نصیرمهرین
سخنرانی نصیر مهرین
همکار همایش ناصر خسرو بلخی
حضارگرامی سلام
دوست عزیزما ظاهردیوانچگی دربارۀ همکاری من با همایش های فرهنگی وهمایش امشب
ابرازداشت؛ ازلطف های ناشی ازاحساس دوستان که به همدیگر دارند، تلقی کنید.
واقعیت این است که اعضای نستوه کانون فرهنگی افغانهای شهراشتراسبورگ بابهره
مندی ازمناسبات دوستانه وفرهنگ گستری، وضعیتی را به وجود آورده اند، که توان
وتوشۀ اندک ما میتواند مکمل همدیگرشود. کاش در جهت تعمیم این روش نیکو دستاورد
های بیشتری حاصل شود. طی چند سال اخیربه نیکویی نگریسته ایم که دشواری های اصلی
برشانه های این عزیزان قرارداشته است. همکاری وهمنوایی قلمزنان گرامی دربقیه
کشورها در تکمیل برداشتن این گام هایی کوچک ،هم جای سپاس خود را دارد.
گزینش نام ناصرخسروبلخی برای محفل امشب، مانند انتخاب بقیه همایش ها برای
ادیبان و اندیشمندان ،هیچگونه چارچوب از پیش تعیین شده را ندارد. به سخن دیگر
ما گردهم نمیاییم که الزاماً شخصیتی را حتما ً به ستایش بگیریم، تقدیس کنیم ویا
طرف سرزنش بگذاریم. ما به ناصرخسرو بلخی به عنوان یک انسان، انسان اندیشمند
وزیسته درزمان معینی می نگریم. انسانی که بررسی درست سیرزنده گی اش،مُشکوارسخن
تواند گفت. وناگفته پیدا خواهد بود که کاربرد این معیار، معنی بی توجهی به
پیروان ناصر را ندارد.
اگربه اشتباه نرفته باشم، ما کمتردرجامعۀ خویش معیارهای به سنجش گرفتن افکار
واندیشه ها رابه کاربرده ایم. ما کمتر درپی وارسی و بررسی و چگونگی اندیشمند
شدن، ویژه گی های اندیشه و ودلیل ودلایل فعل وانفعالات فکری صاحبان اندیشه
وتفکر بوده ایم. ما کمتر با درد ها ورنج های که صاحبان اندیشه متحمل شده اند،
آشنایی داریم . درداخل و یا خارج جامعۀ خویش ، به اندیشمندان، به شاعران جدی یا
برخورد سطحی ذوقی داشته وآنها را پرستیده ایم ویا با کاربرد فرهنگ نفی مطلق به
ناسزا گرفته ایم. فرهنگ نفی مطلق که دنباله اش امروزدرگونۀ شخصیت ستیزی بردوش
جامعۀ فرهنگی سنگینی دل آزار دارد، کارش به ترویج فرهنگ تعصب، بیگانه با مدارا
وبی تحملی در برابردیگراندیش تا آنجا رسیده است که پیامد فراهم آوری نفی بدنی
را نیزبا خود دارد.
چند همایش ابتکاری عزیزان کانون فرهنگی نشان داد که ابعاد زندگی وزوایای
ناشناختۀ ادبا واندیشمندان ما درمعرض بازبینی قرارمیگیرند. تمرکز ابراز نظر آن
عده از فرهیختگان ارجمند وصاحب نظر پیرامون شخصیت های معین، به همایش ها کیفیت
بهتری بخشیده است. نبشته های که در بارۀ ناصر خسرو دریافت گردید،خوشبختانه از
چنین درجۀ صلاحیت مورد نیازحاکی است. بدون یاداوری بیشترمعلوم است که ما دربین
هموطنان و دانشمندان خار جی، ناصر خسرو شناسانی داریم که جای نبشته وابراز نظر
شان درین این محفل خالی است. امید آن را داریم که تا هنگام انتشار مضامین
رسیده، نبشته های آن شخصیت ها را نیز به دست بیاوریم.
حضارگرامی، دراین همایش خوشبختیی وافتخار بزرگی که نصیب ما شده است، حضور گرم و
دانشمندانۀ جناب دکتور ولی پرخاش احمدی است. این استاد ودانشمند گرامی که به
قول درست جناب عابد مدنی (مسؤول برنامۀ چهره های آشنا در تلویزیون نور. امریکا
که خوشبختانه خود ایشان نیز اینجا حضور دارد) سفیرهویت ما در والاترین محافل
وهمایش ها است،رنج سفرازایالات متحده برخود هموارنموده تا پیرامون ناصر خسرو
سخن بگوید.
