کارتون از سايت : افغان کارتون

کوتا ه کند ز ما نه ا ین د مد مه ر ا                و ز هم بد رد گرگ فنا ا ین ر مه  ر ا

ا ند ر سر هر کسی غر و ر یست و لی            سیل ا جل ا ز قفا ز ند ا ین همه  ر ا

مو لو ی مر د عشق و د و ستی !

بیرو ن گر ا ئی تنها کا ر شا عر ا ن صنعتگر ا ست .  ز یبند ه یی نا م شا عر ی به کسیست که پیا مبر و ا رد ر خو یش فر و ر و د- خو د ر ا بکا و د ا زجها ن جا ن و د ر و ن خو یش و ما ورا و مشهو د ا ت ما یه گیر دو فر یا د ش گلبا نگی آ سما نی و و حی آ میز با شد ین معر که و مید ا ن تنها مو لا نا ی بلخ ا ست که ا ین ر ا ه د ر ا ز ر ا پیمو د ه ا ست .

جلا ل ا لدین محمد مشهو ر به مو لوی پسر محمد بن حسین خطیبی ملقب ( ببها و لد ) د رششم ر بیع ا لا و ل سا ل (  604 قمر ی ) د ر شهر بلخ پا ی به عا لم هستی نها د .

صو ر تگر نقا شم هر لحظه بتی سا ز م

و آ نگه همه بتها ر ا د ر پیش تو بگد ا زم

صد نقش بر ا نگیز م با ر و ح د ر آ میر م

چو ن نقش تر ا بینم در آ تشش ا ند ا ز م

هر خو ن که ز من رو ید با خا ک تو میگو ید

با مهر تو همر نگم با عشق تو انبا ز م …

د ر حد و د سا ل( 610 ق ) پد ر ش بقصد ححج و ز یا ر ت بیت ا لحر م ا ز بلخ مها جر ت نمو د - د ر خر ا سا ن با شیخ فر ید ا لد ین عطا ر ملا قا ت نمو د و د ر آ ن و قت مو لو ی خو رد بو د و شیخ عطا ر کتا ب ا سر ا ر نا مه خو د ر ا طو ر هد یه به مولو ی د ا د و پد ر ش ر ا گفت : ز و د با شد که ا ین پسرتو آ تش د ر جا ن سو ختگا ن عا لم ز ند .

حیلت ر ها کن عا شقا د یو ا نه شو د یو ا نه شو

و ند ر د ل آ تش د ر آ  پر و ا نه شو پر و ا نه شو

هم خو یش ر ا بیگا نه کن هم خا نه ر ا و یر ا نه کن

آ نگه بیا با عا شقا ن همخا نه شو همخا نه شو

ر و سینه ر ا چو ن سینه ها شو ی ا ز غبا ر کینه ها

آ نگه شر ا ب عشق ر ا پیما نه شو پیما نه شو …

( بها وا لد ین و لد ) پس ا ز تو قف ا ند ک د ر خر ا سا ن با پسر ش به بغد ا د ر فت . د ر آ نجا ا ز جا نب شیخ شها ب ا لد ین که ا ز صو فیا ن مر کز ا سلا می بو د به گر می ا ستقبا ل شد و پس ا ز سه ر وزتو قف ر هسپا ر شا م شد و به د ر با ر فخر ا لد ین – بهر ا م شا ه پا د شا ه ا رزنجا ن ر ل ه یا فت . مد ت هفت سا ل ر ا د ر ا ین شهر گزر ا نید و ا میر مو سی فر ما نر و ا ی آ ن شهر بر ا یش مد ر سه گشو د .

مو لو ی د ر سن هجد ه سا لگی د ر ا ثر تقا ضا ی پد ر با گو هر خا تو ن د ختر خو ا جه لالا ی سمر قند ی که ا ز سر شنا سا ن آ ن د و ر ه بو د ا ز دو ا ج نمو د . از ا ین خا نمش صا حب د و پسر بنا مها ی ( سلطان و لد ) و ( علا ا لد ین محمد ) شد .

