حی علی الفلاح !

  درد مان کجاست ودر مان در چه  ؟

 

محمد امین فروتن

 

 

پیش از این و درنخستین بخشی از این نوشته گفتیم و نوشتیم که روشنفکرروزگار ما باید در این جامعه و در این لحظه برای آزادساختن « اراده انسان » و آگاه ساختن مردم از عوامل «جهل و خرافات مدرن !!» در جامعه افغانی تلاش کند و در این راستا باید از مذهب آغاز کند ، مذهب به عنوان یک فرهنگ آزادی بخش و انسان ساز ، نه آنچه که موجود است و با سرعت تمام مؤلفه های  آزادی و عدالت  در جامعه ما رالگد مال میسازد !! وروشنفکر جامعه ما باید درست مانند یک مهندس که ماده خام و اکثر متعفنی را تبدیل به نیروی سازنده وخلاق میکند ، باید تمامی مواد خامی راکه ازعمق تاریخ جامعه ما ومتن فرهنگ آن تهیه دیده اند با فلترساختن « دلسوزانه وعالمانه »  و نقد «هدفمندانه  و متعهدانه »  به  یک انرژی سازنده وروشنگرانه و خلاق مبدل سازد .  نه میخواهم یک موعظه اخلاقی کنم بلکه با قاطعیت می گویم که تاریخ و فرهنگ و سنت در میان جامعه ما با روح مذهب و ایمان و معنویت تکوین یافته است و حتی گاهی به دست مذهب شکل گرفته و سرشار از جاذبه قوی ونیرومند مذهبی است و ازهمین جهت نیز دیدیم و میبینیم که « مافیای سرمایه داری به عقل آمده چندین ملیتی  معاصر» بخصوص آنگاهی که در آغاز ؤرودش به نام حمله بر تروریزم و القاعده دریک مجموعه ای نسبتأ وسیعی  بنام « ائتلاف  بین المللی ضد تروریزم» و بازسازئی افغانستان جنگ زده با تدوین قانون اساسی جدید برای افغانستان ظاهرأ با درج و ثبت  این ماده واضیحی که « در افغانستان هیچ قانونی نه میتواند مخالف معتقدات و احکام دین مقدس اسلام باشد » عملأ با مذهب ، فرهنگ و ارزشهای تاریخی مردم افغانستان در افتادند . تا جامعه ای بسازند بی تاریخ ، بی سنت و بی فرهنگ و بی مذهب و درنتیجه معتاد بر « قدرت و ثروت » و بی تشخیص در برابرتسلط مادی ومعنوی نظام سرمایه داریی ، با اِغراق در«تجد د و مصرف های نو»  ،  وبالاخره خود را به سرنوشتی که برای شان ساخته اند سپردن و با شور وشوق تمام ، دروازه های تاریخی فرهنگ وتمدن خویش را به روی« خصم مهربان !!» بازگذاشتن ودرعصر« بربریت تمدن» وجلادی ، و « نفاقِ دموکراسی»  و « بشردوستی »که همه این ها به قول معروف، کارگزاران مذهبِ پول شده اند . چنانچه  پس از یک جراحی مختصر شبه فرهنگی،  دیگر مذهب نه تنها عامل مقاؤمت و آگاهی و حرکت نه می باشد بلکه به مثابه ماده خواب آور و توجیه کننده فقر و ذلت تاریخی توده ها در تاریخ ملت ها و جوامع بشر عمل میکند . و مردم را بر آنچه بر آنان می گذارد ، به خیالات واهی و خرافه های جاهلانه و اعمال ورسوم بی روح و بی معنای سرگرم می سازد و احیانأ خود ، برای ایجاد تفرقه و برادر کُشی و جنگ های زرگری و فلج ساختن آزاد اندیشی و آلوده کردن هرکاری که برای روشنگری اندیشه و بیداری مردم بویژه احیای روح راستین مذهب آغاز میشود .