علیرغم نا خشنودیی که برای استاد ارجمند دست بدهد، اجازه میخواهم چند جملۀ
بیشتر پیرامون ایشان وفراورده های فکری وقلمی شان از نبشتۀ زیر عنوان سفیر هویت
ما از قلم جناب عابد مدنی که در تارنمای کابل ناتهـ به نشر رسیده است، به عاریت
بگیرم.
"
تحصیلات و آموزش:
پرخاش احمدی در سال
۱۹۸۳
لیسه استقلال کابل را به پایان رسانید. اوضاع حاکم سیاسی آن زمان و اشغال کشور
توسط ارتش سرخ اتحاد شوروی سابق، او و خانواده را مجبور به ترک وطن ساخت. احمدی
جوان از ادامه تحصیل در دانشگاه کابل محروم ماند.
از سال
۱۹۸۵
به تحصیلاتش در دانشگاه ایالتی هیوارد - که اکنون به دانشگاه ایالتی ایست بی
CA State East Bay
موسوم شده است ادامه داد.
در سال
۱۹۸۷
در رشته علوم اجتماعی و فلسفه مدرک لیسانس به دست آورد. همزمان با تحصیل در این
رشته، صنف ها و واحدهای متعددی را در رشته ادبیات نیز موفقانه ادامه داد. در
پاییز سال
۱۹۸۸
وارد دوره ماستری "فوق لیسانس" در دانشگاه لوس آنجلس
UCLA
شد و تحصیل در رشته ادبیات را به گونه پیگیر و دقیق ادامه داد.
در بهار
۱۹۹۷
پس از دفاع موفقانه از تز خود به اخذ گواهینامه دکتورا در رشتهٔ ادبیات مقایسی
comparative literature
از دانشگاه یو سی ال ای نایل آمد. در رساله دکتورای خویش، داکتر احمدی به
"بازتاب هویت و هویت آفرینی در ادبیات پسااستعماری" می پردازد. او نه تنها به
تحلیل دقیق متون مختلف ادبی دست می یازد، بل به موضع "هویت" از دیدگاه های
فلسفی، نظریه های نوین سیاسی و پژوهش های تازه عرصه فرهنگ شناسی نیز توجه دارد.
پژوهش و تدریس: در ساحه پژوهش و تدریس داکتر احمدی، از پیشتازان زمان ما به
حساب می آید. پس از ختم دورهٔ تحصیل و اخذ دکتورا در ادبیات مقایسی، بلافاصله
برای تدریس زبان و ادبیات رهسپار دانشگاه ورجینیا در شهر شارلوتزویل
Charlottesville
شد و در آن دانشگاه مدت سه سال در بخش مطالعات آسیای و شرق میانه به تدریس
پژوهش پرداخت.
در پاییز سال
۲۰۰۰
داکتر احمدی دعوت دانشگاه کالیفورنیا، برکلی را برای تدریس ادبیات در این
دانشگاه معتبر پذیرفت و از ویرجینیا کوچید و به تدریس در دانشگاه برکلی مشغول
شد. در سال
۲۰۰۷
داکتر احمدی افتخار استادی همیشگی که در اصطلاح دانشگاهی به آن "تینیورد"
tenured
می گویند در دانشگاه معروف برکلی کسب کرد. البته باید متذکر شد که برای رسیدن
به این مقام بزرگ، استادی همیشگی یا دایمی و آن هم در دانشگاه با نام و نشان
جهانی چون برکلی، باید مراحل دشواری را طی کرد و با دیگر نامزدها و متقاضیان
این رتبه بزرگ دانشگاهی که همه از مغزهای متفکر علمی بودند به مقابله پراخت و
محک خورد و در یک امتحان سخت و نفس گیر در بین صدها نامزد این مقام را در برکلی
کسب کرد و هفت خوان رستم پشت سر گذاشت تا به قله قاف رسید.
من اگر اشتباه نکنم در کشور ما در بین رتبه های علمی و دانشگاهی، جز جناب داکتر
نظیف شهرانی که ایشان هم در دانشگاه اندیانا سمت استادی همیشگی را کسب کرده اند
کسی دیگر را نمی توان سراغ داشت که از چنین مقام بلند علمی برخوردار بوده باشد.
تلاش و تکاپوی اکادیمیک، تدریس موفق و پرثمر، انتشار مقالات متعدد علمی در
نشریه های دانشگاهی، راهنمایی شاگردان کوشا و موفق در دوره ماستری و دکتورا، و
انتشار کتب از جمله ویژگی های بسیاری است که در ارزش نهادن و پذیرش کارکردهای
اکادیمیک داکتر احمدی تاثیرگذار بوده است.
