رحمت اله روان
نه باید به سیاست دوګانه پاکستان بازی خورد
تجربه نشان داده است، از تاریخ ایجاد پاکستان تما م رهبران سیاسی (ملکی ونظامی) ان کشور زمانکه در قدرت نه میباشد دوست وغم شریک افغانستان بوده وهمیشه از دوستی وبرادری با مردم افغانستان ګف می زند،ولی مجرد که پای شان به قدرت می رسد عاجل به دشمنان سرسخت افغانستان تبدیل ګردیده .واز هر طریق ممکن به مداخله در امور افغانستان دست به کار شده است،چنین تجربه جناب نواز شریف میخواهند یکبار بازهم تکرار نما یند وخود را دوست وغم شریک افغانستان جلوه میدهد.
نواز شريف، صدراعظم قبلی پاکستان در يک اقدام تازه اعتراف کرد در زمان
زمامداریش در امور داخلی افغانستان مداخله کرده و از مخالفین دولت افغانستان
حمايت کرده است
پيش از اين نيز شمارى از مقامات پاکستانى پرده از حمايت شان از مخالفین برداشته
و اعتراف کرده اند حکومتهاى قبلى پاکستان از دهشت افگنان به مقياس وسيع حمايت
کرده و سياستهاى گذشته پاکستان در قبال افغانستان را نکوهش کرده اند
به باور اګاهان امور سیاسی، تنها اعتراف مقامات پاکستانى مبنى بر حمايت و
سازماندهى طالبان از سوى آنها بسنده نيست بلکه فعالان سياسى پاکستان بايد عملا
دربرابر گروههاى تروريستى که در پاکستان لانه دارند و از سوى شبکه استخبارات آن
کشور هدايت و سازماندهى مى شوند، قرار بگيرند.
براساس اطلاعات موثق ودقیق، هنوزهم شواهدى در دست است که آی اس آی، تروریستان
را تجهيز و سازماندهى مى کند و دست از حمايت آنها بر نداشته است،در این زمینه
صحبت ها اخر امراله صالح ریس عمومی امنیت ملی جمهوری اسلامی افغانستان قابل درک
میباشد.
رئيس سابق اداره امنيت ملي افغانستان که حدود يک ماه قبل از اين مسووليت کناره
گيري کرد، در جمع شماري از مردم ولایت هاي تخار و کندز در شمال اين کشور اعلام
کرد: پاکستان طي چهار سال گذشته مبلغ 960 ميليون دالر صرف تجهيز و آموزش گروه
تروریستان ومخالفین در افغانستان کرده است.
وي اضافه کرد: مخالفین تا دندان مسلح هستند و اسلام آباد قصد دارد با حمايت از
شورشيان، افغانستان را چند پارچه کند که در اين راه نيز تا حدودي موفق شده است..
اگر تروريستان، حمايت نظاميان پاکستان را نداشته باشند و حکومت آن کشور به گونه
اى که ادعا مى کند در عمل هم علیه مخالفت اقدام کند، در زودترين فرصت انرژى و
توان نظامى گرى و حملات خونبار تروريستان تقرب به صفر مى کند و ممکن نيست که
آنها بتوانند از مرز با جرات داخل خاک افغانستان شوند و دست به خرابکارى و قتل
انسان هاى بيگناه زنند
آی اس آی پاکستان بخوبی مى داند رهبران طالبان کجا به سر مى برند و چگونه
عمليات نظامى را رهبرى مى کنند، اگر فعالان سياسى پاکستان بر نظاميانشان فشار
لازم را بياورند و آنها را متقاعد نمايند که دست از حمايت طالبان به اصطلاح
افغانى بردارند، در اينصورت آنها به هيچ صورتى نمى توانند به حيات نظامىشان
ادامه دهند و اوضاع امنيتى افغانستان را به چالش بکشند
به باور ما هر زمانى که رابطه آی اس آی با گروههاى مخالف پايان يابد، صلح و
ثبات در افغانستان مستحکم و گسترش خواهد يافت
نوازشريف، رهبر حزب مسلم ليگ نگاشته است که پاکستان بايد از مداخلات خود در
امور افغانستان خودداري کند. نواز شريف اين سخن را در حالي بيان داشته است که
جريان طالبان در زماني که وی در سال 1990 صدراعظم پاکستان بود، از سوي سازمان
استخباراتي آن کشور ايجاد شد. با اين حال نواز شريف از سياست حکومت تحت رهبري
اش در آن زمان به عنوان يک شکست ياد کرده است.
