌داند. تاریخچه روابط طالبان با گروه‌های مختلف نشان می‌دهد که این گروه ممکن است در شرایط خاص به سمت بازیگران دیگری مانند امریکا متمایل شود، امری که برای ایران یک کابوس استراتژیک است.
با این حال، ایران تلاش می‌کند از اختلافات طالبان با پاکستان و انزوای جهانی این گروه بهره‌برداری کند تا نفوذ خود را در افغانستان تحت کنترول طالبان تقویت کند. تنش‌های مرزی و اخراج مهاجران افغان از پاکستان، فرصتی برای ایران فراهم کرده تا خود را به‌عنوان شریکی قابل اعتماد به طالبان معرفی کند.
با تشدید اختلاف میان طالبان و پاکستان، ایران عملا برنده میدان افغانستان شده است. این کشور برخلاف پاکستان که سعی دارد پای امریکا را به جنگ علیه طالبان بکشاند، سعی دارد که رژیم حاکم در افغانستان را تقویت کرده و از سقوط آن به دامن امریکا جلوگیری کند. در واقع، ایران نه طرف‌دار جنگ امریکا علیه طالبان است، نه هم طرف‌دار نزدیکی و اتحاد این کشور با رژیم حاکم در افغانستان.
همچنین، ایران امیدوار است با توسعه روابط اقتصادی و ترانزیتی، مانند استفاده از بندر چابهار برای دسترسی طالبان به بازارهای جهانی و هند، جایگاه خود را در معادلات منطقه‌ای مستحکم‌تر کند.
یوناما وزارت امر به معروف طالبان بگرل به نقض آزادی مذهبی متهم کرد
هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان(یوناما) در گزارش تازه‌ای به عملکرد ماموران وزارت امر به معروف و نهی طالبان پرداخته و این وزارتخانه را به نقض حقوق بشر و آزادی‌های اساسی شهروندان افغانستان از جمله با اشاره به افطار اجباری در ولایت شیعه‌نشین دایکندی، سلب آزادی مذهبی آنان متهم کرده است.
یوناما در این گزارش تأکید کرده است که قانون امر به معروف و نهی از منکر که در آگوست ۲۰۲۴ توسط «طالبان» اعلام و در جریده رسمی منتشر شد، به‌جای به رسمیت شناختن حقوق شهروندی، با مردم افغانستان به‌عنوان «افراد تحت سلطه» برخورد می‌کند.
این نهاد بین‌المللی اعلام کرده که این قانون محدودیت‌های شدیدی را بر زندگی روزمره شهروندان، به‌ویژه زنان و دختران، تحمیل کرده و وضعیت اقتصادی و انسانی افغانستان را پیچیده‌تر ساخته است.
بر اساس یافته‌های یوناما، ماموران این وزارتخانه، که حدود ۳۳۰۰ نفر در ۲۸ ولایت گماشته شده‌اند، از اختیارات گسترده‌ای برای بازداشت خودسرانه، مصادره اموال و مجازات متخلفان برخوردار اند، بدون اینکه برنامه شفافی برای پاسخگویی یا نظارت بر عملکردشان وجود داشته باشد.
گزارش یوناما همچنین به تأثیرات اقتصادی این سیاست‌ها اشاره کرده و با استناد به داده‌های بانک جهانی، اعلام کرده است که محدودیت‌های طالبان بر آموزش و کار زنان می‌تواند سالانه ۱.۴ میلیارد دلار به اقتصاد افغانستان ضرر وارد کند.
این نهاد افزوده است که اجرای سخت‌گیرانه این قانون، از جمله ممنوعیت‌هایی بر سفر، لباس، و حضور اجتماعی زنان، نه‌تنها حقوق اولیه آنها را سلب کرده، بلکه به تشدید فقر و ناامنی غذایی در کشور منجر شده است.
یکی از نکات برجسته این گزارش، مستندسازی موارد نقض حقوق بشر توسط مأموران وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان است. یوناما گزارش داده که از آگوست ۲۰۲۱ تا مارس ۲۰۲۴، دستکم ۱۰۳۳ مورد مجازات خودسرانه، شامل ۲۰۵ مورد علیه زنان و ۸۲۸ مورد علیه مردان، ثبت شده است.
این مجازات‌ها شامل تهدید، ضرب‌وشتم، شلاق در ملأ عام و زندان بوده و به گفته یوناما، «فضایی از ترس و ارعاب» را در جامعه ایجاد کرده است. این گزارش همچنین به دخالت این وزارتخانه، از جمله اجبار به افطار در دایکندی در سال ۲۰۲۳، اشاره کرده و آن را نقض آزادی مذهبی خوانده است.
طالبان تاکنون به این گزارش واکنش رسمی نشان نداده‌اند، اما پیشتر، در پاسخ به انتقادات مشابه، این اتهامات را «بی‌جا» و «مبتنی بر دیدگاه‌های غربی» خوانده و تأکید کرده بودند که قوانین‌شان بر اساس «شریعت اسلامی» و فقه حنفی است.
افغانستان انترنیشنل : نمایندگی ملل متحد در افغانستان با اشاره به یافته‌های بانک جهانی اعلام کرد ممنوعیت‌های طالبان علیه آموزش و کار زنان می‌تواند سالانه ۱.۴ میلیارد دالر به اقتصاد افغانستان آسیب بزند. یوناما گفت که اجرای قانون امر به‌معروف طالبان باعث پیچیده‌تر شدن بحران اقتصادی در افغانستان می‌شود.
یوناما روز پنجشنبه گزارش مفصلی را درباره پیامدهای تطبیق و تنفیذ
قانون امر به‌معروف طالبان در شش ماه اخیر منتشر کرد.
یوناما اعلام کرده
است که طالبان، به‌عنوان بخشی از تلاش‌های خود برای بازسازی جامعه افغانستان و
تطبیق آن با دیدگاه ایدئولوژیک خود، قانون امر به‌معروف را تصویب و اعمال کرد.
به گفته یوناما، طالبان می‌کوشد نظام «خالص» اسلامی مورد نظر خود را در سراسر افغانستان تحکیم کند.
یوناما گفت که شورای امنیت سازمان ملل خواهان لغو فوری این قانون است.
در این گزارش آمده است که شورای امنیت سازمان ملل در قطعنامه ۲۷۷۷ مورخ ۱۷ مارچ ۲۰۲۵، مجدداً از طالبان خواسته است که محدودها را برداشته و قانون امر به معروف و نهی از منکر را لغو کند.
یوناما تصریح کرده است که مردان، زنان، اقلیت‌ها و جوانان در سراسر افغانستان به میزان مختلف از انفاذ قانون امر به‌معروف طالبان متاثر شده‌اند. این تاثیرات اغلب با نقض حریم شخصی و خصوصی و نقض فعالیت‌های اقتصادی همراه بوده است.
دفتر نمایندگی سازمان در افغانستان همچنین گفت که محتسبان طالبان
اختیارات گسترده در «بازداشت خودسرانه و مصادره اموال متخلفین» این قانون را دارند.
یوناما به‌طور
مشخص به اعمال محدودیت‌های تحمیلی قانون امر به‌معروف بر زنان و دختران به‌شمول
محدودیت در دسترسی آنان به مکان‌های عمومی، نحوه پوشش و سفر بدون محرم آنان اشاره
کرده است.
یوناما می‌افزاید
که دسترسی زنان به خدمات صحی به‌دلیل ممنوعیت سفر بدون محرم نیز محدودتر شده است.
شماری از کارمندان صحی زن به یوناما گفته‌اند که به‌دلیل نداشتن محرم، اجازه ورود
به محل کار خود را ندارند.
نمایندگی سازمان
ملل در افغانستان هشدار داده که این محدودیت‌ها باعث تقویت فرهنگ بلاتکلیفی و ارعاب
شده است.
یوناما میگوید در
پی انفاذ خودسرانه مفاد قانون امر به‌معروف طالبان، اعضای برخی خانواده‌ها نیز
اجرای محدودیت‌ها در برابر زنان و دختران را گسترش داده است.
نظرسنجی سه‌ماهه بخش زنان سازمان ملل نشان می‌دهد که در جریان ماه‌های
آگست تا اکتبر
۲۰۲۴، میزان اجرای محدودیت‌ها از سوی اعضای مرد خانواده بر زنان از
۲۲
به ۴۴
درصد افزایش یافته است.
در این نظرسنجی
آمده که میزان اجرای محدودیت‌های موردنظر طالبان از سوی علمای دین از
۲۶
درصد به ۴۵
درصد افزایش یافته و این آمار درباره بزرگان محل از
۱۸ درصد به
۳۳ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
یوناما هشدار
می‌دهد که گسترش دامنه‌ای اعمال محدودیت‌ها بر زنان از سوی امر به‌معروف، بزرگان
محل و اعضای مرد خانواده باعث تغییر روابط اجتماعی و خانوادگی شده و به عادی شدن
این فرایند کمک خواهد کرد.
یوناما می‌افزاید
که اجرای خودسرانه قانون امر به‌معروف باعث شده تا بسیاری از افغان‌ها رفتارهای
شخصی خود و خانواده را نیز مطابق با احکام این قانون تنظیم نمایند.
ادامه کمک‌ها به افغانستان برای کاهش فقر حیاتی است
به گزارش خبرگزاری تسنیم، نشست دو روزه گروه هماهنگی افغانستان در استانبول با حضور نمایندگان کشورهای کمک‌کننده، سازمان‌های بین‌المللی مالی و نمایندگان سازمان ملل روز چهارشنبه آغاز شد و هدف آن بررسی اولویت‌ها و برنامه‌های جامعه جهانی برای کمک به افغان‌ها است.
«ایندریکا راتواته» هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه سازمان ملل در افغانستان، در این نشست تأکید کرد که اگر می‌خواهیم به مردم افغانستان کمک کنیم تا از دور باطل فقر و رنج خارج شوند، باید به ارائه کمک‌های فوری و همچنین بسترسازی برای ثبات پایدار در این کشور ادامه دهیم.
وی افزود بسیاری از مردم افغانستان هنوز با چالش‌های جدی اقتصادی و اجتماعی مواجه هستند و نیاز به حمایت مداوم دارند.
نمایندگان هیئت نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) نیز در این نشست به جمع‌آوری 3.21 میلیارد دلار برای کمک‌های بشردوستانه به افغانستان در سال 2024 اشاره کرد و بیان داشت که این مبلغ نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته است.
با این حال، نمایندگی سازمان ملل هشدار داد که بحران مالی جهانی می‌تواند پیشرفت‌های حاصل‌شده در افغانستان را به خطر بیندازد. به گفته کارشناسان، این بحران نه تنها به نفع افغان‌ها نیست، بلکه می‌تواند امنیت منطقه را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در این نشست، نمایندگان کشورهای مختلف بر ضرورت همکاری‌های بین‌المللی و ایجاد یک ساختار قوی برای مدیریت کمک‌ها تأکید کردند.
آنها بر این باورند که باید از کمک‌های فوری به سمت راه‌حل‌های بلندمدت حرکت کرد تا مردم افغانستان بتوانند به خودکفایی اقتصادی دست یابند. به عنوان مثال، پروژه‌های کشاورزی، آموزش و توانمندسازی زنان می‌تواند به عنوان محورهای اصلی توسعه در نظر گرفته شود.
به علاوه، شرکت‌کنندگان در این نشست بر این نکته تأکید کردند که نهادهای دولتی افغانستان باید توانمندی‌های خود را تقویت کنند تا بتوانند به طور مؤثری در مدیریت کمک‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای مشارکت کنند. در این راستا، تقویت حاکمیت محلی و افزایش شفافیت در تخصیص منابع مالی از دیگر مواردی بود که مورد بحث قرار گرفت.
دست دوستی طالبان به سمت آمریکا این‌بار از آستین سعودی
سمیرا محمدی : امیرخان متقی پس از سفر به عمان و امارات متحده عربی اخیرا عربستان سعودی را به عنوان مقصد بعدی سفر انتخاب کرد. سه کشوری که رابطه نزدیکی با آمریکا دارند و سفر متقی به ریاض درست هنگامی صورت گرفت که روابط ایالات متحده و طالبان در مرحله تازه ای قرار گرفته است؛ اما ذبیح الله مجاهد، سخنگوی ارشد حکومت طالبان این سفر را گام مهمی در تقویت روابط دو کشور خواند.
به قدرت رسیدن طالبان، چشم انداز سیاسی افغانستان را تغییر داد و نظم تعامل با این کشور را از طریق ایجاد نظامی سخت‌گیرانه و اتحادهای استراتژیک آن با چالش هایی مواجه کرد.
علیرغم عدم به رسمیت شناختن بین المللی حکومت طالبان، کشورهای منطقه و برخی کشورهای فرامنطقه‌ای و قدرت‌های بزرگ چون چین و روسیه، تعامل خود را با طالبان برقرار کرده اند. این تعاملات با ترکیب پیچیده ای از نگرانی های امنیتی و منافع اقتصادی شکل گرفته است. این در حالی است که انتظار می رفت نسخه جدید طالبان، مداراگرتر، معتدل‌تر و منعطف‌تر باشد؛ امری که تعامل با این گروه را برای کشورها تسهیل می کرد، اما تداوم سیاست های سخت‌گیرانه داخلی طالبان و عدم انعطاف این گروه در تغییر این سیاست ها در برابر خواسته های جهانی با این استدلال که در امور داخلی افغانستان «مداخله» نکنید، عدم اعتماد به این گروه، اتخاذ سیاست صبر و احتیاط و جای خالی متحدان در صحنه تحولات افغانستان، بسیاری از کشورها از جمله عربستان سعودی را در برقراری روابط محتاط کرده است؛ کشوری که در دور نخست حکومت طالبان در دهه ۹۰ میلادی برخلاف مسیر جهان، طالبان را به رسمیت شناخته بود.
ریاض اما این‌بار در حالی که آمریکا حضور خود در افغانستان را حداقل در ظاهر امر به صفر رسانده بود، نخواست با حاکمان تازه کابل وارد تعاملات جدی شود. به طوری که این کشور در همان ابتدا به دلایل امنیتی سفارتخانه خود در کابل را بست. بعدتر این کشور پل ارتباطی خود با کابل را بیشتر با ارسال کمک های بشردوستانه از طریق سازمان همکاری اسلامی ترمیم کرد.
اما در ماه های اخیر، نشانه هایی از تغییر سیاست این کشور نسبت به افغانستان دیده می‌شود. عربستان در ماه های اخیر در حالی میزبان مقامات طالبان بوده و به دلیل وجود خانه خدا به مقصد مهم سفرهای مقامات طالبان مبدل شده که برخلاف انتظارها این کشور در دور دوم حکومت طالبان تمایل چندانی به برقراری روابط عمیق نشان نداده است. برخلاف قطر و امارات متحده عربی که در تلاش بودند در مرکز ثقل تحولات افغانستان قرار بگیرند، ریاض ترجیح داد که از دور به تماشای آنچه در افغانستان پس از آگوست ۲۰۲۱ می‌گذرد بنشیند؛ اما این صبر استراتژیک ریاض و آزمون و خطای این کشور در میان جای خالی آمریکا به نظر می رسد تغییر کرده و این پادشاهی عربی را به حضور فعالانه تر در افغانستان تحت حاکمیت طالبان سوق داده و علاقمند کرده است.
