بسم اله الرحمن الرحیم
دافغانستان ملي ګوند د مرکزی شورا د دارالا نشاء اعلامــیه
کابل- افغانستان ۴- ۱۱- ۱۳۹۰
دبرلین په ښار كي دامريكا دكانګرس او دڅوتنو افغانانو
دګډي غونډي په اړوند دافغانستان ملي ګوند دنظرټكي
دبرلين ښار په اسپين انستتيوت كي دامريكا دكانګرس اود «دولت داپوزيسيون» دڅلورو، څلورو تنوپه ګډون ددوه ورځولپاره غونډه جوړه شوه. ددوي په خپره شوې ګډه اعلاميه كې، په افغانستان كي داساسي قانون دتعديل له لارې پارلماني نظام ته درياستي نظام د بدلون، له دولتي متمركزسيستم څخه غير متمركزسيستم ته د سیاسی نظام اړولو، دواليانو، ولسوالانو اوښاروالانو د انتخابي كيدلو او دبودجې د طرحې تركچې پورې دولايتي شوراګانودصلاحيتونو د لوړولو غوښتنه شوی ده . مونږپه دې كي هيڅ بحث نه لرو چې اشخاص اوسیاسی ګوندونه كولای شي اوحق لري چې دخپلو نظرياتو دطرحي لپاره تبليغ اوكار وكړي، خو ديوه هيواد دسياسي اواداري نظام ټاكل، چې د بهرنيانو له خوا دبهر څخه ديكته كيږي، په هيڅ هيواد كي، هيڅ وطندوست ته دمنلو وړ نه دي .
په نړۍ كې مختلف نظامونه، له ریاستی څخه نیولی بيا تر پارلمانی او فډرالی پورې، د د سیاسی- اداری تمرکز په بیلو درجو سره په بیلو، بيلو هیوادونو کی په بریالۍ توګه موجود دی او هر هیواد د خپلو شرایطو سره سم د دولتي نظامونود ډولونو څخه یوډول دځان لپاره غوره کړیدی . زموږ ستونزه له متمرکز نظام سره نه، بلکې د بي كفايته اوفاسدې ادارې سره ده. علاوه پردې چې دمركزي دولت واكمني، ادارې واحدونو ته نه رسيږي، په هغو ځايونوكې دقوانينو د نه رعایتولو، نه تطبيقولو او د اداري فساد شتون هم خلك تر ستوني راوستلي دي.
د خارجی مداخلو او د تروریزم د صدور، د جنګ اوبد امنۍ ، د زرو او زور د اوسنۍ واکمنۍ ، د وسلو د تیت والی او پریمانۍ او د مافیایی شبکو د زور آزما یۍ په شرایطو کی د سیاسی او اداری نظام د تمر کز نشتوالی او فډرالیزم، د مداخله ګرو پر ژرنده اوبه ور اړوی او د تجزیې د تو طیو له پا ره اسا نتیا وې برابروی . ډیر وخت نه دی تېر شوی چی افغا نستان د مرکزی دولت د نشتوالی تر خه تجربه تېره کړې ده . هغه وختونه د چا نه دی هیر شوي چی د هیواد هر زون او حتي هر ولا يت ، ځا ن ته بیل حاکمیت او له ګاونډ یو هیوادونو سره پر خپل سر اړیکی درلودې، خارج ته یې پر خپل سر سفرونه کول او تړونونه يي امضا کول .
که څه هم د برلین د غونډی افغانی ګډون کونکی دا رد وی چی دوی د فډرالیزم غوښتونكي دي، خو د سیاست له الفبا سره آشنا کسان په دې پوهیږی چی د دوی د اعلامیې د ۷مې مادې سره سم چې والیان انتخابی شي، پولیس ولایتی شی او ولایتی شورا ګانې د ولایت د بودجې د طرحې صلاحیت ولري نو فډرالیزم ته نورڅه پاته دي؟
د اوسنی مرکزی حاکمیت د تسلط په شرایطو کی چی محلی زور واکا نو ، اداری فساد او خارجی مداخلو ته ښه زمینه برابره ده، نو د فدرالی سیسټم مشکلات به تر ریاستی نظام څو چنده زیات وی. د حکومتی ادارې ثبات او د کابینو دوام به د بحرانونو او خارجی مداخلو ښکار وی . له همد ې کبله دافغانستان ملي ګوند د جنګ او بحران د دوام په شرایطو کی د دې ډول طرحو وړاندی کول، له اساسی، ضروری او د اولویت لرونکو مسایلو او وظایفو، لکه د سولې او امنیت راوستلو، د قانون د حاکمیت د پلی کولو او د فساد د ریښو له کښلو څخه بلې خواته د پام اړول او د هغو د پاره د مبارزې سستول بولی او په اوسنیو شرایطو کې دا ډول طرحې ردوی.
د افغانستان ملی ګوند د برلین د غونډې د ګډې اعلامیې د۶-مې مادې له محتویاتوڅخه چې د انتخاباتو په قانون کی د اصلاحاتو او د تناسبی سیسټم دعملی کولو، چی ور پكښې سیاسی ګوندونو او مستقلو شخصیتونوته په انتخابا تی مبارزو کی د ګډون فرصت وركول كيږي، ملا تړ کوی .