پد ر مو لو ی ( بها و ا لد ین و لد ) د ر ظهر ر و ز جمعه هجد هم ر بیع ا لا خر سا ل ( ا ز جها ن چشم پو شید  -- د ر آ ن هنگا م مو لو ی ( 24 سا ل ) د ا شت .

مو لو ی بنا بر خو ا هش سلطا ن علا ا لد ین کیقبا د بجا ی پد ر نشست و به ا ر شا د مر د ما ن و تر بیت مر د ا ن مشغو ل گر د ید .

بر و ید ا ی حر یفا ن  بکشید  یا ر ما را

به من  آ ور  ید یکد م صنم  گر یز پا ر ا

به تر ا نه ها ی شیرین به بها نه ها ی رنگین

بکشید سو ی خا نه مه خوب و خو ش لقا ر ا

ا گر ا و به و عد ه گو ید که د م د یگر بیا یم

همه و عد ا مکر با شد بفر یبد ا و شما ر ا ...

...چو جما ل ا و بتا بد چه بو د جما ل خو با ن

که ر خ چو آ فتا بش بکشد چر ا غها ر ا ...

مو لو ی مرید ا ن بسیا ر ی فر ا هم کر دو خلق بیشما ر ی گر د ا و جمع شد ند تا ا ز بر کا ت ا نفا س قد سی ا و متمتع شو ند . مجا لس و عظ بپا میکر دو پیو سته بتر بیت شا گر د ا ن و ا صحا ب مشغو ل تا سا ل ( 642 ق ) که آ فتا ب جما ل ( شمس ) از ا فق قو نیه طلو ع نمو د و به آ ن همه فضل و حجت ها خا تمه د ا د . بعضی تز کر ه نو یسا ن معتقد بو د ند که شمس ا ر خا نو ا د ه بز ر گ و پیشو ا یا ن اسما عیلیه آ ن د و ر ا ن بو د ه و مو لو ی نیز به ا ین مذ هب عشق می و ر ز ید – آ شفته و بی خو د ا ما ما نا ین طر یقت گر د ید ...

آ سو د ه کسی د ر کم و بیشی نیست                د ر بند تو ا نگر ی و د ر و یشی نیست

فا ر غ ز غم جها ن و خلق  جها ن                 با خو یشتنش به ذ ر ه ا ی خو یشی نیست

شمس پیوسته نمد سیاه می پوشید و به نام بشهر ها داخل می شود و گمنام از آنجا رجت سفر می بست. در هیچ شهری مدت بسیار اقامت نمی گزید و هر جا که وارد می شد بی سرو صدا می خزید تا کسی از حال او واقف نگردد . در روز شنبه ششم ربیع الاخرسال (642 ق ) به قونیه وارد شد در خان شکر فروشان نزول کرده حجره بگرفت و بر در حجره اش دوسه دیناری باقفل بر در می نهاد تا خلق را گمان آید که تاجری بزرگ است و خود در حجره غیر از حصیری کهنه و شکسته کوزه و بالشی از خشت خام نداشت .

معشوقه به سامان شد تا بادا چنین بادا

کفرش همه ایمان شد تا بادا چنین بادا

یاری که دلم خستی در برخ من بستی

غم خواره یاران شد تا بادا چنین بادا

زآن خشم دروغینش زآن شیوه شرینش

عالم شکرستان شد تا بادا چنین بادا

شب رفت و صبوح آمدغم رفت و فتوح آمد

خورشید درخشان شد تا بادا چنین بادا

عید آمدو عید آمد یاری که رمید آمد

عیدانه فراوان شد تا بادا چنین بادا

درویش فریدون شد هم کیسه قارون شد

هم کا سه سلطان شد تا بادا چنین بادا...

