بحران اعتماد در لبنان
غلام محمد زارع
لبنان کشوریکه در ازمنه قدیم توسط اعراب قدرت مند ، امپراطوری عثمانی و بالاخره قبل از سال 1943 که به آزادی کامل رسید یکی از مستعمرات کشور فرانسه به شمار میرفت . بعد از جنگ جهانی دوم لبنان آزاد نقش بارزی در تدوین منشور سازمان ملل متحد بازی کرده و با رشد چشمگیر اقتصادی این کشور به مرکز تجارت شرق میانه تبدیل گردید . رشد سرسام آور اقتصادی لبنان بر علاوه موقعیت جغرافیایی ، داشتن سرحد بحری ، مرهون توجه و سرمایگذاری ایالات متحده امریکا و کشور های غربی و ممالک غنی عربی بوده است .
لبنان بعد از یک دهه رشد و شگوفایی اقتصادی ، بلند رفتن سطح زنده گی مردم ، رشد آزادی های مروج در غرب و حکومت های سیکولار ، در گودال کشمکش های مذهبی گیر ماند . جنگ داخلی میان مسلمانان و عیسوی ها در سال 1958 قسمت های بزرگ لبنان و بخصوص شهر بیروت را که بنام عروس شهر ها شهرت یافته بود تخریب و اختلافات میان اقلیت های عیسوی مذهب و مسلمانان را بر ملا ساخت . هر چند جنگ داخلی میان مسلمانان و عیسویان با مداخله امریکا ، فروکش کرد مگرلبنان نتوانست آرامش و رشد اقتصادی دهه شصت را دوباره احیا نماید . مهاجرت هزارها فلسطینی در نتیجه جنگ های شش روزه اعراب و اسراییل ، انتقال و استقرار مرکز قومانده سازمان آزادیبخش فلسطین به رهبری یاسرعرفات بعداز سپتمبر سیاه از اردن به بیروت و ایجاد تاسیسات و مراکز نظامی فلسطینی در جنوب لبنان و حملات گورلیایی فلسطینی ها بر ضد اهدافی در داخل اسراییل باعث گردید که قوت های مسلح اسراییل به جنوب لبنان حمله کرده ، صدها فلسطینی را به قتل رسانده و هزار ها تن دیگر را مجبور ساختند که بار دیگر خانه و کاشانه خود را گذاشته به نقاط دیگر مهاجرت نمایند . فشار های نظامی اسراییل بر جنوب لبنان و جنبش آزادیبخش فلسطین باعث گردید که در سال 1982 این سازمان تمام موسسات رهبری و نظامی خود را از لبنان خارج و به تونس انتقال دهد . خروج نیرو های مسلح سازمان آزادیبخش فلسطین از جنوب لبنان که اکثریت باشنده های آنرا لبنانی های شیعه مذهب تشکیل میداد و از لحاظ اقتصادی وضع نابسامان داشتند و موجودیت فلسطینی ها و حملات اسراییل ، زمینه های خوبی را برای تشکل شان در یک سازمان سیاسی که بتواند از حقوق ومنافع شان دفاع نماید ، بوجود آورده بود . .
شیعه ها ی لبنان که اکثرا در جنوب لبنان زنده گی کرده و همانطوریکه قبلا ذکر گردید از لحاظ اقتصادی ضعیف بوده و تصور میکردند که در سیستم سیاسی کشور سهم قابل توجه برای شان قایل نگردیده اند ،جنبش عمل را تشکیل دادند . رهبری سازمان عمل طرفدار دیالوگ با عیسوی ها و ثایر گروپ های مذهبی در گیر در قضیه لبنان بود ، مگر با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در سال 1979 سازمان حزب الله لبنان به تحریک ، تمویل و پشتیبانی ایران بوجود آمده و قشر های بزرگ از شیعه های لبنان رادر صفوف خود تنظیم و سازماندهی نمود . حزب الله لبنان به پول و سلاح اخوند های ایرانی با حملات تروریستی ، بم گذاری ها و گروگان گیری ها ، بیک سازمان دهشت افگن تبدیل گردیده و به دولتی در میان دولت عرض وجود کرد .
شعله ور شدن دوباره ای جنگ داخلی سال های 1975 – 1990 در لبنان ، میان مسلمانان و عیسوی ها بار دیگر یک بخش از دست آورد های اقتصادی لبنان را به باد فنا داده و زنده گی هزاران انسان بی گناه را گرفت . دور دوم خانه جنگی در لبنان که مردم عادی از آن خسته و دلگیر شده بودند رفته ، رفته ماهیت خود را از دست داد . در این جنگ فرقه های مختلف عیسوی یکی مقابل دیگر ، مسلمانان شیعه و سنی بر ضد یک دیگر جنگیده و بیروت دوباره به ویرانه تبدیل شده و هزار ها زن وطفل و پیر وجوان در شعله های جنگ قدرت طلبی گروپ های مذهبی سوختند .