نوازشريف اين سخنان را در حالي بيان مي کند که از یک طرف حملات انفجاری طالبان
در صوبه پنچاب شدت یافته است ومردم صوبه پنچاب بخاطر جلوګیری از عملیات طالبان
دولت پاکستان را زیر فشار قرار داده است،واز جانب دیګر حزب تحت رهبري نواز شریف
به داشتن رابطه با شماري از حلقات افراطي طالبان پاکستاني متهم شده است. هم
چنين حزب مسلم ليگ از چندي به اين سو حکومت پاکستان را تحت فشار قرار داده است
تا با حلقاتي از طالبان پاکستان گفتگو و مذاکره کند. اين در حالي است که حزب بر
سر اقتدار مردم نيز درخواست نوازشريف را پذيرفته و قرار است کنفرانس ملي مبارزه
با تروريزم در همکاري مشترک دو حزب به زودي در پاکستان برگزار شود
نواز شريف در گفتگويي با تلويزيون دنيا که به روز دوشنبه و سه شنبه درهفته
کذاشته منتشر شد، هم چنین اعتراف کرده است که در جريان دوبار تصدي پست
صدراعظمی پاکستان در سال هاي 1990، آن کشور به صورت آزادانه جريان را طالبان را
کمک کرد تا ضد حکومت وقت افغانستان، دست به اقدام مسلحانه بزنند
به گفته نواز شريف «پاکستان اين تصورش را که مي تواند بر افغانستان کنترول
داشته باشد، بايد متوقف کند.» به گفته وي هيچ کس در افغانستان تسلط پاکستان را
نمي پذيرد و مقاومت ضد اين مساله در آنجا ادامه خواهد يافت.
نواز شريف اعتراف کرده است که سياست هاي گذشته کشورش در اين زمينه با شکست
مواجه شده است و اين گونه سياست ها در آينده نيز موفق نخواهد شد. به گفته او دو
کشور افغانستان و پاکستان روابط قديمي و ديرينه‌ای دارند و تنها زماني پاکستان
مي تواند اين روابط را تقويت کند که به صورت غيرجانبدارانه از حکومت منتخب مردم
افغانستان حمايت نمايد.
اظهارات نواز شريف به عنوان بالاترین مقام سياسي سابق پاکستان، در نوع خود بي
نظير است. در واقع اين اولین باري است که يک چنين اظهاراتی از سوي يک مقام
بلند مرتبه قبلي پاکستان که براي دوبار صدراعظمی آن کشور بوده است، صورت
میگیرد. اين در حالي است که پاکستان پيوسته حمايت خود را از مخالفین انکار
کرده و ادعاهاي مختلفي را که در اين زمينه از سوي حکومت افغانستان و شماري از
کشورهاي ديگر جهان صورت گرفته، رد کرده است. چندي پيش پوهنتون اقتصادي لندن، که
يک نهاد معتبر علمي و پژوهشي در بريتانياست، نيز گزارشي را منتشر کرد که در آن
حمايت پاکستان از طالبان «مثل آفتاب در آسمان» توصيف شده بود
در همين حال روز سه شنبه ګذاشته رنگين دادفر اسپنتا، مشاور امنيت ملي دولت
افغانستان در گفتگویي با آژانس فرانس پرس، از پاکستان خواست تا دست به اقدامات
جدي عليه تروريستان بزند. اسپنتا گفته است که حکومت افغانستان «شواهد قاطعي»
را به دولت پاکستان ارايه کرده است که براساس آن اثبات مي شود مقام‌هاي آن کشور
به القاعده و ديگر گروه هاي تروريستي اجازه داده‌اند تا در سرحدات افغانستان به
صورت آزادانه دست به اقدامات خرابکارانه بزنند
او گفته است که پاکستان نتوانسته است تا گروه‌هاي تروريستي را که در قلمرو آن
کشور فعاليت مي کنند، متوقف کند در عین حال کرنیل امام برخلاف ادعا نواز شریف
بازهم سخن از مداخله در امور داخلی افغانستان می زند وخود را مربی درجه یک
طالبان معرفی کرده است ، ومیګوید که بارک اوباما ریئس حمهور دولت امریکا در
نوامبر سال حاری میلادی در باره صلح با طالبان مذاکره می کند.