چنانچه می بینیم نهضت کاپی ساختن وشبیه سازی فرهنگی که با عناوین کاذبانه و به دروغ چسپانده شده روشنفکری و تجدد ! برپاگردیده است بدینگونه آغاز شد که نخستین شرط شبه متمدن  شدن وپیشرفت را شوریدن علیه تاریخ و فرهنگ و همه ء اصالت ها و تمامی ارزشهای دینی و ملی خویش تلقی گردید و چنین معرفی کردند ،ازاینکه مذهب به قول « نامور ترین دانشمندان و فلاسفه جهان غرب » بزرگترین مانع در راه « مدرنیته » و پیشرفت اقتصادی تلقی میگردد ، لهذا در گام نخست باید این مانع را از سر راه  پیشرفت و ترقی بدور ساخت !! درحالیکه این نسل  نیمه روشنفکر جوان ما که تازه به مرحله روزنامه خوانی  رسید ه اند با خواندن  چند ورقی  از روزنامه ها ی صبح کشورهای صنعتی یا با ورق زدن  همان مجلات « پلی بوئی   plyboy » وغیره که برای سرگرمی خواننده خود ، گوشه ء کوچکی از رنج های بیکران جامعه غربی را گاه گاهی به تصویر می کشند  به چنین قضاوت ناقص دست یافته اند که گویا « مذهب » بزرگترین مانع درراه پیشرفت و ترقی جوامع بشری و ملل جهان به حساب می آید ؛  برخلاف حقیقت عینی در جوامع صنعتی که  اکثریت نزدیک به اتفاق بزرگترین نوابغ علمی و مخترعان  و فلاسفه ء نامورتاریخ  پایه ها وستون اصلی   تمدن غرب را ایجاد کرده اند و به قولی دانش بشری را به آسمان رسانده اند مذهبی اند ، انیشتین albert anishtain's  دانشمند صاحب نامی  می گفت « احساس مذهبی بزرگترین شاه فنر تحقیقات علمی است » همچنان ماکس پلانک (Maxplanck) افتخار فزیک جدید فریاد میزد « برسر دروازه علم نوشته شده است ، هرکه ایمان ندارد به درون پا نگذارد » جالب است که نسل شبه فرنگی جامعه ما که از انرژیی هنرپیشگان «هالی ؤود و بالی ؤود » تغذیه می شود ، هرچه دارد و هرآنچه را که از گذشته تاریخ اش به میراث برده است به دست خود نابود میکنند ، و انواع و اشکال زندگی اجتماعی و اقتصادی ،  اخلاقی و فرهنگی مافیای بازار را بر آن تحمیل میسازند!! در همین تماشا خانه ای تاریخ و همین اکنون در صحنه مقابل  آن بازیگران دیگری با ژست و گریم دیگری به بازی پرداخته اند ؛ همه چهره ها ی مقدس که خود را  با واسیلین و گریم « یک تقوی کاذب و دروغین مذهبی » آراسته  و بر ستیژ تاریخ ایستاده اند تا برای ورود به « مذهب بازار و برده گی  معاصر » تکت بگیرند و با ترویج و تعظیم شعائر مذهبی و تجلیل از شخصیت های بزرگ دینی حقیقت مذهب و اندیشه پیشوایان دینی که محبوب تاریخ بودند پنهان کنند واذهان نسل جوان را از شناخت آنها بازدارند . اینجا و در این بخشی ازتاریخ وتمدن ما،فورم ومحتوای بینیش واندیشه های هردوی آنها یعنی« شبه روشنفکران»  که به دروغ  لباس روشنفکری را برتن کرده اند ومراجع ریأ کارمذهبی و روحانی که در پروژه ء مسخ ارزشهای دینی و فضائل اخلاقی به کار « شرافتمندانه و "بی درد و سر" مفتخواری !!»  مشغول اند ، یکی است . به هرحال بازیگران این تیاتربزرگ تاریخ ، شبه روشنفکران و متجددان مقلد جامعه ما  از یکسو واز سوی دیگر  چهره های « شبه مذهبی ، رمال نویسان مصلحت پرست و ساختگی » اند که محو بزرگترین تمدن ها ، فرهنگ ها و ارزش های بزرگ زندگی ملت های جهان سوم از جمله افغانستان را یکجا به اجاره  گرفته اند . لهذا میتوان گفت که  اگر« شبه روشنفکران » جامعه و مردم ما  توانیسته اند در محو ارزشهای معنوی و دینی به ظاهر مؤفقیت های  نیز بدست آورند و شکار های بسیاری از جوانان رشید جامعه ما را صید کرده اند  ، این چنین توفیق یکسره مرهون نقش ماهرانه «شبه روحانیونِ !!» است که در امتداد تمامی تاریخ  بشر تغییر ومسخ  جوهر حقیقی دین را به مثابه یک پروژه پر در آمدی نگریسته اند و با افسون هنرمندانه خود برحاکمیت حاکمان مهر تائید گذشته اند