با اغاز جنگ های داخلی و بحران سیاسی در لبنان ،اسراییل بار ها به بهانه های مختلف بر جنوب لبنان حمله برده و بخش های انرا اشغال نموده است . در نتیجه این حملات وحشیانه و ضد قوانین بین المللی ویرانی های زیاد را بر لبنان تحمیل کرده و هزاران انسان بی گناه اعم از زن وطفل ، خورد وبزرگ قربانی گردیده اند .
بعد از هر جنگ داخلی ، حملات هوایی و اشغال بخش های لبنان توسط اسراییل که با ویرانی های زیاد همراه بوده است ، کشور های غنی عرب وامریکا و متحدین اش ملیارد ها دالر را جهت باز سازی مجدد لبنان کمک کرده اند. به گذارش مجله شتیرن المان به تاریخ 25 .01 .2007 نماینده گان بیشتر از 40 کشور دنیا طی کنفرانسی در پاریس بیشتر از 7.6 ملیارد دالر را به حکومت طرفدار غرب در لبنان جهت تامین پولی پروگرام اصلاحی اش وعده دادند . به همین ترتیب ایالات متحده امریکا ، فرانسه و عربستان سعودی ، میلیون ها دالر دیگر را غرض تقویه قوت های مسلح لبنان کمک کردند تا قوت های مذکور بتوانند جای افراد مسلح حزب الله را در جنوب لبنان بگیرند .
شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه های گوناگون ، فرستادن قوای صلح ملل متحد غرض دیده بانی از سرحدات لبنان و اسراییل و بوجود آوردن خطوط حایل میان طرف های در گیرو تشویق طرف های متخاصم در جنگ داخلی مبنی بر مدارا و کمک به بیجاه شده های جنگ و جستجوی راه های حل سیاسی قضیه لبنان با استفاده از نفوذ کشور های عربی ، اروپایی ( بخصوص فرانسه ) وامریکا در مقطع های مختلف زمانی حکومات وحدت ملی را در لبنان پشتیبانی سیاسی و اقتصادی نموده است .
سوریه همسایه نزدیک ، همزبان و هم نژاد لبنان با بروز جنگ داخلی میان مسلمانان و عیسوی ها غرض کمک با عیسوی ها البته با مشوره و موافقت کشور های پر نفوذ عربی و حتی موافقت قسمی ایالات متحده امریکا ، سربازان خود را در سال 1976 داخل لبنان نموده و بخش های عمده این کشور به شمول بیروت را به منظور جلوگیری از خانه جنگی و کشتار بیشتر اشغال کرد . شاخه نظامی سازمان آزادیبخش فلسطین " الصاعقه " در لباس سربازان سوریه داخل لبنان شده و در زمان کوتاه مناطق عیسوی نشین لبنان را تحت کنترول گرفته و با مواد و نیازمندی های اولیه زنده گی تامین کردند .مجله شپیگل در شماره 18 / 1976 خود نوشت " اسد ریس جمهورمیانه رو (معتدل) سوریه با ارایه پروگرام اصلاحی برای لبنان زمینه نفوذ بیشتر خود را در این کشور تامین کرد . مطابق پروگرام مذکور ریس جمهور عیسوی مذهب بوده و صبغه ای تشریفاتی میداشته باشد و مسلمانان که تا انوقت در پارلمان کمتر نماینده داشتند برابر با تعداد نماینده گان عیسوی ها ، نماینده می داشته باشند. " که این خود عیسوی ها را که مانند گذشته ریس جمهور از جمع شان انتخاب می شد و هم چنان مسلمانان را که با حفظ کثرت نفوس شان تعداد کمتر نماینده در پارلمان داشتند ، راضی و خشنود ساخته و با امضای موافقتنامه تایف عربستان سعودی میان جوانب درگیرکه باعث تقسیم پُست های دولتی میان عیسوی ها ومسلمانان سنی و شیعه گردید ، جنگ داخلی بار دیگر فروکش کرد .
رفیق حریری ملیاردر مشهور سنی مذهب لبنان که در مذاکرات و امضای موافقت نامه در تایف میان جوانب در گیر سهم به سزا داشت در سال 1992 به حیث صدراعظم لبنان انتخاب گردیده و با وقفه ها حکومت لبنان را که با پرابلم های داخلی و دست درازی ها و مداخله های سوریه در امور داخلی آن و مشکلات اقتصادی و ویرانی های جنگ داخلی مواجه بود ، رهبری کرد . .
