گفت وشنود فضل الرحیم رحیم ، با ممثل ورزیدهء تیاتر و سینما کشورما آقای زبیرپاداش مقیم المان .
در همین اواخر چند دستآوردی خوبی داشتیم .سیبی از بهشت، فلمی از ساخته های سید همایون مروت، که حایز چندین جایزه در فستیوالهای بیرون مرزی شد به همین ترتیب جنگ ترباک، از محترم صدیق برمک، و فلم دیگری از نصیر القاس . این دستآوردهای هنری ما که در ساختار آنها شخصیت های مسلکی سهم داشتند امید واری های را در قسمت رشد سینما در قبال دارد ولی در عرصه تیاتر کدام تولیدی افغانی نداشتیم بجز از تولیدات خارجی ها مثلآ رومیو و ژولیت ، تارتوف و چند کاری دیگری . جالب اینجاست که ما برای اجرا و به حرکت آوردن چرخ تیاتر خود از فرانسه دایرکتر های ایرانی را به کابل دعوت میکنیم تا نمایشات اروپای را به ما به نمایش بگزارند چقدر مسخره است در حالیکه از داشته های کشور خود وافراد مسلکی خود خبری نداریم .جای شرم برای مسوولین اطلاعات و فرهنگ است . هرچیز را میشه از خارجی ها ولی فرهنگ را نه ، کسانیکه در همین اندیشه هستند من آنها را دشمنان اصلی این سرزمین میخوانم . زبیر پاداش
رحیم - آقای پاداش ، قبل از پرداختن به پرسش و پاسخها چی زیبا و دلچسپ خواهد بود که شما با قلم تان برای خود تان معرفی نامه ء بنوسید ؟
سلام هموطن!
درابتدا قبل از همه میخواهم بگویم که من عاشق( درویش زاده و فقیرمشرب) دیار و سرزمین خود افغانستان عزیز هستم وبس.
من هم مانند سایر هموطنانم سردی وگرمی روزگار را لمس کرده ام و داغ عزیزان راکه قربانی جنگ و هجرت شده اند در سینه دارم.
واما نکاتی را که بمن هویت انسانیت داده و احترام به انسان را آموخته است از قرار ذیل هستند.
در سال 1344 در کارته چهار شهر زیبای کابل ، در یک خانواده روشن مذهبی تولد شده ام . دوره ابتداِِیی را در مکتب زینب هوتکی به اتمام رسانیدم ودر سال 1363 از لیسه حبیبیه فارغ وبه خدمت سربازی سوق داده شدم در سال 1368 از غند 101 محافظ بعد از چهار سال پنج ماه خدمت عسکری ترخیص گرفتم.
در سال 1368 به صفت مامور در اداره هنروادبیات رادیو تلویزیون ملی در بخش ممثلین قبول شدم و درهمان سال توسط یک بورس تحصیلی برای ادامه تحصیل عازم اتحاد شوروی وقت شده ودر 1994 از انستیتوت سراسری سینما توگرافی بنام VGIK فارغ شدم.
در باره کارهای هنری من!
من از کودکی به هنرعلاقه داشتم وبه کمک برادر بزرگوارم خلیل احمد پاداش ، در سال 1355 به برنامه های رادیویی اطفال( رادیو تلویزیون ملی ) سهم میگرفتم 11ساله بودم که ترانه و آواز خوانی میکردم واز آنطریق به هنر موسیقی رو آوردم دو پارچه آهنگ را به کمک مرحوم استاد هاشم که از کمپوز های خود استادهاشم بود خواندم و در استدیوی48 رادیوثبت شد .
آهنگ اول بنام :
ماه من مینای من عشق من پروین من .
و آهنگ دوم بنام :
شبی کز نگاهش قدح نوش بودم .
آغاز کار در تیاتر!
در سال 1360 زمانیکه شامل صنف نهم لیسه حبیبیه شدم از طرف تیاتر مرکزی( کابل تیاتر )کانکور انتخاب هنر پیشه اعلان شد ومن بعد ازسپری نمودن یک سلسله امتحانات موفق وشامل تیاترشدم و تحت رهنمای زنده یاد استاد گرامی حمید جلیا ، خانم بهدخت وخانم ناهید(معلمین ایرانی در بخش تربیت هنر پیشه) مدت چهار سال کارکردم .
آثارکارشده در این دوره!
