محمد عارف عرفان
لندن-دسمبر2012
پاسخی به: فن ترجمه راجدی بگیریم
(نوشتۀ یاسین بیدار)
اخیرا یادداشتی با آمیزه های گلایه آمیز ازطرف محترم یاسین بیدار،درخصوص ترجمه کتاب "افغانستان درعقب پردۀ دود"درسایت وزین آریائی توجه ام را معطوف داشت ،لذا سعی نمودم تا اشتباهاتی که ذهن خوانندۀ محترم جناب یاسین بیداررا درخصوص برگردانی منی کمترین درخصوص این کتاب ، احتوانموده است ،با توجه براحترام برنگرشهای خواننده عزیزجناب بیدار صاحب مرتفع گردانم.
محترم یاسین بیدارازنقش خویش پیرامون تهیه این کتاب یادآوری نموده خاطرنشان میدارد:" از آنجائیکه من نه تنها در تهیه کتاب سهم داشتم بلکه صفحه صفحه آنرا قبل و بعد از چاب خوانده ام .... ایشان بصورت مشخص یاد آوری نموده اند که یاسین بیدار با ترجمه متن ها در تهیه کتاب همکاری نموده است . .."
برخلاف ادعای محترم یاسین بیدار،بصورت قطع ازنقش وی در"تهیه "این کتاب ویا "ترجمه" آن اصلا، یادی بعمل نیامده است ،صرفآ جناب نویسنده با یادآوری اسمای متعدد ،خاطرنشان داشته است که آقای یاسین بیدار؛در"مشاورت" کتاب های فارسی،نویسنده را یاری رسانیده است .بنظراین قلم ارائیه مشاورت درخصوص چند جلد کتاب فارسی ،با سهم او در"ترجمه" و"تهیه" کتاب که حاوی داغترین مسایل جامعۀ افغانیست ،نهایت متفاوت بنظرمیرسد،چرا که این کتاب ازدرون حوادث داغ وبصورت عینی وحضورشخص نویسنده دردرون حوادث جامعه درداخل افغانستان ،تهیه گردیده است ،درحالیکه برقول نویسنده وشخص محترم یاسین بیدار،جناب بیدارصاحب درآنزمان به حیث "نماینده آژانس خبررسانی باختر"درهند ایفای وظیفه مینمود. اما اینکه چراچنین پیشگفتارطویل درمتن معرفی نامه این کتاب،نگارش نیافته است ،ناشی ازطولانی ترشدن متن نبشته حاضر وبیرون شدن آن ازحوصله مندی خواننده گان محترم میباشد.به یقین درترجمه کامل این کتاب،تمامی محتویات این کتاب برگردانی خواهد شد.اینکه چراتنها فصل دهم این کتاب درحال حاضر،برگردانی شده است دلایل آن دربخش آخرو"پیگفتار" بیان شده است ،اما برای آن باید صبرنمود.
بیدارصاحب ادامه داده مینویسد:"عنوان کتاب. AFHANISTAN BEHIND THE SMOKE SCREEN محترم عرفان آنرا "افغانستان در عقب پرده دود " ترجمه کرده اند. در حالیکه ترجمه دقیق آن " افغانستان در عقب پرده دودی" است. دودی در واقع صفت پرده است. دود اسم است و دودی صفت."
جناب بیدارصاحب محترم !درزبان انگلیسی درین خصوص ،اسم بنام (smoke)، وصفت آن بنام (Smoky)،,واضحآ بیان شده است .لطفا به فرهنگ زبان انگلیسی مراجعه نموده وکلید حل آنرا به سهولت دریابید.منظورنویسنده ازکاربرد کلمۀ "پرده"عبارت ازهمان پردۀ دود است نه کدام پردۀ دیگر مانند پردۀ خانه وغیره.او مینویسد:( AFHANISTAN BEHIND THE SMOKE SCREEN).
اما هرگاه منظورنویسنده که خود استاد زبان انگیسی است ،"پردۀ دودی میبود،باید چنین مینوشت که (AFHANISTAN BEHIND THE SMOKY SCREEN)،برای رفع خاطر شما درکتاب محترم خالد صدیق چرخی تحت عنوان « برگ چند ازنهفته های تاریخ درافغانستان» نیزعنوان:(افغا نستان درعقب پردۀ دود)،بکاررفته است.
محترم یاسین بیداردرجای دیگری میفرماید: اسم نویسنده کتاب. D.R.Goyal است که محترم عرفان آنرا داکتر گویال ترجمه کرده اند. در حالیکه اصلا دی آر گویال است نه داکتر گویال D.R. مخفف اسم اول و اسم دوم موصوف است. تاجائیکه من بیاد دارم حرف D مخفف درمداس است. در زبان انگلسی حروف R و D زمانی افاده دوکتور را می رساند که به شکل Dr. نوشته شود.
