سراج الدین اديب
آرشیف نمبر (۱۱۱)
کرنولوژی رویداد ۸ مارچ ( روز همبستگی زنان جهان )
در روز ۸ مارچ ۱۸۵۷ میلادی : زنان كارگر كارخانجات نساجی در شهر نیویورك برای بهبود شرایط كارشان و در اعتراض به پایین بودن سطح دستمزد شان ، دست به تظاهرات زدند.
در روز ۸ مارچ ۱۹۰۷ : مجددا زنان نساجی در امریكا با خواست ۱۰ ساعت كار روزانه دست به تظاهرات می زنند كه این بار هم تظاهرات آنها با سركوب پلیس روبرو می گردد و به دستگیری بسیاری از زنان منجر می شود.
در سال ۱۹۰۸ میلادی : حزب سوسیالیست امریكا به تشكیل كمیته ملی زنان برای كمپاین حق رأی زنان در انتخابات اقدام می كند و در مارچ همان سال كارگران زن بافنده سوزنی با خواست ممنوع كردن كار برای كودكان و كسب حق رأی زنان درنیویورك تظاهرات می كنند.
درسال ۱۹۰۹ میلادی : حوادث و رویداد ۸ مارچ سال۱۹۰۸سبب گردید كه روز۸ مارچ بعنوان نخستین روز ملی زنان درکشور امریكا تثبیت وهمچنان ۸ مارچ كم كم به عنوان روز مخالفت زنان كارگر با دولت و كارفرمایان سرمایه دار، به منظور بهبود شرایط كار و کسب حقوق اجتماعی برای زنان در سراسر دنیای صنعتی ، تبدیل گردد.
درسال۱۹۱۰ میلادی : کنگرهء بین المللی سوسیالیستها كه درشهر كپنهاگن کشوردنمارك برگزار گردید ، ” كلارا زتكین ” زن سوسیالیست از حزب سوسیال دموكرات المان ۸ مارچ را بعنوان روز جهانی مبارزه زنان پیشنهاد می كند، کنگره این پیشنهاد را تصویب میكند.
درسال۱۹۱۱ میلادی: یك میلیون زن سوسیالیست و كارگر و دیگر اقشار اجتماعی همراه مردان خواهان حقوق سیاسی ـ اجتماعی برابر برای همه زنان و مردان شدند ، این تظاهرات در كشورهای المان ، دنمارك ، سویس و استرالیا تظاهراتی بر راه افتاد . و با جشن و سخنرانی ، خواهان حق رأی ، حق كار و آموزش حرفه ای برای زنان شدند. در همین سال در روسیه و چین هم تظاهراتی به مناسبت ۸ مارچ بر گزار شد در مدتی كمتر از یك هفته از ۸ مارچ در آتش سوزی ” تریانكل” در شهر نیویورك به خاطر نبود دستگاههای امنیتی و بدی شرایط كار، ۱۴۹ زن كارگر جان باختند. همين موضوع باعث شد که تظاهرات ۸ مارچ سال بعد به طور وسیعی در سراسر دنیای متمدن برگزار شود و بدی شرايط کار، مورد اعتراض قرار گيرد و محكوم گردد.
درسال۱۹۱۴ میلادی: با شروع جنگ جهانی اول ، ميليونها مرد به جبهه ها گسيل شدند. زنان سوسیالیست دراین سالها تظاهرات ۸ مارچ ۱۹۱۵ میلادی را بر علیه جنگ و كشتار و خرابی ناشی از آ ن برگزار کردند.
در ۸ مارچ ۱۹۱۷میلادی : در روسیه زنان علیه افزایش قیمت ها، تعطیلی كارخانجات و اخراج كارگران دست به تظاهرات زدند. در سالهای بعد از جنگ جهانی دوم تا اوایل دهه ۶۰ روز جهانی زن جلوه چندانی نداشت . چون زنان توانسته بودند به مقدار زيادی از خواستهای خود دست يابند. با رشد جنبش زنان در دهه ۶۰ این روز هم بار دیگر اهمیت یافت.
