ننګیالی بڅرکی :
د ا حمد شاه بابا دعلمي ادبي ټولني اعلا میه
د فډرالي جوړښت په با ب
په او سنيو شرایطوکي فډرالیزم اوداسي نورسیسټمونه چي نورهم دافغانانود بې اتفاقۍ اوجلاوالي سبب کیږي افغانان یې په کلکه ردوي او افغانان وه یو کلک مرکزي حکومت ته اړ تیا لري، چي په هغه کي ډول ،ډول قومونه سره یو سي او په ګډه افغانستان ددغه بهران څخه را وبا سي.هغه کسان چي ودغسي یوه عمل ته لمن وهي هغه نه یوازي زموږ وغیرتمندو خلکو ته محکوم دي بلکي؛ هغوی داوسني قانون خلاف عمل هم کوي ، هغه قانون چي دوی خپله تصویب کړی دی.نن یې دغه چارواکي بیرته خپله رده وي.داحمدشاه بابا علمي ادبي ټولنه دبرلین دغه ناسته چي دځینومحدودو سیا سی حلقو دخوا څخه دامریکایی سناتورانو په ګډون دالمان دهیواد په کوربه توب جوړه سوې ده په اوسني وخت کي یوملیتارستي ، تنګ نظره نایسو نالیستي او تجزیه غوښتونکی عمل ګڼي ، دا ځکه ،چي افغانستان دقومونواو ملیتونو ګډ ټاټوبی دی ، دلته دتاریخ په اوږ دو کي مختلف اتنیکي ، ژبني انساني جوړښتونه یوځای سره اوسیدلي دي، ګډ کلتور، ګډ تاریخ ګډ هیواد یې جوړ کړی دی . دهر ډول بهرني تجاوز په مقابل کې دهیواد او خاوري څخه دفاع کړیده.
ولي غټو ښکیلاکګروهیوادونو د خپلو ګټوپر بنسټ ډیر کوښښ کړی دی ، چي نوموړی هیواد ټوټې ، ټوټې کي او خپلي شومي ګټي تر لاسه کړي، خو په دې یې زور هم نه دی رسیدلی.دا ځکه چي دهیواد تجزیه دهیڅ یوه قوم، سیمي او اتنیکي جوړښت په ګټه نه ده او نه وه.
خو دغه دوې لسیزي کیږي چي دهیواد یو لږکۍ سیاسی ډلي ؛ چي دسیا ست په ډګر کې پرله پسې ماته خوړلې ده اونورد ځان دپایښت له پاره بل څّه نه لري.نویې دهیواد دتجزیې فکر په مغز کي څرخي ،یو لړبهرني شیطان صفته زبیښاکګر یې هم په مادي لحاظ شاه ته ولاړاو ملاتړ کوي ، څو په دې ډول هیواد کوچنی کړي.او په هیواد کي خپلي نظامي پایګاه وي جوړي کړي.نوموړې طرحه دډیره پخوا څخه دافغانستان د د ښمنانو طرحه وه او په هره مر حله کي دپرله پسې ماتي او نا کامۍ سره مخامخ سویده.
موږ ددې شاهد یو څه وخت چي دپلمټک په سیمه کي یو لړمخالیف سیا سي ګوندونه لکه دپرچم متعصبي حلقې ، شورا نظار ،جمعت اسلامي ، حزب وحدت ، دملي ستم حلقې او جنبش ملي ګوندپردې مؤفقې ته سره ورسیدل چي افغانستان پر شمال او جنوب تقسیم کي ،دلږ وخت دپاره ولیدل سوه، چي دسالنګ پر لویه لاره لوحه ولګیده(خراسان ته ښه را غلاست) او په کابل اونوروسیموکي دپښتنو پرضد سخت فعالیت را پیل سوو؛ خودافغانانو دسخت مقاومت سره مخامخ سوه او دماتي کندي ته ورولویده ،نوموړي سیاسي ډلي دپنجشیر په غاروکي پټي سوې، خو لږوخت پاته ؤچي دپنجشیردغارو څخه راایستل سوي وای.ټول افغانستان دمیړنیوافغانانوله خوا دتجزې دخطره وژغورل سو. یوازي دبدخشان یوه غرنۍ برخه دتجزیه طلبانو په لاس کي وه اوبس.خو تجزیه طلبانو بیا هم یوازي بد خشان جمهوریت ګاڼه او دانیس ورځپاڼه یې خپرول چي په ۱۳۸۱هـ ش کال کې په نوموړي ورځپاڼه کي واضیح لیکلي دي. ( جمهوري خود مختاربدخشان بزرګ) دا ډول خیالونه دافغانستان دټولو ملیتونو په تاوان دي اوپه همدغه دلیل بریا لیتوب ته ونه رسیدل.