در مورد ملاقات مولانا و شمس حرفهای زیادی گفته شده که بیشتر باخرافه و افسانه نزدیک است . حقیقت مسلم این ملاقات چنین بوده است: روزی مولانا در حالکه بر اشتری راهوار سوالر بود از مدرسه پنبه فروشان شهر قونیه در آمد و دانشمندان و طالب علمان در اطرافش پیاده راه می پیمودند و از سخننان او بهره هامی بردند در این هنگام "شمس تبریزی" با ورسید و سوالهای بین او و مولانا ردو بدلشد که مجموع آن سوال و جواب ها علت آشفتگی مولانا و تغیر حال اوشد . پس از این ملاقات مولانا بکلی عوض شد و آنچه از علم و دانش اندوخته بود در قدم "شمس" ریخت و چون طفلی که بدامان مادر گریزد خودرا بدو سپرد و عاشق بی سرو پا شد، پشت پا به همه چیز زد سجاده نشین با وقار ،بازیچه کودکان شدو آن زاهد و عظ و اندرز گوسرحلقه بزم باده جویان گردید.

عجب آن دلبر زیبا کجاشد

عجب آن سرو خوش بالا کجاشد

میان ما چو شمعی نور میداد

کجا شد ای عجب بی ماکجاشد

دلم چون برگ میلرزد شب و روز

که دلبر نیم شب تنها کجاشد

برو از راه بپرس از راه بانان

که آن همراه جان افزاه کجاشد...

... بگو روشن که شمس الحق تبریز

چو گفت الشمس لا ییخفا کجاشد

 وجود" شمس" چنان در مولانا موثر شد که به کلی از خود و بیگانه گسست و یک بار پیوند خود را با گزشته قطع کرد.

این کناره گیری  عجیب مولانا بر مردم و اطرافیانش عجب آمد و این تغیر حال اورا بدیده حیرت می نگریستند و علت این همه را جز وجود کامل "شمس" تصور نمی کردند به همین جهت ز با ن به بد گو ئی گشا د ند و پی تخر یب آ ن خو ر شید معر فت شد ند تا آ نجا که

آ ن آ فتا ب د و لت ر و ی ا ز ایشا ن بر تا فت و نیم شبی شهر قو نیه ر ا تر ک گفت و د ر ا ثر تقا ضا ی مر د م د و با ر ه

به قونیه با ز گشت .  ا ما ا ین تو قف شمس د یر نپا ید – با ر د یگر ظا هربینا ن نا سا ز گا ر ی کر د ند و ز با ن بد

گو ئی و تهمت ر ا به شمس با ز کر د  ا ز آ ن شهر آ و ا ر ه د لدا د ه ا ش کر د ند .

شبی ا ز شبها ی ( سا ل 645 ق ) ا ز قو نیه خا ر ج و نا پد ید گشت و ا ز آ ن تا ر یخ هیچ آ فر ینند ه ا ی ر ا ا ز حا ل ا و

خبر نشد و ا نجا م کا ر و ی بر هیچ جنبنده ا ی معلو م نگشت .

 قصد جفا ها نکنی و ر بکنی با د ل من

وا د ل من وا د ل من وا د ل من وا دل من

قصد کنی با د ل من شا د شو د د شمن من

د ان که ا ز آ ن خسته شو د یا د ل تو یا دل من

و ا لهو شید ا دل من بی سر وبی پا د ل من

وقت سحرها دل من ر فته به هر جا د ل من

بیخود ومجنو ن د ل من خا نه پر خو ن د ل من

سا کن وگر د ا ن د ل من فو ق ثر یا د ل من

خا نه د ل غر ق شر رگشته پرا ز خو ن جگر

بهرتما شاه چه شو د ر نجه شو ی تا د ل من ...

مولا نا پس ا ز شمس سخت آ شفته و د گر گو ن شد و عنا ن ا ختیا ر ر ا ا ز د ست د ا د و یکبا ر ا ز مر د ما ن منقطع

شد و شب و ر و ز بسما ع و ر قصید ن و چر خید نو غز ل خو ا ند ن و د ست ا فشا ند ن پر د اخت .

مو لو ی د ر فر ا ق شمس سا لها د ر شو ر و ا لتها ب گذ ر ا نید د ر طلب ا و مسا فر تها ی هم به شا م و د مشق کر د

تا مگر ا ز آ ن گمشد ه نشا نی یا بد – و لی هر چه بیشتر جست کمتر یا فت تا آ نکه یکسره ا زا و نا ا مید شد .

