په اروپا کی دمیـشـته افغانانو د تولنو فدراسـیون
فدراسـیون سازمانهای پناهندگان افغان در اروپا
Federation of Afghan Refugee Organizations in Europe
جون 2011
تفتیش مجدد کابل بانک یا گریزازرویاروئی با مافیای مالی؟
بتاریخ 30 جون 2011 ، آنگاه که مهلت یکماهۀ اعلان شده توسط رئیس د افغانستان بانک به چپاولگران کابل بانک پایان یافت ولی هیچیک از اعضأ مافیای مالی به هشدارقدیرفطرت وقعی قایل نشدند، زمان آزمون برای حامد کرزی وقسیم فهیم فرارسید تا با مجازات برادران مافیائی خود، عدم تعلق خود به این مافیا را به ملت ما واضح سازند. ولی رئیس دافغانستان بانک با اعلان طرح تفتیش مجدد بخش تصفیه ای کابل بانک توسط انگیسها خواست انتظار مردم برای تطبیق عدالت را طولانی بسازد. سوالی که اینجا مطرح میگردد اینست که آیا هدف دافغانستان بانک تدقیق دوسیۀ ایست که فبلأ توسط مشاورین امریکائی وصندوق مالی بین المللی (IMF )تکمیل گردبده؟ آیا منظوردافغانستان بانک تحقیقات وسیعتر در مورد سایرشرکای این جرم است؟ یا اینکه این حیله گری ایست برای گریزازتطبیق عدالت ودادن فرصت سؤاستفادۀ بیشتربرای مافیای مالی وخاک زدن برچشم مردم افغانستان؟ هرگاه معافیت ازمجازات که "پرنسیپ" اساسی حکومتداری کرزی را تشکیل میدهد، برقضیۀ به بزرگی کابل بانک نیزتطبیق گردد، آنروزدور نخواهد بود که در بانکهای دیگر، بخصوص عزیزی بانک بحران کابل بانک تکرار گردد. غرض توضیح نکات حساس وپچیدگی بحران کابل بانک سطورذیل را خدمت خوانندۀ گرامی تقدیم میداریم:
حوادث ربوده شدن مقداری ازپول بانک ها توسط دزدان که از بیرون بانک ها راموردچپاول پلان شده قرار میدهند درجهان زیاددیده شده است. ولی آنچه در کابل بانک واقع شد دزدی پلان شدۀ دارایی بانک توسط سهامداران بزرگ بانک وعدۀ دیگری ازقدرتمندان بود. بعبارۀ دیگرشیرخان فرنود که در حواله دادن ومبادلۀ اسعارتجربه داشت ، همراه با چندشخص که ثروت وقدرت دولتی باد آورده داشتند بانکی را ایجاد نمودند وازمؤفقیت بانک چنان غرق نشۀ پیروزی شدند که صدها هزار دالر را در کازینوها میباختند. این ها با استفاده ازروابط نزدیک فامیلی شان با بالا ترین حلقۀ دولت وسؤاستفاده از اعتماد ی که مردم به ظاهرفریبنده این بانک، بسرعت امانات یک میلیون افغان ومعاشات کارمندان دولت را به حیطۀ کنترول خویش جلب نمودند وآنگاه شروع نمودند به انتقال مخفیانۀ وتوأم با جعلکاری 860 میلیون دالر از بانک تحت نام قرضه به خارج وسرمایه گذاری شخصی با این پولها. ببینیم سهامداران بزرگ کابل بانک که امانات مردم را بنام قرضه اخذ نموده وبنام خود سرملیه گذاری نموده اند کیها اند:
- محمودکرزی برادر حامد کرزی: ربایندۀ 22 میلیون دالر، سهمدار بزرگ درکابل بانک، سهامدار بزرگ درشرکت سرمایه گذاری افغان(AIC)، سمنت غوری ومعدن ذغالسنگ ککرک.
- حسین فهیم برادر قسیم فهیم: : ربایندۀ 78 میلیون دالر، سهمدار بزرگ کابل بانک وشرکت سرمایه گذاری افغان (AIC)، رئیس ذاهدولیدگروپ، رئیس کابل اویل. درکابل اویل فرنود، عطامحمدنوروالی بلخ وکمال نبی زاده نیزسهامداربزرگ اند.
- شیرخان فرنود: : ربایندۀ 504 میلیون دالر، سهامدار بزرگ ورئیس سابق کابل بانک، رئیس گازگروپ (معاونبن: خلیل اله فبروزی وحسین فهیم)، رئیس شرکت هواپیمائی پامیر(معاونین: خلیل اله فبروزی وحسین فهیم) وشرکت مبادلۀ اسعارشاهین در دوبی
- حاجی ابراهیم ربایندۀ 15 میلیون دالر، سهامدار بزرگ کابل بانک و شرکت سرمایه گذاری افغان، رئیس هیوادوال گروپ. شرکای عمده ومعاونبن هیودوال گروپ آقایان خلیل اله فبروزی و حاجی حسین فهیم اند.