در چند سالی که داکتر احمدی در دانشگاه برکلی تدریس کرده است نه تنها شاگردان
بسیاری را در دورهٔ لیسانس پرورده است بل در پای گواهینامه دکتورای شاگردان
ممتاز امضا می نمایند.
آثار منتشر شده: از داکتر احمدی آثار پٌرارزش و بی مانندی تا به حال انتشار
یافته که واقعاً در اعتبار فرهنگ معاصر ما پشتوانه قوی می تواند به حساب بیاید.
مقالات و نبشته های پژوهشی و علمی بسیاری در مجلات و نشریه های ادواری معتبر
جهانی به چاپ رسیده. مقالات داکتر احمدی به زبان انگلیسی در مجله های چون
"نشریه مطالعات بین المللی شرق میانه"، "مجله مطالعات جنوب آسیا"، "مجله
مطالعات ایران شناسی"، "مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز"، و "مجله انجمن
مطالعات شرق میانه در انگلستان" به نشر رسیده است. پارهٔ از مقاله های پژوهشی
داکتر احمدی به زبان انگلیسی به عنوان فصل های جداگانه در کتاب ها، یادواره ها،
و دانشنامه ها نیز طبع گردیده است. از داکتر احمدی مقالات فراوان و ترجمه های
متعدد به زبان فارسی نیز چاپ گردیده است و مجلات و نشریه های وزینی چون دٌر
دری،خط سوم، پرنیان، صدف، ایران نامه، نامه خراسان، واژه، امید، و مردم نامه
باختر بارها نوشته ها و مقالات داکتر احمدی را با افتخار به نشر رسانیده اند.
بخش مهمی و ارزشمند دیگر کار داکتر احمدی را ترجمه تشکیل می دهد که معرفی شعر و
داستان امروز افغانستان به خوانندگان انگلیسی زبان است و هم برگردان شعر و
داستان از زبان بیگانه به زبان فارسی دری می باشد. احمدی همواره کوشیده است تا
راه کمتر کوبیده شده را در نوردد و به گذارش چهره ها و آثار شناخته ناشده
بپردازد. تسلط بر زبان های انگلیسی، فرانسوی و عربی، تبحر او را در ترجمه و شعر
و داستان بی نظیر ساخته است.
اگر از بهترین های کارنویسندگی داکتر احمدی به عنوان ماندگار ترین پاره ادبیات
معاصر یاد کنیم، باید از "مجله نقد و آرمان"، کتاب در باره "ادبیات نوین و
معاصر افغانستان" و کتاب تازه انتشار یافته "عرصه های مختلط سنت ادبی فارسی و
نگارش تاریخ" نام برد.
نقد و ارمان در سال
۱۹۹۸
به همت داکتر احمدی آغاز حیات یافت. آنچه که قابل یادآوری است در این سال ها
احمدی خود مشغول دورهٔ دکتواری خویش در
UCLA
بود و باید تمام توانش را پای موفقیت های دانشگاهی اش می گذاشت. از سوی دیگر
فضای مطبوعاتی و نویسندگی دهه های هشتاد و نود را جدال و اخبار جنگ افغانستان
تسخیر کرده بود و زمینه برای چنین کار ماندگار فرهنگی وجود نداشت. احمدی با
تمام این شرایط سخت آن زمان دست به انتشار مجله نقد و آرمان زد و به زودی
اساتید بزرگ کشور اعلان همکاری کردند و جایگاه کار شان را در یک مجله معتبر
یافتند و همکاری را شروع کردند. افزون بر آثار ادبی، نوشته های در عرصه های
فلسفه، علوم اجتماعی، تاریخ و راهنمای کتاب در نقد و آرمان انتشار می یافت. در
سال
۲۰۰۳
زمانی که دیگر بار مسوولیت دانشگاه، تدریس و پژوهش بر او اجازه نمی داد، احمدی
نخواست کارش از کیفیت عالی و غنا اعتبار کم بیارد و انتشار نقد و آرمان را به
تعلیق در آورد اما به دوستداران نقد و آرمانش وعده سپرده تا به زودی کار انتشار
نقد و آرمان را از سر گیرد و ما این قول را در چهره های آشنا هم گرفتیم!
