بیکاری معضل بزرګ برای جوانان
آما ر تازه ی وزارت کار و امور اجتماعی نشان می دهد که چهل در صد افغان ها در حال حاضر بیکار هستند .
در طول چند سال اخیر افزایش افراد بی کار در جامعه نګرانی های مردم را بر انګیخته است .
هرچند مقام های حکومتی همواره از تلاش ها برای کاهش افراد بی کار در جامعه خبر می دهند ؛ اما با تاسف که این اقدام ها بسیار اندک بوده و هیچ دردی را دوا نکرده است .
پس از تحولات جدید در کشور فکر می شد که با ایجاد فابریکه ها و پروژه های انکشافی معضل بی کاری تا حد زیاد حل خواهد شد ؛ ولی چنین آرزوی در افغانستان تا حال تحقق نیافته است و مسله ی بی کاری به یک بحران ملی و پرابلم بزرګ اجتماعی مبدل شده است .
شماری از شهروندان می گویند دولت برای افراد بی کار تا اکنون نتوانسته زمینه کار را فراهم سازد و روزانه تجمع افراد بیکار در چهاراهی های شهر گویای این مسله است.
در جهان هیچ کشوری نیست که بیکار نداشته باشد ؛ اما این کشور ها برای حل این معضل پلان های جامع دارند و در دشوار ترین حالت ها نیز از بحران بیکاری جلوګیری می کنند .
با تاسف که در افغانستان برای حل بحران بیکاری تا حال ګام های ارزنده بر داشته نشده است .
در کشور های پیشرفته و رو به انکشاف در کنار سهولت های آموزشی در پوهنتون ها به آموزش های حرفوی نیز توجه ی جدی صورت می ګیرد و شمار زیاد از جوانان در حرفه های مختلف آموزش می بینند. در افغانستان از یک سو سالانه ده ها هزار جوان در آزمون کانکور بی نتیجه می ماند و از جانب دیګر در بخش آموزش های حرفوی برای جوانان توجه ی جدی صورت نګرفته است و تنها سالانه به شمار محدود از جوانان آموزش های حرفوی داده می شود.
توجه ی اندک حکومت به آموزش جوانان در حرفه های مختلف باعث آن شده است که ده ها هزار ګارګر پاکستانی به افغانستان بیایند و در بخش های حرفوی مشغول کار شوند.
در حال حاضر در بخش های مختلف ساختمانی ،مطبعه ها و دیګر حرفه ها کار ګران پاکستانی مصروف کار هستند .
اګر حکومت افغانستان برای آموزش های حرفوی جوانان توجه ی جدی می کرد ،امروز در همه بخش های حرفوی به جای کارګران پاکستانی ،افغانها کار می کردند و معضل بیکاری نیز در این حد نمی بود.
این وظیفه ی دولت ها است که برای آموزش جوانان زمینه سازی کنند و پس از دوره ی آموزش زمینه ی کار را برای اتباع خود مساعد بسازند .
در کنار کمبود کارګران حرفوی افغان افزایش بیکاری در بین جوانانی که دارای مدرک تحصیلات عالی می باشند ، تبدیل به یک معضل بزرگ در جامعه شده است. جوانان پس از سال ها رنج و زحمت در راستای فراگیری درس و تعلیم ، موفق به اخذ مدرک معتبر از پوهنتون های کشور می شوند، اما آن چیزی که مانند یک رویا در ذهن آنان باقی می ماند، پیدا کردن وظیفه مناسب است.
نبود کارگران ماهر، کارخانه ها ازدیاد مهاجرت ها و بیجا شدن ها و سرانجام جنگ عمده ترین عامل افزایش بیکاری در افغانستان شناسایی شده است.
برخی کارشناسان بی برنامگی دولت و موسسات بین المللی و بی کفایتی آنها در ارایه پلان های متناسب با نیروی کار موجود را عامل اصلی افزایش بیکاری در افغانستان می دانند .
از سوی
دیگر نبود
کار می تواند سبب پیوستن جوانان به گروه های مخالف دولت
گردد، که خود در وضعیت امنیتی تاثیر گذار است.
کارشناسان اقتصادی یکی از دلایل نا امنی در کشور را نبود اشتغال عنوان می کنند.
بنابر گفته ی آنان هر دولتی که نتواند چالش بیکاری را از بین ببرد، جامعه
دامنگیر بحران خواهد شد.
بيكاري
معضلي است كه علاوه بر جنبه هاي اقتصادي، داراي پيامدهاي ناگوار اجتماعي و حتي
سياسي است به گونه اي كه اين عامل مي تواند در صورت تداوم، منجر به ايجاد و
گسترش روز افزون بحران هاي ديگري من جمله، فقر
،
دزدي، فساد، مهاجرت، قتل، خود كشي، اعتياد به مواد مخدر و
ده ها بحران دیګر
شده و باعث كاهش مشروعيت دولت گردد.
متاسفانه اين معضل و بحران بزرگ با همه جوانب و ابعاد منفي خويش در كشور ما به
گونه وسيعي گسترش يافته و كمتر خانواده اي را مي توان يافت كه در افغانستان
زندگي كند و با اين مشكل مواجه نباشد.
بدون شک برای مبارزه با بحران بیکاری در کشور به اراده ی ملی نیاز است. دولت افغانشتان و نهاد های اقتصادی که با استفاده از نام بازار آزاد صرف به منافع شخصی شان می اندیشند برای حل این بحران باید ګام های جدی بردارند.
برای جلوګیری از بحران بیکاری در کشور حکومت افغانستان در قدم نخست باید قوانین و مقرره های کار را بازنګری کنند و بر اساس نیاز جامعه در آن تغیرات بیاورند.
در کنار آن حکومت باید بیشتر به افراد تحصیل کرده و متخصص ارج قایل شود و در بخش های متخلف حکومت داری برای متخصصین جوان سهم داده شود .
وزارت کار و امور اجتماعی نیز یاید برای آموزش جوانان در بخش های حرفوی اقدام های جدی نماید .
در حال حاضر شمار از جوانان به علت عدم مسلکی بودن بیکار هستند و اګر به آنها آموزش های مسلکی داده شود بدون شک در عرصه های مختلف کاری به آنها نیاز است .
آموزش های حرفوی از یک سو سطح بیکاری را در کشور کاهش می دهد و از جانب دیګر اعتماد مردم را بالای نظام افزایش می دهد.
نویسینده : حامد عبیدی
hamid_obidiy@yahoo.com ایمیل آدرس :
شماره ی تماس : ۰۷۹۸۰۷۰۷۰۷