داکتر جلیله سلیمی
امراض روانی یا فاجعه ی که خاموشانه جامعه افغانستان را تهدید میکند
امراض روانی یکی از مشکلات عمده و مهم را در جامعۀ افغانی تشکیل میدهد که سالانه هزاران تن از اثر مصاب شدن و یا مصاب بودن به این امراض مشکلات شدید به خود، فامیل و جامعه به بارآورده و بعضاً در نهایت سبب مرگ بسیاری از آنها و افراد سالم جامعه می گردد.
قرار احصایه ها روز به روز به تعداد این مریضان افزایش یافته و بیشترین مراجعین شفاخانه ها و کلینیک های شخصی را مریضان روانی تشکیل میدهد. که زیادترین مصابین را زنان مسن و دختران جوان که سال های سال از این تکلیف رنج می برند در بر میگیرد.
مشکلات روانی مردان جامعه افغانی هم کم اززنان نیست ولی بیشترین آنها با همین مشکلات عادت کرده اند و فکر میکنند این تغییرات در روان یک انسان نورمال است . کردار، رویه و عادت های خشونت آمیز بعضی از مردان افغان که ازنگاه طب روانی یک مرض شمرده میشود در طول سال های متمادی در افغانستان به آن بی توجه بوده اند وهنوز بیشتر رسانه ها به نسبت علاقمندی و تحت تاثیر قرار گرفتن به تبلیغات تمثیلی دموکراسی طلبی به عمق فاجعه جامعه افغانستان پی نبرده اند وچنین دوست دارند که مردان افغانی را خشنونت پیشه و خشن معرفی کنند در حالی که این فاجعه را میتوان یکی از ریشه های اساسی در مشکلات روانی دانست دراین حالت مردان را کمتر تشویق میکنند تا به داکتر مراجعه کنند و این حالت را جز از عادت های روزمره انها میدانند در حالیکه چنین نیست . خشونت ، هیجان ، تنفر از خانواده و نزدیکان و یا هم اذیت کردن دوستان و عزیز ترین زندگی را در طب روانی میتوان یکی از علایم موجودیت اختللالات روانی و عصبی دانست که باید به آن توجه جدی صورت گیرد در افغانستان این امر معمول است مردم فقط به نسبت اعراض و علایم جسمی و تکالیف امراض داخله نزد دوکتور مراجعه می نمایند و دوکتوران هم در افغانستان با این مشکلات بزرگ سردچار اند که چطور مریضان را قناعت بدهند که هیچگونه مشکل جسمی ندارند . روزانه ده ها نفر نزد دوکتور مراجعه میکند و شدیدا جانشان را در خطرمرگ تعریف میکند و بصورت عاجل تقاضای ادویه را مینمایند وقتی دوکتوران بعد از بررسی و معاینات صحی از عدم موجودیت مشکلات جسمی برایشان گفت دوکتور بیچاره را به باد توهین میگیرند وبه بی دانشی متهمش میکنند که خودم بار ها در جریان معاینه مریضان با چنین مریضان و اشخاص مقابل شدم مریضان که به بسیار مشکل قبول کرده اند که تکالیف جسمی ندارند.
امروز تمام نقاط افغانستان همه گله از زندگی دارند، از گذشته های دردناک ووحشت زا خاطره تلخ داشته و از ایندۀ خود در هراس اند.
زندگی برای بسیاری افراد در افغانستان فقط یک مجبوریت است و زندگی را فقط یک فضای تیره و تاریک تعبیر میدانند که این هم ناشی از یک پرابلم عمده روانی بوده بیم آن میرود که این اشخاص به فجایع و جنایات تکاندهنده دست بزنند و یا هم خودکشی کنند . ارتکاب به چنین جرایم تأثیر بدی را بالای روان افراد سالم جامعه گذاشته و سبب آزار و اذیت جسمی و روانی افراد سالم جامعه نیز می گردد.
امراض روانی سبب شده است که شیرازۀ بسیاری از فامیل های افغان بر هم زده شود و کانون خانواده گی آنها را به دوزخی مبدل سازد، این امراض تباه کن و خطرناک چون افعی زهراگین زندگی هر فرد افغان را تهدید کرده و گاهی هم سبب بدبختی و دردسر بزرگ به جامعه شمرد میشود این مریضان باید چون مریضان امراض حاد و تهدید کننده حیات شدیدا در حالت عاجل تحت معالجه و تداوی بهتر قرار گیرند که متأسفانه مردم ما کمتر به آن توجه دارند.