جنرال حمید گل در گفت وگو با شبکه الجزیره مدعی شده است که طالبان قانون اساسی خود را خواهد نوشت وهیچکس در این راستا نبایستی در امور داخلی افغانستان دخالت کند زیرا افغانی ها دوست ندارند در امور کشورشان دخالتی صورت گیرد ومیګوید که افغانستان به سوی صلح وپیشرفت در حالی حرکت میباشد،وحکومت حامد کرزی به پایان کار خود نردک شده است وامریکایی ها درحدود ۵۰۰ تن از طرفداران حامد کرزی رابه خود به اروپا وامریکا انتقال خواهند داد
حمیدګل اطمنان میدهد که افغانستان در سایه حکومت طالبان ویا هر گروهی از نیروهای مجاهد اداره خواهد شد و هیچ کشمکشی میان حاکمان جدید افغانستان بوجود نمی آید
ز مين شناسان امريکايي در نيمه برج جون سال جاري از وجود انواع ذخاير چند هزار مليارد دالري معادن در افغانستان خبر دادند. وجود ذخايري چون مس، ليتيوم، آهن، طلا و کبالت در افغانستان کشور را به بزرگترين صادرکننده معادن در جهان بدل خواهد کرد. تهدید شرکت ها برای استخراج احتمالی معادن افغانستان از سوی کرنیلان پاکستانی با استفاده از نام طالبان در حالی صورت میگیرد که دولت افغانستان چندی قبل در لندن تلاش کرد با ارایه معلومات نسبتاً کامل در مورد معادن افغانستان به سرمایه گذاران خارجی، توجه آنان را برای سرمایه گذاری و استخراج معادن جلب کند.
هر چند هنوز زمینه ها برای جلب سرمایه گذاری چه از نظر قوانین داخلی، چه از نظر امنیتی؛ فساد اداری و سایر فاکتور های تشویق کننده به اندازه کافی در افغانستان وجود ندارد، اما پاکستان با صدور این گونه بیانیه های تهدید آمیز تلاش میکنند هر حرکتی را که به نوعی باعث رونق اقتصادی در افغانستان گردد، در همان شروع خنثی سازند ودرتلاش کنترول بالای ذخایر قیمتی زیر زمنی افغانستان میباشد
در واقع تمام این اینگونه اعمال از محافل نظامی پاکستان برای کوبیدن تلاشهای اقتصادی در کشور، تامین اهداف استراتیژیک و پیروزی جنگ نرم پاکستان در افغانستان میباشد. زیرا اسلام آباد هرگز تحمل یک افغانستان با ثبات و با شرایط اقتصادی بهتر را نداشته است. متاسفانه سیاست مداران اسلام آباد از چند دهه بدینسو استراتیژی مداخله و ناآرام کردن افغانستان را دنبال کرده اند..
تبلغات دستګیری ملا محمد عمر رهبر طالبان از جانب پاکستان که در این روزها در رسانه ها به راه انداخته شده است ویاهم دستګیری یک تعداد اعضا رهبری طالبان جندی قبل، رفت امد نظامیان پاکستانی به کابل بخا طر حاضر شدن یک تعداد قومندانان طالبان به مذاکره با دولت افغانستان این پیش زمینه را در اذهان برخی به وجود آورده شاید پاکستان بالاخره می خواهد که نقش فعال تر و البته مثبتی در مبارزه با تروریسم و کمک به دولت افغانستان در این امر داشته باشد. وبسیار دانشمندان سیاسی داخلی وخارجی این اقدام پاکستان را تغیر مثبت در پالیسی شان نسبت به افغا نستان تلقی مینماید،ولی برعکس نه باید به سیاست دوګانه پاکستان بازی خورد واز تجارب قبلی باید درس عبرت ګر فته شود این اولین تغیرموقت شان نه میباشد چندین بار در ګذاشته هم بخاطر بدست اوردن امتیازات مادی ومعنوی به چنین اقدامات دست زده است ،این بار نیز هدف شان استفاده از ۱۴۰ میلون دالر صندوق وجهی جامع جهانی که برای حمایت از برنامه صلح تحت رهبری دولت جمهوری افغانستان در کنفرانس لندن به تصویب رسیده میباشد وعنقریب در ۲۰ جولای سال جاری کنفرانس دومی درشهری کابل مرکز افغانستان به ادامه کنفرانس لندن دایر میګردد .وازجانب دیګر به جامعی جهانی صداقت خویش را در مبارزه علیه تروریزم نشان میدهد ومیخواهند اعتماد انها را بیشتر بالای خویش حاصل نما ید
پاکستانی ها در حالی به انجام چنین کاری دست زدند که در چند سال گذشته، همواره حضور افراد طالبان در خاک خویش را به شدت رد می کردند، اما اکنون با دستگیری ملا برادر ،مولوی کبیر وسایر اعضا طالبان، بر عدم صداقت خود در سال های گذشته، مهر تاییدی زدند.