قوت های مسلح سوریه که زمانی پیام آور صلح و اشتی بین طرف های جنگ بودند ، دیگر به وسیله فشار بالای حکومت که مستقیما از حمایت عربستان سعودی و غرب بر خوردار بود ، گردیده و وسایل نا خشنودی حریری و طرفدارنش را با دست کاری مجدد در قانون اساسی لبنان و تمدید مدت کار ریس جمهور فراهم ساخته و باعث گردید ، که حریری از پُست اش در رهبری حکومت استعفا داده و بحران سیاسی در لبنان بوجود آید . استعفا حریری ، فشار های کشور های ثروتمند عربی و کشور های غربی و امریکا سبب شد که سوریه سربازان خود رادر مناطق سرحد میان لبنان و سوریه جابجا سازد و بگذارد لبنانی ها خود کشور خود را مطابق میل خود رهبری نمایند . به قول منابع خبری ، رفیق حریری با استفاده از دارایی های شخصی خود و جلب سرمایه های خارجی در اعمار مجدد لبنان و بخصوص بخش های زیاد از شهر بیروت ، انکشاف اقتصادی و احیایی مجدد تجارت بین المللی سهم برازنده داشت . ولی مخالفین اش اورا به اختلاس های بزرگ فساد و اختلاط سرمایه های دولتی با دارایی های شخصی اش در وجود کمپنی های بزرگ ایجاد شده توسط او و نزدیکانش متهم کرده اند . رفیق حریری با اعتراض برموجودیت سوریه در لبنان ، دشمنانی در بین طرفداران سوریه و حزب الله لبنان کمایی کرد که با چیدن دسیسه ماهرانه بمگذاری برسر راه او درفبروری سال 2005 اسباب مرگ او و چندین تن دیگر از همراهانش را فراهم اوردند . حدس وگمانهای دست داشتن اشخاص وسازمان ها در ترور حریری بر سر زبان ها بود . بخصوص این شک وتردید ها در مورد سوریه روز به روزقوت می گرفت . سعد حریری با اشاره به دمشق به این اتهامات جان تازه بخشیده واز سازمان ملل متحد تقاضا کرد تا کمیسون بی طرفی را غرض ردیابی قاتلان پدرش توظیف بدارد . شورای امنیت سازمان ملل متحد ، تحت فشار امریکا ، کمیسونی را به منظور تحقیق قتل رفیق حریری توظیف کرد ، که بعد از تحقیقات ابتدایی اسنادی را که نشاندهنده تشریک مساعی سازمان های جاسوسی سوریه و لبنان در این قتل بود ، ارایه نمود . ولی بعد از تحقیقات عمیقتر در زمینه کمیسون به اسنادی دست یافت که دخیل بودن افراد بلند پایه ای حزب الله لبنان را در قضیه قتل رفیق حریری بر ملا ساخته و کشانیدن پای سازمان های جاسوسی سوریه ولبنان را در موضوع ، نوع صحنه سازی دست اندر کاران قدرت درلبنان دانست . شورای امنیت سازمان ملل متحد تریبونال قتل رفیق حریری را در محکمه بین المللی دن هاگ هالند طی فیصله نامه توظیف و به کارگماشت که موجب اعتراض و عکس العمل شدید حزب الله لبنان گردید . .
حزب الله لبنان با چیدن توطیه قتل رفیق حریری سنی و طرفدار غرب که زیادتر علاقه به ادامه وتحکیم یک دولت سیکولار ، آزادی های مدنی و اجتماعی و رشد مناسبات اجتماعی غرب در لبنان بود ، به اشتباه رفته نه تنها به سرکوب و جلوگیری از این آزادی ها ودموکراسی دست نیافت ، بلکه سربازان سوریه که تا آن وقت در سرحد میان سوریه ولبنان جابجا شده بودند نیز مجبور گردیدند تحت فشار امریکا و متحدین اش به صورت کامل از لبنان خارج گردیده و به این ترتیب حزب الله حمایت بالفعل سوریه را نیزاز دست داد .
