سراج الدین اديب
آرشیف نمبر (۱۳۰)
تاریخچه مختصرهشت مارچ ( روز زن )
از اواسط قرن هجدهم به دلیل تغییرات عظیم در تکنالوژی اقتصاد و سیاست چهره جهان در گذر تغییر قرار می گیرد، شهر ها باتوده های عظیمی از مردم شکل می گیرد، کارخانه ها یکی دیگری توسعه یافته و خیل عظیمی از کارگران را در خود جای میدهد. در کارخانه هاهیچ قانونی حاکم نیست و این صاحبان کارخانه ها بودند که قانون را برای کارگران تعیین میکنند، دروازه های بازار کار رو به زنها کشوده میشود، آنها کارگران ارزانی هستند که در کارخانه های بی قانون بهتر میشود از کار آنها سود برد،جمعیت کثیری از زنان کارگر همراه با کودکان شان در بد ترین شرایط در کارخانه ها مشغول کار هستند . زنان همچنان در جامعه هویت درجه دوم داشتند.
در اوایل سال 1900 با گسترش اتحادیه های کارگری در جهان مبارزات زنان در اروپا و امریکا برای تأمین حقوق سیاسی و اجتماعی اوج نوین می گیرد، زنان از یکطرف خواهان حقوق مساوی در کار هستند و از جانب دیگر خواهان حق رای و داشتن نمایندگانی از خود میباشند.
سال 1907 پیش گامانی مانند « «کلارازیتگین » سوسیالیست المانی و« الکسندرا کولونتای» زن انقلابی بلشویک و مبارز حقوق زنان و سیاست مدارشوروی برضرورت مبارزات مشخص علیه ستم جنسی و مبارزه برای برابری اجتماعی، اقتصادی و سیاسی « زن و مرد » انگشت می گذارند:« باید مسئله زنان را بعنوان یک مسئله یا چالش حاد در دستور کار قرار داد، گره زدن حقوق زنان به مسئله مبارزه با دموکراسی و عدالت اجتماعی ضروریست و برای زنان قدرت سیاسی و حق رای خواهد آورد . لازم است که زنان تظاهراتی بر گذارکنند تا افکار عمومی متوجه خواسته های آنها شوند، و این زنان نیروی هستند که به این ندا پاسخ مثبت میدهند »
زنان نیویارک چه به مناسبت پنجاهمین سالگرد تظاهرات خونین هشت مارچ سال 1857 میلادی این روز را برای برپایی تظاهرات انتخاب میکنند.
نیویارک بندر عظیمی است که به سرعت در حالت تغییر میباشد. در اوایل قرن نزدهم نیویارک با چراغ های برقی و ترنوای شهری بهترین سیستم آب رسانی و کارخانه های بزرگ بافندگی تبدیل به شهری پر رونقی شده است ،در اوایل قرن نزدهم جمعیت آن بیش از سه میلیون نفر بود.
در هشتم مارچ سال 1857 میلادی زنان کارگر در کار خانه های بافندگی و رسندگی نیویارک در شرایطی کار دستی وحشت ناکی بسر می برند، ساعات کار طولانی و کشنده، استثمار شدید، دستمزد اندک و محرومیت از هر گونه امکانات رفاهی و بنابر سنت روس آنها باید نگهداری و بزرگ کردن فرزندان و کارخانه گی را هم بدوش می کشیدند.
زنان بافنده در هشت مارچ 1857 میلادی به جاده ها و سرکها می آیند، آنها خواهان افزایش دستمزد، کاهش ساعات کار و بهبود شرایط کار هستند، هر چند قیام آنها در این روز شکست میخورد اما تبدیل به نقطه عطفی در تاریخ مبارزات زنان در سراسر جهان میگردد.
زنان نیویارکی به مناسبت پنجاهمین سالگرد این واقعه این روز را برای تظاهرات انتخاب کرده و موفق میشوند که در آخرین یکشنبه فبروری 1908 تظاهرات بزرگی را برگذار کنند، آنها با کودکان شان به جاده ها و سرک ها می آیند و فریاد می زنند:
ما خواهان شرایط بهتری هستیم
ما میخواهیم حق رای داشته باشیم
شعار ما حق رای برای زنان است.