در دسامبر ۲۰۲۴ پادشاهی سعودی از سرگیری ماموریت دیپلماتیک خود در کابل را اعلام کرد. این تحول سه سال پس از بستن سفارت عربستان در کابل پس از تسلط طالبان در سال ۲۰۲۱ صورت گرفت. اخیرا نیز مقامات این کشور هرازگاهی به گفتگو با طالبان در کابل می نشینند.
از سوی دیگر، طالبان نیز از فرصت به وجود آمده استفاده کرده و با سفرهای مکرر به ریاض به دنبال نشان دادن قدرت دیپلماسی طالبان، تلاش برای تقویت جایگاه خود در جهان اسلام و نشان دادن پیوند نزدیک طالبان با عربستان است به طوری که مجاهد، استقبال از متقی را «با عزت و پروتکل‌های عالی» را نشان دهنده حسن نیت و روابط نیک خوانده است. هرچند که تاکنون هیچ دیدار رسمی در جریان این سفر گزارش نشده و مجاهد نیز درباره دیدارهای احتمالی متقی با مقامات سعودی صحبت نکرده است.
در ادامه باید گفت که ریاض در حالی با آرامش درحال باز کردن جای پای خود در افغانستان است که زمزمه ها از بازگشت آمریکا به افغانستان و از سرگیری روابط میان طالبان و ایالات متحده بالا گرفته است؛ به ویژه آنکه به تازگی طالبان میزبان هیاتی آمریکایی در کابل بود؛ دیداری که بعدتر ضمن آزادسازی زندانیان آمریکایی از زندان های طالبان منجر به حذف نام برخی رهبران این گروه از برنامه «پاداش برای عدالت» آمریکا و نام افغانستان از فهرست ارزیابی تهدید سالانه ایالات متحده شد.
اما سفر متقی درست قبل از سفر ترامپ به عربستان بار دیگر ذهن ها را به نقش و جایگاه عربستان سعودی در نزدیکی به غرب به ویژه ایالات متحده برجسته کرده است. طالبان که از زمان بازگشت ترامپ در تقلای بهبود روابط هستند و امید دارند که روابط دوطرف را در سطح قابل توجهی ارتقا دهند، دست به دامن کشورهای عربی منجمله عربستان شده‌اند. طالبان به خوبی می دانند که ریاض می تواند میانجیگر خوبی برای ترمیم روابط این گروه با واشنگتن باشد.
به نظر می رسد تصمیم طالبان برای تقویت روابط با آمریکا ریاض را به متن تحولات این کشور برگرداند، هرچند طالبان باید این مساله را نیز کنترل کند که توازنی میان رابطه با عربستان دیگر کشورهای عربی چون قطر و امارات داشته باشد.
به هر روی، طالبان که به دنبال آن است تا روابط خود با امریکا را با هدف شناسایی بین المللی از مجرای کشورهای عربی پی‌گیری کند این بار به دنبال آن است تا دست دوستی خود را از آستین عربستان به سمت واشنگتن دراز کند.
منابع خبر داده اند که در جریان سفر امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان و هیات همراه به سعودی، هیچ کدام از مقامهای بلندپایه این کشور تا به حال با او دیدار نکرده‌اند. منابع این اقدام ریاض را به سیاست سرد و محتاطانه آنان نسبت به طالبان ارتباط داده اند.
به گزارش ایراف، منابع به رسانه ها گفته اند که امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان که در ۱۵ فروردین ماه به ریاض رفته بود و انتظار می رفت از سوی وزارت خارجه این کشور به‌صورت رسمی مورد استقبال قرار گیرد اما تاکنون موفق به دیدار مقامات عربستان نشده است.
این در حالیست که بر اساس گزارشات، برای بخش مذهبی سفر هیئت طالبان، از جمله بازدید از مسجدالحرام، برنامه های مناسبی انجام شد، اما در سطح دیپلماتیک هیچ تعاملی صورت نگرفته است.
گفتنی است که طالبان از این سفر به‌عنوان «گامی مهم برای تقویت روابط نیک میان دو کشور» یاد کرده بودند و «استقبال گرم و پروتکل عالی از سوی مقامات سعودی را نشان‌دهنده حسن نیت و روابط خوب این کشور عنوان کردند.
لازم به ذکر است که امیرخان متقی برای ادای حج عمره از تاریخ ۲۳ مارس تا ۱۰ آوریل از شورای امنیت سازمان ملل اجازه سفر دریافت کرده بود.
مقام سابق سیا: تعامل با طالبان، دقیق و گام به گام خواهد بود
نورمن رول، مقام سابق سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (CIA) و تحلیلگر ارشد سیاست امنیتی گفت که هرگونه تغییر در نوع تعامل با طالبان، با دقت و مرحله‌به‌مرحله صورت خواهد گرفت.
به گزارش ایراف، آزادی چهار شهروند آمریکایی از بازداشت طالبان و ملغی شدن جوایز آمریکا بر سر دستگیری سه عضو ارشد شبکه حقانی خبر از تغییراتی در سیاست خارجی آمریکا نسبت به افغانستان می دهد. آیا افغانستان به یکی از محورهای سیاست خارجی ترامپ تبدیل می شود؟
نورمن رول، مقام سابق سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (CIA) و تحلیلگر ارشد سیاست امنیتی، در گفت‌وگو با رسانه ها تاکید کرد که تمرکز اصلی حکومت ترامپ در مقطع کنونی بر دو مسئله کلیدی است: آزادی بازداشتی‌های آمریکایی و مهار تهدیدهای تروریستی.
وی تصریح کرده است که هرگونه تغییر در نوع تعامل با طالبان، با دقت و مرحله‌به‌مرحله صورت خواهد گرفت.
این مقام سابق سازمان سیا درباره اینکه اقدامات اخیر آمریکا می‌تواند زمینه‌ساز شناسایی رسمی طالبان شود یا خیر گفت که احتمالش وجود دارد، اما هنوز برای قضاوت قطعی خیلی زود است.
وی در ادامه افزود: آنچه می‌بینیم، بیشتر یک حرکت اولیه از سوی واشنگتن است. امریکا در حال آزمودن مسیر است و منتظر خواهد ماند تا ببیند طالبان در عمل چه عملکردی دارد.
او در مقایسه وضعیت افغانستان با سوریه اظهار داشت که در هر دو کشور، دولت‌هایی با گذشته‌ای چالش‌برانگیز نسبت به امریکا، در موقعیتی راهبردی قرار دارند و با بحران‌های امنیتی، انسانی و سیاسی گسترده‌ای روبه‌رو هستند.
وی در ادامه لغو تحریم‌ها و خروج از فهرست‌های امنیتی را منوط به رفتار خود آن حکومت‌ها دانست که نشان دهند شایستگی دارند یا خیر.
او بر این نکته نیز تاکید دارد که رویکرد حکومت ترامپ نسبت به افغانستان مبتنی بر همکاری با کشورهای منطقه خواهد بود.
رول با بیان اینکه در حال حاضر، کشورهای منطقه هنوز به استراتژی مشخصی در قبال افغانستان نرسیده‌اند گفت با این وجود گفت‌وگوهایی در جریان است که بیشتر بر اساس منافع امنیتی، اقتصادی و تجاری طراحی می‌شود.
وی در یک پیش‌بینی خاطر نشان ساخت که کشورهای خلیج فارس، به‌ویژه قطر، امارات و عربستان سعودی نقش کلیدی در تامین سرمایه و ایجاد چارچوب همکاری‌ها خواهند داشت.
به باور رول، کشورهای هند و پاکستان در رابطه با افغانستان نقش پررنگ‌تری در حوزه سیاسی و امنیتی ایفا خواهند کرد در حالی که کشورهای خلیج فارس اکنون که آمریکا نقش مستقیم خود در افغانستان را کاهش داده است، موتور محرک سرمایه‌گذاری در این معادله خواهند بود.
این مقام سازمان سیا عقیده دارد که افغانستان در حال حاضر در اولویت‌های فوری کاخ سفید قرار ندارد اما اهمیت ژئوپلیتیکی آن باعث می شود که به زودی دوباره به یکی از محورهای سیاست خارجی واشنگتن تبدیل شود.
مانور آمریکا در آسمان همسایگان شرقی و ضرورت واکنش دستگاه دیپلماسی ایران
یک پرواز مشکوک آمریکایی در روزهای اخیر، آسمان چهار کشور همسایه ایران را درنوردید و پس از انجام مأموریت در پاکستان و تاجیکستان با عبور از آسمان افغانستان به امارات بازگشت. مأموریت این پرواز چه بود؟ ایران چه موضعی در این زمینه دارد و کشورهای همسایه و منطقه در قبال پیامدهای امنیتی احتمالی این اقدام، چه مسئولیتی دارند؟
بررسی جدید داده‌های راداری هواپیمای C-17 نیروی هوایی آمریکا با کد تماس MOOSE59 نشان می‌دهد که این هواپیما پس از مأموریت پنهانی خود در تاجیکستان از حریم هوایی پاکستان به امارات بازگشته است.
بربنیاد داده‌های راداری این هواپیما پس از برخاستن از نزدیکی کولاب تاجیکستان، بار دیگر برای رؤیت نشدن در رادارها، با خاموش کردن ترانسپوندر از حریم هوایی افغانستان عبور کرده، سپس در آسمان پاکستان ترانسپوندر را روشن کرده و در نهایت به حوالی جزیره داس در امارات فرود آمده است.
این اقدام، همزمان با جو ملتهب خاورمیانه، ادامه نسل‌کشی در غزه، تجاوز مکرر رژيم صهیونیستی به لبنان علیرغم توافق آتش‌بس، گسترش دامنه بمباران و اشغالگری در سوریه، تشدید فشارها بر حشدالشعبی عراق و مهم‌تر از همه، تهدیدهای گاه به گاه ترامپ در تبانی با نتانیاهو علیه ایران، صورت می‌گیرد؛ موضوعی که نگرانی‌ها درباره پروژه آمریکا برای تحمیل هژمونی استعماری خود بر ملت‌های منطقه از طریق نفوذ به دولت‌های درمانده، رخنه در سرویس‌های امنیتی منطقه و به کارگیری گروه‌های تبهکار و تروریستی را افزایش خواهد داد.
پرواز پرسش‌برانگیز هواپیمای آمریکایی در آسمان چهار کشور همسایه ایران، همچنین در فاصله‌ای کوتاه از سفر بحث‌برانگیز یک هیات آمریکایی به کابل تحت سلطه طالبان صورت می‌گیرد که طی آن، امیدهای دوطرف – به ویژه طالبان ـ به گسترش تعامل یا افزایش معامله درباره زندانیان، حذف نام رهبران طالبان و شبکه حقانی از لیست سیاه اف‌بی‌آی، تعیین تکلیف پایگاه راهبردی بگرام و تسلیحات آمریکایی در افغانستان در قبال استمرار ارسال بسته‌های نقدی آمریکا به افغانستان یا حتی احتمال شناسایی رسمی حکومت طالبان توسط واشنگتن و بازگشایی سفارتخانه‌ها تقویت شد.
این‌همه در حالی است که ترامپ و تیم امنیتی او، تحت فشار رژيم تل‌آویو، تلاش‌های فشرده‌ای را در سایر کشورهای همسایه ایران، سیاست فشار حداکثری با چاشنی تهدید آشکار به حمله نظامی بر مراکز هسته‌ای راه‌اندازی کرده‌اند.
بنابراین، دور از انتظار نیست که مانور هواپیمای آمریکایی در آسمان کشورهای منطقه در ادامه تلاش‌های یادشده و نشانه‌ای تازه از برنامه‌های پیچیده آمریکا، اسراییل و متحدان منطقه‌ای آنها علیه ایران باشد.
در چنین شرایطی، انتظار می‌رود که دستگاه دیپلماسی ایران نیز در کنار نهادهای امنیتی کشور در قبال رویدادهای مورد اشاره، موضعی صریح، شفاف و حامل پیامی قدرتمند به کشورهای هدف اتخاذ کند؛ پیامی حاوی این واقعیت واضح که امنیت ملی ایران، خط قرمز هرگونه تعامل و رابطه و همکاری براساس حسن همسایگی و همکاری منطقه‌ای است و اگر کشوری خواسته یا ناخواسته، مرعوب تهدیدهای ترامپ شود و فرایند عملیاتی‌شدن تهدیدهای بالقوه واشنگتن علیه تهران را تسهیل کند، باید منتظر پیامدهای آن نیز باشد و این چیزی نیست که جمهوری اسلامی ایران آن را نادیده بگیرد.
در همین راستا، سفر جاری مدیرکل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه به کابل یک زمینه مناسب برای انتقال پیام ایران به همه بازیگران به ویژه حکمرانان کنونی کابل است که بازی در زمین آمریکا به ویژه اگر منافع و امنیت ملی جمهوری اسلامی را تحت تاثیر قرار دهد، هزینه‌های سنگینی دارد که کمترین آن، تضعیف ترمیم‌ناپذیر امنیت و ثبات در سراسر منطقه خواهد بود.
مرکز پژوهشی روسی: طالبان سقوط خواهد کرد و جنگ داخلی در راه است
افغانستان انترنیشنل : رئیس مرکز مطالعات معاصر افغانستان در مسکو در مصاحبه‌ای گفته است که «دیر یا زود افغانستان منفجر خواهد شد و جنگ داخلی جدیدی رخ خواهد داد.» به گفته آندری سرنکو، «گروه طالبان امروز تنها به لطف حمایت امریکا زنده مانده است.»
آندری سرنکو در پاسخ به این سوال که رژیم طالبان سقوط خواهد کرد یا خیر؟ گفت: این گروه نه با پول امریکا و نه با به قدرت رسیدن سراج‌الدین حقانی که از او حمایت می‌شود، نجات نخواهد یافت.
به گفته وی، به محض اینکه جنگ داخلی در افغانستان رخ دهد، همه از این کشور بیرون خواهند شد و آن زمان روسیه باید مداخله کند.
آندری سرنکو اما گفت روسیه در حال حاضر نمی‌خواهد به این چشم‌انداز فکر کند، چون دلایل عینی برای آن وجود دارد؛ بحران اوکراین و تحریم‌ها.
رئیس مرکز مطالعات معاصر افغانستان در مسکو در عین حال تاکید کرد که روسیه باید از قبل برای تحولات افغانستان آماده باشد.
او در مصاحبه با رسانه «ماسکوفسکی کامسامولتس»، با تاکید بر اینکه «نمی‌توان تمام تخم‌ها را در یک سبد قرار داد»، گفت: روسیه باید به دنبال دوستانی در میان جناح‌های مختلف باشد که با اتکا به آنها بتواند منافع خود را حفظ کند.
آندری سرنکو میگوید طالبان زمانی که به قدرت رسیدند، کوشش کردند به نوعی سلسله مراتب را حفظ کنند و به نوعی بین خود به توافق برسند، اما اکنون رقابت بین جناح‌ها و گروه‌ها تشدید شده و «آنها بیشتر و بیشتر از یکدیگر متنفرند.»
این کارشناس روس میگوید علاوه بر این، مقاومت مسلحانه در برابر طالبان در حال تشدید است؛ جبهه مقاومت ملی افغانستان، جبهه آزادی افغانستان و دیگر جبهات حملاتی را در مناطق انجام می‌دهند که مسئولان طالبان می‌ترسند شبانه بیرون بروند.