آقای بیدارصاحب گرامی ! ازینکه مبنی برطولانی بودن بیوگرافی نویسندۀ محترم،که ازحوصله این نبشته بیرون بود ،نخواستم تا پیرامون مجموعۀ کرکترستیک نویسنده درتمامی مقاطع متعدد تحصیلی ووظیفوی، بحث نمایم.اما فشرده بیوگرافی آن بیان شده است . درعقب صفحه کتاب آمده است که: ((D.R Goyal ؛ با تشکرازالتفات شما ،برای من کاربرد کلمات (DR ) وهمچنان (D.R) که مخفف نام نویسنده (Desh Raj Goyal )میباشد مفهوم است .نه اینکه شما فرموده اید که حرف (D)، مخفف درمداس(؟) است . من با ایراد حروف (D.R) نخواستم تا نام" داکتر" را به عاریت گرفته ،واز او به حیث داکتر،درنوشتارخویش یاد آوری نمایم ،بلکه شرح حال تحصیلی وی برچنین درجه وسویۀ تحصیلی او که نامبرده ازدرجۀ دکترا برخوردار است صحه میگذارد.موصوف پس ازترک وظایف روتین خویش درحوزه رسانۀ یی وژورنالیستی ،مجدا شامل دانشگاه دهلی شد تا درجۀ دکترا تحصیل خویش را به پایۀ اکمال رسانید. ودوباره به کارژورنالیستیی خویش ادامه داد.روی همین ملحوظ است که محترم "خالد صدیق چرخی "درکتاب خویش بنام ".( برگ چند ازنهفته های تاریخ درافغانستان ) تالیف سال 1390 ،نیزاز جناب نویسنده به حیث" داکترگویال" نام برده است.
جناب بیدار صاحب درجای دیگرنگاشته است : "هرمولف هدف خود ازنوشتن کتاب وفشرده ای از محتویات کتاب را درپیشگفتار خود معرفی مینماید. پیشگفتار درواقع دریچه ای است بسوی کتاب. وقتی مترجم بدون ارائه دلیل منطقی از معرفی پیشگفتار کتاب ابا می ورزد , در واقع کیفیت و اهمیت کتاب را صدمه می زند. برای خواننده نیز دشوار می شود که مطالعه ترجمه کتاب را از فصل دهم آغاز نماید. بسیار زیبا می شد هرگاه ایشان کتاب را از آغاز تحت ترجمه میگرفتند ( شاید گرفته باشند) و فصل به فصل و صفحه به صفحه انتشار میدادند و یا اینکه چرا ترجمه فصل دهم را در قدم اول برای انتشار انتخاب نموده اند دلیل ارائه می نمودند" .
محترم بیدارصاحب! من درمقدمه نوشتار خویش درمورد کتاب(افغانستان درعقب پردۀ دود)، طورمختصردرچهارچوب نبشتۀ متذکره ،نوشته ام ،که:" کتاب موجود که دارای ده فصل و(306) صفحه بوده برپایۀ پژوهش ها ومشاهدات نزدیک نویسنده درسالهای (1983) درجریان دوباربازدید ازافغانستان،وتصویر برداری ازجریانات واقعی حوادث "انقلابی"درافغانستان صورت گرفته است.درجریان این "پژوهش نویسنده احساس نمودکه :"درافغانستان "منظرۀ دیگری نیزوجود داشته که مستلزم دقت بیشتراست.درجریان ملاقات با بخشی وسیعی ازطبقات اجتماعی،نویسنده دریافت که حمایت وسیع وگسترده یی مردمی ازحکومت تحت زعامت "ببرک کارمل" درافغانستان وجود داشته است.اماعمدتاًبوسیله دشمنان خارجی افغانستان، ازموجودیت قوای اتحاد شوروی به حیث یک" بهانه" چون "پردۀ دود "استفادۀ تبلیغاتی صورت می گرفت ،تادسایس وتوطئه های خویش رابوسیلۀ این تبلیغات دروغ وجدال برانگیز،بپوشانند."
لذا درهمین یادداشت مختصر، کتاب وانگیزه های تهیۀ آن ,بصورت مختصرکه تصویرواقعی را پیرامون کتاب ونویسنده میتواند احتوا نماید، دربخش (اول)،این نبشته ،به نگارش درآمده است. این خود دریچۀ بسوی کتاب وانگیزه های معین آن بوده که نویسنده راوا داشت تا بنا بردرک احساس ورسالت ژورنالیستی خویش،حقایق را از"عقب پردۀ دود" بیرون نموده وبرای جهانیان بازگونماید.چون این نوشتار ترجمه کامل نیست وطوریکه در" پیگفتار"آن تذکاریافته است،این کتاب تصادفا درآستانۀ شانزدهمین سالگرد وفات زنده یاد ببرک کارمل بدسترس ام قرارگرفت ،لذا بدین مناسبت خواستم تاعلی العجاله بخش مربوط را که حاوی مطالب زندگی ومبارزات فقید ببرک کارمل است، برگردانی نموده ودرخدمت خوانندگان گرامی قراردهم. کتاب بصورت واقعی ونهایت ریالیستیک برگردانی شده است،ودرصورت ترجمۀ کامل آن همۀ محتویات کتاب به نگارش درخواهد آمد. به پندارمن ،عدم تذکاراسم نابجای افراد،درمتن این نوشتارحاضر،به هیچ وجه برکیف وکان وفن صداقت وعدم آن دراین نبشته ،جا نمی یابد. برعلاوۀ اسم مبارک شما هنوز صد ها اسم دیگری که درجریان حوادث افغانستان درین کتاب بازتاب یافته است، درجای خودش یاد آوری خواهد شد.اما برای آن صبرباید نمود.
****
بالا
بازگشت