گفت و شنود فضل الرحیم رحیم خبرنگار آزاد با آقای ظاهر سپاس ، مولف بهترین و ناب ترین آثار هنری وادبی
وقتی من آن لحظات را متصور می شدم ومی اندیشیدم که یک بیت شعر در لابه لای موسیقی و غزل چه تأثیری بر روی شنونده خواهد داشت وچقدر ارزش و زیبایی غزل وترانه هنرمند را فزونی می بخشد، چنانچه استاد وبرخی دیگر از استادان محبوب از این راز باخبر بودند و از آن بهره می جستند، به فکر تألیف این اثر افتادم تا کار را برای تمام هنرمندانی که به فکر بهبود کار خویش و بالا بردن کیفیت اثر هنری خود هستند، آسانتر کنم واین در وقت آنها برای دریافت ابیات ناب وپرمعنا صرفه جویی خواهد کرد.
(ظاهر سپاس)
جناب ظاهر سپاس سلام ،
ممنونم از این که به گفت وشنود پیشنهادی ام موافقت نمودید .
برای آشنائی بیشتر خواننده ها چی بهتر که شما خود را معرفی نماید ؟
سپاس - ضمن عرض سلام خدمت شما و خوانندگان محترم اینجانب محمد ظاهر سپاس ، متولد سال 132 خورشیدی ناحیه چهار شاروالی شهر کهنه هرات می باشم .
رحیم - تا جای که میدانیم عمداً مصروفیت کاری شما در زنده گی تخنیک و آن هم تخنیک موتر بود چی چیزی شما را دلبسته هنر وادب ساخت ؟
سپاس - از آنجا که پدرم همیشه محافل شعر وادب تشکیل می داد واینگونه محافل با دوستان به شکل دوره انجام می شد به خصوص در شبهای جمعه. نا گفته نباید گذاشت که در این شبها اشعاری از بزرگ مردان، شعرایی مانند ابوالمعانی میرزا عبد القادر بیدل، حضرت مولانا جلال الدین بلخی، خواجه حافظ شیرازی، سعدی شیرازی واز این قبیل وهمچنین شعرایی از شهر باستانی هرات که در همانجا حضور داشتند در پهلوی موسیقی محلی وغزل، خوانده می شد. من هم که در آن زمان در سنین 10، 12 سالگی بیش نبودم وهمراه پدر در این مجالس و شب نشینی ها شرکت می کردم ازاینرو به شعر وادبیات علاقه مند گردیدم.
رحیم – از آشنائی های نزدیک و خاطرات دلچسپ تان با اهل ادب و هنر کشورما بگوید ؟
سپاس - از سال 1342 خورشیدی که درکابل زندگی میکردم از جمله بزرگان و دوستانی که با ایشان معرفت داشتم و روزها و شبهای زیادی با ایشان به شکل دوره نشست داشتیم می توان از زنده یاد استاد مایل هروی، دکتر لطیف ناظمی، محمد ناصر طهوری، غلام حضرت فردا، زنده یاد انجنیر ضیاء و زنده یاد میر ذکریاء نام برد.
رحیم – اندیشه جمع آوری ، ترتیب و تنظیم آثار هنرمندان و اهل ادب کشورماچگونه در ذهن شما به وجود آمد وشما از کجا و چطور در این زمینه آغاز به کار و اقدام نمودید ؟
سپاس - به نظر من هر یک از آثار ادبی وهنری ما مانند گوهر و دُری گرانمایه است که در بیابان زمان و مکان پراگنده گشته و اگر کسی آنها را جمع آوری نکند در لابلای صفحات تاریخ کم کم رو به فراموشی سپرده می شود و باز یابی و تد وین انها دیگرخیلی دشواروحتی نا ممکن خواهد بود.
و نسلهای آینده از این ثروت عظیم فرهنگی محروم خواهند گشت. و هریک از این آثار سرگذشت وانگیزه خودش را دارد.
مثلا در مورد گنجینه ادب که تک بیت هایی از حضرت ابوالمعانی میرزا عبد القادر بیدل میباشد و بر اساس حروف الفبا ترتیب داده شده است.
استاد محمد حسین سرآهنگ سالی دو یا سه مرتبه از طرف هنردوستان به شهرباستانی هرات دعوت می شدند به همین مناسبت شب نشینی هایی به شکل دوره بر قرار می شد که بنده هم با پدرم در آن مجالس بودم. از سر شب که استاد غزل خوانی را شروع میکرد گاهی اوقات تا صبح دوام داشت.
در هریک از این مجالس حدودا صد الی صدوپنجاه نفر حضور داشت چنان سکوت حکمفرما بودانگارکسی در مجلس حضورندارد چون همه سراپا گوش بودند و لذت می بردند که به گفته حضرت بیدل که می فرمایند:
نزاکت بر خموشی بسته اند آیین این محفل لب از هم وا مکن تا نسکلانی رشته سازی
وقتی من آن لحظات را متصور می شدم ومی اندیشیدم که یک بیت شعر در لابه لای موسیقی و غزل چه تأثیری بر روی شنونده خواهد داشت وچقدر ارزش و زیبایی غزل وترانه هنرمند را فزونی می بخشد، چنانچه استاد وبرخی دیگر از استادان محبوب از این راز باخبر بودند و از آن بهره می جستند، به فکر تألیف این اثر افتادم تا کار را برای تمام هنرمندانی که به فکر بهبود کار خویش و بالا بردن کیفیت اثر هنری خود هستند، آسانتر کنم واین در وقت آنها برای دریافت ابیات ناب وپرمعنا صرفه جویی خواهد کرد.