پس ا زآ ن مو لا نا د ل د ر ( صلا ح ا لد ین ز ر کو ب ) که ا ز زر گر ا ن قو نیه بو د بست .

ا ز جا نب د یگرمو لو ی ا ر ا د ت ( حسا م ا لد ین چلپی ) ر ا د ر گر د ن ا ند ا خت که د ر مثنوی مو لو ی ا ز آ ن

به نیکی یا د آ و ر ی نمو د ه و د ر آ خر کا ر د لش به وی آ ر ا م گر فت .

پیر من و مر ا د من د ر د من و د و ا ی من

فا ش بگفتم ا ین سخن شمس من و خد ا ی من

ا زتو بحق ر سید ه ا م ا ی حق حقگز ار من

شکر تر ا ایستا د ه ا م شمس من و خد ا ی من

ما ت شو م زعشق تو ز ا ن که شه د و عا لمی

تا تو مرا نظر کنی شمس من و خد ا ی من

محو شد م به پیش تو تا که ا ثر نما ند م

شر ط ا د ب چنین بو د شمس من و خد ا ی من ...

... حا تم طی کجا که تا بو سه د هد ر کا ب ر ا

و قت سخا و بخششت شمس من و خد ا ی من ...

... بر ق ا گر هز ا رسا ل چر خ ز ند بشر ق و غرب

ا ز تو نشا ن کی آ و ر دشمس من و خد ا ی من

نعر ه ها ی و هو ی من ا ز د ر ر و م تا به بلخ

ا صل کجا خطا کند شمس من و خد ا ی من

تا آ نکه مو لو ی در ا و ا یل ( سا ل 672 ق ) تن به بیستر بیما ر ی نها د و آ و ا ز بیما یش د ر شهرقو نیه پیچید و

ا ز تما م شهر ها ی د و ر نز د یک مر د م جو قه جو قه به بیما ر پر ستی می آ مد ند تا ا ز بر کا ت قد سی و ی د ر

آ خر ین د م بهر ه مند شوند .

شب یکشنبه پنجم جما د ی ا لا و ل مو لو ی خا نو ا ده خو یش ر ا بخو ا ند و وصیت ها کر د و پیشین د و ز

هنگا میکه آ فتا ب د ر مغر ب قو نیه غر و ب میکر د خو ر شید فر و ز ا ن و جو د ا و نیز ا فو ل کر د و جها نی

معنی ر ا با خو د بخا ک بر د .

 ا ی ز هجر ا نت ز مین و آ سما ن بگر یسته

د ل میا ن خو ن نشسته عقل و جا ن بگر یسته

چو ن به عا لم نیست یک کس مر مکا نت را عو ض

د ر عز ا ی تو مکا ن و لا مکا ن بگریسته ...

...د ر حقیقت صد جها ن بو د  ی نبو د ی یک کسی

د و ش د ید م آ ن جها ن بر ا ین جها ن بگر یسته

چو ن ز د ید ه د و ر رفتی ر فت د ید ه د ر پیت

جا ن بی د ید ه بما ند ه خو ن چکا ن بگر یسته ...

آ ثا ر که ا ز مو لو ی با قی ما ند ه ا ست ا ز لحا ظ ظر ا فت و معا نی ا ز بهتر ین شا هکا ر ی ها ی ا د بیا ت د ر ی

بشما ر میر و د .

 ا ثر ها ی عمد ه مو لا نا  ی بلخ  :

1 -  مثنو ی معنو ی .

2 -  فیه ما فیه  .

3 -  مجا لس سبعه .

4 -  ر با عیا ت .

5 – نا مه ها ی مو لو ی .

6 – د یو ا ن غز لیا ت   .

مو لا نا قبل ا ز بر خو ر د با شمس شعر نمی سر و د و ا غلب ا و قا ت  ا و صر ف مجا لس وعظ و تذ کیر و تد ر یس

می شد و لی پس ا ز ملا قا ت با شمس به علت تغیر حا ل به سر و د ن ر و ی آ و ر د .