- خلیل اله فیروزی (ربایندۀ 78 میلیون دالر) ، گلبهارحبیب (ربایندۀ 39.8 میلیون دالر) ، صوفی نثاراحمد(ربایندۀ 14 میلیون دالر )، حاجی طاهرظاهر(ربایندۀ 11 میلیون دالر ) وداودنصیب (ربایندۀ 9 میلیون دالر ) مسوولین عمدۀ این سرقت بزرگ میباشند. تقریبأ همۀاینها سهامداربزرگ کابل بانک واکثریت شان سهامداران شرکت سرمایه گذاری افغان میباشند.
- داوی گروپ وگلبهارگروپ سهمداران مستقیم کابل بانک نبودند ولی نام آقایان عبدالغفارداوی (ربایندۀ 37 میلیون دالر) وگلبهارحبیب (ربایندۀ 39.7 میلیون دالر)درلیست اخذ کننده های قرضۀ غیرقانونی ازکابل بانک شامل بوده وداوی وگلبهار هردوسهمدار بزرگ درشرکت سرمایه گذاری افغان (AIC) تحت ریاست محمودکرزی وقسیم فهیم میباشند. داوی ضمنأ معاون کمیتۀ اجرائیۀ (AIC) میباشد.
- آنانیکه از ایشان نام گرفته نشده ولی در گزارش تهیه شده توسط مشاورین امریکائی به آنها اشاره شده عبارتند از 103 عضو پارلمان قبلی ودرحدود 60 مقام قدرتمند دیگربشمول چند وزیراسبق.
راز سوء استفادهء سهامداران اين بانك خصوصی از دارائی آن در ماه سپتامبر سال 2010 ميلادی در روزنامه واشنگتن پست افشأ شد. با انتشار این خبر در آن زمان قطارهای طولانی مردم درمقابل دروازۀ شعبات كابل بانك به چشم می خورد که نشاندهنده هراس برحق مردم از تلف شدن سپردهها نقدی شان بود. حامدکرزی میدانست که پولهای مردم توسط برادرش محمودکرزی، برادرمعاون اولش حسین فهیم وسایرافرادردیف اول مافیای اقتصادی دولتی چپاول شده است. بنابرین به ماستمالی این فاجعه پرداخت. کرزی کوشید با اقدامات ذیل بالای گندبرخواسته ازسرقت دارائی مردم که فامیلهای بالاترین حلقۀ اشرافیت کنونی و سپانسرهای انتخاباتی اش خاک اندازد. بنابرین به اقدامات ذیل دست زد:
- انحراف توجه ازسهامداران بزرگ : حامد کرزی عامل اصلي اين مشكل را نبود هماهنگي لازم در سيستم بانكداري بانكهای خصوصی، غفلت، سهل انگاری، نبود تجربه و نبود دانش کافی در سیستم بانکی در افغانستان معرفی نمود. گویا کارمندان بانک ملامت بودند نه سهامداران بزرگ.
- انداختن تقصیربدوش خارجیها: حامدکرزی بدون اینکه حتی یکبارازسرقت انجام شده توسط سهامداران بزرگ وانتقال آن برای سرمایه گزاری شخصی به دوبی نام ببرد، چنین اضافه نمود: راهنمايي غلط مشاوران و دست داشتن بعضی از موسسات بین المللی و خارجی در فساد از عوامل ورشكستگی اين بانك مي باشند. كرزی، ابراز اميدوار نمودکه پولهای که به بانک های امریکایی و اروپایی انتقال داده شده بايد بدون هیچگونه عذر و معذرت به دولت افغانستان برگردانده شود. به گفتۀ حامد کرزی:" موسساتي که ملیون ها دالر پول را گرفته اند تا در این بانک ظرفیت کاری ایجاد كنند، چنین کاری را انجام نداده اند و تحت پیگرد حکومت افغانستان قرار دارند." دو سه روزبعد ازین اظهارات کرزی از طریق یکی ازتاجران ازسفیرامریکا خواستارکمک برای نجات کابل بانک شد وسفیراین درخواست را با صراحت رد کرد. وزارت مالیه وبانک مرکزی بنا به دادن دست بازبه دزدان درباری وسپانسرهای انتخاباتی آقای کرزی درچپاول کابل بانک درحد تعلل خود شریک مسوولیت درین رابطه میباشند. این دو مرجع بایست بعوض کوشش برای انحراف افکارعامه ازعلت اصلی بحران، میکوشیدندتا ازطریق اتخاذ اقدامات جدی، دامنۀ خسارۀ وارده به مردم ووجهۀ بانکداری خصوصی رامحدود سازند. این اقدامات میتوانست شامل قدمهای ذیل باشد : تحت تأمین دولت قراردادن تمام اموال غیرمنقول سهامداران بزرگ، درخواست منجمدساختن دارائی سهامداران بزرگ ازدول امارات متحدۀ عربی، روسیه وغرب، تحقیق سریع از چگونگی قرضه های بزرگ سهمداران وراجع ساختن دوسیۀ شان به مراجع عدلی. درعوض رئیس دافغانستان بانک ومعین وزارت مالیه کوشیدند بشیوۀ کرزی برگندکابل بانک خاک بیاندازند.