امریکا منبع تغذیه طالبان
آندری سرنکو در این مصاحبه گفت ایالات متحده خواهان جلوگیری از فروپاشی نظام کنونی طالبان است تا از بروز بی‌نظمی و تهدیدات جدید امنیتی جلوگیری کند، در غیر آن این سوال مطرح می‌شود که چه نهادی می‌تواند توافقات دوحه را اجرا کند.
این کارشناس روس، امریکا را منبع تغذیه طالبان خواند و افزود امریکایی‌ها قدرت در افغانستان را به طالبان منتقل کردند و برای همین این گروه را تامین مالی می‌کند.
او میگوید وقتی برخی می‌گویند طالبان امریکایی‌ها را از افغانستان بیرون کردند و بر این اساس می‌توانند متحد ما باشد، «چیزی جز خنده برایم ندارد.»
آندری سرنکو با تکرار اینکه طالبان از نخل امریکا تغذیه می‌شوند، گفت: هیچ کشوری در جهان امروز به اندازه ایالات متحده با طالبان همکاری ندارد.
با این همه او میگوید طالبان برای مدت طولانی نخواهند بود و این واقعیت که طالبان سه سال و نیم بر افغانستان حکومت کرده‌اند، معنایی ندارد.
او با یادآوری اینکه کمونیست‌ها بیش از ۱۰ سال مقاومت کردند و سقوط کردند و رژیم جمهوری ۲۰ سال بود و فقط در سه روز سقوط کرد گفت: در مورد طالبان نیز همین اتفاق خواهد افتاد.
رئیس مرکز مطالعات معاصر افغانستان در مسکو اضافه کرد که رژیم طالبان هیچ مشروعیتی ندارد و هیچکس در افغانستان این گروه را انتخاب نکرده است.
«نه شمعی برای خدا نه پوکر به شیطان»
رئیس مرکز مطالعات معاصر افغانستان در مسکو در بخشی دیگر از مصاحبه خود به تصمیم روسیه برای حذف موقت طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی این کشور اشاره کرد.
او در پاسخ به این پرسش که آیا این حذف موقت به نفع روسیه خواهد بود یا خیر، گفت: «در این مورد شک دارم.»
آندری سرنکو میگوید با حذف طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی، نمی‌توانیم این گروه را به عنوان متحد خود درآوریم.
به گفته وی، در این صورت ممکن است آن بخش از مقاومت ضد طالبان را که هنوز امیدوار به حمایت مسکو است، دلسرد کنیم؛ به عبارتی این «نه شمع برای خدا و نه پوکر به شیطان» است.
خبرگزاری‌های دولتی روسیه پیشتر گزارش دادند که دادستانی کل روسیه از دادگاه عالی این کشور خواسته است تا طالبان را به صورت موقت از فهرست سازمان‌های تروریستی حذف کند. طبق گزارش‌ها، دادگاه عالی روسیه این درخواست را ۲۸ حمل (۱۷ آپریل) بررسی خواهد کرد.
دیپلمات: منافع ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیک روسیه را به تغییر سیاست نسبت به طالبان واداشته است
نشریه دیپلمات در تحلیلی تازه نوشته است که منافع ژئوپولتیک و ژئواکونومیک روسیه منجر به تغییر سیاست این کشور در قبال طالبان شده است.
به گزارش ایراف و به نقل از دیپلمات، از زمانی که طالبان در سال ۲۰۲۱ در افغانستان قدرت را به دست گرفتند، روسیه به طور فزاینده‌ای به این گروه نزدیک شده است.
محمد مراد، نویسنده این گزارش در رسانه دیپلمات یادآوری نموده که دولت روسیه، طالبان افغانستان را در سال ۲۰۰۳ به عنوان یک سازمان تروریستی شناسایی کرده و از آن زمان هرگونه تماس با این گروه طبق قوانین روسیه جرم محسوب می‌شود.
در زمان حکومت اول طالبان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، روسیه به همراه متحد دیرینه‌اش، هند، تلاش می‌کرد تا تسلط این گروه بر افغانستان را پایان دهد لذا روسیه از اتحاد شمالی، به نام جبهه متحد تحت رهبری احمد شاه مسعود، که یک جبهه ضد طالبان بود، حمایت کرد.
لازم به ذکر است که اتحاد شمالی بخش‌هایی از شمال شرقی افغانستان، به‌ویژه مناطقی در اطراف دره پنجشیر را تحت کنترل خود داشت.
پس از سقوط طالبان در ۲۰۰۱ و حمله امریکا به افغانستان، روسیه تلاش کرد تا روابط مثبتی را با دولت حامد کرزی برقرار کند؛ در حالی که قصد داشت افغانستان را در چارچوب‌های منطقه‌ای وارد کند، که شامل دیدارهای سران کشورهایی مانند روسیه، پاکستان، تاجیکستان و افغانستان بود.
نویسنده خاطر نشان کرده است؛ پیروزی‌های طالبان در مناطق مختلف افغانستان، به همراه ناتوانی دولت افغانستان در مقابله با پیشروی‌های طالبان، تأثیر زیادی بر رویکرد روسیه نسبت به این گروه داشت، حتی در دوران ریاست‌جمهوری اشرف غنی.
مقامات طالبان می گویند که از سال ۲۰۰۷ با روسیه تماس‌هایی داشته‌اند، هرچند این تعاملات به گفته آنها فقط شامل “حمایت‌های اخلاقی و سیاسی” بوده است.
یک مقام ارشد طالبان از آن دوران، درباره روابط این گروه با روسیه گفته است که ما دشمن مشترکی داشتیم. به حمایت نیاز داشتیم تا خود را از دست ایالات متحده و متحدانش در افغانستان رها کنیم و روسیه نیز می‌خواست که تمام نیروهای خارجی هرچه سریع‌تر افغانستان را ترک کنند.
از سوی دیگر مسکو نیز تایید کرده که از سال ۲۰۱۵ روابط خود را با طالبان برقرار کرده است. این موضوع توسط نماینده ویژه روسیه در افغانستان، زامیر کابولوف، تأیید شده است.
همچنین، شایعاتی وجود دارد که طالبان در طول نبرد با نیروهای تحت رهبری ایالات متحده و متحدان افغان خود از روسیه سلاح دریافت کرده‌اند.
نویسنده در تحلیلهای خود در این گزارش به اهمیت افغانستان از نظر ژئوپلیتیکی و امنیتی برای روسیه اشاره کرده است؛ صرف‌نظر از حضور طالبان، روسیه مانند بسیاری از کشورهای همسایه، نگران تهدیداتی است که گروه‌هایی مانند داعش در افغانستان ایجاد می‌کنند.
رسانه دیپلمات میگوید که روسیه به دنبال استفاده از افغانستان به عنوان یک مسیر ترانزیتی از طریق کشورهای آسیای مرکزی برای ارتباط با هند و پاکستان است.
در نتیجه، منافع ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیک روسیه باعث تغییر در سیاست این کشور نسبت به طالبان شده است.
به همین دلیل است که اگر طالبان از فهرست سازمان‌های تروریستی حذف شوند و به‌طور رسمی به رسمیت شناخته شوند، این امر رابطه میان روسیه و افغانستان را تقویت خواهد کرد.
روسیه به دنبال تعلیق طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی به بهانه اهداف اقتصادی
الکسی اورچوک، معاون نخست‌وزیر روسیه در گفت‌وگو با روزنامه ایزوستیا اعلام کرد که تعلیق طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی، راهی برای بهره‌گیری از ظرفیت‌های اقتصادی افغانستان است. به گفته او، رویکرد مثبت طالبان نسبت به روسیه می‌تواند آغازگر روابط اقتصادی گسترده‌تری باشد.
به گزارش ایراف، اورچوک در مصاحبه با روزنامه روسی ایزوستیا اظهار داشت که تعلیق طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی می‌تواند فرصتی برای استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی افغانستان فراهم کند. او تأکید کرد که با وجود مشکلات افغانستان، این کشور دارای پتانسیل‌های اقتصادی قابل‌توجهی است که روسیه می‌تواند از آن بهره‌مند شود.
به گفته اورچوک، طالبان رویکردی مثبت نسبت به روسیه داشته و علاقه‌مند به توسعه روابط اقتصادی است. او افزود که دادگاه عالی روسیه قرار است به‌زودی در مورد تعلیق این گروه از فهرست تروریستی تصمیم‌گیری کند.
اورچوک همچنین اظهار داشت که بهبود روابط اقتصادی با افغانستان می‌تواند به بهبود ظرفیت‌های لجستیکی کمک کرده و تأثیر مستقیمی بر زندگی مردم افغانستان بگذارد.
دادگاه عالی روسیه در سال ۲۰۰۳ طالبان را به‌عنوان یک سازمان تروریستی اعلام کرد و فعالیت آن را ممنوع کرد. با این حال، در دسامبر ۲۰۲۴، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، قانونی را تصویب کرد که امکان تعلیق موقت فعالیت سازمان‌های تروریستی را فراهم می‌سازد. این اقدام اکنون زمینه‌ساز بررسی‌های جدید در خصوص طالبان شده است.
افغانستان در مرکز بازی قدرت‌ها؛ رقابت روسیه، چین و آمریکا برای نفوذ
طبق گزارش نشریه ی اسپیشال اوراسیا با وجود اینکه روسیه به حذف طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی نزدیک شده و چین فعالیت‌های امنیتی و اقتصادی خود را در دهلیز واخان تقویت کرده است، احتمال بازگشت مخفیانه آمریکا به افغانستان، معادلات ژئوپلیتیک منطقه‌ای و جهانی را پیچیده‌تر کرده است.
به گزارش ایراف، به نقل از نشریه ی اسمیشل اوراسیا، افغانستان بار دیگر به کانون رقابت قدرت‌های جهانی بدل شده است. در آپریل ۲۰۲۵، حکومت سرپرست طالبان، که هنوز به رسمیت شناخته نشده، موفق شده کنترل سرزمینی و ساختار حکمرانی خود را تثبیت کند. اکنون قدرت‌های بزرگ در تلاش‌اند جایگاه خود را در کابل تقویت کنند.
این نشریه در ادامه نوشته است که با اقدام اخیر روسیه برای حذف طالبان از فهرست گروه‌های تروریستی، در مسیر برقراری روابط رسمی سیاسی و اقتصادی با حکومت سرپرست طالبان قرار گرفته است. سخنگوی حکومت طالبان، ذبیح‌الله مجاهد، این اقدام را گامی کلیدی برای تقویت روابط میان کابل و مسکو عنوان کرده است. روسیه معتقد است این تعامل می‌تواند به امنیت منطقه‌ای به ویژه در مقابله با داعش خراسان (ISKP) کمک کند.
در بخش دیگری از این یادداشت آورده شده است که چین فعالیت‌های امنیتی و اطلاعاتی خود را در دهلیز واخان، منطقه‌ای استراتژیک در نزدیکی مرزهای سین‌کیانگ، افزایش داده است. از ژانویه ۲۰۲۵، هیئت‌هایی از نظامیان و افسران اطلاعاتی چینی برای تقویت هماهنگی‌های امنیتی مشترک و تضمین ثبات مرزی از این منطقه بازدید کرده‌اند. چین این تلاش‌ها را بخشی از برنامه‌های کلان اقتصادی خود، شامل ابتکار کمربند و راه و کریدور اقتصادی چین-پاکستان، می‌داند.
این یادداشت در ادامه می‌افزاید،در عین حال، ایالات متحده ممکن است دوباره به افغانستان بازگشته باشد. گزارش‌هایی منتشر شده‌اند که ادعا می‌کنند هواپیمایی نظامی در پایگاه بگرام فرود آمده است و احتمالاً مقامات ارشد سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) از جمله معاون این نهاد، در این پرواز حضور داشته‌اند. هرچند صحت این گزارش‌ها هنوز تایید نشده است، اما این حضور می‌تواند به بخشی از تلاش‌های آمریکا برای مقابله با نفوذ ایران، روسیه و چین مرتبط باشد.
این تحلیل درنهایت،می‌نویسد افغانستان اکنون به عرصه رقابت چندجانبه قدرت‌های جهانی تبدیل شده است. حکومت سرپرست طالبان تلاش می‌کند میان بازیگران بزرگ مانور دهد تا مشروعیت داخلی کسب کرده و جایگاه خود را در منطقه تقویت کند. با این حال، حضور احتمالی اطلاعاتی آمریکا می‌تواند تعادل شکننده کنونی را برهم زده و زمینه‌ساز تنش‌های بیشتر شود.
حکومت سرپرست طالبان تاکنون به‌طور رسمی به رسمیت شناخته نشده است، اما قدرت‌هایی نظیر روسیه و چین روابط خود را با کابل حفظ کرده‌اند.
دهلیز واخان به دلیل موقعیت جغرافیایی استراتژیک خود در نزدیکی مرزهای چین، افغانستان و پاکستان، یکی از محورهای اصلی ژئوپلیتیک منطقه محسوب می‌شود.
ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی دولت طالبان در افغانستان گزارش‌های مربوط به فرود هواپیمای سی-۱۷ ارتش آمریکا در پایگاه هوایی بگرام را رد کرد و این گزارش ها را «تبلیغات» با هدف گمراه کردن مردم خواند. وی با تاکید بر اینکه طالبان اجازه حضور نظامی خارجی در افغانستان را نخواهد داد، تاکید کرد که در حال حاضر نیازی به چنین حضوری وجود ندارد.
به گزارش ایسنا، اظهارات مجاهد در پاسخ به گزارش‌های گسترده و شایعات منتشر شده در رسانه‌های اجتماعی و برخی رسانه‌ها مبنی بر بازگشت نیروهای آمریکایی به بگرام بیان شد.
خامه پرس گزارش داد: او قاطعانه این ادعاها را رد کرد و موضع طالبان در مورد حاکمیت و عدم مداخله را تکرار کرد و گفت: چنین رویدادی غیرممکن است.
خروج ایالات متحده از افغانستان، به ویژه تحویل پایگاه هوایی بگرام، همچنان یکی از موضوعات اصلی در بحث سیاست خارجی است.
اخیرا گزارشی از فرود یک فروند هواپیمای C-۱۷ آمریکا حامل یکسری تجهیزات و خودروی نظامی و پرسنل اطلاعاتی ارشد در این پایگاه نیروی هوایی و حضور «مایکل الیس» معاون رئیس سیا در میان افرادی که با این هواپیما وارد بگرام شده‌اند، منتشر شده بود.
ماه گذشته میلادی، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از این پایگاه به عنوان دارایی مهم برای مقابله با چین نام برده و بر تعهدش در بازگرداندن چندین تن تجهیزات نظامی آمریکایی بر جای مانده در بگرام افغانستان در پی خروج پر از هرج و مرج نیروهای آمریکایی از این کشور در اوت ۲۰۲۱ تاکید کرده بود.
وی همچنین در جریان نشست کابینه مدعی شد که آمریکا میلیاردها دلار سخت‌افزار نظامی از جمله ۷۷۷ هزار تفنگ و ۷۰ هزار خودروی زرهی در این پایگاه در افغانستان برجای گذاشته و تاکید کرد که افغانستان اکنون یکی از بزرگترین فروشندگان تجهیزات نظامی در جهان است.
رئیس جمهور آمریکا همچنین از دولت سابق آمریکا بابت رها کردن این دارایی‌های با ارزش در افغانستان انتقاد کرد و گفت: «می‌دانید میلیاردها دلار به افغانستان دادیم و تجهیزات زیادی را هم همانجا رها کردیم.»