تخلص ا صلی مو لو ی خا مو ش و یا خمو ش بو د ه ا ست ا ما بعلت ا ر ا د تی که به شمس د ا شت ا کثر  غز لها ی

ا و بنا م وی تز هین شد ه ا ست .

  ز ا هد بو د م تر ا نه گو یم کر د ی              سر د فتر بز م و با د ه جو یم  کر د ی

 سجا د ه  نشین  با و قا ر ی  بو د  م               با ز یچه  کو د کا ن  کو یم   کر د ی   .

          حکیم نا صر خسر و ی قبا د یا نی !

یکی د یگر ا ز ا بر مر د ا ن علم و معر فت و طن ما نا صر خسر و قبا د یا نی بلخی ا ست که د ر سا ل ( 394 ق )

د ر محله قبا د یا ن بلخ چشم به د نیا گشو د .

تحصیلا ت نخستین خو یشر ا د ر ز ا د گا هش به پا یا ن ر سا ند . و به کسب سا یر علو م چو ن :

-          طب .

-          مو سیقی .

-          حسا ب .

-          نجو م .

-          فلسفه .

-          ز با ن یو نا نی . با سفر های از نزد علما و دانشمندان عصر خود نیز پرداخت.

-          ناصر خصرو در سن 28 سالگی به سرودن شعر آغاز کرد و در شعر دارای دو دیوان یکی  به ز با ن دری و دیگری به زبان عربی میباشد. ناصر خصرو در دربار سلطان محمود و پسرش سلطان مسعود راه یافت که از احترام و عزت و مشاغل مهمی  در دربار آنان  بر خوردار بود.

اشعار ناصرو خسرو  حاوی مطالب و مضامین ستیزنده و پرخاشگری علیه مظالم روحانیون د نیاپرست  و تاریک اندیش و شاهان و سروران استثمار گرو مفت خور است که دهقانان و کار گران و کاسبانرا در ده و  شهر استثمار میکردند و از حاصل دسترنج آنان خوان هفت رنگ برای اهل و عیال خویش اماده میکردند . مشاهده این وضع بر روح حساس و پرخاشگر شاعر با احساس تاثیر شگرف نمود و بدین اساس وی از در بار و جاه وجلال قطع رو ا بطه میکند. وقتی روابط خود را با دربار و در باریان قطع میکند به روحانیان رو می  آورند . که از معاشرت و اخطلات با آن خیلی ها در رنج و عذاب میشود . چه وی ازین نزدیکی با آنان در میابد که آنان مشتی  فاقد منطق سلیم و سالوس و متعصب ، کوتاه نظر و از پادشاهان و امیران و خواجگان بدتر میباشد; چنانکه میگوید:

 از رنج روز گار چو جانم ستوه گشت                       

  یک چند با ثنا بدر پادشاه شدم

صد بندگی شاه ببا یست کردنم

از بهر یک امید که از وی روا شدم

جز رنج و درد هیچ نگردند  حاصل

زانکس که سو اوبه امید شفا شدم

از شاه زی فقیه چنین بود رفتم

کز بیم مورد در دهن اژدها شدم

ناصر خسرو نا امیدانه مجامع روحانیون را نیز ترک و در سن چهل سالگی برای دریافت حقایق و دانستن حال و احوال توده های زحمتکش و مزدوران مشغول گشت  . ناصر خسرو به شهر های مختلف خراسان ، هندوستان  به سفرهای طولانی و پررنج میپردازد که در این سفر با طوایف گوناگون هند آشنا و خصوصیات قوی آهنین و عنعنات ملی آنانرا درک و با دانشمند هندی به گفت و شنود متپر دازد. بعد از سفر هندوستان سفر های دیگری به همراهی برادرش و یک غلام هندی بمدت هفت سال بکشور های چون ایران ، ارمنستان ، آسیای صغیر  ، طرابلس ،عراق، سوریه ، فلسطین، مصر ،تونس ، سودان ، یمن جزیره العرب می نماید.از این سفر ها تجارب مهم نصیب اش میگردد که همیشه از آن میآموزد و تحقیق میکند و می نویسد.در کتاب < نگاهی نو به سفر نامه ناصر خسرو> تالیف فیروز منصوری آمده است.