1 - بقه گک هوشیار ومهربا ن(تیاتر اطفال) اثر خارجی
2 - چاغک ولاغرک (تیاتر اطفال)اثر جلال نورانی
3 - فلم هنری تلویزیونی (حماسی)اثر بهروز بهزاد
وبعدآ در دوره سربازی در چند اثری تیاتری ازمحترم دکتر شمس عبادی بنامهای :
1 - زمین
2- عاقبت
3- دلد لزار . سهم داشتم.
و40 کار مشترک هنری با محترم فهیم سدوزی در تلویزیون ملی اجرا نموده ام.
کارهای در خارج از وطن!
1 - تهیه اولین کست ویدیوی بنام(چلچراغی از هنر تیاتر)بکمک محترم شعیب حازم.
2 - شبی تیاتر(کاری مشترک با فهیم سدوزی) سه ساعت نمایش کمیدی( اجراشده در فیستیوال تیاتری شهر کلن) .
3 - فلم هنری اولاد (تهیه/ دایرکت / کمره /سناریو/ و منتاژ )DVD .
4- طنز کمیدی سیاسی از سلمان تا سلطان قسمتهای اول ودوم(دایرکت/ و ایفای نقش سلمان)DVD .
5 - با همدیگر بخندیم به همدیگر نخندیم(طنز و فکاهی)DVD .
6 - آهنگ هرات به صدای یحیی آزاد(دایرکت و منتاژ) .
بعد از اینهم با لطف ومهربانیهای مردم غمدیده و رنجیده عزیزم در راه خدمت به فرهنگ دیرینه آ ن سر زمین خسته از سیاهی ها تا روشنی افق های بلندش عاشقانه کار خواهم کرد.
زحق توفیق خدمت خواستم دل گفت پنهانی
چه توفیقی ازاین بهتر که مردم را بخندانی
زبیر پاداش
رحیم - همانطوریکه در معرفی نامه ء تان خواندم که شما از ایام کودکی به هنر تمثیل علاقمند بودید . می خواهم بپرسم که چی چیزی موجب علا قمندی شما نسبت به هنر تمثیل گردیده بود ؟
پاداش- نمیدانم فقط همین قدر میفهمم که به موسیقی و هنر سینما وتیاتر سخت علاقه مند بودم و یا شاید هم خداوند من را اینکاره آفرید.
رحیم - ذهنیت فامیل و ماحول شما در آن زمان نسبت به علاقمندی تان چگونه بود آیا تشویق های آنها باعث گردید تا بیشتر و بهتر به هنر تمثیل بپردازید یا چیزی دیگری ؟
پاداش- بلی .زمانیکه من در فامیل بدنیا آمدم و دست چپ و راست خودرا شناختم در منزل ما آلات موسیقی و علاقه مندی فامیل بخصوص برادر یزرگوارم داکتر خلیل احمد پاداش، که مشوق اصلی بنده هستند با یک ذهنیت روشن در برابر موسیقی و هنر وجود داشت .
رحیم - دقیقاً کدام سال برای اولین بار شما در برنامه های اطفال رادیو افغانستان ، اجرای نقش نمودید آیا به یاد تان است که کدام پارچه بود چی نام داشت و نویسنده آن کی بود و شما نقش کی را در آن پارچه داشتید ؟
پاداش- من در سال 1355 زمانیکه صنف چهارم درمکتب ابتدایی زینب هوتکی ، بودم اولین ترانه ( مادر ) را در برنامه اطفال با دیگر اطفال یکجا اجرا کردم .
رحیم - گفته می توانید که در چقدر نمایشنامه ها نقش اجرا نموده اید ؟
پاداش- اضافه تراز 250 نمایش را در رادیو و تلویزیون با همکارانم اجرا نموده ام .
رحیم - آیا در فلم های افغانی نقش بازی نموده اید د رکدام فلمها و چی نقشی داشتید ؟
پاداش - اولین فلم بلند سینمایی بنام زغال سبز از دایرکتر خوب سینما افغانستان آقای همایون مروت بود . بعد در جریان تحصیل در دو فلم دیگر که کار دیپلوم ام بود نقش داشتم .
رحیم - کار های در تیاتر کشور هم داشتید می شود توضیح بدهید ؟
پاداش- من بیشتر کارهای تیاتری اجرا کردم تا سینمایی .بقه گک هوشیار و مهربان .دهکده ها . کارهای بود در سال 1360 به دایرکت زنده یاد استاد حمید جلیا که در استیژ کابل تیاتر اجراکردیم.
نمایش تلویزیونی زمین با دو اثری دیگری از داکتر شمس عبادی و 45 نمایشنامه های تلویزیونی هم با فهیم سدوزی در تلویزیون داشتم .