            خیانت به امید و معمای مرگ ارزش ها در افغانستان !

اکنون بزرگترین پرسشی که بوجود می آید این است که آخیر چگونه و به کارگیرئی کدامین شیوه ها است که کارگزاران پروژه مافیائی «چند ملیتی » که در نقش یک « دولت دموکراتیک ، ملی  !!» و حتی لزومأ  « مذهبی » به بازی پرداخته اند ،و تمامی ارزشهای تاریخی و افتخارات بزرگی که زمانی با داشتن « سواد معمول  اجتماعی » وموجودیت  واحد های قابل توجهی از جامعه بشری به مثابه مؤلفه های «هویت ملی» شناخته می شد ند اینچنین به نابودی کشانده اند ؟ وبا وضاحت می بینیم که امروز ودراوجی ازیک نشه ای کاذبی از« پول و قدرت» " برادرخونی دیروزی " برجایگاه مقتدرانه ای از " دشمن خونی امروزی  " نشسته است ، آنچه از نظر علم جامعه شناسی بسیار قابل دقت  و تأ مل است و بدون تردید یکی از تأ ثیر گذارترین مؤلفه ها بر حرکت اجتماعی جامعه افغانی بحساب می آید ، این است که برخلاف مسیر طبیعی جوامع بشری که با اقتضای قوانین تکامل اجتماعی بر  بستر شرائط  ذهنی وعینی  بویژه مناسبات  تاریخی ملتها  تکامل می یابند  ،تمامی پرامترهای فرهنگی و اقتصادی  را که لازمه رشد تدریجی یک ملت جنگ  زده و مؤلد توقعات شهروندان یک جامعه به حساب می آیند به حکم  یک اراده مصنوعی  آنهم از جنس « مافیائی ثروت و سرمایه » بر تنه ای مجروح جامعه  افغانی  پیوند زده شده اند ، لهذا با آسانی میتوان گفت که همین  مسأ له ؤرود « فرهنگ تجمل  » به جامعه ما که عوارض طبیعی یک « بازار آزاد !! » از جنس سرمایه داری مافیائی  محسوب میشوند جایگاه سنتی « تجدد » را در حالی به اشغال در آورده است که هنوز هم توقعات تک تکی از شهروندان جامعه افغانی  نسبت به نهاد دولت از «مرحله سنت» به « مدرنیته »تغیر نیافته است ، لهذا مسأ له  پیوند « مستعجل تجد د » بر  درخت تنومند « سنت » یکی از حساسترین مسا ئلی است که امروز باید برای همه ما مطرح باشد . ولی متأ سفانه که تا اکنون برای ما و عموم روشنفکران  متعهد جامعه ما مطرح نشده است ، و این یک دهه  عمرغم انگیز و اندوه ناکی نیز که از« نزول اجلال  سیستم مافیائی !!» از جنس «سرمایه داری لبرال » بردرخت تنومند تاریخ وتمدن ما سپری میشود، تناقضات فراوانی ازاین دست رابه نمایش گذشته اند. بدون شک اینها تناقضاتی اند  که دامنگیر نسل معاصر ما است . از یکسو چنان «متجدد وشبه پیشرفته !! » که بصورت کاذبانه و مزورانه  بر بستر « دموکراسی وارداتی و مافیائی !! »  خواب  های مصنوعی « قرن بیست و یکم » را تعبیر میکنیم  و از سوی دیگر  چنین «عقب مانده !!» و« سنت پرور!! » که در تقلا وتلاش  یک وقت غذأ  جان می دهیم . درحالیکه اساسات ابتدائی علم  تاریخ و جامعه شناسی حکم میکنندکه این دوحالت یعنی « تجمل وشبه پیشرفت» ازیکسوو« تبعیت ازعقب مانده گی و سنت» ازسوی دیگر هردو انحراف اند واصولأهیچ یکی ازاین دو حالت را نه میتوان شائیسته شأن یک زندگی شرافتمندانه « انسان معاصر» به حساب آورد .زیرا این دو فرامترپیشرفت  وملاک های از ترقی  ، بصورت مجرد وغیر طبیعی  در خطی افتاده ا ند و قرار دارند که با روح فطری واصلی جامعه افغانی انطباق نداشته است . اینکه چرا در تاریخ ملت ها و جوامع بشرمنجمله افغانستان عزیز  این چنین حالاتی پیش می آیند ، یافتن پاسخ به آن یکی از دشوارترین مسائلی است که دربرابرعموم روشنفکران متعهد  و  جامعه شناسان مسؤل این روز گار قرار دارد و باید روشنفکر این جامعه و این خیطه ای از میهن ما ، عرابه تکامل جامعه ما  را با نوعی از بینیش «توحیدی »نسبت به حیات تاریخی انسان  در هستی و جامعه  افغانی و یا هم هر جامعه دیگری عمیقأ مورد مطالعه قرار دهند ، تا روشنفکر این خیطه و این جامعه جنگ زده و زخم خورده نیز بدور از چشم اغیاردون صفت  و «نازپروردگان جامعه روشنفکری!!» ، که همیشه تکامل تاریخ را با ضرب زبانی های شبه علمی خویش مسخ میکنند ، با یک بینیش علمی نسبت به تکامل حقیقی