- آقای عبدالقدیر فطرت رئیس دافغانستان بانک بتاریخ 6 دسمبرگفت: " پرداخت های روزانه به کابل بانک به 17 میلیون دالرمیرسد. کابل بانک آیندۀ درخشان دارد. " همین شخص را واقعیتهای سرسخت ونشرگزارش صندوق بین المللی پول در مورد کابل بانک ناگزیربه اعتراف به ورشکستگی بانک به اثرقروض سرسام آوروغیرقانونی سهامداران بزرگ درجلسۀ اوایل 2011 ولسی جرگه نمود. موصوف درین جلسه اسمای سهامداران بزرگ را یاد آور شد. عبدالقدير فطرت اين مطلب را پذيرفت که سهام داران قبلی کابل بانک 579 ملیون دالر را به صورت غیرقانونی از این بانک بیرون کرده اند. در عين حال وی خریداری املاک در دوبی و سرمایه گذاری در شرکت هوایی پامیر، گاز گروپ، کابل نفت، گلبهار سنتر و گلبهار تاورز از سوی سهام داران این بانک تائید کرد. درمورد اشخاص نامبرده شده توسط فطرت که مهره های مهم مافیای اقتصادی را تشکیل مبدهند، قبلأ صحبت شد.
- داستان برخورد وزارت مالیه بحیث جمع کنندۀ عواید دولت وامانت داربیت المال نیز درخور بررسی میباشد. به گزارش رادیو کلید، پس از نشر خبر ورشکستگی کابل بانک، حکومت متعهد گرديد تا خسارت اين بانك را به عهده بگیرد. این بعهده گرفتن خسارت بذات خود یک پدیدۀ تعجب آور است. البته دولتها مقداری پول را بطورمؤقت در برابرفیصدی معین ربع به بانکهای که درگیرمشکلات مالی میشوند، قرضه میدهند. آیا هدف بعهده گرفتن خسارت همانا سرپوش گذاشتن به گند موجود درحلقات بالائی حاکمیت نبوده است؟ مقدار پول زرق شده توسط د افغانستان بانک به کابل بانک بنا به اظهارات مصطفی مستور معین مالی وزارت مالیه در سال گذشته حدود 18 ملیارد و 242 ملیون افغانی بوده و اين بانك 23 ملیارد افغانی دیگر را نیز به کابل بانک پرداخت خواهد كرد. مستور تصریح می کند: "پولي که از دافغانستان بانك پرداخت شده به مدت هشت سال از سوی وزارت مالیه پرداخت خواهد شد." طبعی است که وزارت مالیه این پول را از ذخیرۀ بیت المال میپردازد. آیا بی انصافی نیست که خسارات ناشی ازقماربازی وعیاشی محمود کرزی، حسین فهیم، شیرخان فرنود، خلیل فیروزی، طاهرظاهروغیره ازپول بیت المال داده شود؟ چرا بالای این چپاولگران قانون تطبیق نمیگردد؟
اکنون که یکماه مهلت اعلان شده توسط قدیرفطرت به پایان رسیده آقای فطرت تفتیش مجدد را مطرح نموده است. این تفتیش شش ماه طول میکشد. امکان اینکه این تحقیقات به نیت تدقیق دوسیۀ اشخاص شریک درین جرم بزرگ آغاز شده باشد، کم است. زیرا در صورت موآخذه عدۀ زیادی از افرادیکه در حلقات بالائی اشرافیت کنونی قرار دارند، به عقب میله های زندان رانده خواهند شد. علاوتأ چپاولگران کابل بانک بخش مهمی از مافیای مالی را تشکیل میدهند وکرزی از رویاروئی با آنها هراس دارد. کرزی بدون فشار بزرگ و متداوم از طرف مردم حاضر به محاکمۀ مسوولین افلاس کابل بانک نمیباشد. بنابرین به احتمال قوی تفتیش مجدد حیله ایست برای گریزاز تطبیق عدالت چپاولگران کابل بانک.
(کمیته حقوق بشرفارو)