کتاب ادبیات نوین معاصر افغانستان، نگاه به دیدگاه های ناهمگون در زمینه تاریخ
و فرم، به انگلیسی
Modern Persian Literature in Afghanistan
عنوان دارد که در بهار
۲۰۰۸
به زبان انگلیسی، همزمان در لندن و نیویارک منتشر شد. موضوع کتاب، ادبیات نوین
معاصر افغانستان می باشد. این کتاب را به عنوان تنها اثر مستقل یک نویسنده
افغانستانی، که به یکی از زبان های زنده جهانی در باره ادبیات کشورش می پردازد
می توان نامبرد. داکتر احمدی با دقت و حوصله مندی تمام به تحلیل ادبیات
افغانستان، بستر تاریخی مدرنیته در آثار ادبی افغانستان، رابطه آفرینش ادبی و
تاریخ اجتماعی و سیاسی کشور پرداخته است. آوازه دقت نویسی کتاب از امریکا تا
لندن و از لندن تا ایران را فرا گرفت. در بهار سال
۲۰۰۹
انجمن بین المللی کتاب در تهران برنده جایزه اول بخش ادبیات معاصر را به او داد
و از داکتر احمدی در تهران دعوت به عمل آمد و مدال افتخار را از مقام ریاست
جمهوری آن کشور کسب کرد.
کتاب جدید ایشان که در سال
۲۰۱۲
از تفکر و تحقیقات پرتلاش احمدی تراوش کرده به نام عرصه های مختلط سنت ادبی
فارسی و نگارش تاریخ،
Converging zones Persian Literary Tradition and the writing of history
نام دارد. این کتاب در یادبود و تجلیل از داکتر امین بنانی که احمدی زمانی
شاگرد او بوده است به نشر رسیده است. احمدی با دقت و پژوهش فراوان کار ویرایش
پانزده مقاله تحقیقی در این کتاب را به عهده گرفته است. یکی از این پانزده
مقاله ارزشمند علمی به قلم خود ایشان است زیر نام "مفهوم هویت در آثار علامه
اقبال لاهوری".
داکتر ولی پرخاش احمدی در کنفرانس های بسی بزرگ به دعوت نهاد های علمی و فرهنگی
و دولتی جهان و دانشگاه های معتبر امریکا شرکت ورزیده است و با ایراد سخنرانی
های علمی و تحقیقی، آنچه نامی از او در فهرست نخبگان دانشگاهی ثبت است معنی
بخشیده است و هم خود بانی و مبتکر کنفرانس های بزرگ دانشگاهی، که نمونه اش در
بین هموطنان ما کم است نیز شده است. این ابتکار و حضور می تواند بخشی از فعالیت
های اکادیمیک او به حساب آید. آن تعداد از کنفرانس های جهانی که داکتر احمدی
شرکت ورزیده است، عبارتند از:
۱.
سخنرانی در مقر سازمان ملل متحد در کنفرانس بزرگداشت مولانا، به نمایندگی از
افغانستان
۲.
سخنرانی در مقر سازمان ملل متحد در کنفرانس بزرگداشت رودکی، به نمایندگی از
افغانستان
۳.
انجمن مطالعات شرق میانه، امریکا
۴.
انجمن مطالعات ایران شناسی، امریکا
۵.
انجمن تازه بنیاد مطالعات افغانستان شناسی، بوستن، امریکا
۶.
اشتراک در کنفرانس تجلیل مقام فرهیخته گان معاصر افغانستان، دانشگاه کابل،
۲۰۰۵
۷.
ایراد سخنرانی در مرکز علمی فرهنگی آلمانی ها، کابل
۲۰۰۵،
مرکز فرهنگی آلمان
قابل یادآوری است که در کنفرانس های ملل متحد، بزرگانی چون سید حسن نصر و
نصرالله پورجوادی به نمایندگی از کشور ایران در پهلوی داکتر احمدی سخنرانی
داشتند.
کنفرانس های که به ابتکار داکتر احمدی برگذار شده است:
۱.
کنفرانس تجلیل و بزرگداشت استاد خلیل الله خلیلی، لوس آنجلس،
۱۹۸۷
۲.
کنفرانس تجلیل از شخصیت علمی فرهنگی داکتر علی رضوی غزنوی در اولین سال ارتحال،
برکلی
۲۰۰۲
۳.
کنفرانس تجلیل از مقام ادیب، شاعر و اندیشور بزرگ کشور، استاد واصف باختری،
برکلی
۲۰۰۲
۴.
