افغانستان قربانی رقابت‌های اقتصادی ابرقدرت‌های جهان
احمدضیا ء سـپهر صدیقـی
دربارۀ کتاب :
افغانستان قربانی رقابت‌های اقتصادی ابر قدرت‌های جهان
در برگیرندۀ مجموعه ای نوشته‌های برگزیدۀ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مرتبط با هم اند که در (170) صفحه ترتیب و تنظیم شده و حاوی هفت بخش است
بخش نخست این کتاب نوشتاری تحت عنوان «افغانستان در حوزۀ جیواکونومیک جهان و منطقه» است در این بخش توضیح گردیده است که: افغانستان امروز با تاریخ کهن، نيروی کار فراوان، استعداد های طبيعی، زمين های وسيع زراعتی، آب های شرین، منابع زیرزمينی، و موقعيت جغرافيایی و ترانزیتی ویژۀ خود در حوزۀ ژیوپولیتیک و ژیوایکانومیک جهانی و منطقه ای جایگاهی خوبی را احراز نموده و مورد توجۀ جهان قرار گرفته است
ولی با دریغ که جامعۀ افغانستان در بحران عمیق سیاسی، اقتصادی اجتماعی و فرهنگی گیر‌مانده است از یک سو به دلیل کمبود سرمایه، تکنولوژی، دانش فنی و مسلکی، نبود مدیریت سالم، و مهم‌تر از همه نبود یک دولت مستقل، و کارفهم، و متعهد به منافع ملی افغانستان (دولت مدرن) که مشروعیت خود را از آرای مردم گرفته باشد و از سوی دیگر به خاطر دخالت ها و تجاوزهای خارجی، اشغال این کشور بوسیله امریکا – ناتو، ادامۀ جنگ، بی ثباتی سیاسی و نبود امنیت اقتصادی، از امکان های وسیعی که این سرزمین دارد، آنگونه که لازم باشد در امر توسعه، انکشاف و ترقی این سرزمین و آسودگی مردم آن استفادۀ معقول اقتصادی به عمل نیامده است و تا کنون در وضعیت یک کشور فقیر، عقب‌مانده یا بهتر است بگویم عقب نگهداشته شده و توسعه نیافته، باقی مانده است
در این نوشته در مورد چگونگی افغانستان در جغرافیای اقتصادی جهان و منطقه درنگی گذرا صورت گرفته و بیان گردیده که: «از اثر تغییراتی که در بیشتر از نیم سدۀ اخیر در پهنۀ انکشاف و تکامل سیستم جهانی سرمایه داری و جهانی سازی سرمایه، در حوزۀ اقتصادی در جهان و منطقۀ ما بمیان آمده است، افغانستان به نقطۀ با اهمیت و جذاب در استراتیژی های اقتصادی - سیاسی کشورهای جهان و منطقه، نهاد های مالی غول‌پیکرِ امپریالیستی از جمله بانک جهانی، صندوق بین المللی پول و سازمان تجارت جهانی تبدیل گردیده است».
در این بخش نویسنده در ارتباط به استراتیژی جهان سرمایه در قبال کشورهای پیرامونی یا اطراف سرمایه داری از جمله افغانستان ابراز می دارد که: «سیستم سرمایه داری امپریالیستی که هژمونی اقتصادی جهان را در اختیار دارد به هیچ صورت در پی رفع انحصار بر قطب های اقتصادی جهانی و کشورهای پیرامونی نیست، بل در تلاش است تا انحصار خود را بر منابع تولید به خصوص منابع انرژی، راه های انتقال آن و بازار های فروش تأمین بدارد یعنی در یک مثلث سه ضلعی برای تأمین انحصار خود حرکت می نماید
در وضعیت جاری، راه های انتقال انرژی، کالا های تجارتی و موادخام به یکی از موضوعات اساسی و با اهمیت برای جهان سرمایه تبدیل شده است در این وضعیت، افغانستان در واقع پُلی برای انتقال انرژی و کالا های تجارتی و حمل ونقل میان آسیای مرکزی، آسیای میانه و آسیای جنوبی است هیچکدام از سازمان های جهانی و نهاد های غول‌پیکر صنعتی - تجارتی و مالی جهانی و کشور های غرب و همسایه های افغانستان نمی توانند این نقش و سهم افغانستان را در جغرافیایی سیاسی و اقتصادی منطقه نادیده بگیرند و یا از آن انکار نمایند.
در رابطه به دلیل بیشتر شدن اهمیت افغانستان در عرصۀ جغرافیایی - اقتصادی منطقه به خصوص در سال های اخیر، نویسنده استدلال می‌نماید: «تغییراتی که با ایجاد پروژه های اختصاصی در سال های اخیر در زمینۀ گسترش و توسعۀ ساحات راه های حمل و نقل، احیای بنادر و استفاده از آب های دریایی در منطقه بوجود آمده است؛ به اهمیت افغانستان در حوزۀ جغرافیایی اقتصادی جهانی و منطقه یی افزوده است» ...
جهت مطالعه این اثر اینجا کلیک کنید
بالا
بازگشت