البته ترامپ گفت که نگرانی اصلی‌اش افغانستان نیست بلکه چین است و افزود: «ما می‌خواستیم بیرون بیاییم، اما می‌خواستیم بگرام را هم حفظ کنیم، نه به خاطر افغانستان، بلکه به خاطر چین، زیرا دقیقا یک ساعت با جایی که چین موشک‌های هسته‌ای خود را می‌سازد، فاصله دارد.»
رئیس جمهور آمریکا همچنین این پایگاه را یکی از بزرگترین پایگاه‌های نظامی در جهان توصیف کرد که باند فرودگاهی مستحکم و قوی دارد که هر هواپیمایی می‌تواند روی آن بنشیند و برخیزد.
وی در ادامه مدعی شد آمریکا کنترل این پایگاه را که اکنون تحت نفوذ چین است، از دست داد.
البته «ذبیح الله مجاهد»، سخنگوی طالبان افغانستان با رد ادعای ترامپ درباره اینکه چین اکنون کنترل بگرام را در دست دارد، گفت: «ترامپ مدعی است که بگرام در دست چین است اما اینطور نیست. این پایگاه تحت کنترل طالبان است.»
وی افزود: « در اینجا یک فرد مسلح چینی وجود ندارد و ما نیز چنین توافقی نداریم. چرا چنین اطلاعات نادرستی در این سطح بالا منتشر می‌شود. رهبر یک کشور بزرگ باید با دقت صحبت کند.»
مانور نظامی آمریکا در آسمان افغانستان؛ طالبان اجازه اشغال دوباره را «نمی‌دهند»
با توجه به افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره بازگشت نظامیان آمریکایی به افغانستان و احتمال استفاده دوباره از پایگاه بگرام، ناظران می‌گویند حکومت طالبان هیچگونه اجازه‌ای به اشغال دوباره این کشور نخواهد داد.
به گزارش ایراف، سمیع یوسفزی، خبرنگار افغانستانی مستقر در دوحه، در این رابطه نوشته: «برخی افراد همچنان امیدوار اند که پایگاه بگرام به آمریکا تحویل داده شود یا تسلیحات باقی‌مانده آمریکایی به دست آنها برسد؛ اما این تنها خیال‌پردازی است.»
او افزود: رهبری فعلی حکومت طالبان، به ویژه هبت‌الله آخوندزاده، نشان داد که مانند ملا محمد عمر، به حفظ تمامیت ارضی و استقلال کشور پایبند است.
این موضع‌گیری قاطعانه، بیانگر تعهد حکومت طالبان به مقابله با هرگونه تهدید خارجی و تأکید بر سیاست‌های ملی‌گرایانه آنهاست.
یوسفزی همچنین خاطرنشان کرد که طالبان از نظر ایدئولوژیک و سیاسی کاملاً با نیروهای اتحاد شمال یا گروه‌های کمونیستی تفاوت دارند و هیچ تمایلی به همکاری با نیروهای خارجی یا واگذاری منابع و امکانات ندارند.
پس از خروج نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۲۱، پایگاه هوایی بگرام و تجهیزات نظامی باقی‌مانده در افغانستان به یکی از موضوعات مورد بحث در رسانه‌ها و محافل سیاسی تبدیل شده است. در ماه‌های اخیر، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، بارها این مسئله را به عنوان یکی از اشتباهات بزرگ خروج آمریکا از افغانستان مطرح کرده است.
حکومت طالبان از زمان به قدرت رسیدن، تلاش کرده است تا بر ایجاد روابط دیپلماتیک تأکید کند و در عین حال، از استقلال و حاکمیت ملی خود حفاظت کند.
از کابل تا کشمیر؛ چگونه سلاح‌های امریکایی به تهدید منطقه‌ای تبدیل شده است؟
افغانستان انترنیشنل : یک جنرال بازنشسته ارتش پاکستان در مقاله‌ای در روزنامه اکسپرس تربیون با اشاره به گفت‌وگوی اخیر وزرای خارجه امریکا و پاکستان درباره تجهیزات باقی‌مانده امریکایی در افغانستان، هشدار داد که این تسلیحات به یک تهدید امنیتی منطقه‌ای تبدیل شده‌اند.
انعام‌الحق مدعی شد که مقادیر هنگفتی از این جنگ‌افزارها به دست کشورهای منطقه و سازمان‌های تروریستی رسیده است.
در تاریخ ۴ اپریل، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، و اسحاق دار، معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان، طی تماس تلفنی درباره «حل‌وفصل موضوع تسلیحات امریکایی باقی‌مانده در افغانستان» گفت‌وگو کردند.
اکسپرس تربیون نوشت که حجم قابل توجهی از این تسلیحات، از جمله تفنگ‌های تک‌تیرانداز، به دست اعضای تحریک طالبان پاکستان افتاده و در حملات مرگبار علیه نیروهای امنیتی پاکستان مورد استفاده قرار گرفته است.
به گفته این روزنامه، هرچند ایالات متحده هنگام خروج بخشی از تجهیزات خود را نابود کرد، با این حال مقدار زیادی از آنها وارد بازار سیاه در مرزهای ایران، افغانستان و پاکستان شد. همچنین گزارش‌هایی منتشر شده مبنی بر اینکه ایران، بخشی از این تجهیزات شامل سلاح‌های سبک، تجهیزات دید در شب و سامانه‌های نظارتی را به‌طور گسترده خریداری کرده است.
پیشتر نیویارک تایمز هشدار داده بود که تسلیحات برجامانده امریکایی، از جمله تفنگ‌ها، نارنجک‌ها، دوربین‌های شب‌بین، دوربین‌ها و تجهیزات ارتباطی، به دست دلالان اسلحه، گروه‌های تروریستی چون القاعده و داعش شاخه خراسان، گروه‌های شبه‌نظامی پاکستانی و بازیگران افراطی در آسیای میانه رسیده‌اند.
اکسپرس تربیون افزود که این جنگ‌افزارها اکنون نه تنها در اختیار جنگجویان تحریک پاکستان، بلکه در دست شبه‌نظامیان بلوچ، مبارزان کشمیری و دیگر گروه‌های مسلح غیردولتی در سطح منطقه قرار گرفته‌اند. این جنرال بازنشسته ارتش پاکستان هشدار داده است: «تهدید ناشی از این تجهیزات از مرزهای افغانستان فراتر رفته و به یک مسئله امنیتی منطقه‌ای تبدیل شده است.»
وی همچنین مدعی شد که بحث واگذاری تسلیحات امریکایی یکی از محورهای سفر اخیر هیأت امریکایی به کابل بوده است. در این سفر، هیأتی به رهبری آدام بولر ـ مشاور نزدیک دونالد ترامپ ـ و زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در امور افغانستان، با مقامات طالبان دیدار کرده‌اند.
بر اساس گزارش اکسپرس تربیون به نقل از منابع آگاه، خلیلزاد تلاش کرده است طالبان را برای تحویل بخشی از این تجهیزات در ازای دریافت کمک‌های مالی و بشردوستانه متقاعد کند؛ کمک‌هایی که در شرایط بحران مالی شدید برای رژیم طالبان بسیار حیاتی تلقی می‌شود.
واگذاری بگرام
در ادامه، اکسپرس تربیون با اشاره به برخی گمانه‌زنی‌ها درباره بازگشت احتمالی نیروهای امریکایی به پایگاه بگرام نوشت که با توجه به شناخت دقیق از ساختار طالبان، چنین ادعایی دور از واقعیت است.
این جنرال بازنشسته در تربیون تاکید کرده است که قندهار، که مرکز ایدئولوژیک و هویتی طالبان محسوب می‌شود، هرگز خاک افغانستان ـ حتی به‌صورت محدود و در قالب پایگاهی مانند بگرام ـ را بار دیگر به نیروهای خارجی واگذار نخواهد کرد.
او نوشت: «همین رویکرد در دهه ۱۹۹۰ مانع از تحویل اسامه بن‌لادن به ایالات متحده شد. طالبان در آن زمان ترجیح دادند قدرت را رها کرده و به کوه‌ها عقب‌نشینی کنند تا اینکه اصول پشتونی ـ اسلامی خود را زیر پا بگذارند. این باور ریشه‌دار همچنان یکی از موانع اصلی هرگونه واگذاری بگرام یا همکاری مستقیم امنیتی با واشنگتن محسوب می‌شود.»
در پایان، جنرال انعام‌الحق گفته است که طرح بازگشت امریکا به بگرام، بدون درک عمیق از ساختار درونی قدرت در طالبان، به‌ویژه ترکیب شورای قندهار و نگرش مذهبی ـ قبیله‌ای آن، نه یک راهبرد واقع‌گرایانه بلکه صرفاً یک رویای ژئوپولیتیکی است.
اتحاد با طالبان نمی تواند از وقوع حمله داعش به امریکا و اروپا جلوگیری کند
روزنامه دیلی تلگراف بریتانیا طی گزارشی تهدید داعش را جدی و همکاری امریکا با طالبان برای مهار این گروه را اشتباه عنوان کرده است. این روزنامه همچنین از وقوع حمله‌ای بزرگ از سوی داعش به امریکا و اروپا تا سال آینده هشدار داده است.
به گزارش ایراف، نویسنده این پژوهش در روزنامه دیلی تلگراف اظهار کرده است که طالبان پس از روی کار آمدن در سال ۱۴۰۰ مهمان‌های هراس‌افکن، از جمله اعضای شبکه القاعده، را نیز به افغانستان آورده‌اند.
این روزنامه با اشاره به میزبانی طالبان از هیئت آمریکایی در کابل در ۳۰ دی سال ۱۴۰۳، از احتمال نزدیکی روابط آمریکا با طالبان و باز شدن سفارت آمریکا در کابل ابراز نگرانی کرده است.
نویسنده این مقاله با بیان اینکه ایمن الظواهری رهبر شبکه القاعده در کابل با استفاده از هواپیمای بی‌سرنشین آمریکا کشته شد؛ خاطر نشان می سازد که پس از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، طالبان با خود اعضای گروه های هراس‌افکنی همچون شبکه القاعده را به افغانستان آورده‌اند.
جیمز اسنل پژوهشگر و مشاور پیشین اندیشکده آمریکایی «نیولاینز» تاکید کرده است: «تهدیدهای هراس‌افکنی داخلی و خارجی چنان زیاد شده که پی‌گیری‌شان دشوار است. حمله‌ای بزرگ از سوی داعش بر خاک اروپا یا امریکا در یک سال آینده بسیار محتمل است و ظاهراً داعش خراسان دقیقاً برای همین آماده می‌شود.»
این در حالیست که برخی سناتوران آمریکایی و اعضای مجلس نمایندگان آمریکا، ارسال مداوم چهل میلیون دلار برای طالبان را به باد انتقاد گرفته اند به طوری که در دی ماه سال ۱۴۰۳ خورشیدی, تیم بورچت عضو مجلس نمایندگان آمریکا گفت که این اقدام یکی از منابع تأمین مالی طالبان برای برنامه‌ریزی هراس‌افکنی در سراسر جهان است.
گقتنی است که تیم نظارت بر اعضای شورای امنیت، شمار اعضای داعش شاخه خراسان در افغانستان را چهار تا شش هزار تن برآورد کرده که در سیزده ولایت کشور اردوگاه و پناهگاه دارند.
همچنین ۳۰ تا ۶۰ مقام بلندپایه القاعده و ۱ هزار و ۶۰۰ خانواده آنان در اردوگاهای آموزشی در ولایت‌های قندهار، هلمند، کنر و کابل حضور دارند.
مشارکت افغان‌ها در حملات تروریستی؛ صادق خان درباره فسخ توافقات با طالبان هشدار داد
صادق خان، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان در اظهارات تند و بی‌سابقه‌ای صدها شهروند افغان شامل اعضای خانواده مقامهای سرشناس و نظامیان طالبان را متهم به فعالیت «تروریستی» در کشورش کرد و درباره فسخ توافقات گذشته با افغانستان هشدار داد.’
به گزارش ایراف، صادق خان در نشستی که تحت عنوان «بررسی جامع از چالش‌های امنیتی و حکومت‌داری خیبرپختونخوا» توسط موسسه تحقیقات سیاست اسلام‌آباد، روز (دوشنبه، ۱۸ فروردین) برگزار شد، گفت که در سال گذشته، ۵۰۰ شهروند افغانستان به تحریک طالبان پاکستان پیوسته و علیه پاکستان جنگیدند.
او افزود: «این تنها یکی از تحولات نگران‌کننده است که امنیت پاکستان را تهدید می‌کند.»
او همچنین اشاره کرد که در میان مهاجمان، علاوه بر تروریستان، فرماندهان فعلی و سابق ارتش افغانستان و اعضای خانواده‌های سرشناس طالبان نیز حضور دارند و این موضوع را برای پاکستان بسیار نگران‌کننده خواند.
صادق خان تأکید کرد که مسئله تحریک طالبان پاکستان باید به‌طور جدی از سوی کابل و اسلام‌آباد مورد توجه قرار گیرد و از طریق مذاکرات دوجانبه به آن پرداخته شود.
او تصریح کرد که پاکستان از تمامی منابع خود برای مقابله با تهدیدات تحریک طالبان پاکستان، که بزرگترین چالش امنیتی این کشور است، استفاده خواهد کرد.
صادق خان در ادامه با انتقاد از عملکرد طالبان در قبال تی‌تی‌پی گفت: «افغانستان ۴۴ هزار روستا دارد و طالبان همه آنها را کنترل می‌کنند. چنین کنترلی در تاریخ افغانستان بی‌سابقه است. اما اعضای تی‌تی‌پی در سراسر افغانستان آزادانه سلاح حمل می‌کنند و هیچکس مانع‌شان نمی‌شود. این افراد به‌طور آشکار و علنی، این دستور را نقض می‌کنند و هیچ مانعی هم در برابرشان نیست.»
نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان خطاب به طالبان گفت که اگر موضوع تی‌تی‌پی و فعالیت گروه‌های تروریستی در افغانستان را جدی نگیرند، حادثه ۱۱ سپتامبر دیگر تکرار خواهد شد.
او همچنین به پوشش رسانه‌ای اقدامات پاکستان در بازگشت مهاجران افغانستان اشاره کرد و از انتقادات علیه پاکستان در این زمینه انتقاد کرد و گفت که ایران در سال گذشته ۱.۵ میلیون مهاجر افغانستان را بدون هیچگونه انتقاد مشابهی اخراج کرده است.
نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان در ادامه، نهاد اطلاعات هند را متهم به سوءاستفاده از بی‌ثباتی افغانستان کرد و گفت: «این نهاد نه تنها در افغانستان حضور دارد بلکه از تروریستان حمایت مالی می‌کند.»
این مقام پاکستان همچنین بر لزوم تلاش پاکستان برای کاهش نفوذ هند در افغانستان تأکید کرد.
چند روز پس از اقدام دولت ترامپ در اعمال تعرفه‌های جدید علیه پاکستان، وزیر امور خارجه این کشور با همتای آمریکایی خود تلفنی گفت وگو کرد تا طرفین پیرامون آخرین تحولات مرتبط با همکاری‌های دوجانبه، اوضاع افغانستان و امنیت منطقه‌ای تبادل نظر کنند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، این اولین تماس رسمی سناتور محمد اسحاق دار معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان با مارکو روبیو وزیر امور خارجه ایالات متحده پس از آغاز دوره دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ محسوب می‌شود.