من این یک مورد را به عنوان نمونه ذکر کردم که اگر خواسته باشم انگیزه علت جمع آوری هریک از کارهایم را بیان کنم صفحات زیادی را در بر خواهد گرفت که نه وقتش است وهمچنین از حوصله این مقوله نیز خارج است.
رحیم – نخستین کار شما در این عرصه کدام بود و چقدر وقت را دربر گرفت تا بصورت یک مجموعه در آید ؟
سپاس - وقتی که هریک از کارهای من در بر گرفته متفاوت می باشد مثلا :
1- گنجینه ادب حدود هشت سال پراگنده را در بر گرفته است این مجموعه با خط نستلیق پنج رنگ که به تعداد بیش از 5000 و اندی شاه بیت را دارا می باشد.
2- خمارشکن دلها، هزار غزل، هزار دل، هزار اندیشه ازهزار شاعر شعر قدیم و جدید از هزار سال پیش تا امروز.
3- کتاب عشق، غزلیات کامل آهنگهای احمد ظاهر با نام شعرا.
4- دانه دانه جوره جوره، مرواریدهایی ازدریای شعر 7000 بیت بر اساس حروف الفباء از 1500 شاعر قدیم تا امروز.
5- برگزیده غزلهای ناب از گل گلاب از 72 شاعر خراسان قدیم با زندگینامه شان تا امروز .
6- جوهر سخن، گفتار بزرگ مردان دنیا، حاضر جوابیهای شیرین، احساس واندیشه وویتامینهای عشق .
7- از هر باغ شگوفه ای ، کتابیست در سفر وحضر دارای مطالب ارزنده در زندگی .
8- کلیات کامل صوفی غلام نبی عشقری ، اسم ونسب دوره کودکی و نوجوانی سیر و سفرها سبک وشیوه سخنوری عشقری و غزلیات کاملش دارای 802 صفحه .
رحیم – شیوه جمع آوری این همه آثار چی شکل است آیا این همه رااز قبل شما با خود داشتید ویا اینکه با سراغ داشتن آدرس های مشخص با مراجعه به آنها قبول زحمت نموده این همه فرآورد های گرانبها را جمع آوری نموده اید؟
سپاس - برای تهیه این آثار باید به عرض برسانم که از چندین سال قبل هرجا و هر زمان اثری ناب وارزشمند راکه می دیدم جمع آوری می کردم تا اینکه بتوانم آنرا به شکل مجموعه ای در آورم.
مثلا من اشعاری از حدود 40 الی 50 سال قبل جمع آوری کرده بودم که در تهیه این آثار استفاده کردم.
همچنین در تهیه وجمع آوری آثار هنری و موسیقی نیز قطعاتی از سالهای خیلی دور داشتم مثلا آهنگهایی از نجف علی هروی مشهور به خالوی شوقی و ذبیح الله خوش خوان هروی مشهور به ناوک که در سال 1336 در رادیو افغانستان بر روی ریکارد ثبت شده بود. ولی با کیفیت بالا همچنین از استاد محمد حسین سراهنگ که در محافل بسیار خصوصی به ثبت رسیده است .
رحیم – چی کسانی به شما بصورت مشخص در این زمینه همکاری و مساعدت نموده اند ؟
سپاس - در تهیه و جمع آوری این آثار من از هیچ فرد یا ارگانی حمایت وکمک مالی و یا غیره دریافت نکرده ام.
رحیم – تا حال آنچه ارایه داشتید کدام ها اند و خواننده های گرامی از کدام آدرس می توانند آنها را بدست بیاورند ؟
سپاس - کارهای هنری که از هنرمندان محبوب افغانستان تا به حال تهیه نمودم عبارتند از:
1- مجموعه آهنگهای زنده یاد احمد ظاهر در (( 30 حلقه سی دی )) شامل 395 آهنگ میباشد.
2-مجموعه آهنگهای استاد محمد حسین سراهنگ در ((60 حلقه سی دی)) شامل کنسرتهای هندوستان، بخارا، درسهای رادیو یی وتلویزیونی، مصاحبه ها، راگها، غزلها و غیره .
3- مجموعه آهنگهای استاد امیر محمد ((در 40 حلقه سی دی)) شامل غزل، کلاسیک، محلی وآهنگهای ایرانی بیش از چارصد آهنگ.
4- آهنگهایی از نجف علی هروی مشهور به خالوی شوقی و ذبیح الله خوش خوان هروی مشهور به ناوک در((5حلقه سی دی)) بیش از 86 آهنگ
5-از استاد محمد قاسم یک حلقه سی دی شامل 20 آهنگ در بین این مجموعه اهنگهایی وجود دارد که فکر می کنم کمتر کسی آن را شنیده باشد.
6- مجددا از احمد ظاهر دو حلقه سی دی جداگانه که یکی شامل 16 آهنگ از اشعار مولانا ودیگری 14 آهنگ از غزلیات حافظ و سعدی می باشد.
این دو حلقه سی دی به ذوق کسانی که تنها می خواهند اشعار این بزرگ مردان را بشنوند.
برای بدست آوردن این آثار علاقه مندان میتوانند از طریق .
0031 10 7856 753
00316 17 644 607
sepas46@hotmail.com
M.Z.Sepas
Madridweg 309
3137 AN VLAARDINGEN
Netherland
غرض بیشتر معلومات در مورد کارکرد های آقای سپاس می توانید روی لینک های زیر کلیک نماید .
http://www.ariaye.com/ketab/zahersepas/zahersepas.html
http://www.zendagi.com/new_page_343.htm
http://www.ariananet.com/modules.php?name=Artikel&file=print&sid=7243
آقای سپاس ، از این که به پرسشهایم پاسخ گفتید از شما یک دنیا تشکر .
فضل الرحیم رحیم خبرنگار آزاد
28/04/2012
بالا
بازگشت