<... چنان شنیدم که ناصر خسرو وقتی به قزوین رسید ، دکان پبنه  دوزی رفت و بنشست تا کفشها یش  را اصلاح کند ناگاه  در بازار قزوین غوغا برخاست.

پنبه دوز از دکان برخاست در میان آن غوغا افتاده چون بازگشت لقمه گوشت بر سر درفش داشت.

ناصر پرسید : < این چیست و این غلبه چه بود ؟>

پنبه دوز گفت < شخصی شعر ناصر خسرو خوانده بود ; او را پاره پاره کردند . این لقمه گوشت اوست .>

ناصر کفشهایش را رها کرد و گفت : < در شهری که شعر ناصر باشد من نباشم . >

ناصر درین سفر ها زحمات زیادی را متقبل شد و برای آموختن و دانستن همیشه ساعی بود . وی در مصر دو سال و نه ماه ا قامت گزید .

دراینجا در زندگی  و طرز فکر وی انقلابی رونما گردید و ناصر خسرو پیرو طریقه اسماعلیه  فاطمی های مصر گردیده زیرا روح حساس ناصر خسرو از

  ا صطلا حات  اجتماعی خلیفه مصر متاثر گردید و از طرف پیشوای فاطمی مصر به منصب  <حجت> خراسان که بلند ترین مرتبه این ملک میباشد نایل گردید . ناصر خسرو بعمر پنجا سالگی دوباره بخراسان به شهر بلخ بازگشت و درینجا به تبلیغ عقیده خویش مصروف گشت . با روحانیان دنیاپرست و کوتاه فکر و حکمرانان سلاله سلجوقیان استثمارگر آشکارا بدون ترس و لرز شروع به مبارزه نمود و با اشعار شورانگیز و پر خاشگر خویش در افشای مظالم آنان برای مردم کوشید این عمل ناصر خسرو حکمرانان و روحانیان و درباریان را برانگیخته و نا جوا نمر دانه ناصر خسرو را ( بی د ین  ) و ( زند یق ) و کا فر

خو ا ند ند و به ا ذ یت و آ ز ا ر ش شر و ع --  خا نه و کا شا نه و یر ا تا ر ا ج نمو د ند .  ا ما ناصر خسروبا و جور جفا ی آ نا ن  ا ز مبا ر ز ه

د ست نکشید و همچو د ژ ا ستو ا ر د ر عقید ه و ا ند یشه پا بر جا ما ند  تا ا ینکه و یر ا ا ز ز ا د گا هش به د ر ه د و ر د ست یمگا ن نبعید 

کر د ند .

ناصر خسرود ر آ نجا با و جو د د و ر ی ا ز زا د گا هش به تحقیق بهتر ین آ ثا ر ش د ست یا ز ید . و ی مهمتر ین ا ثر ها ی علمی و

ا د بی  ر ا بر شته تحر یرد ر آ و ر د که عمد تا ا ینها ا ند :

  سفر نا مه .

 ر و شنا یی نا مه .

ز ا د ا لمسا فر ین ...

ا شتیا ق ناصر خسرو به مطا لعه چنا ن بو د که  --  حتی هنگا م سفر ها یش کتا بها ر ا بر ا شتر ی با ر کر د ه و خو د آ ن کتا ب خو ا ند ه

ا ز عقبش ر و ا ن میبو د .

 سر ا نجا م ا ین مر د قلم و ا ند یشه با پیگیر ی مبا ر ز ه ا ش علیه  کا ستی ها و نا بر ا بر ی ها تسلیم نشد . ناصر خسرو د ر سا ل

(  4481 ق ) ز ند گی ر ا  د ر یمگا ن بد خشا ن پد ر و د  گفت و د  ر هما نجا مد فو ن گر د ید . 