رحیم - شما سفری به خارج از کشور غرض تحصیلات عالی در عرصهء تمثیل ، تیاتر و سینما داشتید آیا این همه اندوخته و تجربهء عملی که قبل از سفر داشتید چقدر ممد در جریان تحصیل برای تا ن واقع شد ؟
پاداش- بسیار زیاد . زمانیکه من شامل انستیتوت سینماتوگرافی ( فگیک ) شدم در دوره امتحانات اولیه مدیون همان کارها و اندوخته های عملی قبلی ام بودم و هستم. من به صفت یک خارجی در یک دانشکده هنری بیرون مرزی که شهرت جهانی دارد شامل شدم که سالانه 2500 نفر شاگرد امتحان کانکور ورود به دانشگاه را میدهند اما فقط 20 نفر شان شامل انستیتوت میشوند .
رحیم - شما که خود اهل هنر هستید نقش ممثل و هنر پیشه را جامعه ما چگونه تصویر می کنید ؟
پاداش – اگر در صورت کل نظر بیندازیم هنر پدیده بسیار مقدس است . همه هنر ها ایجادگری را به میان می آورند سازندگی را ایجاد میکنند بخصوص هنر تیاتر و سینما.
ممثل ایجاد گر است وسهم بسزای در قسمت ساختار یک جامعه فرهنگی دارد بشرط آنکه این پدیده را حکومت ها و رژیم های حال و آینده دست کم نگیرند.
رحیم - آنچه شایسته ء شخصیت یک ممثل و یا یک هنر پیشه است آیا به عنوان یک حق مسلم در کشور ما جایگاهش را داشته ویا دارد . تبصرهء شما در این زمینه چیست ؟
پاداش – نه . برای ممثل دلقک گفتند . ممثل وسیله تفریح برای دیگران بوده اند .جای دارد بگویم که در این زمینه بعضی از ممثلین ما در گزشته خودشان مقصر بودند و چنین حالات را بوجود آوردند و برای لحظه ای خوشگزرانی دیگران حاضر به اجرای هر گونه شکلک بازی ها شدند حتی در سطح مجالس مقامات بالای دولتی .
رحیم - حال اگر بر گردیم به اینکه چرا تیاتر و سینما در کشور ما چنانکه لازم است در جایگاه ء اصلیش قرار نگرفته . تبصرهء شما در زمینه چیست ؟
پاداش- در تمام جهان در دنیای فرهنگ و هنر همه دستآورد های یک جامعه پیشرفته را مدیون ذهنیت فکری و دانش آن جامعه میدانند تیاتر حقیقی در کشورهای پیشرفته و با دانش وجود دارد.
در کشور های عقب افتاده فرهنگی بخصوص افغانستان، هنوز که هنوز است تیاتر جایگایش نه تنها پیدا نکرده بلکه روز بروز در کمرنگ تر میشود.
رحیم - بی تردید می توان گفت که سینما در شرایط کنونی کشورما می تواند نقش نهایت موثری را در مواردی مختلف تاثیر گذاری بر ذهنیت مردم ما ایفا نماید ولی تا جائیکه دیده می شود عدم توجه مسوولین امور به آن ، باعث یک نوع خود سری در این عرصه گردیده به نظر شما ممکن نیست که با فراهم آوری امکانات مادی ومعنوی از جانب نهاد های مسوول دولتی به اهل کار در این عرصه خط مشخص برای سینماء کشورما تعین گردد؟
پاداش – شما کاملآ دقیق فرمودید سینما و تیاتر در شرایط کنونی کشورما می تواند نقش نهایت موثری را در مواردی مختلف تاثیر گذاری بر ذهنیت مردم ما ایفا نماید بخصوص که توجه جامعه جهانی در قسمت بازسازی کشور ما جریان دارد. اما سوال اینجا است که چگونه میتوان نظر جامعه را جلب کرد ؟ ما بعد از 11 سپتامبر هر چیزی که در جامعه ما از داخل و خارج به عنوان هنر داخل شد غنیمت شمردیم و امروز کشوری داریم پر از برنامه های تلویزیونی و برنامه های تفریحی که به نظر یکتعداد از فرهنگی های ما (غنیمت است از اینکه نباشد ) .
این غنیمت امروز کارش را بجای رسانده که محال است هنر و هنر مند افغانی را در این پروسه موفق یافت. ولی بگفته خودشما که با فراهم آوری امکانات مادی ومعنوی از جانب نهاد های مسوول دولتی به اهل کار ودخالت فرهنگی های جامعه ما برای پاکسازی و افغانی سازی نه تنها سینما و تیاتر بلکه موسیقی ودیگر موارد هنری فرهنگی میتواند موثر باشد .
