عبدالرووف لیوال حسین خیل

نها ل درزمين-درخت درفضا

درگيرشدن ايالات متحده ي امريكادرطي  سالهاي اخير-بالاخص بعد ازيازده سپتمبردرجنگهاي افغانستان وعراق باعث آن شد تاروزتاروزاقتصاد امريكابه بحران كشانيده شود –خصوصاتحولات اخيردرممالك عرب-امريكاراوادارساخته تااين جريانات ممالك عربي خاصتا" ليبيادشمن سابقه اش رابه نفع خود بچرخاند.

لهذامستلزم آنست تا امريكااز ضرب المثل قديمي ما(زمين رانهال نمودي-كه فضارادرخت نمايي) كار گيرد وتوقف كار سفينه هاي فضايي ديسكوري را اعلان وپروازها ي شتل هارابه استيشن فضايي بين المللي متوقف سازد-زيرا اين فعاليتهانياز به مصرف انگفت دالري دارد ودرعوض امريكاآنرابايددرزمين خرچ نمايد.

ازطرف ديگر كاربردهاي اقتصادي اوباما درمجلس سنا درمقابل طرح هاي جمهوري خواهان به شكست مواجه شد.

جهت وضاحت موضوع اندكي به بك روند(پيشينه) مطلب ميرويم.

پيشرفت شوروي وقت درمسابقات فضايي وفرستادن اولين انسان (يوري گاگارين) به مدارزمين دردهه هاي50و60عيسوي-جان-اف-كندي رييس جمهوروقت امريكا را وادارساخت تادرسال1961برنامه ي بلند پروازانه امريكارابراي فرستادن اولين انسان به ماه اعلان نمايد.

بعد از هشت سال كوشش ومصرف نمودن 11ميليارد دالروكشته شدن3 فضانورددرآزمايش اپولوي 1بلاخره طبق ادعاي ناسا سفينه ي ماه پيماي اپولو11درسال1969برسطح قمرزمين (ماه) فرود آمد ونيل آرمسترانگ اولين انساني بود كه قدم هايش روي ماه رابوسه نمود-پس از آن 16اپولوي ديگرسفركردند كه همه ي آنها به استثناي اپولوي13ماموريت هاي شانراطبق برنامه انجام دادند.

درپي اين همه رويداد ها اولين همكاري فضايي امريكا-شوروي درپروژه آزمايشي(اپولو-سايوز) آغاز شد.

دراولين پرواز مشترك - سفينه ي امريكايي اپولو 18درمدارزمين به سفينه روسي سايوز19ملحق شد.

پس ازين عمليات تاسال1981و آغاز عصر شاتل-ناساپرتاب فضانوردان به فضارامعطل قرارداد.

سپس باشروع كارعملياتي ناسا در پنج فروند شاتل-شاتل چلنجر درسال 1986فقط73ثانيه بعدازپرواز منفجروتمامي هفت سرنشين آن ازجمله يك معلم كشته شدند –مجددا" درسال2003شاتل كلمبيا هنگام بازگشت به زمين برفراز شهرتكزاس منفجروتمامي هفت كيهان نورد در آن كشته شدند.

روز چارشنبه ي گذشته بي-بي-سي خبري رانشرنمود كه قديمي ترين شاتل فضايي امريكا(ديسكوري) عمركاري فوق العاده خودراپس از27سال به پايان برد-ودرمركزفضايي كندي درايالت فلوريدابه زمين نشست قراربرانست كه ديسكوري دريك موزيم به نمايش گذاشته شود وهمچنان دوفضاپيماي ديگر ناوگان شاتل ناسا درماه آينده بازنشسته خواهد شد .

بعد ازين قرار است كه فضا نوردان امريكايي-احتمالا" تا اواسط دهه جاري-باراكت فضايي سايوزمتعلق به روسيه به مركزفضايي بين المللي انتقال داده شوند.

خلاصه ازدياد مصارف استخباراتي امريكا جهت تحريك جريانات داخل اعراب وذينفع شدن درآن-همچنان مصارف جنگي در افغانستان-عراق وچالشهاي القاعده-امريكا را مجبورساخت تابه زمين توجه خودرابيشتر معطوف بسازد-ناتورابه طرف حوزه ي مديترانه –سواحل ليبيا ومنطقه ي تورمي اعراب بكشاند-كه مستلزم مصارف زياد مي باشد.عطف توجه امريكاوناتو به سوب ليبيا-مسايل افريقاواعراب به زيان افغانستان نيزاست –زيرامسئله ي افغانستان تحت شعاع مسايل اعراب قرار گرفته وبالاي پروسه ي سرعت اخراج نيرو هاي خارجي ازافغانستان تاثير خواهد انداخت-يكبار ديگر افغانستان به باد فراموشي سپرده خواهدشد.گرچه كار ناسادرتثبيت ذخايرزيرزميني افغانستان فوق العاده براي امريكا موثر بوده است .

عبدالرووف ليوال