نومبر ۱۹۶۵ میلادی ( ۱۳۴۴خورشیدی ) : با الهام از جنش های بین المللی زنان و جنبش های ملی گذشته ،سازمان دموکراتیک زنان افغانستان در تحت رهبری دوکتورس اناهیتا راتب زاد (1) به اشتراک ثریا پرلیکا،کبرا علی ،حمیده شیرزی ،مومنه بصیر و جمیله کشتمند در شهرکابل ایجاد شد. کادرهای این سازمان باهمکاری برادران خود( گروه های چپی ) برای اولین بار در تاریخ کشور در مظاهره معروف سه عقرب بسوی پارلمان رهپیمایی نمایند آنان میخواستند جریان راه اعتماد داکتر یوسف را از نزدیک مشاهده نمایند ولی تجمع با برخورد پولیس مواجه شد و حادثه خونین را ببار آورد و داکتر یوسف از اخذ رای اعتماد منصرف شد و استعفا داد. از آن روز به بعد شهر کابل ،شاهدی یکی ازین نوع تظاهرات بود.
در سال ۱۹۶۸میلادی (۱۳۴۷ خورشیدی ) : یک عده از اعضای محافظه کار ولسی جرگه تلاش کردند تا قانونی را به تصویب رسانندکه تا مطابق به آن دختران افغان از تحصیل به خارج کشور باز مانند. با شنیدن این خبر و با سازماندهی زنان آگاهی سازمان زنان صد ها دختر علیه این پیشنهاد به مظاهره پرداختند و آن را مغایر قانون اساسی و تساوی حقوق زن و مرد دانستند و چنان فشار به ولسی جرگه وارد کردند که آنها مجبور شدند از پیشنهاد منصرف گردند.
در سال ۱۹۷۰ میلادی (۱۳۴۹خورشیدی ) : چند جوان افراطی مربوط به جناح ” جوانان مسلمان” در برابر پوشیدن لباس کوتاه و شیک پوشی زنان احتجاج نمودند و به پای دختران و زنانیکه لباس کوتاه به تن داشتند، فیر کردند و هم چنان به روی بعضی از آنها تیزاب « اسید» پاشیدند. درین ارتباط در تحت سازماندهی و رهبری سازمان زنان بیش از ۵۰۰۰ زن و دختر در شهر کابل به سرک ها ریختند و با مظاهره بسیار گسترده از حکومت آنوقت خواهان بازرسی و مجازات عاملین اینکار شدند که در نتیجه حکومت یکعده از عاملین را گرفتار و زندانی ساخت. این مظاهرات در حقیقت بیانگر بیداری طبقه نسوان به ویژه زنان شهری کابل در زمینه احقاق حقوق شان بود.
سال ۱۹۷۵ میلادی : از طرف سازمان ملل متحد ، سال بین المللی زنان اعلام شد .
در سال ۱۹۷۷ میلادی : یونسكو ۸ مارچ را به عنوان روز جهانی زن، به رسمیت شناخت. از آن روز به بعد ، در چنين روزی مردان به زنان گل يا هديه تقديم می کنند و بدينوسيله از مبارزات انسانی زنان قدردانی می کنند.
در شرایط کنونی در کشور، نهاد های چون: کمیته مشارکت سیاسی زنان افغانستان ، شبکه زنان افغانستان ،اتحادیه سراسری زنان افغانستان ، کمپاین پنجاه در صد زنان افغانستان و …در داخل کشور برای بدست آوردن حقوق زنان فعالیت دارند. و از روز های ملی و بین المللی نیز تجلیل بعمل می آورند و اعمال زشت و غیر انسانی متعصبین ، ناقضین حقوق زنان وعملکرد های طالبان را در برابر زنان بیدفاع کشور، در طی گردهمائی های مشترک تقبیح می نمایند .