رحیم - وضع موجود سینماء کشور ما را چی در داخل و چی در خارج کشور چگونه ارزیابی می کنید ؟
پاداش- در همین اوخر چند دستآوردی خوبی داشتیم .سیبی از بهشت، فلمی از ساخته های سید همایون مروت، که حایز چندین جایزه در فستیوالهای بیرون مرزی شد به همین ترتیب جنگ ترباک، از محترم صدیق برمک، و فلم دیگری از نصیر القاس . این دستآوردهای هنری ما که در ساختار آنها شخصیت های مسلکی سهم داشتند امید واری های را هم در قسمت رشد سینما در قبال دارد ولی در عرصه تیاتر کدام تولیدی افغانی نداشتیم بجز از تولیدات خارجی ها مثلآ رومیو و ژولیت . تارتوف و چند کاری دیگری . جالب اینجاست که ما برای به اجرا آوردن چرخ تیاتر خود از فرانسه دایرکتر های ایرانی را به کابل دعوت میکنیم تا نمایشات اروپای را به ما به نمایش بگزارند چقدر مسخره است در حالیکه از داشته های کشور وافراد مسلکی خود خبری نداریم .جای شرم برای مسوولین اطلاعات و فرهنگ . هرچیز را میشه از خارجی ها ولی فرهنگ را نه ، کسانیکه در همین اندیشه هستند من آنها را دشمنان اصلی این سرزمین میخوانم .
رحیم - برای رشد و ارتقاء تیاتر و سینما چی باید کرد ؟
پاداش – آرزوی بزرگ را سالهاست که در دل دارم . ایجاد خانه تیاتر . باید کشور ما توانمندی اینرا داشته باشد که برای رشد کلتور و فرهنگ به یک سری کارهای ابتدایی فرهنگی پیشقدم شود تا باشد که دیگران را بدنبال و ادامه ء حرکت با خود داشته باشیم و در بیرون کشور خود هم صاحب اوتوریته شویم.
ایجاد خانه تیاتر پاتوقی برای جمع شدن اهل هنر تیاتر است . از همین خانه میتوان سر به ناکجاهای دنیا کشید و در همین خانه تیاتر میشود فستیوالهای تیاتری و سینمایی را سازماندهی کرد و ایجادگری واقعآ فرهنگی را به بار آورد . نمیدانم این آرزویم برآورده خواهد و یا خیر.
رحیم - همیشه بیننده و تماشاچی از یک ممثل ویا یک هنر پیشه توقع بیشتر از آن را دارند شما منحیث ممثل با تجربه و مسلکی از تماشاچیان و بیننده های تان چی توقع دارید که بتواند سرحد متعادل بین توقع دو طرف باشد ؟
پاداش – به نظر من این هنر پیشه و یا به گفته شما ممثل است که باید چیزی برای گفتن داشته باشد نه اینکه مردم از وی تقاضا بکنند و او هم به ساز مردم برقصد . مشکل ما همین جاست و این مسله در گذشته شاید چنین بوده است اما به نظر من یک هنرپیشه باید جامعه را بدنبال خود بکشاند این به معنی آنست که ما با ید چیزی برای گفتن و اجرا کردن داشته باشیم تا مردم را تربیه نمایم.
رحیم - بیشتر شما در کدام نقش خود را موفق تر و راحتر احساس می کنید ، کمیدی ، جدی و یا تراژیدی می شود دلیلش را توضیح نماید ؟
پاداش – من هنزپیشه اکادمیک هستم برای من اجرای درست نقش مهم است ، من در همه نقشها خود را راحت احساس می کنم به خاطریکه در این زمینه میتودی را که آموخته ام من را کمک میکند .
رحیم - می شود از کار ها و فعالیت های هنری تان از زمانیکه مهاجر شدید در خارج از کشور، با تفصیل بگوید ؟
پاداش- کارهای را که در غربت به عنوان تیاتر و یا فلم اجرا کردم خیلی اندک اند. چلچراغی از هنر تیاتر /بیا با هم بخندیم/ فلم تلویزیونی اولاد/ نمایش تیاتر تلویزیونی از سلمان تا سلطان/و چند کاری دیگری را در عالم تنهایی و ناتوانی مالی به گونه ( دی وی دی ) خدمت مردم عزیزم تقدیم کردم که خوشبختانه با استقبال خوب مردم هنر پرورم مقابل شد .