ایران که حامی و تمویل کننده اصلی سلاح ومهمات جنگی حزب الله لبنان است ، غرض انکشاف اقتصادی و باز سازی مجدد جنوب لبنان که در نتیجه جنگ های داخلی و حملات هوایی و یااشغال اسراییل تخریب گردیده بود، پول های بی شمار به مصرف رسانیده و ارزو ندارد در معادله حل سیاسی لبنان حرف های اش نا شنیده گرفته شود . روی همین منظور ریس جمهور ایران با سفر تحریک آمیز خود به لبنان در پهلوی مذاکرات و ملاقات با مقامات رسمی لبنان ، پروگرام خاص ملاقات با رهبران حزب الله لبنان و باز دید جنجال بر انگیز از جنوب این کشور ، جاییکه اکثریت باشنده گان آن شیعه مذهب و سرحد میان اسراییل ولبنان را تشکیل میدهد و بار ها چه در زمان نفوذ فلسطینی های مهاجر و چه بعداز آن در عصر حاکمیت حزب الله بر این مناطق ، محل بر خورد های مسلحانه با اسراییل بوده است ، به جهانیان بار دیگر تفهیم کرد که ایران با صدور انقلاب به ثایر کشور های اسلامی تلاش دارد نفوذ خود را در این کشور ها تقویه وتحکیم نماید . احمدی نژاد به این هم اکتفا نکرده در گردهم آیی در جنوب لبنان گفت : " جنگ میان اسراییل و ایران میتواند از کشور لبنان آغاز گردد " . ریس جمهور ایران با ایراد بیانییه تحریک آمیز در جنوب لبنان خواست با یک تیر چند فاخته را شکار کند . اولا اینکه به اسراییل بفهماند که در زیر ریشش سبز کرده و در صورت بمباردمان نیرو گاه های اتومی اش توسط اسراییل ، ایران میتواند برای اسراییل پرابلم جدی خلق نماید . ثانیا به امریکا و متحدین اش گوشزد کرد که ایران دست زیر بغل ننشسته بلکه در نقاط مختلف جهان برضد منافع امریکا و هم پیمانان منطقوی اش صف آرایی نموده و گروپ های افراطی اسلامی تحت حمایتش نه تنها برای امریکا و غرب درد سر خلق کرده میتوانند بلکه کشور های اسلامی که دارای رژیم های سیکولار اند نیز از شرمداخلات مغرضانه ایران در امان بوده نه می توانند . ثالثا احمدی نژاد به رهبران لبنان و ثایر کشور های اسلامی احاله نمود که ایران را دست کم نگرفته و در صورت ضرورت او میتواند از گروپ های افراطی شیعه مذهب مانند وسیله فشار بر ضد حکومت های بر سر اقتدار استفاده نموده اهداف شوم و مغرضانه خود را بر آورده سازد . حضور ایران در لبنان تنها با فرستادن سلاح و مهمات جنگی به حزب الله لبنان و تحریکات بر ضد ثایر گروپ های مذهبی خاتمه نیافته بلکه ایران تلاش دارد تاثیر فرهنگی ، کلتوری و زبانی خود را بالای لبنان و بخصوص مناطق شیعه نشین وسعت دهد . به گذارش شپیگل انلاین ، تهران در سال گذشته پول هنگفت به مقصد صدور زبان و کلتور خود در لبنان به مصرف رسانیده و کمیته کلتوری ایران در بیروت یکی از بزرگترین مراکز کلتوری در این کشور بوده و تصاویر بزرگ ایت الله خمینی و علی خامنه ای در پهلوی حسن نصرالله رهبر حزب الله لبنان بر در ودیوار محلات شیعه نشین و سازمان دهی فیستیوال های ادبی و صدور اموال و امتعه ساخت ایران خود مظاهر نفوذ فرهنگی ایران در لبنان را نشان میدهد که موجبات تشویش و نگرانی گروپ های مذهبی سنی و عیسوی لبنان گردیده است .
سید حسن نصرالله رهبر حزب الله لبنان که یک تعداد از اعضای بلند پایه ای حزب اش در موضوع قتل رفیق حریری دخیل اند، تلاش دارد سعد حریری صدراعظم بر حال لبنان را مجبور سازد تا از تریبونال تحقیق قتل پدرش رفیق حریری در دن هاگ هالند پشتیبانی نه نماید تاباشد به این ترتیب همکارانش که در این دسیسه دست دارند به محاکمه کشیده نشده و دست های پشت پرده که شامل حامیان حزب الله میشود ، افشا نگردد . به همین سلسله هفته ای گذشته وزیران حزب الله در کابینه وحدت ملی لبنان استعفا داده باعث بحران سیاسی در لبنان گردیدند . بحران اعتماد سیاسی بین گروپ های سیاسی و فرقه های مذهبی بار ها لبنان را تا لبه گودال کشانده است . تریبونال تحقیق قضیه قتل حریری آزمایش دیگریست برای دموکراسی ، عدالت اجتماعی و کشیدن تروریست ها و دسیسه کاران به پای میز محاکمه ، تا باشد اعتماد مردم به عدالت تقویه گردیده و گروپ های تروریستی لجام زده شده واز آزادی بیان و دموکراسی حمایت و بحران اعتماد در لبنان دوباره مرفوع گردد .
19 . 01 .2011 پایان
بالا
بازگشت