طرفین درخصوص پیشبرد منافع مشترک، مقابله با تروریسم، وضعیت افغانستان، همکاری‌های تجاری، انرژی و سرمایه‌گذاری گفت وگو کردند.
روابط عمومی وزارت امور خارجه پاکستان ساعاتی پیش با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد: سناتور محمد اسحاق دار در تماس تلفنی با مارکو روبیور در مورد روابط دوجانبه، امنیت منطقه ای و همکاری های اقتصادی گفت‌وگو کردند.
در این بیانیه آمده است: وزیر امور خارجه پاکستان بر تعهد این کشور به پیشبرد مشارکت با ایالات متحده و اهمیت تقویت همکاری ها در زمینه های تجاری، سرمایه گذاری و مبارزه با تروریسم تاکید کرد.
مارکو روبیو نیز متقابلاً با ابراز تمایل آمریکا برای همکاری با پاکستان در حوزه‌های تجارت و سرمایه گذاری به ویژه معادن، تصریح کرد که همکاری‌ها در بخش‌های اقتصادی و تجارت نشانه بارز روابط آینده دو کشور خواهد بود.
وی همچنین از تلاش های پاکستان در مبارزه با تروریسم قدردانی و تمایل ایالات متحده را برای تقویت بیشتر همکاری های ضد تروریسم ابراز کرد.
طرفین پیرامون آخرین تحولات افغانستان نیز تبادل نظر کردند.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت که وی موافق دیدگاه اسلام‌آباد مبنی بر نیاز به حل مساله تجهیزات نظامی به جامانده ایالات متحده آمریکا در افغانستان است.
براساس این گزارش، هرچند در بیانیه وزارت امور خارجه پاکستان اشاره‌ای به تعرفه‌های دولت ترامپ علیه اسلام‌آباد نشد اما دولت پاکستان در تکاپوی اعزام یک هیات به واشینگتن برای گفت وگو با مسوولان آمریکایی در خصوص تبعات و پیامدهای اقدام تعرفه‌ای دولت ترامپ است.
اواسط اسفند سال گذشته نیز وزیر امور خارجه پاکستان با مشاور امنیت ملی دولت آمریکا به صورت تلفنی گفت‌وگو کرد.
اختلاف در روایت؛ آمریکا و پاکستان درباره افغانستان چه گفتند؟
به گزارش خبرگزاری تسنیم، در روزهای اخیر، آمریکا و پاکستان بیانیه‌های جداگانه‌ای درباره تماس تلفنی وزرای خارجه دو کشور منتشر کردند. این بیانیه‌ها نشان‌دهنده تفاوت‌های قابل توجهی در رویکردهای دو کشور نسبت به موضوع افغانستان هستند.
محتوای بیانیه‌ها
وزارت خارجه آمریکا در بیانیه خود هیچ اشاره‌ای به وضعیت افغانستان نکرده و به‌نظر می‌رسد که تمایل دارد این موضوع را از دستور کار علنی خود حذف کند.
بر خلاف آمریکا، وزارت خارجه پاکستان به‌وضوح به گفتگو درباره وضعیت افغانستان اشاره کرده و اعلام کرده است که وزیر امور خارجه آمریکا با ضرورت حل‌وفصل مسئله تجهیزات نظامی باقی‌مانده در افغانستان موافقت کرده است. این موضوع نشان‌دهنده تلاش پاکستان برای ایفای نقش فعال‌تر در مسائل افغانستان است.
تفاوت در رویکردهای دو کشور نشان می دهد که پاکستان به‌دنبال بهره‌برداری از این وضعیت برای تقویت موقعیت خود در منطقه است.
این درخواست عملاً به معنای خلع سلاح تدریجی طالبان است، زیرا بخش عمده‌ای از زرادخانه و تجهیزات نظامی موجود در دست طالبان، همان ادواتی هستند که پیشتر توسط آمریکا برای ارتش دولت پیشین افغانستان فراهم شده بودند.
از سوی دیگر، سکوت آمریکا ممکن است به معنای دوری واشنگتن از مسائل پیچیده و حساس افغانستان باشد. آمریکا به‌نظر می‌رسد که در تلاش است تا با حذف این موضوع از دستور کار خود، از بار مسئولیت‌های ناشی از وضعیت کنونی افغانستان بکاهد.
با این حال، اختلاف در روایت‌های دو کشور نشان‌دهنده چالش‌های موجود در مسائل افغانستان و روابط بین‌المللی در این زمینه است.
به نظر می‌رسد که پاکستان به‌دنبال استفاده از این فرصت برای پیشبرد اهداف خود است. این وضعیت می‌تواند تأثیرات عمیقی بر آینده افغانستان و روابط میان دو کشور داشته باشد و نیاز به توجه و بررسی‌های بیشتر را نمایان می‌سازد.
اختلافات درون‌گروهی طالبان درباره آموزش دختران
شبکه خبری آمریکایی "ان بی سی نیوز" در خصوص اختلافات میان مقامات طالبان نوشت که این اختلافات بر سر ممنوعیت تحصیل دختران در مقطع متوسطه در حال افزایش است و این موضوع باعث شده حداقل یکی از مقامات طالبان، افغانستان را ترک کند و از سوی دیگر، خانواده‌ها برای ادامه تحصیل دختران‌شان مجبور به جابه‌جایی شوند.
به گزارش ایراف، “ان بی سی نیوز” طی گزارشی که ۶ آوریل منتشر کرده نوشته است، پلیس مذهبی طالبان در بخش‌های وسیعی از کشور گشت‌زنی می‌کند تا از اجرای قوانین اطمینان حاصل کند.
در ادامه، نویسندگان این گزارش آستا راجوَنشی و مشتاق یوسفزی گفته اند که محدودیت‌ها به قدری سرکوبگرانه شده‌اند که برخی از اعضای ارشد طالبان در ماه‌های اخیر خواستار کاهش آن شده‌اند.
این گزارش طی گفتگو با سه مقام طالبان نوشته شده و این رسانه موافقت کرده است هویت آنها را فاش نکند تا بتوانند صادقانه صحبت کنند.
در گزارش ذکر شده، هر سه مقام طالبان تاکید کرده اند که شکاف فزاینده‌ای بین اعضای فوق محافظه‌کار طالبان در شهر جنوبی قندهار، محل سکونت رهبر عالی این گروه، هبت‌الله آخوندزاده، و اعضای معتدل‌تر در کابل، ایجاد شده است.
این سه نفر که پیشتر به شاخه‌های سختگیرتر طالبان وابسته بودند، اعلام کرده اند که نظرشان درباره تحصیل دختران متفاوت است و ممنوع‌کردن آنها برای رفتن به مدرسه را اشتباه می‌دانند.
در ادامه، یکی از مقامات طالبان گفته است: «برخی مقامات آشکارا دیدگاه‌های خود را در حمایت از تحصیل دختران بیان کردند، به این امید که این نظرات بر رهبری اثر بگذارد، اما به جای استقبال از پیشنهادات آنها، برخی چنین برداشت کردند که انگار آنها علیه رهبری عالی هستند.»
این در حالی است که سخنگوی طالبان، ذبیح‌الله مجاهد، هرگونه تنش در درون دولت را رد می کند و آن را به تفاوت دیدگاه ها تقلیل می دهد.
با این حال در این گزارش به یکی از معدود انتقادهای علنی از سوی خود طالبان اشاره شده است. شیرمحمد عباس استانکزی، معاون سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان، علیه این ممنوعیت که در سپتامبر ۲۰۲۱، یک ماه پس از به‌قدرت‌رسیدن طالبان پس از خروج آشفته نیروهای تحت رهبری آمریکا از کشور اعمال شد، سخن گفت.
استانکزی در مراسم فراغت در ولایت شرقی خوست در تاریخ ۱۸ ژانویه گفت که طالبان با منع تحصیل دختران «بی‌عدالتی» می‌کنند و افزود که این اقدام مطابق با شریعت اسلامی نیست، بلکه «برآمده از انتخاب یا سلیقه شخصی ما» است.
استانکزی، معاون سرپرست وزارت خارجه طالبان پس از انتشار خبر خروجش از کشور قبل از بازداشت به دستور رهبر طالبان، در یک فایل صوتی که به دست رسانه ها رسید گفته بود که اختلافی با هبت‌الله آخوندزاده ندارد و برای استراحت رفته است.
این در حالی است که گزارش‌های مشابهی درباره برخی دیگر از مقامات طالبان از جمله سراج الدین حقانی؛ رهبر شبکه حقانی و سرپرست وزارت کشور این گروه نیز انتشار یافت.
بنابراین علیرغم تلاش طالبان برای پنهان کردن اختلافات شدید و جنگ قدرت در پشت پرده، نشانه‌های زیادی هست که وجود این اختلافات و جدال‌ها را تایید می‌کند و بر چشم انداز بقای آنان تاثیر می‌گذارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، شورای روابط اسلامی-آمریکایی اعلام کرد سه دانش‌آموز دختر افغان در اوایل ماه مارس، در یک حمله گروهی در مدرسه متوسطه «پاول ریور» در شهر «هیوستون» در تگزاس مورد ضرب و شتم گروهی قرار گرفتند.
این شورا گفت در روز سوم مارس، یک گروه 20 نفری دانش‌آموزان، به سه دختر افغان که مشغول در مدرسه مشغول خوردن ناهار بودند، حمله کردند.
شورای روابط اسلامی-آمریکایی افزود یکی از دانش‌آموزان افغان، به شدتی مورد ضرب قرار گرفته بود که چهار روز را در بیمارستان کودکان تگزاس سپری کرد.
این شورا به نقل از خانواده‌های این دختران گفته است که حمله‌کنندگان در درگیری‌های معمول بین دانش‌آموزان در مدرسه، دختران افغان را به طور اشتباهی و به‌دلیل ناتوانی در تشخیص هویت آنها و داشتن حجاب اسلامی، مورد حمله قرار داده‌اند.
شورا در ادامه خواستار تأمین امنیت دختران افغان، تحقیقات مستقل درباره این حادثه و بازخواست از عاملان و افراد دخیل از جمله کارمندان مدرسه که در انجام وظایف خود کوتاهی کرده‌اند، شده است.
در بیانیه آمده که مدرسه متوسطه پال ریور به درخواست‌های مکرر خانواده‌های قربانیان و نمایندگان‌شان برای دیدار درباره این حادثه یا بررسی درخواست انتقال دختران به محیطی امن‌تر پاسخی نداده است.
شورای روابط اسلامی-آمریکایی پیشتر نیز با نشر گزارشی اعلام کرده بود اسلام‌هراسی همچنان در سراسر آمریکا در بالاترین سطح خود قرار دارد.
آموزش طالبان پاکستانی با موشک‌های پیشرفته آمریکا؛ زنگ خطر جدید در منطقه
رسانه‌های پاکستانی گزارش داده‌اند که تحریک طالبان پاکستان به موشک‌های پیشرفته نوع «اف‌جی‌ام-۱۴۸ جاولین» ساخت آمریکا دست یافته است؛ امری که می‌تواند پیامدهای خطرناکی برای امنیت منطقه به همراه داشته باشد.
به گزارش ایراف، رسانه‌های پاکستان اعلام کرده‌اند که تحریک طالبان پاکستانی به موشک‌های هدایت‌شونده نوع «اف‌جی‌ام-۱۴۸ جاولین» ساخت آمریکا دست یافته است. به گزارش جیونیوز، اخیراً ویدیویی منتشر شده که نشان می‌دهد یک گروه وابسته به تحریک طالبان پاکستان در حال آموزش و استفاده از این موشک‌ها هستند.
موشک‌های «اف‌جی‌ام-۱۴۸ جاولین» مجهز به سیستم مادون قرمز و هدایت خودکار هستند که پس از پرتاب به‌طور خودکار اهداف را ردیابی می‌کنند و اپراتور می‌تواند فوراً عقب‌نشینی کند. این موشک‌ها قابلیت هدف قرار دادن تانک‌ها، خودروهای زرهی، مواضع مستحکم و افراد را دارند.
یک مقام امنیتی پاکستانی به رسانه «د نیوز» گفته است: هیچ شواهدی مبنی بر وجود این موشک‌ها در داخل خاک پاکستان در دست نیست، اما نگرانی جدی این است که تروریست‌ها بتوانند آنها را در هر نقطه‌ای از کشور مستقر کنند.
او افزود: «این وضعیت نه‌تنها نشان‌دهنده ناکامی حکومت سرپرست طالبان در نگهداری از تسلیحات آمریکایی است، بلکه این احتمال را افزایش می‌دهد که از این موشک‌ها علیه پاسگاه‌های نظامی پاکستان یا مرزهای این کشور استفاده شود.»
گزارش‌ها حاکی از آن است که این نگرانی‌ها پس از تماس تلفنی وزیران خارجه پاکستان و آمریکا درباره تجهیزات نظامی جامانده در افغانستان افزایش یافته است. مقامات پاکستانی پیشتر نیز بارها اعلام کرده‌اند که سلاح‌های آمریکایی در دست شورشیان قرار گرفته و علیه پاکستان استفاده می‌شود.
ایالات متحده پس از خروج نیروهایش از افغانستان حجم قابل توجهی از تجهیزات نظامی را در آن کشور باقی گذاشت.طبق گزارش‌های مختلف این تسلیحات اکنون به دست گروه‌های شورشی افتاده‌اند و نگرانی‌های جدی در مورد استفاده از آنها علیه دولت‌ها و مردم منطقه ایجاد شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، وزارت خارجه امارات در اطلاعیه‌ای نوشت فرستاده ویژه این کشور در سفر به کابل و دیدار با مقامات طالبان بر تعهد قاطع و مداوم امارات برای ارائه حمایت‌های بشردوستانه به مردم افغانستان تأکید کرده است.
بر اساس این اطلاعیه، هدف سفر سه روزه «سیف محمد الکتبی» فرستاده ویژه امارات به کابل بررسی راه‌های حمایت از تلاش‌های بشردوستانه و توسعه‌ای امارات در افغانستان بود.
اطلاعیه افزود فرستاده ویژه امارات در دیدار با معاون اداری نخست‌وزیر، وزیر خارجه و وزیر صنعت و تجارت حکومت طالبان درباره همکاری‌های دوجانبه و راه‌های تقویت هماهنگی در حوزه‌های مختلف جهت تحقق منافع مشترک و ارتقا رفاه دو کشور گفتگو کرده است.
وزارت خارجه امارات اضافه کرد همچنین این گفتگوها بر تقویت همکاری‌های اقتصادی و توسعه‌ای و حمایت از تلاش‌های بازسازی و توسعه در افغانستان متمرکز بود.
بر اساس این اطلاعیه، الکتبی در سفر به کابل بر تعهد قاطع و حمایت مستمر امارات از مردم افغانستان تأکید کرد؛ امری که بازتاب‌دهنده روابط تاریخی میان دو کشور و ملت است و با هدف پیشبرد توسعه و ثبات صورت می‌گیرد.
وی همچنین بر علاقه‌مندی امارات برای تقویت همکاری با افغانستان به‌ویژه در زمینه بازگشت پناهجویان افغان تأکید کرد تا خواسته‌های مردم افغانستان برای دستیابی به ثبات و شکوفایی محقق شود و در عین حال، منافع مشترک نیز تأمین گردد.