رحیم - شما علاوه از اینکه در عرصهء هنر تمثیل تجربه و اندوخته عملی و مسلکی دارید با موسیقی هم سرو کاردارید لطف نموده بگوید چگونه به موسیقی رو آوردید ؟
پاداش – بلی .انتخاب اول من آواز خوانی بود . من در سال 1357 دو آهنگ به رادیو ثبت کردم و فکر میکنم تا حال در آرشیف رادیو موجود باشد. در سال 1359 کانکوری هنر پیشگی و یا بهتر بگویم انتخاب هنر پیشه های جوان در کابل تیاتر از طرف وزارت کلتور وقت براه افتاد و بعدآ من رشته هنر پیشگی را انتخاب اولم قرار داده و بعد از یک دوره کورس 4 ساله در چارچوکات اتحادیه هنرمندان و کابل تیاتر من به صفت هنر پیشه در کابل تیاتر و رادیو تلویزیون شروع به فعالیتهای هنری کردم .
رحیم - ایا کار های در زمینه نوشته پارچه های تمثیلی داشتید و یا دارید می شود از پارچه های مذکور نامببرید ؟
پاداش – تمام کارهای را که در غربت اجرا کردم از نوشته های خودم میباشد .
رحیم - در مورد تیاتر تلویزیونی از سلمان تا سلطان ، اگر بگوید که این نمایشنامهء انتباهی کمیدی خیلی عالی به اساس نوشته کی و دایرکت کی در چی مدتی به همکاری کدام ممثلین کشور ما در کجا آماده شده و آیا همین دو قسمت اخرکار است ویا اینکه کار بالای بخش های دیگر آن ادامه دارد ؟
پاداش – سوژه نمایش تلویزیونی کمیدی سیاسی از سلمان تا سلطان از بصیر حیدر ( شاه دولا ) است . در بخش نوشتار با هم بشکل مشترک کار نمودیم . دایرکت ای نمایش را من به عهده داشتم و هنر پیشه های توانمند ما مانند عارف عرفانی ( تونی ) بصیر حیدر ( شاه دولا ) شکور شمشاد (بچه حاجی ) زلمی مسجدی (قوماندان ) در لندن با امور تهیه بصیر حیدر و زلمی مسجدی در مدت 2 ماه تهیه شد و بخشهای دیگرش در صورتیکه ا سپانسر (تهیه کننده ) باشد ما هم با کمال میل در خدمت مردم خود هستیم .
رحیم - از کار های که روی دست دارید لطفاً بگوید ؟
پاداش – نمیخواهم تا چیزی که هنوز آماده نشده از او نام ببرم ولی بدون هیچ هم نیست بخیر در موقع اش حتمآ اعلان خواهیم کرد .
رحیم - اگر روزی مسوولیت تهیه پخت و پز غذا در خانه به شما واگذار شود کدام غذای دلخواه ء تانرا به اعضای فامیل تهیه خواهید نمود ؟
پاداش – من مدت 10سال در مسافرت بودم و آشپزی را خوب یاد دارم . به همهء غذاهای وطنم علاقمند هستم ولی غذای که با خانواده در روز های رخصتی دوست دارم بپزم کباب شامی (کوبیده ) با ترکاری و لیمو سبز و مرچ تند میباشد .
رحیم - اگر روزی شما به یک باغ پرُ از گل های رنگارنگ و مختلف بروید چشمان تان در جستجوی چی نوع گل با کدام رنگ خواهد بود ؟
پاداش – وقتی داخل یک باغ مملو ازعطر و رنگهای مختلف باشم دیگر انتخابی ندارم . باغ خودش زیبا ست چرا یک گل ؟ چرا نه همه ای باغ ؟
رحیم - اگر شما به یک باغ پرُ از میوه های مختلف بروید در بین انواع مختلف میوه ها کدام میوه را انتخاب می کنید ؟
پاداش - باز هم به جواب سوال پیشر تان تکرار میکنم . من آرزو دارم در باغ باشم تا انتخاب کنم .
رحیم - بهترین چیزیکه موجب خرسندی شما می شود کدام است ؟
پاداش – با هر دلی که شاد شود شاد میشوم *** آباد هرکه شد من آباد میشوم .
رحیم - با سپورت مناسبات شما چگونه است ؟
پاداش – فوتبال و یوگا رادوست دارم و در اوقات بیکاری بایسکل رانی میکنم .
رحیم - دوست گرامی آقای زبیر پاداش ، از شما قلباً متشکرم که به پرسشهایم پاسخ گفتید موفق باشید .
پاداش – از شما هم یک جهان سپاس .
فضل الرحیم رحیم
28..05.2010
بالا
بازگشت