حا فظ جا ود ا نه مر د ی قر ن هشتم .

              سحر بلبل حکا یت با صبا کر د

             که عشق روی گل با ما چها کرد

            من ا ز بیگا  نگا ن د  یگر ننا  لم 

           که با من هر چه کرد آ ن آ شنا کرد

          گر ا ز سلطا ن طمع کر د م خطا بود

          و ر ا ز د لبر و فا جستم  خطا بو د ...

 حا فظ ا ز محد و د چهره ها ی قر ن هشتم ا ست که د ر تا ر یخ و فر هنگ و ا د بیا ت د ر ی

د ر طی ز ما ن بجا و د ا نگی ر سیده ا ست و د ر تا ر یخ و فر هنگ جها ن بی همتا گرد یده

ا ست .

     ما ز یا را ن چشم یا ر ی د ا شتیم

    خو د غلط بو د آ نچه ما پند ا شتیم

    تا د ر خت د  و ستی  بر گی  د هد 

    حا لیا ر فتیم  و تخمی  کا  شتیم

    گفت و گو آ هین د ر و یشی  نبود

      ور نه با  تو ما جرا ها  د ا شتیم

     شیو ه چشمت فر یب جنگ دا شت

    ما غلط کر د یم و صلح ا نگا شتیم ...

کیفیت که د ر شعر حا فظ نهفته ا ست – ا و ر ا طی قر و ن بصو ر ت یک نا بغه د ر آ و رده

ا ست ، هما ن غز ل ها ی شیر ین و پر مفهو م حا فظ ا ست .

حا فظ د ر غز لها یش قد ر ت شا عر ا نه خو د ر ا نشا ن مید هد ، د ر ا شعا ر حا فظ پرد ه ها ی

تخیلی ر نگا ر نگ با آ میز ه ا ی ا ز عشق ، عر فا ن و فلسفه را بر و ی خوا نند ه ا ش میگشا ید

و به عا لم خیا ل و ر و یا به پر وا ز می آ و ر د .

 و صا ل ا و ز عمر جا و دا ن به

 خد ا و ند ا مر ا آ ن ده که آ ن به

 به شمشیر م زد و با کس  نگفتم

 که را ز د و ست ا ز دشن نها ن به

 خد ا  را ا  ز طبیب  من  نپر  سید

 که آ خر کی شو د ا ین نا تو ا ن به...

ا حسا س ، ا ند یشه و فر یا د شا عر هر چه عمو می تر و همه گیر تر با شد و و یژه یک نسل و

یک ز ما ن نبا شد جا و د ا نگی شعر بیشتر ضما نت می شو د ز یر ا هر نسل به شعر ی عشق

می و ر ز د که با ز گو کننده ا ی د رد ها ، خر و شها ، غمها و شا د یها با شد .

د ر ین معیا ر فقط و فقط حا فظ برا بر ا ست که ا ز همه چیز ما لا ما ل بو د ه و هر کس غم و

 شا دی ا ش را د ر د یوا ن حا فظ جستجو می نما ید .

 سحرگه ر هر وی د ر سر ز مین

 همی گفت ا ین معما  با قر ینی

 که ای صوفی شرا ب آ نگه شود صا ف

که د ر شیشه بر آ رد ا ر بعینی 

خد ا ز ا ن خر قه بیزا ر ا ست صد با ر

که صد بت با شد ش د ر آ ستینی

مر و ت گر چه نا می بی نشا ن ا ست

نیا ز ی عر ضه کن بر نا ز نینی

غز ل یکی ا ز قیا فه ها ی نجیب و شا خص و متشخص د ر شعر د ر ی ا ست که حا فظ جوانمردانه و سخاوتمندانه در این جاده گام گزاشته و به سر منزل مقصود رسیده و بر کرسی شاهانه که نهاده بود تکیه

زده و تاج پادشاهی این هنر را بر سر گزاشته است و بر دیگران فرمان میراند.

                          سینه از آتش دل در غم جانانه بسوخت

                          آتشی بود و در این خانه که کاشانه بسوخت...