اعلامیۀ بنیادفیاض بمناسبت روز جهانی «محو خشونت علیه زنان»
25 نوامبررااسامبلۀ عمومی مؤسسۀ ملل متحدطی فیصله نامۀ شماره 54.134مؤرخ 17 دسمبر 1999تحت عنوان روز جهانی «نابودی خشونت علیه زنان»، نامگذاری نمود. ازین روز در بسیاری ازممالک جهان تجلیل میگردد. تجلیل از روزمحو خشونت تأکید متداوم ایست برضرورت مبارزه با خشونت وفرهنگ خشونت علیه زنان. چه هم اکنون زنان در بسیاری از کشورها همچنان مورد انواع خشونتها قرار میگیرند و از اساسیترین و طبیعیترین حقوقشان محروم میگردند.
افغانستان یکی از کشورهای اسلامی ایست که قانون اساسی آن تاکید و تکیهی اساسی بر اسلام دارد. اینکشور، همسان با سایرکشورهای اسلامی که خواهان حفظ روابط نیک با سایرمردم جهان میباشند، نورم های قبولشدۀ جهانی مندرج دراعلامیهی جهانی حقوق بشر، کنوانسیون رفع هر نوع تبعیض علیه زنان و کنوانسیون محو خشونت علیه زنان رانیز به حیث قوانین بین المللی مرعی الاجرا برسمیت شناخته ودرپای این اسناد امضأ کرده است. برمبنای این قوانین خشونت علیه زنان عمل جرمی وتخلف ازمعیارهای بین المللی پنداشته میشود. با کمال تاسف دولت افغانستان تا اکنون نکوشیده است به تعهدبین المللی خود مبنی بر جا دادن محتوی این اسناد قانونی بین المللی در قوانین ملی عمل کند. وزارت امور زنان، کمسیون حقوق بشرولسی جرگه ووزارت عدلیۀ افغانستان هیچیک ابتکار این امر مهم را بدست نگرفتند. تازمانیکه معیارهای قبولشدۀ بین المللی درچوکات قوانین ملی جا داده نشوند، چترقانونی لازم برای جلوگیری ازتخطی ازین نورم ها موجود نمیباشد. فقدان این نوع قوانین خلایی را بوجود می آورد واین خلابه حامیان روش نا پسندیدۀ خشونت علیۀ زنان موقع آنرا میدهد تا برای ادامۀ این عادت ضد انسانی توجیهات عنعنوی-مذهبی بتراشند.
منشأ بی فرهنگیی که خشونت علیۀ زنان نامیده میشود در پندارهای عقبمانده و عادات و سنن جاهلی و زشت وذهنیتهای مزخرف که خشونت را لازمه ووسیلۀ تحمیل حاکمیت مرد ومردانگی میدانند، نهفته است. این ذهنیت بسیارزشتتر از آنست که در مغز یک انسان معاصرجاگیرد. با تبلیغ وسیع موقف زن بحیث اشرف مخلوقات وترویج اصول قبولشدۀ بین المللی "محو خشونت علیۀ زنان" میتوان علیه ذهنیت عقبماندۀ مروج مبارزه نمود. البته کمسیون مستقل حقوق بشر افغانستان وبرخی سازمانهای جامعۀ مدنی تلاش مقدور را در زمینه انجام داده اند. ولی این نوع تبلیغات باید در کتب مکتب راه یابد ودرسطح ملی جزء پروگرام تعلیمی وتربیتی اطفال افغان، اعم از پسرودختر قرارداده شود. عدم توجه ازجانب حکومت وپارلمان به تقنین وتبلیغ درین موضوع منجر به عدم بهبود موقف حقوقی زنان در خانواده وجامعه وادامۀ خشونت علیۀ آنها شده است. اکنون خشونت در افغانستان به حیث یک امر معمول و بدون کیفرجریان دارد. خشونت علیه زنان به اشکال گوناگون بیداد میکند. تحقیقات انجام شده توسط کمسیون حقوق بشرنشان میدهد که بیشترین موارد خشونت علیه زنان، به خشونتهای فامیلی مربوط میگردد. این وضع خانوااده را که در واقع هستۀ جامعۀ ما میباشد، به بحران وتباهی میکشاند و باعث میگردد تا ظرفیتها واستعدادهای حد اقل نیمی از نفوس کشوربلا استفاده باقی بماند.
فرهنگ معافیت که با "قانون" عفوه جانیان جنگی وناقضین حقوق بشردر افغانستان نهادینه شد، عامل رشد شکل دیگری از خشونت علیه زنان است. قدرتمندان وثروتمندان محلی که قسمأ ااز قدرت دولتی نیزبرخوردار اند، به تجاوزجنسی وانواع دیگر خشونت علیۀ زنان وکودکان بی پناه دست میزنند. ایشان هیچنوع هراسی از قانون ومجازات ندارند. چه فرهنگ معافیت زورمندان در اجتماع حاکم است. خشونت در خانه وقریه هیولایست که نیمی از نفوس کشور ما را به چهار دیوار خانه محبوس نگهمیدارد. بدبختانه این حبس توأم با شکنجه است.
فعالین حقوق بشردرین راستا وظایف سنگینی را بعهده دارند. برغلاوۀ کارتبلیغی و ترویجی در میان مردم، لابی برای درج مواد کنوانسیون بین المللی منع خشونت درقوانین داخلی وطرح واجرای پروژه های مساعدت حقوقی با قربانیان خشونت بخشی ازین وظایف میباشند. بنیادفیاض برای حقوق بشر در افغانستان، یکی از موسسات غیر انتفاعی فعال درین زمینه میباشد. به کمک این بنیاد تا اکنون سه مرکزمساعدت حقوقی به زنان قربانی خشونت درهرات، کابل وجلال آباد تأسیس گردیده است. درهریک ازین مراکز دو وکیل مدافع ویک روانشناس درخدمت قربانیان قرار دارند. در ضمن محصلین فاکولتۀ حقوق این شهرها رضاکارانه ازطریق این مراکزبا قربانیان خشونت مساعدت حقوقی میکنند. معلومات بیشتر درین مورد در صفحۀ انترنتی بنیادفیاض موجود است.
www.fayazfoudation.org