زنان نیویارک این روز را « روز- زن » نام میگذارند.
23 فبروری سال 1909 میلادی دو هزار تن در نیو یارک به جاده ها و سرک ها می آیند و در قطعنامه خود اعلان میکنند: « لازم است که هر سال در آخرین یکشنبه فبروری یک تظاهرات سراسری به مناسبت روز « زن» بر گذار شود.»
زنان که به قدرت خود پی بردند، تصمیم می گیرند که علیه شرایط نا بسامان خود اعتصابی برگذار کنند و دو ماه بعد زنان کارگر نساجی نیویارک اعتصابی را آغاز میکنند که دو ماه ادامه یافته و تعداد زنان شرکت کننده در این اعتصاب به حدود بیست تا سی هزار نفر میرسید.
در دومین کنگره بین المللی زنان سوسیالیست درمرکز کشور دنمارک به شهر کوپن هاکن در سال 1910 میلادی زنان از امریکا شرکت میکنند و کنگره را در جریان خبر برگزاری« روز- زن » در نیویارک قرار میدهند.
زنان نیویارکی با همبستگی به این پیروزی رسیدند، پس باید روزی را به عنوان روز جهانی« زن» اعلام کرد و در این روز تمامی زنان جهان همبستگی خود را بایکدیگر به نمایش بگذارند، در این کنگره 19 مارچ به عنوان روز جهانی « زن » اعلام شد، الکساندرا کولونتای اولین روز جهانی زن را که در سال 1911 میلادی در جاده های المان، اطریش، سویس، و دنمارک بر گزارشد اینطور تعریف میکند : « در المان، اطریش استقبال از این روزبیش از انتظاربود، زنان مثل دریای خروشان همه جا بودند، سی هزار نفر در این تظاهرات جاده ای شرکت داشتند، این یک تظاهرات خیلی بزرگ بود.» نیرو های پولیس به تظاهر کنندگان حمله برده و به ضرب و شتم زنان پرداختند و گروهی را هم دستگیر کردند، پولیس سعی در جمع آوری شعار و تخته نوشته های زنان داشت، اما زنان مقاومت کردند.
در سال 1917 میلادی روسیه مجروح بعد از جنگ جهانی اول با دو میلیون کشته شاهد تظاهرات عظیمی زنان روسی در روز هشت مارچ میباشد، زنان در مخالفت با تزار برای نان و صلح تظاهرات بر پا میکنند که تنها چهار روز پس از آن تزار مجبور به عقب نشینی میگردد و به خواسته زنان تن میدهد، از جمله این خواسته ها حق رای برای زنان است. بدین ترتیب روز جهانی « زن » مبنای برای همبستگی های زنان در سراسر جهان گشت و به همت و کوشش زنان جای خود را در تقویم تاریخ آغاز میکند. طوریکه در سال 1975 میلادی برای دومین بار بزرگداشت روز جهانی « زن » توسط سازمان ملل متحد برگزار میشود و این سال 1975 میلادی از طرف سازمان ملل « سال جهانی زن » عنوان میگردد.
در سال 1977 میلادی قطعنامه شماره 32/142 سازمان ملل متحد صادر میگردد، در این قطعنامه از همه کشور ها خواسته میشود که با توجه با تاریخ و فرهنگ خود یکروز در سال را بعنوان « روز سازمان ملل برای حقوق زن و صلح جهانی برگزینند.»بدین ترتیب روز « زن » در تقویم تاریخ جای می گیرد .
در سال 1979 میلادی «کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان» از سوی مجمع عمومی آغاز شد و کمیته رفع تبعیض علیه زنان در سازمان ملل تشکیل گردید.
در تداوم همین اقدامات، آموزش به مثابه یکی از حقوق اساسی بشر و کلید توسعه پایدار و ثبات در درون و بین کشورها، به یکی از مهمترین موضوعات جامعه بینالمللی، خصوصأ در عرصه زنان تبدیل گردید./