محمد عمر ننګيار
په مسکو کې ((سيبی از بهشت))
افغاني هنري فلم کره کتنيزې نندارې ته وړاندې شو
افغان پياوړی فلم جوړونکی ښاغلی دکتور همايون مروت په مسکو کې د هنر او فرهنګ د ودې د ټولنې په بلنې د مارچ د مياشتې په ۱۷ مې نېټې ډک لاس مسکو ته راورسېد او خپلو وطنوالو ته يې د خپلې وروستۍ هنري لاس ته راوړنې ((سيبې از بهشت)) په نامه هنري فلم د نندارې زيری ورکړ .
((سيبی از بهشت)) هنري فلم چې يو فلسفي ــ هنري اثر دی ، د افغانستان د سينما په لنډ تاريخ کې يې نوی باب پرانيست .
دلته په مسکو ښار کې دغه هنري فلم د نندا رې لپاره ډېري افغانانو ساعتونه او شېبې شمېرلې او په بې قرارۍ د نندارې وخت او ځای ته غوږ په آواز وو .
څرنګه چې د مسکو د ګڼې ګوڼې ښار سينما ګانې يوه مياشت لا دمخه خپل ننداريز پروګرامونه لري نو ډېره ګرانه ده چې ژر دې کومې سينما سره تړون ترسره شي . خو بيا هم په هنر او فرهنګ بې ساري مينان ډاکتر صاحب شاه محمد ګويا او عبدالشکور رحماني پر دغې ستونزې بری وموند ، د ((ژورناليستانو د خونې)) د سينمايي تالار له مسئولينو سره موافقې ته ورسېدل چې د مارچ د مياشتې په ۲۴ نيټې يې د مازديګر په پينځو بجو د دغه هنري فلم د مينه والو انتظار رالنډ کړ چې په دې توګه نږدې ۱۲۰ تنو افغانانو او د روسيې د فدراتيف د هنري او علمي کړيو استازو د د غه وتلي فلم د نندارې له خوند څخه برخمن شول .
په ياد شوي سينمايي تالار کې ډېرې افغان مېرمنې او پېغلې هم تر سترګو کېدې چې د نورو په څېر هره شېبه د سينما د سپينې پردې پر مخ د څه ليدو ته بې وارې وې . شېبې رالنډېدې ، د تالار د څراغونو رڼا تته شوه ، په تالار کې د ټولو ناستو مينه والو تر منځ ګونګسی شو خو دښاغلي شکرالله رحماني غږ په يوه وار ګونګسی غلی کړ . رحماني صاحب په خپل مينه ناک غږ د دغه فلم په فلسفي او معنوي اړخونو رڼا واچوله او وروسته يې د فلم سناريست او رژيسور نندارچيانو ته وروپېژاند او بلنه يې ورکړه چې د خپل جوړ کړي فلم په هکله څه ووايي .
د ((سيبی از بهشت)) د فلم سناريست او رژيسور ښاغلي دکتور همايون مروت د حاضرينو مخې ته راغی ، د خپلو تېرو هنري کارونو او په ځانګړې توګه د خپل وروستي هنري سينمايي اثر (( سيبی از بهشت)) په هکله لنډې خبرې وکړې او له حاضرينو څخه يې وغوښتل چې په ژوره توګه او په انتقادي نظر د فلم نندارچيان واوسي . وروسته بيا په داسې حال کې چې فلم په روسي ژبې ژباړل شوی و نندارې ته کښېښودل شو .
هوکې د سينما ځراغونه مړه شول ، ټول ناست کسان په تالار کې نور نه ښکاره کېدل ، يوازې د سينما د سپينې پردې پر مخ د رنګينو انځورونه پرلپسې لړۍ د سترګو مېلمنه وه .
شېبې تېرېدې، انځورونو زړونه او نظرونه خپلول ، ښه شېبه وروسته ټول ناست کسان د سينما په تالار کې تش کالبد شوي وو ، هوکې زه هم نور نه وم ، ، موږ ټول نه وو ، چېرې وو ؟ نه پوهېږم ، لکه چې هر څوک هرې خواته د خپلې اروا سره سرګردانه وو ، هر چا هلته د فلم د پرسوناژ سره غم شريک کړی و ، او په ګډه يې ورسره ژړل ، غږ غوږ نه و تا به ويل چې ټول هلته د فلم په صحنو کې ورک شوي دي ، ، هو د فلم پای رانږدې شو ، د فلم اتل یعقوب د يوسف په مينه کې بې خوده و ، څراغونه ولګېدل ، ما ولېدل چې ډېرې لږې سترګې وچې وې ، ټول تالار په پښو ودرېد او د فلم د رژيسور شاباسی يې وايه .
ښاغلی رحماني بيا راغی او په ژړغوني غږ يې له حاضرينو وغوښتل چې د فلم په اړوند خپلې رايې وړاندې کړي . په ترتيب سره ښاغلو فرهنګيانو ډاکتر جمشېد سمون ، ډاکتر علي کريمي ،محمد عمر ننګيار ، فاروق فردا ، آغلې دکتورس راضيې هوتکي او څو تنو روسي مېلمنو د فلم څخه خپل برداشتونه او د فلم د ښکلاوو او همدارنګه ځينو نيمګړتياوو په هکله خپل کره کتنيز نظرونه له ښاغلي دکتور مروت سره شريک کړل .
د فلم له نندارې وروسته ډېرو هېوادوالو وغوښتل چې د يوې ځانګړې غونډې په ترڅ کې دې په دغه وتلي هنري فلم لانوره تفصيلي کره کتنه وشي . په مسکو کې د افغانانو د کاري مرکز او سراسري ټولنې فرهنګي څانګې د دغې غونډې د جوړېدو او کوربه توب په هکله خپل هوډ څرګند کړ او د مارچ د مياشتې په ۲۵ مې نېټې د دغه مرکز د کنفرانسونو په خونه کې د مازديګر په شپږو بجو د سينما ، هنر او فرهنګ په هکله د نظر د خاوندانو او مينه والو په ګډون غونډه جوړه شوه . د غونډې په پيل کې د افغانانو د کاري مرکز او سراسري ټولنې فرهنګي مرستيال محمد عمر ننګيار مېلمنو ته ښه راغلاست ووايه او بيا يې په مسکو کې د افغانستان د اسلامي جمهوريت د سفارت له کلتوري آتشې ښاغلي نجيب الله شينواري څخه وغوښتل چې په خپلې وينا سره غونډه پرانيزي . ښاغلي شينواري د ((سيبی از بهشت)) د فلم د لوړ هنري انداز او په زړه پورې سوژې په هکله خپل نظر ځرګند کړ . وروسته بيا د غونډې له حاضرينو څخه لسو تنو په خپل وار د دغه هنري فلم چاڼ وکړ او خپل نظريات يې په دوستانه فضا کې څرګند کړل چې د فلم د رژيسور ښاغلي دکتور همايون مروت له خوا يې هرکلی وشو .
د غونډې په پای کې هغه يادګاري تحفه چې د افغانانو د کاري مرکز او سراسري ټولنې د رئيس ښاغلي غلام محمد جلال لخوا بېله شوې وه ، ښاغلي مروت ته وسپارل شوه .
بالا
بازگشت