داحمدشاه بابا علمي ادبی ټولنه ـ په دې اند ده چي افغانستان خپل ساتونکي مؤریثین لري .که هر څوک یې دتجزیې خیال او فکر په سر کي وساتي هغه به دټولو افغانانوکه پښتون دی، که تاجک، ازبک وهزاره ،هندو ،بلوڅ نورستانی اونورو قومونو دسخت مقاومت سره مخامخ سي.
نوموړوسیاسی ګوندونه په ۲۰۰۳م کال کي دالمان دګیسن په ښار کي هم یوه غونډه جوړه کوې وه او په نا کامۍ پایته ور سیدل کومه نتیجه یې ور نه کړه بیا یې هم نه ور کوي.او خلک ددغسي شیطاني طرحو سره حساسیت لري .
خو نن بیاپردغه نیټه ( ۱ ـ۹ ـ ۲۰۱۲م کال ) هغه کسان لکه : عبالرشید دوستم – محقق – پدرام ـ احمد ضیا مسعود – امرالله صالح اونور بیا دافغانستان تجزیه د فدرالیزم تر شعار لاندي طرحه کوي نوموړې غونډه لکه څنګه چي نوري دغسي غونډي او دتجزیې فعالیتونه یې دماتي سره مخامخ سوه یوځل بیا یې دخلکو نفرت دځانونو په مقابل کي را وهڅاوه. فدرا لیزم په افغانستان کي دلاندي دلایلو پر بنسټ نا کامه بولم .
لومړی : په اوسنی شرا یطو کي افغانستان ودې ته نه دی اماده چي پرفدرالیزم دي دخلکو رایه وا خلي ؛ دا ځکه چي دافغانستان ټوله ولایتونه او سیمي په جنګ کي را ښکیل دي .او داشغال په مقابل کي یو عمومي قیام را پاڅیدلی دی. هیواد نا امنه دی.
دوهم : فدرا لیزم زموږ دخلکو غوښتنه نه ده او نه دهیواد رواني ستونزي پرهمدغه ولاړي دي.دا ځکه چي په او سني حالت کي یوازي خلک دبهرنیانو پر شتؤن ملي قیام ته چمتو سوي دي.
دریم : موږ دهیواد سیمي پر قومونو او نژادونو نسو سره بیلولای ، ځکه دهیواد په شمال ، جنوب ، شرق اوغرب کي پراته قومونه سره ګډدي او ګډي وټیزی ګټي لري .
څلورم : دفدرا لیزم ساتل یو لوړ اقتصاد شتون غواړي ، چي یا یې دتولید سطحه پانګوالۍ ته رسیدلې وي.اویا هم دپا نګوالۍ په ډیرلوړتولیدي مناسباتو اودپانګوالودرا کړي ورکړي پر اقتصادي بنستونو باندي دسیمو تر منځ دتولیدي اړیکو پرسراړیکي ټینګي سوي وي.
پنځم : یا داسي پر مخ تللی هیواد وي چي دهیواد تولیدي مناسبات دپرولټاریا او کارګري طبقې په وسیله سره داتحادیواو سیا سي سازمانونو دخوا فد رال حکومت اوسیسټم سره ټینګ کړل سي.
شپږم : افغانان نه غواړي چي په خپلو منځونو کي بیلوالی را ولي نو ځکه نوموړې طرحه داوسني او پخوانیو قوانینو خلاف یو عمل دی .
نتیجه : افغانستان یو متحد هیواددی او هغه څوک چي په همدغه شاه وخوا کي ژوند کوي هغه ته افغان ویل کيږي .دوی با ید په ګډه داوسني بهران څخه ځانونه وژغوري او یو متمرکز پر مختللی هیواد ځانته جوړکوي او دبهرنیان په دسیسو تیرنوزي، خرڅ سوي خلک باید محکوم کړل سي . په درناوي
داحمدشاه بابا دعلمي ادبي ټولني په استازي توب
ننګیالی بڅرکی