در سالهای اخیر با توجه به شرایط نا بسامانی كه برای زنان در سراسر جهان و بویژه برای زنان كارگر در كشورهايی با حكومت دینی ، ایجاد شده است، روز جهانی زن می رود تا همان جایگاه اولیه خود ، كه دفاع از شرایط بهتر كاری و حقوق اجتماعی زنان می باشد را بدست آورد./
پیوند به نوشته بالا ( 1)
ـ دکتور اناهیتا راتب زاد این زن مبارز که افتخار نمایندگی مردم شریف شهر کابل را درپارلمان ۱۲ بعهده داشت و ازین طریق صدای زنان رنجدیده کشور را بگوش جهانیان ومسئولان امور میرسانید. در تحت رهبری راتب زاد نهضت زن نیز به موفقیت های چشمگیری نایل آمد و شورا های ولایتی زنان در سراسر کشور ایجاد گردید. این سازمان که از سابقه دار ترین سازمان زنان در کشور و منطقه است ، دارای ۱۶۵ هزار عضو که در ۳۱ شورای ولایتی ، ۲۵ شورای شهری ،۳۸ شورای ناحیوی ،۲۵ شورای ولسوالی و ۳۱۰۰ سازمان اولیه تنظیم بودند به همن ترتیب به تعداد ۲۹ کلوپ زنان در مرکز و ولایات کشور فعال داشتند و این کلوپ ها زمینه آموزش را در عرصه های مختلف از قبیل تایپستی ، خیاطی،سوزن دوزی ، سواد آموزی ، آرایشگری، برای زنان فراهم ساخته بود از طریق این کلوپ ها عده زیادی زنان حرفه های مورد علاقه خود را فرا گرفته و در امور اجتماعی مصروف کار و ایجادگری گردیدند و هم چنان با مشارکت زنان تحصیل کرده درامور سیاسی ، اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگی،زنان به پیشرفت های قابل توجه ئی نایل آمدند. زنان موفق به کسب پست های وزارت ها ، ریاست ها ، نمایندگان مردم در مجالس سنا، شورای ملی، جنرال و …. شدند. و ۶۰ فیصد مامورین دولت ، کارگران و کارفرمایان را زنان تشکیل می داد. در عرصه نظامی نیز زنان خدمات قابل ملاحظه را انجام دادند. نمونه های برجسته آن جنرال سهیلا صدیق و جنرال خاتول محمد زی است « جنرال خاتول محمد زی در سال ۱۳۶۳ در ارتش نظامی آغاز به کار نموده بود.»
جنبش سواد آموزی برای زنان در سر لوحه فعالیت های این سازمان قرار داشت. در اثر سعی و تلاش همه جانبه این سازمان صد ها دختر و زن جوان از نعمت سواد بهره مند گردیدند. ولی با تاسف باید بگویم که ده ها معلمه افتخاری این کورس ها توسط عقب گرایان و کور دلان جاهل به شهادت رسیدند. که بطور نمونه از شمله شهید ، نورجهان شهید، حمیرا شهید ، فاضله شهید ، شفیقه جبار خیل شهید، خاتول شهید … نام برد. ” روح شان شاد و خاطره شان جاویدان باد. ” در اثر سعی و تلاش سازمان زنان در محو و نابودی بیسوادی در کشور هزاران زن از نعمت سواد بهره مند شدند و به پاس این خدمات دلسوزانه اعضای سازمان دموکراتیک زنان ، مفتخر به مدال یونسکوگردید. ما زنان افغان امتیاز و افتخار آنرا به شهدای گلگون کفن خود که در جنبش سواد آموزی جان دادند و شیر دلانه پیش رفتند و نه هراسیدند، اهدا می نمایم.
سازمان زنان با ۱۸۰ سازمان های ملی ، منطقوی و بین المللی بشمول فدراسیون بین المللی زنان مراوده نزدیک داشت. سازمان دموکراتیک زنان افغانستان با تجربه ۴۶ ساله خود،در مبارزه به خاطر حقوق حقهً زنان لحظهً توقف ننموده بلکه نظر به شرایط زمان شیوه ها و عملکرد های متفاوتی را بکار گرفته است. همین اکنون شورا های زنان در داخل و خارج کشور مصروف فعالیت هستند. و در کنفرانس های جهانی و میتینگ های محلی اشتراک میورزند. « پیوند به قلم – شیرین نظیری » /