اگرچه دستگیری سران طالبان توسط پاکستان با حمایت امریکا و جامعه جهانی مواجه گردید، اما هنوز هم نمی توان به این کشور، مقامات ملکی آن و هم چنین سازمان استخبارات پاکستان ـ آی.اس.آی ـ اعتماد چندانی داشت؛ چراکه مقامات این کشور بارها در سالیان گذشته، وعده هایی در جهت مبارزه با تروریسم و کمک به تامین امنیت افغانستان داده بودند، وعده هایی که بیش تر جنبه تبلیغاتی داشته و در میدان عمل خبری از آن ها نبوده است.
،اسخبارات نظامی پاکستان(ای،اس،ای) همیشه در این مورد مستقیلانه عمل کرده است واز کنترول صدراعظم وریس جمهور ان کشور خارج میباشد زیرا چندی قبل کرنیل امام به شکل اشکار اعلام نمود که اګر امریکا یی ها علاقه مذاکره با رهبری طالبان دارد ما امکانات این کار نزد ما موجود است وما میتوانم رهبران طالبان را به مذاکره حاضر نمایم یعنی استخبارات نظامی پاکستان از مخالفین افغانستان به نفع خویش استفاده می نماید،دراین مورد ګف ملا سلام ضعیف بسیار بجاه است که در یک مصاحبه خود ګفته است که((پاکستان در مقابل امتیازات مادی ومعنوی دوست ودشمن نه می شناسد به نظر می رسد این بار سرنوشت سایر رهبران طالبان را مورد تجارت قراردهند ودستګیر نمایند وبه امریکایی ها در بدل امتیازات مادی ومعنوی تسلم نما یند وبه سر نوشت ملا برادر ودیګران دوچار نما یند ، معلوم شده است که پاکستان توجه خود را نسبت به رهبران طالبان به شبکه سراج الدین حقانی بیشتر جلب نموده وارزش قایل شده است ،زیرا اکثره رهبران طالبان افغانی به مداخلات مستقیم پاکستان درامور افغانستان وسؤ استفاده از نام طالبان مانند رهبران جهادی افغانستان پی برده است وبالای رهبران ملکی ونظامی پاکستان بی اعتماد شده است.
اين پاكستان است كه همواره از طالبان سوء استفاده كرده و آنان را آله فشار عليه خارجي ها قرار داده است. پاكستان از اين طريق باج مي گيرد و به وضوح مي بينيم، پولي را که پاكستان مي گيرد، برابر پولي است كه در افغانستان مصرف مي شود و اين نشان دهنده آن است كه پاكستان به دنبال سوء استفاده می باشد.
پس این اقدام پاکستان به این معنا است که پاکستان هیچ گاه در صدد تغییر سیاست های خصمانه اش در قبال افغانستان و مبارزه با تروریسم و دهشت افکنی برنخواهد آمد، چرا که این کشور در سالیان گذشته، تنها و تنها از طریق همین تامین تروریسم و تشدید ناامنی در افغانستان، موفق به کسب درآمدهای هنگفتی گردیده است.
به نظر اګاهان سیاسی مهم ترين معياري كه بايد از سوي جامعه جهانی رعایت شود، اين است كه پاكستان را وادار سازد تا از مخالفین حمايت نكند ومانع صلح در افغا نستان نه ګردد،وبه عوض این عملیات های بدون نتجه نظامی مثلی که فعلا در افغانستان جریان دارد بالای پاکستان فشار وارد سازد وپاکستان را مطابق علاقی شان در مقابل امتیازات مادی. حاضر سازد که نه تنها در مور ددستګیری انعده طالبا اقدام نماید که خلاف سیاست پاکستان استند بلکی در مورد تمام مخالفین دولت افغا نستان اقدام مشابه به خرچ دهند که فعلا در اختیار استخبارات نظامی پاکستان قرار دارد .