آموزش خطرات مین به افزون بر ۳۷۹ هزار افغانستانی در مرز دوغارون تایباد
رییس جمعیت هلال احمر تایباد گفت: ۳۷۹ هزار و ۳۸۸ مهاجر افغان سال گذشته هنگام خروج از ایران در گذرگاه بین المللی دوغارون تایباد، آموزشهای لازم در زمینه خطرات مین را فرا گرفتند.
هادی رمضانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: تعداد افراد آموزش دیده در این مدت نسبت به سال ۱۴۰۲ افزایش ۱۴ درصدی را نشان می دهد.
وی اظهار کرد:۱۸ هزار و ۴۷۰ نفر از مجموع افراد آموزش دیده پسران و دختران افغانستانی زیر ۱۲ سال هستند.
رییس جمعیت هلال احمر تایباد گفت:این اقدام انسان‌دوستانه را جمعیت هلال احمر تایباد با برگزاری هفت هزار و ۸۵۱ کلاس آموزشی در مرکز پیش آگاهی از خطرات مین انجام داده است که براساس پایش های انجام شده نقش زیادی در کاهش حوادث ناشی از برخورد با مین و انواع ادوات منفجر نشده برای اتباع افغانستانی در این کشور داشته است.
رمضانی افزود: افرادی که آموزش می بینند شامل اتباعی هستند که به صورت داوطلبانه قصد بازگشت به افغانستان را دارند و از سراسر ایران گذرگاه زمینی دوغارون را برای برگشت به کشور خود انتخاب می کنند.
وی ادامه داد: روزانه هشت مربی ایرانی و افغانستانی هلال احمر، اتباع افغان را از نحوه نشانه گذاری مناطق مین گذاری شده و نحوه اجتناب از برخورد با مین و مواد منفجره نشده آگاه می کنند.
رییس جمعیت هلال احمر تایباد گفت: مرکز پیش آگاهی از خطرات مین جمعیت هلال احمر تایباد از سال ۱۳۸۴ در مرز دوغارون فعال شده و یکی از مهمترین مراکز در سطح کشور است.
رمضانی آموزش تشخیص انواع مین و گلوله های منفجر نشده، نحوه برخورد با مصدومان، آشنایی با رنگها، تابلوها و محلهای مین‌گذاری را از مهمترین آموزش های ارائه شده به مهاجران افغانستانی در این مرکز برشمرد و افزود: بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی مرکز مین افغانستان از سال ۲۰۰۵ میلادی هر ماه ۱۷۲ نفر از شهروندان این کشور بر اثر برخورد با مین جان باخته‌اند و در پی آموزشهای ارائه شده این رقم در سال های گذشته کاهش چشمگیری داشته که مورد استقبال اتباع این کشور همسایه قرار گرفته است.
وی ادامه داد: با توجه به این که معبر دوغارون از مهمترین مرزهای برای خروج اتباع کشور افغانستان از ایران به شمار می رود ساخت ساختمان مرکز آموزش های پیش آگاهی از خطرات مین که استانداردهای لازم را داشته باشد و بتوان خدمات بیشتری را ارائه کرد در این نقطه از کشور ضروری است.
مرز دوغارون در فاصله ۱۸ کیلومتری شهر تایباد واقع است و شهرستان ۱۴۵ هزار نفری تایباد در ۲۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشهد، ۹۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد.
گفتگوی ازبکستان و پاکستان درباره تسریع پروژه افغان-ترانس
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «شوکت میرضیایف» رئیس‌جمهور ازبکستان، در دیدار با «یوسف رضا گیلانی» رئیس مجلس سنای پاکستان، راه‌های توسعه همکاری‌های منطقه‌ای را مورد بحث و بررسی قرار داد و بر ضرورت تسریع در اجرای پروژه کریدور افغان-ترانس تأکید کرد.
در این دیدار دو طرف با اشاره به رشد روابط دوجانبه میان ازبکستان و پاکستان، بر افزایش حجم تجارت، گسترش سرمایه‌گذاری‌های مشترک و افزایش پروازهای مستقیم میان دو کشور نیز تبادل نطر کردند.همچنین، برگزاری منظم نمایشگاه‌ها و نشست‌های تجاری با حضور شرکت‌های برجسته دو کشور مورد توجه قرار گرفت.
رئیس‌جمهور ازبکستان و رئیس مجلس سنای پاکستان در ادامه نیز بر تسریع پروژه‌های دارای اولویت در حوزه‌های تجارت، سرمایه‌گذاری و حمل‌ونقل نیز تأکید کردند. توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و تبادلات انسانی نیز از دیگر محورهای این گفتگو بود.
لازم به ذکر است که دولت‌های ازبکستان، افغانستان و پاکستان در فوریه 2021 نقشه‌راه احداث خط آهن افغان-ترانس به امضا رساندند.
بر اساس برآوردهای اولیه، هزینه این پروژه حدود پنج میلیارد دلار برآورد شده و هدف آن ایجاد یک کریدور با ظرفیت ترانزیت سالانه تا 20 میلیون تُن کالا است که کشورهای اروپایی، روسیه، ازبکستان، افغانستان، پاکستان، هند و همچنین کشورهای جنوب شرق آسیا را به یکدیگر متصل خواهد کرد.
افزایش دوبرابری تجارت افغانستان و ازبکستان؛ وعده سفیر تاشکند در کابل
آیبک عثمانوف، سفیر ازبکستان در کابل در دیدار با عبدالکبیر،سرپرست وزارت مهاجرین حکومت طالبان گفت که ارزش تجارت افغانستان و ازبکستان در سال آینده به دو میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.
به گزارش ایراف، بر بنیاد خبرنامه وزارت مهاجرین طالبان که روز پنجشنبه، ۲۱ فروردین منتشر شد، عبدالکبیر سرپرست این وزارتخانه، در این دیدار با تأکید بر تطبیق پروژه‌های اقتصادی از جمله پروژه افغان – ترانس گفت، افغانستان می‌خواهد با گسترش روابط اقتصادی و تجاری خود با کشورهای مختلف، در ثبات منطقه کمک کند.
او در بخشی از اظهاراتش بار دیگر از اقدام پاکستان در زمینه اخراج مهاجرین افغان انتقاد کرد و افزود، مهاجرین افغان در این کشور با مشکلات جدی مواجه هستند.
در همین حال، سفیر ازبکستان در این دیدار گفت: در حال حاضر ارزش تجارت میان افغانستان و ازبکستان ۱.۱ میلیارد دلار آمریکایی است که این میزان در سال آینده به دو میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.
گفتنی‌است که پس از تسلط دوباره طالبان به افغانستان ازبک‌ها به این کشور نگاه اقتصادی دارند و روابط‌شان را در این زمینه افزایش دادند.
شنبه همین هفته، هیأتی بلندپایه از بخش خصوصی ازبکستان به رهبری رییس اتاق تجارت آن کشور، وارد کابل شد.
این سفر هیات ازبکستانی با هدف گسترش همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور انجام شد و این هیات با تجار افغانستان در نشستی مشترکی روز(یک‌شنبه، ۱۷ فروردین) در مورد موضوعات مهمی از جمله افزایش سطح تجارت دوجانبه، تسهیل ترانزیت کالا از مسیر افغانستان و برقراری پیوند تجاری میان آسیای جنوبی و آسیای میانه رایزنی کرده‌اند.
با این حال، پیشتر ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی ارشد حکومت طالبان تأکید کرده بود که امیدوار است روابط اقتصادی و دیپلماتیک میان افغانستان و ازبکستان در آینده‌ای نزدیک پیشرفت‌های خوبی داشته باشد.
از سوی دیگر، پیش از این شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهور ازبکستان گفته بود که رویکرد کشورش درباره افغانستان همواره مبتنی بر واقعیت‌های موجود و نگاهی استراتژیک به آینده بوده است.
وی اظهار داشت که بسیاری از منتقدان اولیه این سیاست ازبکستان، اکنون به درستی آن اذعان می‌کنند.
درآمد ۲۲ میلیونی طالبان از درآمد خالص زمرد پنجشیر/باقی پول‌ها کجاست؟
ریاست معادن و نفت طالبان در ولایت پنجشیر در گزارش سالانه خود آمار داده که در سال ۱۴۰۳ خورشیدی ۲۱ میلیون و ۶۲۹ هزار و ۵۸۶ افغانی درآمد از معادن زمرد این ولایت جمع‌آوری شده است.
به گزارش ایراف، این ریاست میگوید که در سال گذشته ۱۳۵ جواز جدید برای معدن‌کاران توزیع شده و در حال حاضر بیش از ۱۵ هزار نفر در معادن زمرد مشغول به کار هستند.
گفته شده که در همین سال، بیش از ۶۷ هزار قیراط زمرد از پنجشیر به ارزش ۳ میلیون و ۲۵ هزار و ۲۵۰ دلار آمریکایی از طریق داوطلبی به فروش رسیده است.
زمرد کمیاب و گران‌بهای پنجشیر در مسیر پر پیچ و خم تاریخ افغانستان هم منبع نزاع بوده و هم برای صاحبان قدرت ثروت فراوان به ارمغان آورده است.
اوایل سال گذشته(۱۴۰۳) طالبان در پنجشیر گفته بودند، در سال ۱۴۰۲ بیش از ۵۰ هزار قیراط زمرد این ولایت را در بدل اضافه از ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار آمریکایی فروخته‌اند که با توجه به این آمار، روند استخراج و فروش این معدن در یک سال اخیر روند صعودی را طی کرده است.
گفتنی‌است که طالبان ادعا دارند، ۱۰ درصد حق امتیاز فروش زمرد پنچشیر متعلق به حکومت است اما آنان نگفته‌اند که باقی این بودجه حق کیست؟ و از این پول برای چه اهداف استفاده می‌شود.
پیش از این بارها، مردم پنجشیر از حکومت طالبان خواسته‌اند که درآمد به دست آمده از فروش زمرد این ولایت را در بخش تطبیق پروژه‌های عام‌المنفعه و رشد اقتصادی ساکنان محل هزینه کند.
مخالفت با اخراج مهاجران، «دشمنی با پاکستان است»
خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان، در اظهاراتی تند با اشاره به ادعای حضور گروه های تروریستی در خاک افغانستان که علیه پاکستان فعالیت می کنند، گفت: کسی که با اخراج پناهجویان افغان مخالفت می‌کند، دشمن پاکستان است.
به گزارش ایراف، خواجه محمد آصف در صفحه ایکس خود نوشت: «وقتی که افرادی که در خانه شما پناه گرفته‌اند، به پرچم شما توهین کنند و برادران‌شان [طالبان] خون محافظان خانه شما را بریزند و وطن‌شان پناهگاه دشمنان شما باشد؛ پس این مهمان‌ها باید به خانه‌های خود برگردند.»
این مقام ارشد پاکستانی مدعی شده است که مهاجران در پاکستان به خاک و پرچم این کشور بی‌احترامی می‌کنند.
او در ادامه اظهار داشته که فرزندان این مهاجران در پاکستان زاده و بزرگ شده‌اند؛ اما آنان خیر این کشور را نمی‌خواهند.
وزیر دفاع پاکستان ادعا کرده است: افغانستان پناهگاه دشمنان ما (پاکستان) است.
لازم به یادآوری است که پاکستان در چند روز گذشته مرحله دوم اخراج اجباری مهاجران افغان را تشدید کرده است که با واکنش‌های جدی سازمان‌های مهاجرتی، فعالان حقوق بشر و مقامات طالبان مواجه شده است.
مهاجران همچنین می گویند در فرایند اخراج، اموال‌شان نیز توسط پلیس پاکستان مصادره می شود و انان باید دست خالی به افغانستان بازگردند.
گفتنی است که همزمان با آغاز مرحله دوم اخراج مهاجران افغان از پاکستان علی امین گنداپور، وزیر ارشد خیبرپختونخوا و همچنین اعضای حزب تحریک انصاف با اخراج اجباری مهاجران مخالفت کرده اند.
مقامات پاکستانی ادعا کرده بودند که مهاجران افغان در اعتراضات ضددولتی حزب تحریک انصاف که در ماه های گذشته در پاکستان برگزار شد، دست داشته‌اند.
حکومت پاکستان از اول آوریل (۱۲ فروردین) بیش از ۱۱ هزار پناهجوی افغان را از این کشور اخراج کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «عبدالمطلب حقانی» سخنگوی وزارت مهاجرین حکومت طالبان بر لزوم ایجاد سازوکاری مشخص برای بازگرداندن تدریجی پناهجویان افغان از پاکستان تاکید کرد و افزود اخراج اجباری به نفع پاکستان و افغانستان نیست.
وی افزود پناهجویان بخشی از سیاست رسمی افغانستان است، اما این فرآیند باید در قالب یک سازوکار مشترک با پاکستان صورت گیرد تا پناهجویان به تدریج و با حفظ کرامت بازگردانده شوند.
حقانی همچنین اعلام کرد مقامات پاکستانی هیچ اطلاعاتی در مورد تعداد پناهجویان اخراجی یا زمان اخراج آنها ارائه نمی‌دهند و اذعان داشت این مسئله باعث شده طالبان نتواند آمادگی لازم را برای پذیرش پناهجویان اخراج‌شده فراهم کند.
سخنگوی وزارت مهاجرین طالبان تصریح کرد: ما با مقامات پاکستانی در این مورد جلساتی برگزار کرده‌ایم و با آنها در تماس هستیم. خواسته ما این است که پناهجویان افغان به اجبار اخراج نشوند، زیرا اخراج نه تنها برخلاف قوانین بین‌المللی است، بلکه با ارزش‌های اسلامی و هنجارهای حسن همجواری مغایرت دارد.
حقانی به رادیو حریت گفت: «اخراج اجباری آنها همچنین به نفع پاکستان و افغانستان نیست. ما همیشه خواستار آن بوده‌ایم که یک سازوکار مشترک برای بازگرداندن پناهجویان افغان وجود داشته باشد و آنها به تعداد کمتری بازگردند تا بتوانند با عزت اسکان داده شوند.»
به تازگی رسانه‌های پاکستانی به نقل از دولت این کشور اعلام کردند در راستای برنامه اخراج پناهجویان افغان، عملیات گسترده‌ای برای بازداشت و اخراج افغان‌های فاقد مدارک قانونی در سراسر پاکستان آغاز شده است.
اقدامات دولت پاکستان نگرانی گسترده‌ای را در میان پناهجویان افغان ایجاد کرده است؛ بسیاری از آنها دهه‌ها در این کشور زندگی کرده‌اند و اکنون از اخراج ناگهانی می‌ترسند.
سازمان ملل و گروه‌های حقوق بشری نیز درباره بازگرداندن اجباری پناهجویان ابراز نگرانی کرده و از پاکستان خواسته‌اند که به قوانین بین‌المللی پایبند باشد.
با گذشت چند روز از آغاز مرحله دوم روند اخراج مهاجران افغان از پاکستان، وزارت مهاجرین طالبان در اعلامیه‌ای از وضعیت بد مهاجرین افغان خبر داده و تاکید کرده است که مصادره اموال مهاجران، خلاف قوانین بین‌المللی، غیرانسانی و غیراسلامی است.