مشاور ارشد در کنفرانس "گنجینه گمشده" نمایش آثار موزیم افغانستان و دعوت از
باستان شناسان جهان، برکلی
۲۰۰۹
. . . "
دکتور احمد ی متأهل است و با بانو گیتا احمدی ازدواج کرده است. دارای دو دختر
هستند. سزاوار یاد آوری است که اگر همیاری وهمکاری های آن بانوی گرامی نباشد،
دسترسی جناب احمدی به پهنه یی از دستاوردهای پژوهشی میسر نمی بود.
با افتخار به ایشان از دکتور پرخاش احمدی دعوت می کنیم که پشت بلندگو تشریف
بیاورند
واسع بهادری
ساعت ۲۰ شام برنامه با سخنرانی جناب ظاهر دیوانچگی آغازشد. ایشان تشریف آوری حاضرین را خیر مقدم گفت و یادآورشد که واقعاً دل ما میخواهد که محافل بزرگتر دایر نماییم تا هموطنان بیشتر حضور بیابند وبه محفل ما گرمی ببخشند، اما دارندۀ جنان امکانات نیستیم. پس از آن به زندگی وآثار ناصر خسرو بلخی اشاره نموده گفت افتخار میکنیم که امشب به یاد چنان شخصیت اینجا گرد آمده ایم.
ظاهر دیوانچگی از حضور شخصیت های گرامی وهموطنان مقیم اشتراسبورگ، از حضور دوستان ایرانی، دوستانی که ازشهرهای دیگری تشریف آورده اند، یادآورشد،وبرنامه را چنین معرفی کرد.
صحبت جناب نصیرمهرین، نویسندۀ گرامی را میشنویم که واقعاً در برپایی این محفل با ما همکاری های بی شائبه وصمیمانه داشته است. دیوانچگی یادآورشد که دوست عزیز ما مهرین زمینه های تماسهای فرهنگیان را بوجود آورده است. پس از صحبت ایشان، سخنرانی جناب پروفیسور داکترولی ( پرخاش ) احمدی را داریم که از ایالات متحدۀ امریکا تشرریف آورد ه اند.
پیام ها وفشردۀ نوشته های ارسالی را به سمع میرسانیم.
قصیده یی ازشاعر بزرگوار جناب شبگیر پولادیان را ازطرف خود ایشان وهمچنان قصیده یی از شاعر بزرگوار جناب پرتو نادری رابه وسیلۀ استاد پولادیان میشنوید.
بحث ها وپرسش وپاسخ را خواهیم داشت. بعد تفریح، صرف نان را داریم. در بخش بعدی نصایح چند هموطن عزیزازبزرگان وروزگار دیدگان ما مثل آقای محمد قیوم رحیم را برای جوانان میشنویم. طنزهایی منظوم از طنز نگار گرامی وارجمند، جناب هارون یوسفی را میشنویم که از لندن تشریف آورده اند. بعد مثل همیشه موسیقی را می شنویم.
دیوانچگی خاطر نشان کرد که امشب برعلاوۀ تهیۀ غذا از طرف اعضای کانون، خانوادۀ فرهنگدوست یوسفی در اشتراسبورگ ، لطف کرده با یک دنیا زحمت غذا های لذیذ افغانی برای شما عزیزان شرکت کننده تهیه دیده اند.
در بخش مقالات و پیام ها یادآوری گردید که از نوشته های که بسیار مفصل اند، در اینجا ازعصارۀ آنها یاد میشود.
یادآوری گردید که مؤرخ گرانسنگ جناب محمد آصف آهنگ ، هنرمند بزرگوار جناب عبدالوهاب مددی ،کانون فرهنگی افغانستان وآلمان( هامبوبرگ)، انجمن دوستداران سخن، طنر نویس گرامی جناب یما یکمنش جناب محمدابراهیم حجازی ؛ پیام های نیک فرستاده وآرزوی موفقیت همایش را نموده اند.
جناب داکتر اسدالله شعور مشوره های نیک داده اند.
نویسندگان گرامی آقایان داکتر محمد اکرم عثمان، سلطان علی شنبلی، مهندس برهان عقاب، داکتر نصرالدین پیکاراستاد سابق دانشگاه کابل، داکتر ثنا نیکپی پیام ها ونوشته های غنی و دارندۀ بارهای بسیار پربار پژوهشی فرستاده اند. آرزو میرود که از طریق مشوره با خود این عزیزان همه را دریک مجلد انتشار دهیم .
دیوانچگی از تارنما های کابل ناتهـ ، گفتمان، خوشه، آریایی و اندیشۀ نو که در پخش اطلاعیۀ کانون کمک کرده بودند، قدردانی نمود.
برنامه طبق پروگرامی که جناب دیوانچگی یادآوری نمود، آغاز شد وتا ساعت ۳ شب ادامه داشت.