وعینی حیات انسان دسترسی پیدا کند. اکنون باید دقت کرد و تأ کید داشت که سخن از نفی « مدرنیته » و پیشرفت علمی و اکامیک انسان و جامعه نیست ، که هرگز چنین نیست ، بلکه سخن از بینیش و دیدگاه فرسوده ای  است که پس از تشکیل نخستین دولت مؤقت افغانستان به صورت مافیائی ومستعجل، وارد فرهنگ تاریخی وارزشهای دینی و مذهبی سرزمین افغانستان شده وبجان هر آنچه که  اخلاق و فضیلت های این خیطه تمدنی سرزمین ما به حساب می آمدند ، چسپیده است وآنرا با آب پیشرفت مصنوعی وکاذب « ملعبه کاری» کرده اند ، چنین است که « پیشرفت و ترقی واقعی » با کاپی کردنها ی مضحک و رجز خوانی های استخاره ای و«جعل  آماروارقام رشد وپیشرفت  بر تربیون های !!» عمومی تفا ؤت فراوانی دارد . زیرا در روند" شبه پیشرفت" و تجمل گرائی ماده پرستانه  که درپوشش « تجدد » ، معنویات و فرهنگ اصیل ، ملت ها را تسخیر میکند با آرزو ها و توقعات طبیعی و فطری مردم که از نهادی بنام «دولت » سینه به سینه و نسل به نسل منتقل گردیده اند ، نه تنها کوچکترین تغییر مثبتی را ایجاد نه میکنند ، بلکه برای ارضأ و اشباع چنین غرائز مهارنا شدنی مصرف کاذب ، بر تورید و انتقال تولیدات ومحصولات «تجملی مصرفی » می افزائند . و بدین سان انسان مانند حیوان وحشی وسرشار از کشش های غریزی و تمایل فطری و ذاتی به  « قدرت طلبی » ، «شهرت طلبی » که حریصانه این حیوان باهوش و حیله گر و ابزار ساز و خونریز ی را با جنون وشتاب  شگفت انگیز و روزافزون ، برگِرد یک « فردیت شخصی » ، قومی، نژادی وزبانی می چرخاند . لهذا یک چنین موجودی که با لقوه دارای ارزشهای خدائی است به دنبال یک دورباطل « زندگی مصنوعی » و روزمره می افتد . اینجاست که در این دور باطل ، هر شهروند جامعه  به مثابه یک شهروند دارای حقوق مدنی، احساسات خاصی پیدا میکند . در اوجی از اینگونه فعل وانفعالات است که برخی از زمامداران شماره اول کشور   که درحقیقت  صاحبان وسهمداران شرکت های سهامی مافیائی نیز اند ، برای فریب افکارعمومی نوع سیستم حاکم بر جامعه را به غلط ازلحاظ ساختمان و کالبد طوری معرفی میکند که بصورت کاملأ طبیعی  حامل احساسات ، آرزوها و خواسته های عنعنوی شهروندان و تمامی احادی از جامعه نسبت به نهادی بنام « دولت ملی !!»  معرفی می گردد ، در حالیکه واقیعت چیز دیگری است واساسأ آن« نهاد مافیائی» که جغرافیای حقوقی وتاریخی« دولت ملی!!» در جامعه افغانستان را به تصرف درآورده است ازلحاظ هویت حقوقی بویژه در حوزه «مشروعیت » سیاسی و اجتماعی یک «شرکت سهامی  تجاری با شرکای محدودی!!» یا به قول دانشمندان علم اقتصاد LTD ی بیش نیست .!! زیرا علاوه بر" ارشادات و اظهارات داهیانه !!" صاحبان و گرداننده گان  دست نشانده ء  این شرکت تجاری درافغانستان که بصورت جعلی و با تجویز نسخه فریب و دروغ تبلیغاتی  جایگاه تاریخی نهادی بنام « دولت ملی » را تسخیر کرده و  تمامی مؤلفه های مشروعیت آن نهاد تاریخی و سنتی در جامعه افغانی را بصورت « ریأ کارانه و مزورانه !!»به نمائیش می گذارند . چنانچه از اظهارات « جلالتمآب "عالم پناه !!"  حامد خان کرزی » این واقیعت بکلی هویدا می گردد که گاه گاهی  با در دست گرفتن ورق پاره های یادداشت گونه  که هیچگاه از آن استفاده نه فرموده اند  ضمن شمردن پیشرفت های کاذبانه نه ساله  در افغانستان با آماری متوصل می شود که هیچگاه با واقیعت ها و مناسبات درونی جامعه افغانی مطابقت نداشته است . !! برای آنکه یک مثال و نمونه خوبی برای خواننده  گان عزیز این یادداشت گفته باشم باید یادآوری کنم ، برای اجرأ و توصل به این پروژه علمی و اکادمیک که با معادلات و فرامتر های زمینی سروکار دارد از نوع « استخاره  موهوم  خرافاتی » مد د می طلبد . چنانچه درآخرین وتازه ترین اظهارات داهیانه!!   