به گزارش ایراف، وزارت امور مهاجرین و بازگشت‌کنندگان طالبان با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «متأسفانه باید بگوییم که کشورهای همسایه افغانستان روند اخراج اجباری مهاجران افغان را آغاز کرده‌اند.»
در این اعلامیه آمده است: «با وجود اینکه حکومت سرپرست بارها موضع خود را در این راستا به کشورهای همسایه و سازمان‌های بین‌المللی واضح ساخته و تأکید کرده است که باید فرصت و زمان کافی برای بازگشت داوطلبانه مهاجران افغان، از طریق تفاهم مشترک و در توافق با حکومت افغانستان فراهم شود؛ اما با وجود تمام تلاش‌ها، متأسفانه روند اخراج اجباری مهاجران افغان توسط کشورهای همسایه آغاز شده است.»
طبق این اعلامیه: «در حال حاضر مهاجران افغان در پاکستان به‌طور غیرقانونی از خانه‌ها، مغازه‌ها و بازارها بازداشت شده، به زندان انتقال داده می‌شوند و سپس به‌زور به افغانستان بازگردانده می‌شوند.»
در ادامه اعلامیه آمده است: «با تأسف فراوان، مهاجران افغان مورد خشونت قرار گرفته، اموال‌شان غارت و مصادره می‌شود؛ امری که برخلاف تمام اصول اسلامی، بشردوستانه و قوانین بین‌المللی است.»
وزارت امور مهاجرین طالبان از حکومت پاکستان انتظار دارد که به خشونت‌ها و بدرفتاری‌هایی که علیه مهاجران افغان آغاز شده است پایان دهد، هیچ کشوری نباید از مهاجران به عنوان ابزار سیاسی استفاده کند.
در اعلامیه این وزارتخانه آمده: «ما از کشورهای پاکستان و ایران می‌خواهیم که در قبال مهاجران صبر و بردباری پیشه کنند، با حسن همجواری رفتار و به ارزش‌های اسلامی، انسانی و قوانین بین‌المللی احترام بگذارند.»
این وزارتخانه همچنین افزوده است: «حکومت افغانستان مقدمات و آمادگی لازم برای پذیرش مهاجران بازگشتی را آغاز کرده است، اما بدرفتاری کشورهای همسایه با آنان، غیرقابل قبول و تحمل‌ناپذیر است؛ تمام مهاجران باید اجازه داشته باشند که دارایی و اسباب منزل خود را با خود به کشور بازگردانند.»
وزارت امور مهاجرین طالبان از سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای امدادرسان خواسته است که توجه ویژه‌ای به حل مشکلات مهاجران افغان داشته باشند و کمک‌های عاجل و لازم را در داخل افغانستان برای آنان فراهم کنند.
به گفته این وزارتخانه، مهاجران نباید هنگام بازگشت به کشور با ظلم، اجبار و خشونت روبه‌رو شوند.
این وزارتخانه تصریح کرده است: «از سرمایه‌گذاران و ثروتمندان افغان نیز انتظار می‌رود که مانند گذشته با حس اسلامی، انسانی و برادرانه به یاری مهاجران بشتابند.»
وزارت مهاجرین طالبان از همه مردم افغانستان خواسته است که با آغوش باز از برادران و خواهران مهاجر خود استقبال کنند و هر آنچه در توان دارند برای کمک به آنان دریغ نکنند.
گفتنی است که با آغاز روند مرحله دوم اخراج مهاجران افغان از پاکستان که از اول ماه آوریل آغاز شده حدود بیش ۸ هزار پناهجو بازداشت و به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
این اقدام پاکستان واکنش‌های انتقادی نهادهای بین‌المللی و مقامهای طالبان از جمله نخست‌وزیر این گروه را در پی داشته است.
اخراج بیش از ۸ هزار مهاجر افغان در دو روز از پاکستان/یوناما: به بازگشت‌کنندگان رسیدگی شود
به گزارش دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) پاکستان در دو روز گذشته، ۸ هزار و ۲۵ مهاجر افغان را از این کشور اخراج کرده است.
به گزارش ایراف، این سازمان روز چهارشنبه (۲۰ فروردین) اعلام کرده که این اقدام پس از تعیین ضرب‌الاجل ۳۱ مارس، توسط حکومت پاکستان برای ترک افغان‌ها از خاک این کشور یا مواجهه با اخراج اجباری صورت گرفته است.
یوناما در صفحه فیسبوک خود نوشت که از تاریخ ۵ آوریل، روند بازگشت‌های اجباری مهاجران افغان از پاکستان افزایش یافته و افرادی که فاقد مدرک یا دارنده کارت شهروندی افغانستان بودند، از طریق گذرگاه‌های تورخم و اسپین بولدک به افغانستان بازگشته‌اند.
یوناما همچنین اشاره کرد که سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) و همکاران آن به ۲ هزار و ۶۱۴ نفر از مهاجران بازگشته کمک‌رسانی کرده‌اند.
به گفته این سازمان، این کمک‌ها شامل مواد غذایی، خدمات پزشکی، پوشاک و دیگر نیازمندی‌های اولیه برای بازگشت‌کنندگان است تا بتوانند در شرایط سخت این بازگشت‌ها، نیازهای اولیه خود را برآورده کنند.
یوناما همچنین، از جامعه بین‌المللی خواسته است تا در ارائه کمک‌های بشردوستانه به مهاجران و دولت افغانستان در مدیریت این بحران انسانی همکاری کنند.
گفتنی‌است که مرحله دوم اخراج پناهجویان افغان از پاکستان، از اول ماه جاری میلادی آغاز و روند صعودی را طی را کرده است.
این اقدام دولت پاکستان، واکنش‌های بین‌المللی و حتی داخلی را در پی داشته است.
سرپرست وزارت مهاجرین افغانستان در دیدار با نماینده فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر و رئیس سازمان بین المللی مهاجرین مقیم این کشور تاکید کرد که حل چالش‌های مهاجران افغان نیازمند کمک جامعه جهانی است.
به گزارش ایرنا، مولوی عبدالکبیر در دیدار جداگانه با احمد سلیمان و میا پارک اظهار داشت: کابل بازگشت مهاجران افغان از پاکستان را مانند گذشته مدیریت خواهد کرد.
این اظهارات در حالی بیان شد که دولت اسلام آباد بعد از تعطیلات یک‌هفته‌ای عید فطر روند شناسایی و اخراج فوری مهاجران افغان را در مناطق مختلف پاکستان آغاز کرد.
همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که حدود ۲۵ هزار تبعه افغانستانی که پس از سقوط دولت سابق کابل به شهرهای مختلف پاکستان مهاجرت کرده‌اند از تابستان ۲۰۲۱ تا امروز منتظر انتقال به کشورهای ثالث از جمله آمریکا هستند.
با این حال پس از فرمان اجرایی اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای تعلیق روند انتقال اتباع افغانستانی به ایالات متحده، وضعیت این دسته از شهروندان افغانستانی در پاکستان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
سلیمان در همین دیدار دوجانبه تاکید کرد که صلیب سرخ در مرزهای افغانستان از طریق نهادهای مربوطه به مهاجران در زمینه‌های مختلف از جمله بهداشت، توزیع مواد غذایی، آب آشامیدنی، چادر و دیگر بخش‌ها کمک‌رسانی می‌کند و سعی دارد دامنه کمک‌های اضطراری را توسعه دهد. وی همچنین تأکید کرد که برای همکاری موثر با نهادهای دولتی در تماس اند.
همچنین میا پارک در دیدار خود خاطرنشان کرد که سازمان بین‌المللی مهاجرت در چهار بندر افغانستان با مهاجران این کشور همکاری می‌کند.
این دیدارها در حالی صورت گرفت که مولوی عبدالکبیر در نشستی که برای تسهیل و مدیریت بهتر بازگشت مهاجران افغان به این کشور برگزار شده بود، گفت: مدیریت خوب مهاجران، رسیدگی به مشکلات آنها و ادغام موثر آنها در جامعه از اولویت‌های ما است که نیازمند توجه جدی است.
وی افزود: تلاش می‌کنیم با همکاری همه ادارات ذیربط و سازمان‌های همکار گام‌های عملی، مشترک و هماهنگ برای رفع این مشکلات برداریم.
مخالفت احزاب ملی‌گرای پشتون پاکستان با اخراج مهاجران افغان
نمایندگان احزاب ملی‌گرای پاکستان، طی یک نشست مطبوعاتی مشترک در کویته مرکز ایالت بلوچستان از روند اخراج مهاجران از سوی دولت این کشور انتقاد کرده و مخالفت خود را با این روند اعلام کرده‌اند.
به گزارش ایراف، در این نشست مطبوعاتی، اصغر خان اچکزی، رئیس حزب ملی عوام، انصارالله زری، عضو ارشد حزب عوامی ملی پاکستان، احمدجان خان از جنبش ملی دموکراتیک و نوربچه از رهبران جنبش تحفظ پشتون حضور داشتند.
آنها موضع حکومت پاکستان مبنی بر اینکه مهاجران افغان در ناامنی‌ها و بی‌ثباتی‌های این کشور دست دارند را رد کردند.
نمایندگان احزاب ملی‌گرای پشتون پاکستان همچنین مخالفت خود را نسبت به روند اخراج مهاجران افغان از این کشور اعلام کرده‌اند.
گفتنی است که پیش از این، وزیر اعلای ایالت خیبرپختونخوا نیز از روند اخراج مهاجران افغان انتقاد کرده و گفته بود این مهاجران از ایالتش اخراج نمی‌شوند.
همچنین، صادق خان اچکزی، سخنگوی تحصن چمن گفته بود که دولت پاکستان نمی‌تواند هیچ مهاجر افغان را از این شهرک، اخراج کند.
با اینکه تشدید روند اخراج مهاجران افغان از پاکستان با واکنش‌های انتقادی سازمان ملل و سایر نهادهای بین‌المللی مواجه شده اما این دولت کشور در موضع‌گیری‌اش در این مورد، عقب‌نشینی نکرده است.
از اول ماه جاری میلادی نزدیک به ۱۰ هزار مهاجر افغان از پاکستان اخراج شده‌اند.
تهدید به اخراج؛ پاکستان برای افغان‌های منتظر انتقال به کشورهای غربی ۲۰ روز مهلت داد
افغانستان انترنیشنل : وزارت داخله پاکستان روز پنجشنبه هشدار داد هزاران شهروند افغان که برای مهاجرت به کشورهای غربی درخواست داده اند، اگر قبل از پایان ماه اپریل (۱۰ ثور) توسط کشورهای میزبان منتقل نشوند، احتمالا از پاکستان اخراج خواهند شد.
طلال چودری، معاون وزارت داخله پاکستان در اظهارات خود به کشورهای مشخصی اشاره نکرد اما تعلیق برنامه‌های انتقال پناهجویان افغان در امریکا بیش از ۲۵ هزار نفر را دربلاتکلیفی قرار داده است.
شمار زیاد از افغان‌ها نیز قرار است به کشورهای دیگر غربی مانند بریتانیا، آلمان و فرانسه انتقال داده شوند.
به گزارش اسوشیتدپرس، چودری گفت که مهلت ۳۰ اپریل، یعنی حدود ۲۰ روز دیگر برای این مهاجران ابلاغ شده است. او گفت هر خارجی که به طور غیرقانونی در پاکستان باشد، فورا اخراج خواهد شد.
معاون وزیر داخله پاکستان افزود کسانی که وضعیت پناهندگی سازمان ملل را دریافت کرده‌اند، حداقل تا ماه جون می‌توانند در پاکستان بمانند.
هرچند این مهاجران اغلب واجد شرایط انتقال به امریکا و دیگر کشورهای غربی اند، اما فضای سیاسی در این کشورها تغییر کرده و انتقال مهاجران افغان به آنجا دشوار شده است.
پس از به قدرت رسیدن ترامپ، پروازهای انتقال همکاران پیشین افغان دولت امریکا و دیگر افغان‌های در معرض خطر لغو شد. مقامهای حکومت جدید گفته اند که بررسی امنیتی این مهاجران در دوران بایدن به طور درستی انجام نشده است.
حکومت ترامپ در نظر دارد که ورود شهروندان چندین کشور مسلمان، از جمله ایران و افغانستان به امریکا را منع کند. همچنین، در آلمان نیز احزاب محافظه‌کار که در راس حکومت ایتلافی به رهبری فریدریس مرتس هستند، ورود مهاجران افغان و شماری از کشور های مسلمان را محدود می‌کنند.
با این وضعیت، انتقال مهاجران افغان از پاکستان به امریکا و آلمان به رغم ضرب الاجل‌های حکومت پاکستان سریع اتفاق نخواهد افتاد و حتی سرنوشت دستکم مهاجران منتظر انتقال به امریکا در هاله ابهام قرار دارد.
معاون وزیر داخله پاکستان گفت که هزاران مهاجر افغان طی هفته گذشته به عنوان بخشی از اخراج‌هایی که در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، به کشورشان بازگردانده شدند. از آن زمان تاکنون بیش از ۸۵۰ هزار افغان به کشورشان بازگردانده شده‌اند.
طلال چودری گفت که حدود ۸۰۰ هزار مهاجر دیگر افغان به طور غیرقانونی در پاکستان زندگی می‌کنند و ۱.۴ میلیون نفر دیگر با اسناد پناهندگی سازمان ملل در پاکستان اقامت دارند که به گفته او آنها نیز نهایتاً تا ماه جون اجازه دارند در این کشور بمانند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «محمد قاسم خالد» والی نیمروز، در گفتگو با رسانه‌ها اعلام کرد طالبان موفق به مهار 90 درصد قاچاق از مرز نیمروز به ایران شده است و با تلاش‌های مداوم نیروهای امنیتی و اجرای برنامه‌های نظارتی، قاچاق مواد مخدر، اسلحه و انسان در این منطقه به شدت کاهش یافته است.
والی نیمروز تصریح کرد اگرچه قاچاقچیان اصلی در کشورهای دیگر مستقر هستند، اما نیروهای امنیتی با شناسایی و بازداشت تعدادی از افراد محلی، به کنترل بهتر وضعیت کمک کرده‌اند.
وی گفت: «قاچاقچیان اصلی از طریق تماس‌های تلفنی با نمایندگان خود در افغانستان فعالیت می‌کنند.»
خالد همچنین بر اهمیت روابط نیک با کشورهای همسایه، به ویژه ایران، تأکید کرد و خواستار حل چالش‌های مرزی از طریق گفتگو شد.
والی نیمروز خاطرنشان کرد که حفاظت از مرزها حق مشروع هر کشور است، اما رعایت اصول بین‌المللی و همسایگی اسلامی نیز بسیار حائز اهمیت است.
وی از کشورهای همسایه خواست تا با مهاجران افغان به گونه‌ای انسانی برخورد کنند و اصول بین‌المللی را نیز در نظر بگیرند. «با توجه به اینکه مردم دو کشور مسلمان هستند، باید به اصل همسایگی اسلامی نیز توجه شود.»
خالد پیش از ای نیز گفته بود برای جلوگیری از قاچاق مواد مخدر به ایران دستور ایجاد ایست‌های بازرسی سیار را صادر کرده است.
والی نیمروز تصریح کرده بود تمام مقامهای محلی طالبان باید در جلوگیری از قاچاق مواد مخدر اقدام کرده و برای کنترل آن «هماهنگی و همکاری» داشته باشند.