دافغانستان ملي ګوند دارالا نشأ
اعلاميه
دارالانشای شورای مرکزی حزب ملی افغانستان
کابل – افغانستان ، مؤرخ ۴/ ۱۱ / ۱۳۹۰
نکات نظر حزب ملی افغانستان در رابطه به نشست مشترک
اعضای کانگرس امريکا و تنی چند از افغانها در شهر برلين
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در انستيتوت اسپين شهر برلين نشستی به اشتراک چهار ، چهار نفر از اعضای کانگرس امريکا و «اپوزيسيون دولت » به مدت دو روز داير گرديد .اعلاميه مشترک نشر شدۀ آنها حاکی از مطالبه شان مبنی بر تبديل نظام رياستی به نظام پارلمانی ازطريق تعديل در قانون اساسی افغانستان ، تغير نظام سياسی از سيستم متمرکز دولتی به سيستم غير متمرکز، انتخابی شدن واليان ، ولسوالها و شاروالان و ارتقای صلاحيت های شوراهای ولايتی تا سطح طرح بودجه ميباشد. ما در مورد اينکه اشخاص و احزاب سياسی ميتوانندو حق دارند تا برای طرح نظريات خويش کار و تبليغ نمايند ، بحثی نداريم ؛ ولی اگر تعيين نظام اداری و سياسی يک کشور توسط خارجی ها از بيرون ديکته شود، برای هيچ وطنپرست ، درهيچ کشوری قابل پذيرش نخواهد بود .
در جهان امروزکشور های با نظامهای مختلف از نظام رياستی گرفته ، تا پارلمانی و فدرالی ، با درجات متفاوت تمرکز سیاسی _اداری، با تجارب مؤفقانه وجود دارند و هر کشور مطابق شرايط خاص خويش نوعی از انواع نظامهای دولتی را برایش انتخاب نموده است . مشکل کشورما با نظام مرکزی نه ، بلکه با ادارۀ فاسدو بی کفايت آن میباشد. افزون بر اين که در محلات حاکميت دولت مرکزی افغانستان مسلط نمیباشد، مردم ازخلای قانون، بيدادو فساد اداری نیز به ستوه آمده اند .
در شرايط دوام مداخلات خارجی و صدور تروريسم ، جنگ و نا امنی ، حاکميت زر و زور ، اشاعه و فراوانی جنگ افزارها ، زورآزمايي های شبکه های مافيايی، مطالبۀ عدم تمرکز نظام سياسی ـ اداری و فدراليسم در حقيقت امر، ریختن آب بر آسياب مداخله گران و فراهم آوری تسهيلات برای توطيه های تجزيه طلبانه میباشد.
وقت زياد نگذشته است ، که افغانستان تجربه تلخ عدم موجوديت حاکميت مرکزی را پشت سر گذاشته و هيچ فردی آن دوران را فراموش نکرده است که در هر زون و حتی درهر ولايت حاکميت جداگانۀ وجود داشت که خودسرانه با کشورهای همسايه روابط تأمين ميکردند، سفرها را به خارج از کشور تنظيم و به دلخواه خود قراردادها را به امضاء ميرسانيدند .
گر چه شرکت کنندگان نشست برلين اين ادعارا، که گویا آنها خواستار فدراليسم اند، رد ميکنند، ولی آنهاييکه با الفبای سياست آشنايي دارند، ميدانندکه اگر طبق مفادات ماده هفتم« اعلاميه مشترک نشست برلين» والیان انتخابی گردند، پولیس ولایتی شود و صلاحیت شوراهای ولايتی تاسطح طرح بودجه ارتقأ یابد، دیگر تا فدرالیسم چیزی نمیماند.
در شرايط حاکميت مرکزی کنونی که زورمندان محلی و فساد اداری زمينه های مساعدی را برای مداخلات خارجی فراهم ساخته اند، طبعأ مشکلات نظام فدرالی نسبت به نظام مرکزی چندین برابربوده و ثبات ادارۀ حکومت و کابينه دچار مداخلات پيهم و بحرانهای پی در پی خواهد بود .
ازين جهت حزب ملی افغانستان طرح اينگونه مسايل را در شرايط جنگ و ادامه بحران ، چيزی جز تلاش به منظور انحراف اذهان از وظايف اساسی، ضروری و اولويت های چون تأمين صلح و امنيت ، حاکميت قانون و ريشه کن ساختن فساد ندانسته وآنرا تضعيف مبارزه بخاطرنیل به اين اهداف میداند وطرحهای ازين قبيل را در شرایط کنونی رد مينمايد .
حزب ملی افغانستان از ماده ششم" اعلاميه مشترک نشست برلين" مبنی بر وارد ساختن اصلاحات در قانون انتخابات و تحقق سيستم تناسبی که از روی آن به اشخاص مستقل و احزاب سياسی فرصت مشارکت در مبارزات انتخاباتی ميسر ميگردد، پشتيبانی به عمل می آورد .
دارالانشای حزب ملی افغانستان