خود که حین باز گشائی نخستین اجلاس « جرگه  مشورتی صلح » که درخیمه تاریخی لویه جرگه اضطراری واقع در  ساحه پولیتخنیک ابرازمیکرد با نشان دادن ورق پاره های که دردست گرفته بود و  معمولأ نخبه گان و زمامداران  ارشادات و سخنرانی های تاریخی خویش را  به کمک چنین یادداشتها ایراد می فرمایند درزمینه رشد سریع وضعیت اقتصادی افغانستان بدون توجه به تبعات بعدی آن چنین ارشاد فرمودند : امروز  افغانستان دارای چهار هزارو پنجصد ملیون دالر ذخیره نقدی است و بیرق افغانستان در تمامی جهان به اهتزاز درآمده است و ما که درسالهای  حکومت مؤقت دارای ذخیره یکصدو هشتاد ملیون دالر بیش نبودیم امروز افغانستان صاحب تنها چهار هزاروپنجصد میلیون دالر پول نقد  است که درد افغانستان بانک  ذخیره نموده ایم !!. مسخره ترین  ودرعین حال جالب ترین بخش اظهارات  جلالتمآب کرزی آنگاه برملا گردید که آقای کرزی  خاطره همین دوروز قبل اش را در ملاقات با وزیر مالیه اش از تربیون « جرگه مشورتی صلح » بازگو کرد وبا زرنگی خاصی گفت که همین دوروز قبل وزیر ما لیه که به نزدم آمده بود و از وی پرسیدم که خیریت خو است چرا چُرت تان خراب است ؟! وی(وزیر مالیه) برایم گفت که رئیس صاحب دریک مشکل بزرگ بند مانده ام هرچه که فکر میکنم راه حل اش را نه میتوانم پیداکنم ، اگر برای من یک راه حل برای این معضله پیداکنید. !! من از وزیرصاحب مالیه پرسان کردم ( پرسیدم ) که بگوئید چیست که اینقدر شما را وار خطا کرده است ؟ وزیر صاحب مالیه برایم گفت که پول افغانی در برابر دالر که روبه زوال است نه تنها ثابت مانده  بلکه با دالر مقابله میکند و بلند شده میرود !! ؛ باید کاری کرد که از بلند رفتن واحد پولی افغانی جلوگیری شود ، بخاطریکه کشورهای همسایه ما نه میتوانند ، محصولات زراعتی و میوه جات ما را با این قیمت افغانی خریداری کنند !!  تاریخ کشورما گویای این حقیقت است که هرچند گاه یکبار روشهای تازه و سریعتری برای حل معضلات اقتصادی و اجتماعی مردم افغانستان از سوی زمامداران تازه به قدرت رسیده و حریص و جاه طلب با مراجعه به « استخاره های شرک آلود » کشف شده است ؛ مگر تفاؤت این استخاره  با انواع دیگری از  دروغ های شاخدارزمامداران قدیم وسنتی  جامعه ما  دراین است که " عالم پناه" والاحضرت حامد خان کرزی بدون هیچ کاری ، زحمت و رنجی با منطق ظاهرأ  قوی !! مگر غیر تجربی  و  " مستدل ذهنی !!"  به این نتیجه رسیده است که میتوان معادلات مربوط به علم اقتصاد را نیز به کمک « میتود استخاره ای !» حل کرد ؛ درحالیکه حاکمان و زمامداران گذشته در جامعه و تمدن ما اقلأ آنچه را که به عنوان یک روش تحقیقاتی در زمینه تجزیه وتحلیل پدیده های علمی و فنی بکار می گرفتند ، بیشتربرمؤ اخذ «علم تاریخی »که از فلاسفه و دانشمندان نامدار تا ریخ بشر نقل قول شده  و تا با ما رسیده اند تمسک می نمودند ؛ اما تفاؤت در این است ، آنچه که بنام  معادلات علمی و فلسفی از قول فلان دانشمند و فلان فلیسوف نقل قول شده و در فرهنگ جامعه ما به عنوان مؤلفه های علمی و فلسفی مقام والای را گرفته است !! ومورد استفاده حاکمان و زمامداران قدیم نیز واقع می شدند ،  به حکم تحقیقات و پژوهش های بزرگترین مراکز علمی و اکادمیک معاصر درمغائرت با روح و جوهراصلی علوم و فلسفه قرارداشته است ، و زدودن   اینگونه سفسطه گوئیها ی به ظاهر علمی و فلسفی از « ساحت مقدس علم و فلسفه » وظیفه  ورسالت تمامی روشنفکران اصیل و متعهد جوامع بشری که جانشینان و وارثان راستین تمامی پیامبران و مصلحان عالم  منجمله جامعه و این خیطه ای از تمدن ما  اند ،  اعلام شده است . نباید فراموش کرد که رگه های  میتود استخاره ای که جلالتمآب حامد کرزی از آن در جهت مشروع جلوه دادن حاکمیت مافیائی خویش استفاده می کنند ، ریشه در همان میتود و بینیش ومنطقی دارد که درگذشته نیزتمامی زمامداران و حاکمان در سرزمین ما  بر آن تمسک داشته است و مشروعیت حقوقی و سیاسی خویش را مرهون این « منطق معیوب» میدانستند . ودر امتداد یک عمر طویلی برحاکمیت سیاسی خویش ادامه دادند ؛