هر حادثه در طبابت سبب یک مشکل روانی میشود که گاهی این مشکلات شدید و گاهی هم کم خواهد بود که اگر از پیشرفت آن جلوگیری نشود به وخامت می گراید.
پرابلم های آینده روانی از یک تهدید و یا حادثه عادی و ساده که آن تأثیر بدی آن کمتر فکر میشود شروع شده که نزد سایکولوجیست ها تروما دانسته شده که بالای عواطف یک شخص تأثیر میگذارد که بالاخره این تروما یا زخم های عاطفی منجر به زخم ناسور و غیر قابل علاج که سایکولوجیست ها به آن Traumatic Disorder می نامند منجر میشود
مثلا هر گاه شخصی اضافه از چهار هفته بدون کدام عذری دیگری بی خوابی داشته باشد آن شخص به مرض پیشرفتۀ روانی مصاب میباشد.
امراض روانی شامل امراض ذیل است:
1. اضطراب یاanxiety
2. Depression افسردگی
3. . Schizophrenia جنون جوانی
4. Maniac شیدایی
5. Psychosis (جنون)
6. Bipolar Disorder
7. ) Seizure تشنج)
8. . Neurosisاختلالات عصبی
9. . Soma to Formاختلات عصبی و روانی که توام با اختلالات فزیکی است
10.Panic Attack حملات ترس
اختلاطات آن شامل امراض ذیل است:
سکته مغزیstroke
) C.V.A مرگ حجرات مغزی
. T.I.Aحملات اسکیمی گذری یا نرسیدن اکسیجن به صورت موقتی
Epilepsy فلج
Coma اغما
فکتور های که سبب امراض روانی می گردد قرار ذیل است:
1. جنگ های دوامدار و مهاجرت ها
2. از دست دادن اعضای فامیل و نزدیکان
3. ویرانی و از دست دادن خانه و کاشانه شان
4. فقرو وضع اقتصادی وخیم و عدم دسترسی به امکانات اولیه زندگی
5. خشونت های شدید فامیلی به خصوص برای زنان
6. کلتور و عنعنات خرافاتی و خرافات پسندی ،رسم و رواج های نا پسند به خصوص برای جوانان.
7. عدم توجه و احترام به حقوق حقۀ هر یک از افراد جامعه و مراعات ننمودن آن از طرف همدیگر در جامعه افغانی
8. بیکاری و نبودن مصروفیت سالم برای افراد جامعه
9. عدم دسترسی به تفریح
10. غذای غیر مکفی و سؤ تغذی
11. محیط زیست عقب مانده
برای رفع این مشکل چی باید کرد؟
یکی از مسائلی که جای ان در جامعه افغانی و طبابت کشور ما خالی است بحث پرابلم های روانی و مشوره دهی روانی است که باید اقرار کنیم که ما در این زمینه نسبت به سائر کشور ها بی توجه هستیم . وقتی مریض از بعد جسمی دچار رنج و تکلیف میشود به این مسئله توجه جدی صورت میگیرد ولی به مشکلات روانی اش بی توجه هستیم .
برای مثال افرادی که امراض قلبی دارند و نیاز مند جراحی قلب و یا دچار امراض دیگر جسمی و یا ضرورت به عمل جراحی دیگر اعضای بدن شان میگردد دچار امراض روانی شدید میگردند که دوکتوران افغان صرف به تداوی مریضان در بخش عضوی مریضان متوجه بوده و مشکلات روانی انها را ازیاد میبرند، در صورت درمان و تداوی امراض روانی آنها شاید این مریضان دارای طول عمر بیشتر باشند.
برای جلوگیری از افزایش امراض روانی باید نکات آتی ذیل در نظر گرفته شود:
1. تأمین احتیاجات اولیه زندگی برای افراد جامعه
2. داشتن جای بود و باش معین
3. عدم مشکلات اقتصادی
4. جلوگیری از خشونت های جامعه و خانوادگی
5. ازبین بردن رسوم، عنعنات ناپسند و خرافاتی که بالای روان تأثیر سؤ دارد
6. توجه به حقوق حقۀ هریک از افراد جامعه
7. داشتن مصروفیت سالم و از بین بردن بیکاری
8. غذائی مکفی و توجه به صحت عمومی
9. دسترسی به تفریح و محیط زیست سالم
10. آزادی روحی
بالا
بازگشت