بهره‌مندی ۲۰ میلیون افغان از خدمات پزشکی یونیسف
به گزارش ایراف، یونیسف روز پنجشنبه، ۲۱ فرورین با نشر گزارش سال ۲۰۲۴ خود، گفته که در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۲۰ میلیون افغان که نیمی از آنان کودکان بوده‌اند، خدمات مراقبت‌های پزشکی اولیه ارائه کرده و نزدیک به ۱۲ میلیون مادر و کودک افغان نیز خدمات مربوط به تغذیه را با حمایت این نهاد دریافت کرده‌اند.
یونیسف افزوده که ۵۶۴ هزار کودک که ۶۴ درصد آنان دختران بودند، نیز از طریق برنامه «آموزش مبتنی بر جامعه» به آموزش دسترسی پیدا کرده‌اند.
به گفته یونیسف، همچنین در این مدت ۱.۱ میلیون شهروند افغانستان به خدمات اضطراری آب و بهداشت دسترسی پیدا کرده‌اند.
این در حالی‌است که صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل(یونیسف) حدود ۴۰ روز پیش(۱۳ اسفند ۱۴۰۳)، در گزارشی اعلام کرده بود که آمار سوءتغذیه حاد در میان زنان و کودکان افغان با افزایش سه برابری نسبت به سال گذشته میلادی(۲۰۲۴) مواجه است.
براساس گزارش یادشده، تعداد شهرستان‌های درگیر با سوءتغذیه در افغانستان از ۱۹ شهرستان در سال ۲۰۲۴، به ۵۶ شهرستان در سال ۲۰۲۵ افزایش یافته و سبب بالارفتن آمار سوءتغذیه حاد در میان کودکان و زنان‌باردار شده است.
گزارش افزوده بود که در سال جاری میلادی ۳.۵ میلیون کودک زیر پنج‌سال و ۱.۱ میلیون زن با بیماری سوءتغذیه حاد مواجه هستند.
به گفته یونیسف، گرسنگی گسترده در افغانستان سبب ناامنی غذایی طولانی مدت شده و در سال ۲۰۲۵ نزدیک به هشت میلیون زن و کودک زیر سن پنج سال به کمک‌های تغذیه‌ای نیاز خواهند داشت.
طبق گزارش پیشتر این نهاد، پیامدهای درگیری‌های طولانی، اقتصاد شکننده، بازگشت مهاجران از پاکستان و تغییرات اقلیمی از دلایل اصلی ناامنی غذایی در افغانستان است.
در بخشی از گزارش اسفندماه یونیسف آمده بود که در سال ۲۰۲۵ تخمین‌زده می‌شود که ۲۲.۹ میلیون نفر، از جمله ۱۲ میلیون کودک، در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت.
«مرز ماهیرود»؛ از جاده ابریشم تا کانون تجارت ایران و افغانستان
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: استان خراسان جنوبی با ۳۳۱ متر مرز مشترک با افغانستان، بیشترین مرز مشترک ایران با افغانستان را به عنوان یکی از امن ترین استان‌های کشور دارد که در سال‌های اخیر مرز ماهیرود در شهرستان سربیشه فعال‌ترین و سومین مرز مشترک ایران با افغانستان بوده است.
مرز ماهیرود در گذشته در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و از رونق خوبی برخوردار بوده‌است. ساختمان قدیمی و متروکه گمرک درح با قدمت نزدیک به یک قرن، در درح و در نزدیکی ماهیرود واقع است که متعلق به دوره قاجار است.
این مرز در خردادماه ۱۳۸۶، به‌عنوان مرز رسمی شناخته شد و سایت موقت پایانه مرزی میل ۷۸ با حضور استاندار وقت خراسان جنوبی و هیئت اعزامی افغانستان افتتاح شد.
نام این پایانهٔ مرزی که در ابتدا میل ۷۸ بود، در سال ۱۳۸۹ به پایانهٔ مرزی ماهیرود تغییر نام پیدا کرد.
همچنین در ۱۰ خرداد ۱۳۹۵ سایت دائم پایانه مرزی ماهیرود در زمینی به مساحت ده هکتار با حضور رئیس سازمان راهداری، استاندار خراسان جنوبی و والی ولایت فراه افتتاح شد.
سید محمد رضا هاشمی استاندار خراسان جنوبی بارها بر تقویت روابط تجاری بین ایران و افغانستان به ویژه استان فراه تاکید کرده و در این راستا قرار است ۱۹ تا ۲۲ خرداد ماه سال جاری نمایشگاه توانمندی‌ها و سرمایه گذاری‌های مشترک ایران و افغانستان در خراسان جنوبی برگزار شود.
همچنین با هدف تحکیم روابط تجاری خراسان جنوبی با افغانستان سید محمد رضا هاشمی در سفری دو روزه به افغانستان با مقامهای این کشور دیدار و در آنها یک بار دیگر بر اهمیت گسترش روابط تجاری بین خراسان جنوبی و افغانستان تاکید کرد.
در گفت‌وگو با یکی از کارشناسان اقتصادی خراسان جنوبی، اهمیت سفر استاندار به افغانستان و تأثیر آن بر گسترش روابط تجاری بین خراسان جنوبی و افغانستان به ویژه استان فراه را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
فرصت استراتژیک
مهدیه ضیائیان در مطلع سخنانش به این موضوع اشاره کرد که سفر استاندار به افغانستان و برگزاری نمایشگاه توانمندی‌ها در خراسان جنوبی، فرصتی استراتژیک برای افزایش همکاری‌های تجاری و سرمایه‌گذاری با افغانستان، به‌ویژه استان فراه به‌عنوان یک همسایه نزدیک، فراهم می‌آورد و این رویدادها می‌توانند منجر به رشد آگاهی‌های تجاری و شناسایی نیازهای بازارهای محلی شوند.
به گفته وی این سفرها می‌تواند به تبادل تجربیات و فناوری‌ها میان دو کشور منجر شود و با توجه به ظرفیت‌های بالای خراسان جنوبی در کشاورزی، صنایع دستی و گردشگری، ترویج این حوزه‌ها در افغانستان می‌تواند فرصت‌های جدید تجاری را ایجاد کند.
ایجاد شبکه‌های تجاری
وی در ادامه خاطر نشان کرد: برگزاری نمایشگاه‌ها هم فرصتی مناسب برای ایجاد شبکه‌های تجاری میان بازرگانان و کارآفرینان دو کشور است و این شبکه‌ها می‌توانند به تسهیل مذاکرات و قراردادهای مشارکتی کمک کنند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه خراسان رضوی در تلاش است تا به‌عنوان محور اصلی همکاری‌های تجاری با افغانستان عمل کند، ضروری است که مسئولان خراسان جنوبی برنامه‌های عملیاتی و استراتژی‌های خاصی را برای جلوگیری از انحصار در این زمینه ایجاد کنند و این امر شامل تقویت زیرساخت‌های حمل و نقل، بهبود قوانین تجاری و استفاده از فرصت‌های مشترک است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «رحمت‌الله فیضان» معاون نمایندگی وزارت خارجه طالبان طی یادداشتی اظهار داشت روابط ایران و افغانستان در سال‌های اخیر، به‌ویژه پس از تحولات سیاسی اخیر در افغانستان، شاهد رشد و گسترشی بی‌سابقه بوده است. این تحولات، عمدتاً در سایه ایجاد ثبات و امنیت نسبی در افغانستان به وقوع پیوسته‌اند و به نوبه خود، بستری مناسب برای گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری میان دو کشور همسایه فراهم کرده‌اند.
یکی از مهمترین اقدامات در این راستا، سفرهای مکرر مقامات بلندپایه ایرانی به کابل و هرات بوده است. به‌ویژه سفر اخیر هیئت عالی‌رتبه اقتصادی ایران به ریاست «رسول مهاجر»، معاون اقتصادی وزارت امور خارجه ایران، به ولایت هرات، که نشان‌دهنده اهمیت همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور است.
این هیئت در جریان سفر خود به هرات، از شهرک صنعتی هرات و خط آهن خواف-هرات بازدید کرده و در دیدار با والی هرات و مسئولین تجاری این استان، درباره چگونگی گسترش روابط تجاری و حل مشکلات ترانزیتی میان دو کشور گفت‌وگو کردند.
نوراحمد اسلام جار والی هرات در این دیدار ضمن اشاره به تأثیرات منفی اشغالگری غرب در افغانستان، به ویژه در ترویج کشت مواد مخدر و گسترش اعتیاد، بر ضرورت همکاری‌های بیشتر میان دو کشور تأکید کرد.
وی همچنین به دستاوردهای امنیتی مهم پس از بازگشت حکومت طالبان اشاره کرد و گفت که این تحولات موجب درمان بیش از بیست‌هزار نفر از معتادان و تأسیس امنیت پایدار در افغانستان شده است.
به گفته فیضان، باندهای مافیایی که پیشتر به امنیت افغانستان و کشورهای همسایه آسیب می‌رساندند، اکنون از میان برداشته شده‌اند و افغانستان به یک محیط امن برای سرمایه‌گذاری تبدیل شده است.
رسول مهاجر، معاون اقتصادی وزارت امور خارجه ایران، نیز در این دیدار افغانستان را کشوری با ظرفیت‌های عظیم برای همکاری‌های اقتصادی دانسته و بر اهمیت استفاده از موقعیت استراتژیک هرات به‌عنوان نقطه اتصال میان دو کشور تأکید کرد.
وی از وضعیت امنیتی به‌عنوان فرصتی مهم برای توسعه تجارت و راه‌های مواصلاتی یاد کرده است.
در این راستا، افغانستان نیز علاقه‌مند به جذب سرمایه‌گذاری از کشورهای همسایه و فراتر از آن است. برگزاری نشست‌ها و کنفرانس‌های اقتصادی، تشکیل کنسرسیوم‌ها و اتحادیه‌های اقتصادی، و توسعه اتاق‌های تجاری مشترک بین افغانستان، ایران و ترکمنستان، می‌تواند زمینه‌ساز رشد تجارت منطقه‌ای و تقویت روابط دوجانبه گردد.
با ادامه این روند و حضور فعال هیئت‌های اقتصادی از هر دو کشور، به نظر می‌رسد که موانع موجود در مسیر گسترش روابط تجاری و زیربنایی میان دو کشور به‌زودی از میان برداشته شود و زمینه برای یک همکاری مستحکم و پایدار فراهم گردد.
در سال ۱۴۰۳ ، صادرات انجیر افغانستان با رشد کم‌نظیر به بیش از ۱۶۵ میلیون دلار رسید. این محصول مهم باغداری که به کشورهای هند، پاکستان، اروپا و آمریکا ارسال شد، جایگاه تازه‌ای در بازار جهانی به‌دست آورد.
به گزارش ایراف، براساس گزارش وزارت صنعت و تجارت، مجموع ۳۲ هزار و ۸۱۴ تُن انجیر در سال گذشته به بازارهای جهانی صادر شد که بالاترین سهم صادرات به کشورهای هند، پاکستان و امارات متحده عربی اختصاص یافت. این دستاورد قابل‌توجه در مقایسه با آمار سال ۱۴۰۲، بیانگر افزایش ظرفیت صادراتی کشور است.
سخنگوی وزارت صنعت و تجارت گفت: «این صادرات با ارزش بیش از ۱۶۵ میلیون دلار انجام شد و نمایانگر رشد مستمر محصولات باغی افغانستان است.»
با وجود این موفقیت‌ها، صادرکنندگان میوه خشک با چالش‌هایی همچون مشکلات بانکی، سختی در دریافت ویزا و نبود کارخانه‌های مناسب فرآوری مواجه‌اند. خالد رحمانی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان، اظهار داشت: «رفع این مشکلات می‌تواند زمینه‌ساز جهشی بزرگ‌تر در صادرات میوه خشک کشور شود.»
همچنین، میرزمان پوپل از اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری خواستار مشارکت خارجی برای تقویت بخش فرآوری و بسته‌بندی انجیر شد. وی افزود: «فرآوری مناسب، کلید اصلی افزایش رقابت در بازار جهانی است.»
صادرات انجیر افغانستان در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از محصولات استراتژیک، نقش مهمی در اقتصاد کشور داشته است.
انجیر به‌عنوان یکی از مهمترین محصولات باغی افغانستان، در مناطق مختلف کشور کشت می‌شود.
صادرات انجیر در سال‌های گذشته روند افزایشی داشته، اما نبود زیرساخت‌های کافی همچنان چالش عمده است. افغانستان علاوه بر انجیر، سایر میوه‌های خشک و تازه را نیز به بازارهای بین‌المللی صادر می‌کند.
محکومیت فرشته جامی به حبس ابد به اتهام اقدامات تروریستی و ارتباط با داعش
فرشته جامی، شهروند بریتانیا و اهل افغانستان، به دلیل برنامه‌ریزی برای سفر به افغانستان و پیوستن به گروه داعش، به حبس ابد محکوم شد. تحقیقات نشان داد که او در فضای مجازی مطالب افراطی منتشر کرده و در گروه‌های حامی داعش فعالیت داشته است.
به گزارش ایراف، فرشته جامی، ۳۶ ساله و شهروند بریتانیا، به اتهام آماده‌سازی برای اقدامات تروریستی تحت ماده ۵ قانون تروریسم سال ۲۰۰۶، توسط دادگاه بریتانیا به حبس ابد محکوم شد. رسانه بریتانیایی ال‌بی‌سی گزارش داده است که جامی قصد داشت به افغانستان سفر کند تا به گروه داعش بپیوندد و حتی برنامه‌ریزی کرده بود فرزندانش را نیز همراه خود ببرد.
بر اساس تحقیقات، او مبلغ ۱,۲۰۰ پوند برای خرید بلیت‌های یک‌طرفه به افغانستان پس‌انداز کرده و مسیرهای سفر را به‌طور گسترده بررسی کرده بود. در جریان بازرسی از خانه او، پولیس چندین دستگاه، سیم‌کارت‌های مخفی‌شده در کیف کنار تخت، پول نقد و گذرنامه‌های پنهان‌شده را کشف کرد.
همچنین شواهدی از اشتراک‌گذاری مطالب افراطی و خشن توسط جامی در فضای مجازی بین سپتامبر ۲۰۲۲ تا ژانویه ۲۰۲۴ پیدا شد. او در چندین کانال و گروه حامی داعش که برخی از آنها بیش از ۷۰۰ عضو داشتند، فعال بوده و به‌عنوان مدیر گروه‌ها، محتوای تبلیغاتی شامل ویدیوها، اسناد و تصاویر گرافیکی را منتشر می‌کرده است.
تحقیقات نشان داد که جامی درباره انواع سلاح‌ها تحقیق کرده و دستورالعمل‌های دقیق برای نصب و بازگشایی اسلحه کلاشنیکف را مطالعه کرده بود.
این پرونده بار دیگر نگرانی‌ها درباره فعالیت‌های افراطی و تروریستی در فضای مجازی و تلاش برای پیوستن به گروه‌های تروریستی را برجسته کرده است.
فرشته جامی در سال‌های اخیر به‌عنوان یکی از فعالان افراطی در فضای مجازی شناخته شده و فعالیت‌های او در گروه‌های حامی داعش توجه نهادهای امنیتی را به خود جلب کرده است. این پرونده نمونه‌ای از تلاش‌های گسترده برای مقابله با تروریسم و افراط‌گرایی در بریتانیا است.