    دریافت پاسخ چه باید کرد ؟ درمخروط جامعه شناسی فرهنگی وتاریخی !!   

قبل  از این بصورت مختصر و مؤجز  نواقص عمده ای را اشاره کردیم که نسل کنونی ما بویژه روشنفکران اصیل و متعهد این سرزمین به آن دُچار شده اند ، همچنان بر عملکردها و شیوه های کار « شبه اکادمیک » روشنفکرانی نیز انگشت گذاشتیم که تا هوائی جامعه « بهاری » شد از خواب زمستانی عافیت گویان برخاستند و جبهه دموکراتیک  !!« نقد برای نقد » درست کردند ، بی هیچ طرح و بی هیچ اجندای برای اجرای اصلاحات ساختاری در جامعه افغانی  میخ  خیمه فرسوده انتقادات بیهوده خویش را در وادی یک تصؤر دگماتیک ومتحجرانه  بسوی کسانی  پرتاب کردند که گمان میکردند اینها برپاکننده گان نظام « قبیلوی ، نژادی و......» هستند . کسانی که با زمان آشنا یند و از سرگذشت اندیشه ها و فرهنگ ها و بویژه  از ایفای نقش  ادیان بزرگ در تمدن کنونی  و مسیر حرکت روحی وفکری انسان معاصر آگاهی دارند به این نتیجه رسیده اند که دیگر برای رفع مشکلات اجتماعی و بحران های تاریخی در جوامع بشر ، دعوت و مراجعه به  بزرگترین شخصیت ها ، رجال و چهره های  نخبه و کاریزماتیک  در تاریخ بشر نیز نه میتوانند بصورت کامل التیام بخش باشند ، زیرا می بینند و میدانند که نظام بهره کشی و « اقتصاد پرستی جدید » و پیچیده  که مشوق بالنده گی «روح پست مادی !!» و غریزه « اصالت مصرف » شده است چگونه و با استفاده از کدامین ابزارپیچیده ایدیولوژیک و مجهزبه نیروی علم وفلسفه ، تخنیک وهنر، ادبیات و جامعه شناسی می کوشد تا همه کشورهای جهان سوم و" فقیرساخته شده "به شمول افغانستان عزیزرا به بازار کالای خویش مبدل سازد وبرای توفیق در این راه ، باید همه شهروندان به شکل « حیوانات مصرف کننده » در آیند و همه جوامع بشری ، اصالت ها ی معنوی و تاریخی و مذهبی خویش را که بدون شک هویت و شخصیت استقلال شانرا میسازد ، نابود کنند  . هدف از بیان و ذکر این مقدمه نه این است که ما درزمان کنونی از نقش نخبه گان و شخصیت های کاریزماتیک  در قلمرو تاریخ گذشته جوامع بشر که لزومأ هویت نسل کنونی ما جانشین ووارث بلانزاع  نسلی محسوب میشود که به همت اراده استقلال طلبانه چنین شخصیت ها ی نخبه و آزادی خواه دیروزی پله های  ترقی و پیشرفت را پیموده اند و در قطار ملت های مستقل قرار گرفته اند  کاملأ نادیده  بگیریم  بلکه به یقین کامل میتوان گفت ، آنگاه که زندگی مانند امروز پیچیده نبود وشخصیت های نخبه و مجهزبه « تقوای همه جانبه » انفرادی  میتوانیستند زمام امور جوامع بشر را به تنهائی و نظارت دلسوزانه بر عهده گیرند و با این گونه رهبریی دلسوزانه و کاریزماتیک  اساس تمدن و فرهنگ غنی  امروزی ما را تشکیل دادند هر آئینه  شیوه مثبت مدیریت جامعه در آن برهه ای از حیات بشر  تلقی میگردید ، که همین شیوه رهبری که با درنظرداشت تکامل هستی و انسان درتاریخ وبه تناسب چگونگی ومیزان سیطره انسان برکائینات به مثابه«خلیفه خداوند درهستی»   توسط  رجال و شخصیت های نخبه در تاریخ انعکاس می یافت ، مناسب ترین و عالمانه ترین نوعی از« مدیریت جوامع بشر » دانسته میشد . اما آنگاه که انسان با تصاعد هندسی بر هستی و کائینات غلبه حاصیل میکند و در هر لحظه ای و هر ثانیه ای اززمان هزاران پدیده نو و تازه ای درپیرامون زندگی انسان  ظهور میکنند و به سرعت بی نظیری به مشاهده می رسند ، انسان معاصر را ناگزیر ساخته است تا  بخاطر پاسخ یافتن به هزاران پرسشی که انسان معاصر دُچار آن شده است پاسخ عالمانه و منطقی را دریابد به نوعی از مدیریت انسان در زمان کنونی می اندیشد  وبا توجه با سرعت لایتنهی پیشرفت و تکامل  حیات بشر  لاجرم به این نتیجه علمی میرسد که در زمان کنونی بویژه  آنگاه که انسان برای حل و فصل معضلات بی شمار و پیچیده جوامع بشر راه حل های را جستجو میکنند ، باید بجای طلب استمداد از شخصیت ها ، رجال و نخبه گان جامعه از نهادینه سازی وزیرساخت « شاخص ها ی عینی اجتماعی » که با نوع حرکت تکاملی انسان در طبیعت و هستی  انطباق داشته باشد ، سود ببرند . بدین معنا که برای رفع و حل بحرانهای اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی  طرح  معادله که چه کسی یا کسانی باید حل کنند ؟ زبان زد ما وحتی دامنگیرقشرآگاه وروشنفکرجامعه ما نیز که خود را وارث تمامی نخبه گان و بزرگان جامعه و ملت می شمارند شده است زیرا بجای اینکه روشنفکر و چیز فهم جامعه ما  بحران و فاجعه ای را که دامن تاریخ مردم ما را گرفته است درست تشخیص کنند و پس از یک معائنه اکادمیک و علمی به این پاسخ برسد که چگونه و با کدامین« شیوه  علمی مدیریت » و درانطباق با رشد طبیعی انسان معاصر در هستی  ، به حل بحران نا ئل باید  آمد ؟ دُچار یک توهم « شبه منطقی» می گردد که پایه ها و ستون اصلی چنین توهم بر نوعی ازیک  مغالطه ء کاذب و افراط گرایانه استواراست . مطالعه جریانات و حوادث تاریخی کشور و جامعه ما حکم می کند که تمسک به روش وگفتمان« رجالی و کاریزماتیک» جستجو یعنی حل پرابلم های اجتماعی و سیاسی  توسط « رجال و نخبه گان » قوم و جامعه سبب شده است که اقلأ در سه دهه آخیر بزرگترین مصیبت ها و دشواری ها را برشانه مجروح و زخمی  مردم  فقیر و جامعه مظلوم ما تحمیل گردد ، زیرا سازمان دهنده گان ومروجان تیوریی گفتمان « نخبه گرأ» در جامعه ما تدریجأ قدرت بیشتری یافته است و آرام ، آرام به عنوان یک « طبقه مفتخوار » و تنبل در جامعه ما سر بلند نموده  و برای بقأ و مشروعیت خویش به دروغ ، ریأ و تیوریزه ساختن جنایت و ظلم بر مردم بیچاره رو آورده اند ، اما اکنون که مردم سلحشورما را یک  فاجعه بزرگ ،  سهمگین و اندوهناکی احاطه کرده است  و هرواحد انسانی  این قوم بزرگ را در لاک خودش چنان فرو برده که از مسأ له سرنوشت کُل جامعه غافل مانده و به نوعی از« خود آگاهی صوفیانه  کاذب »  رسیده اند و درعین حال برای رشد و حرکت  عمومی جامعه تمسک به گذشته مالامال از ایمان و معنویت گزیده است چه باید بکنند به چه شکل و چگونه ؟ پاسخ به این سوال بسیار روشن است ، نخست باید دانیست که بزرگترین معلم و رهنما ی یک جامعه برای بدست آوردن استقلال و شخصیت ملی خودشان ، دشمنی است که  استقلال ،  شخصیت ملی و هویت تاریخی را از او گرفته است ، بنابراین آگاهی و بصیرت خردمندانه ما به اینکه چگونه آن دشمن یعنی همین « مافیائی سرمایه داری ! » ما را از بهترین و باارزش ترین منابع فرهنگی و معنوی مان محروم ساخته و با گذشته بالنده خویش بیگانه شده ایم ! راه های را که مافیای حاکم پیموده و با متود های که عمل کرده و با شعبد ه بازی های که تا به این حد به مؤفقیت رسیده ، تا جائیکه می بینیم آن افغانستان بزرگ و سرشارازمعنویت ، اندیشه و فرهنگ را که زمانی « قلب » آسیا و گهواره تمدن  خجسته  وبالنده مشرق زمین به شمار میرفت امروز در جهان به کشورفقیر ، عقب گرأ و « گدائی گر » شناخته میشود ؛ سوال اینجاست که دنیای سرمایه داریی لبرال معاصر ، خود خواه و جاه طلب چگونه و از کجا این توفیق را بدست آورده است ؟ باید مطالعه کرد و دید که از چه راه ها و منفذ های نفوذ ، داخل وجود مان شده و از همان جا باید آغاز کرد ! یکی از درد های تاریخی ما این است ؛ جوامعی که مانند ما درد دیده اند ، نیازمند و دارای محیط ، تاریخ ودر وضعیت موجود آن زمان نیز فرهنگ مشابهی با ما بودند  ، راه حل های که برای خود شان می دادند آن راه حل ها برای نجات ما نیز اثر بخش و مثمر بود ، به اثر توطئه های  گوناگون اسلاف و نیا کان زمامداران حاکم بر سرنوشت جامعه ما نه شناختیم و از تجربیات آنها استفاده نه نمودیم  البته برای ما چهره های را  به دروغ با القاب دهن پرکن و کاذبانه ای چون « دانشمند ، فیلیسوف ، قطب زمان ، علامه دهر»  و هزاران لقب مافیائی  دیگری تزئین کردند و مکاتب و راه وروش شان اگر به ظاهر درست هم معلوم می شد ، هیچگاه التیام بخش درد های مردم ما نبودند . لهذا اکنون به عنوان نویسنده ای حقیراین  نسل به همه کسانی و چهره ها و شخصیت های  رو میکنم که  درد شان شبیه به درد ما است ، تاریخ و سرگذشت شان مانند تاریخ و سرنوشت جامعه ما است ،  صمیمانه از آنها می طلبم که با توجه به این جملات عبرت انگیز  عمر مولود یک از متفکرین نامدار افریقأ که میگفت « برای نوکر ساختن ، و برای حصول اطمینان به وفاداری یک نوکر،  باید زیر دست را فاقد شخصیت ساخت . زیرا وقتی که نوکر صاحب شخصیت باشد نه میتوان زیردست خوبی باشد ، برای اینکه قومی خوب مطیع باشد باید « جوهراحساس ملی  » از اوگرفته شود و یا حد اقل این احساس در او تضعیف شود که به قول عمرمولود شخص با شخصیت و با هویت ووقاراش زیر دست بدی است که برخلاف  آدم بی شخصیت ، زیر دست خوب و آدم  آرام ، مطیع ووفادار است »  همانگونه که در قرون ؤسطی مسیحیتی که  هزار سال موجب رکود عمومی جامعه بشری بوده  ، برخلاف آنچه که به ما گفته اند در رنسانس اروپائی آن روزگار دورساختن مذهب از شئون جامعه مطرح نبوده است بلکه با فرایند تبدیل مذهب کاتولیک به پروتستانت ، یعنی تبدیل یک روح مذهبی انحطاطی به روح مذهبی اجتماعی است که