در دهه هایی که از عمر کشوری با نام پاکستان می گذرد، این کشور همواره بر سر جنگ با دو کشور همسایه خویش ـ هندوستان و افغانستان ـ بوده است و همواره از دوران جهاد و به خصوص در 8 سال گذشته هم بهبود روابط این دو کشور را به معنای ایجاد بحران برای خود می پنداشته است، بنابراین هرگاه که گفی هم از بهبود روابط با افغانستان و مبارزه با تروریسم زده، آن را مشروط به دشمنی افغانستان با هندوستان دانسته است. .
پاکستانی ها همیشه، دوست مخالفین افغانستان ـ تروریسم و تروریستان ـ و شریک قافله ـ کاروان مبارزه با تروریسم ـ بوده اند. از یک سو آن ها پول هایی را به نام مبارزه با تروریسم از جامعه جهانی و امریکا دریافت کرده اند و از جانب دیگر، اغلب این پول ها را در راه تامین، تمویل و تجهیز تروریستان در خاک خویش مورد استفاده قرار داده است تا به نوعی افغان ها را تحت فشار قرار دهد و از توجه به مشکلات ریشه ای که دو کشور بر سر مسئله بحران زای خط دیورند دارند، دور سازد.
پاکستان در طول هشت سال گذشته به وضاحت نشان داده است که در مبارزه علیه
تروریزم و تامین ثبات و امنیت در افغانستان، صادق نیست. فعالیت آزادانه شورای
کویته، شورای میرانشاه، شبکه حقانی و شبکه حفیظ گل بهادر در قلمرو پاکستان
نشانگر این مساله است که پاکستان نمی خواهد این گروه ها را نابود کند، زیرا اگر
این گروه ها نابود شوند در آن صورت غرب حاضر نخواهد بود تا به عناوین مختلف به
پاکستان باج دهد.
از سوی دیگر گفته می شود که هنوز اکثر استراتیژیست های نظامی و استخباراتی
پاکستان فکر می کنند که غرب دیر یا زود از افغانستان خواهد رفت و میدان برای
آنها خالی خواهد شد و آنها از طریق اشغال مجدد افغانستان به واسطه طرفداران
خویش، تجربه سال 1996 را یک بار دیگر تکرار خواهند کرد. با این حال آنها تلاش
خواهند کرد که تا زمان حضور نیروهای خارجی در افغانستان با اقدام های و دستگیری
های نمایشی، کاری کنند که حداقل در میزان کمک های دریافتی پاکستان کاهشی رونما
نشود.
دولت افغانستان چندین بار به شکل مستقیم ورسمی به جامعه جهانی ګفته است که بدون
شک پاکستان می داند که مخالفین افغانستان در کجا زندگی می کند، قومندانان ارشد
طالبان وسایر مخالفین افغانستان در کدام شهر پاکستان مخفی شده اند، ولی پاکستان
هر بار چنین ادعا افغانستان را رد نموده است، پس سوال باید در این مورد باشد که
این بار قومندانان طالبان از کجا دستګیر میګردد که طی تقریبا یک هفته این تعداد
به صد ها نفر نزدک شده است وۍ سفیر پاکستان در افغانستان ان را به بسیار سر
بلندی اعلا ن می کند
چنین بر میاید تا زمانیکه امریکا وانګلیس پاکستان را متقاعد و مجبور به دست کشیدن از حمایت گروه مخالفین و طالبان نکشد و سران اسلام آباد و سازمان استخبارات اردوی این کشور (آی اس آي) به این ایمان نیاورند که داشتن یک افغانستان با ثبات بنفع آنان و منطقه است، هیچ چیزی تغییر نخواهد کرد ونه هم سخنان نواز شریف وسایر مقامات بلند رتبه پاکستان مورد باور واعتماد مردم افغانستان میباشد و به سیاست دوګانه انها بازی نه می خورد،زیرا همین نواز شریف بود که دوبار بخاطر مداخله شان در امور افغانستان ومنحل شدن اردو افغانستان در کمپین انتخاباتی بیشتری رای مردم پاکستان از خود ساخت،این بار باز میخواهد به بهانه عدم مداخله در امور دولت افغانستان وتعهد شان در مورد مبارزه علیه تروریزم خودرا به مقام صدراعظمی پا کستان به رساند،همچنان این خصلت رهبران سیاسی پاکستان است زمانکه قدرت نه دارد دوست افغانستان است وزما نکه به قدرت رسد به دشمن سر سخت افغانستان تبدیل میګردد.
پای
رحمت اله روان
بالا
بازگشت