تمدن بزرگ امروزی را بروی هزارسال رکود اجتماعی و تکامل بشری بنا نهاده است   ،لهذا  میتوان گفت که رنسانس کنار گذاشتن مسیحیت نبود بلکه احساس مسیحی ، فرهنگ دینی مسیحی از حالت رکود و تخدیر به حالت انتقادی ، سازنده ، روشنگرانه ومتحرک یعنی پروتستانیزم بود ، خوشبختانه دین مقدس اسلام که از همان نخستین سالهای ظهور دین اسلام و در کشاکش تاریخ درد ناک جامعه ما  دین انبوهی از توده های فقیر کشور ما محسوب میشود ، با شدت  اینگونه  پُتانسیل سازنده و متحرک  اجتماعی رادر بطن خود  تقویت می بخشد  و با جوهر« عقلانیت اجتماعی » یا همان عملیه دائیم فعال و متحرکی  که در متون اندیشه های دینی آنرا « اجتهاد » می نامند  آنرا به تمامی عصر ها و همه  زمانه ها وصل میکنند اما در عین حال نباید از این واقیعت تلخ نیز انکار کرد که  مواضع اکثر دانشمندان و فقهای نامدار جهان اسلام در برابر همین اصل یعنی « اجتهاد » پویا و متحرکی  که انسان  نیازمند  معاصر را در هستی خدا وند مأموریت می بخشند حکایت از یک نگاه نا متعادل و معیوب فکری دارد که علمای نامور جهان اسلام در تحلیل ها و تفسیر های خویش از آن متأ ثر گردیده اند . زیرا آنچه که سرنوشت جوهر نایاب « اجتهاد در دین » بر مبنای « عقلانیت جمعی  واکسینه شده  » به آن بستگی دارد با ضرب زبانی های موهومِ باز هم ازجنس « استخاره » ای معلوم الحال  در تاریخ جامعه و تمدن معاصر ما عملأ حذف گردیده است . شاید یک انتظار کاملأ بی معنی بوده باشد که عده ای از برجسته ترین  علمای جهان  و دانشمندان نامور جوامع اسلامی و تاریخ کشورما که بروی یک رسالت مافیائی و مأموریت مهم درزندگی خویش اصل زرین و جوهر اصلی ایمان یعنی « اجتهاد در دین » را از اجندای تیوریک و دینامیک  دین مبین اسلام حذف ساخته اند به « اجتهاد پویا » در دین مقدس اسلام باور و اعتقاد پیداکنند ، زیرا قبل از اینکه علمای حوزوی و دانشگاهی ما سرشت ، سرنوشت و هویت حقیقی و شخصیت و خواسته های اصلی انسان را شناسائی کنند و آنها را درک و تشخیص نمایند ، به مقتضای دلائل خاصی که  از « معده وشکم » شان  تراوش میکنند احکام دگمی صادرمیفرمایند که  داستان « خلقت انسان » از همان قدیم وازل دارای این کجی و مریضی بوده است !! و انسان ها در آفرینیش با تقسیم بندی طبقاتی بدنیا آمده اند و برای اثبات این فرضیه مجعول و مجهول خویش از احکام قرآ ن پاک و برخی از فلاسفه  نامور  یونان قدیم  نیز کمک می طلبند .  لهذا با آسانی میتوان عیب اصلی این معادله را دریافت که از دیدگاه اکثریتی از « ا ُلمای !!» مسلمان نما  البته نه « علمای » جهان اسلام ،  که تخصص اسلام شناسی را از بزرگترین مراکز روان درمانی جهان سرمایه داری  بدست آورده اند و اکنون با القاب بزرگی چون « علامه ، فیلیسوف ، پروفیسور، دکتور،وصدها لقب دیگر مصنوعی و مستعجل»  در بخش توجیه ساختن و مذهبی جلوه دادن پروژه « کیسه برُی » مدرن مشغول کارشریفانه خویش  اند !! البته باید گفت که در اسلام شناسی توحیدی انسان و واحد های  انسانی جامعه آگاهی و دانش اعتقادی مساوی و استوار بر « رأی » و « تصمیم و " نظر " آزاد و  مستقلی اند که میتوانند در قلمرو  جغرافیه و تاریخ گونا گون خویش  به  انتخاب و چگونگی نوع زندگی کردن بصورت آزاد اما «متعهدانه »  تصمیم اتخاذ کنند ، و بدون شک که اینگونه زندگی آزاد مستلزم اعتقاد وباور عمیق بر این واقیعت است که « انسان خلیفه وجانشین خدا » در زمین است که هر انسان را مسؤل دربرابر اعمال اش قرار داده است و هر عاملی که انسان را از مسیر حرکت توحیدی ، مسؤلانه و آزادی بخش عقب راند ، دعوت به انحطاط است و خلاصه اینکه تکامل تاریخ  بشر  بسوی« بیدارشدن خداوند (ج) درکالبد انسان است » وبه زبان قرآن « خداگونه شدن انسان در هستی » چنین است که باید به جایی مراجعه به نخبه گان و شخصیت ها با  مراجعه به « شاخص ها » ی دینامیک و عقلانی و نهادینه ساختن اصل « اجتهاد جمعی » به مثابه یک مکانیزم  علمی و تاریخی  در تفکر و اندیشه های معاصر دینی و باوربر نگهداشت حرمت و تکریم « انسان » و اصل « قسط و عدالت اجتماعی » جامعه نو و تمدن جدیدی را بنیاد گذاشت .

                                                            یا هو

 

                             یکشنبه ۱۶ جوزای ۱۳۸۹

                             مطابق ۶ جون ۲۰۱۰ میلادی

 

 

------------------------------------------------------------------------------------------

 

بخش اول

 

 

 

 

---

بالا
 
بازگشت