درگیری ماه جدی 1371 و
گزینش گلبدین به صدارت
به عذرم که بندم به قید قلم فقط قطره دارم زدریای غم
مقدمه جنگ
شنیدم به برج جدی گلبدین به احرازقدرت سمند کرد زین
زمردان جنگی وجنگ آوران مهیانمودلشــــکربیـــکران
به خاصان لشکر به تکرارگفت که قدرت نمی اید از راه مفت
چراخفه باشد صدای تفنگ که مارام نزیبد خموشی جنگ
چوکابل به چنگال دشمن بماند چه سازم زلشکر که بامن بماند
به ماچون« ربانی» غنیمت نداد نکرد احترامی به رسم جهاد
به زور تفنگ ریشه اش بر کنم جهانش به خاکی برابر کنم
به اتش بسوزانم این خطه را بگویم زدل حرف ناگفته را
که مارا چه مقصد بودی ازجهاد
ازان زنده باد وازان مرده باد
انداخت راکت بالای کابل
چوسرزد افق بانوای خروس زمین سخت لرزید هواشدعبوس
غریوی زپروازخمپاره خاست بگفتی همان روزمحشربه پاست
(2)
سکو ت سحرگه به کابل درید هوای تبسم زدلها پرید
زمین کوره گردید وراکت سپند به هرجاسپندو به هرکس گزند
گهی درگذرگاه و گه جوی شیر به آتش فتاده زن ومرد پیر
گهی راکتی درحریم خد ا فتاده وکشته دومرد گد ا
جوانی که دنبال نان رفته بود زبمب دو نان تا ابد خفته بود
زن بیوه یی بهر دلبند خویش به ناخن همی کند هربندخویش
بسا کشته افتادو کاشانه سو خت بسا پیر و بر نا که درخانه سوخت
مگر زین همه راکت کور و کر امیر امیران(1) نبودش خبــــــر
نشسته به ارگ خداداد خو یش
توگویی گرفته زاجداد خویش
انعکاس حمله
خبرشد چو ازماجراگلبدین به خشم آمد وزد لگدبرزمین
سران سپه رابه یکباره خوا ست که این نارسایی خطای کی راست
چرا می ندانید برای خدا ؟ گذرگاه کجا؟ ارگ شاهی کجا؟
همین کشته هاگر نبودی کنون تن هرکی راشسته بودم به خون
به مردم مقام شهادت روا ست شهادت دراین عصر لطف خداست
ولی دشمن ما کسی دیگراست که ازدست اوبرسرم محشراست
رویدو سپه را برابرکنید به کابل هجوم مکرر کنید
به لشکر بگویید که جنگاوران ! نخواهم ببینم کسی در امان
1ــ مقصد از ربانی است.
(3)
هران کس که درشهرمسکن گزید به اغیار پیو ست وازمابرید
نباشد ترحم به ایشان روا
نمیرد کسی گرنخواهد خدا
حمله برکابل
پگاهی به وقت نمازسحر زآشوب دیگر بیامدخبر
غریوی مهیبی زرعدوزبرق دمیدازجنوب وزغرب وزشرق
به یکباره گی لشکر گلبدین شدندحاکم قله های برین
به سرعت به تسخیر شهرآمدند خدایا سبب کن که قهرآمدند
به بام ودرو خانه یی مردمان گزندی رسیدی به قدرتوان
کمینگاه دشمن شدی خانه ها که فردابودی جمله ویرانه ها
ازاین خانه هاشد چو اغاز جنگ چنان جنگ که حاجت نکردی درنگ
زمین وزمان را به لرزه فگند درختان نورس زبنیاد کند
به مسجدنماندی یکی درنماز خزیدن به جایی نبودی مجاز
توگفتی که باریده باران سنگ جهان رازآتش کشیده به رنگ
صدای مخوف زهر و بلند بگفتی ملائک زمین میدرند
به هرراکتی خانه یی شدخراب دلی مادری شد زمرگی کباب
چه اتش که ازسوزش خانه ها
به هرجا وهر سو بودی درهوا
(4)
مقابله ء حکومت
سپاه حکومت چواین وضع دید به جنگ مقابل سراسررسید
به سان سپاه مهاجم به شهـــــر به «یاهو» گذشتند زکوه وکمر
ببستند به راکت همانجاکه بو د نشانی زدشمن؛ زبودونبود
هجومی زراکت دگرباره شد زمان واله گشت و زمین پاره شد
همان خانه هاوهمان مردمان مکرر چشید ند زهر زمان
گهی راکت ان وگاهی از این خدایا چه نازل شدی بر زمین ؟
بدین ساده گی لشکر گلبد ین نمیرفت هرگز کنار از کمین
خلاصه چنان جنگ محشر فضا که تیمور نکردی به خلقش روا
به جز شیون توپ وفریاد جنگ
نیامد صدایی زکوه وزسنگ
گریزمردم ازصحنهء جنگ
ستونی زمردم گریزان به دو برهنه تن وکودکان درجلو
زمیدان جنگ وزاشرارگند بگفتی که آنهاندیده گزند
ندانم کجابوده راه نجات خداداده ثانی به ایشان حیا ت
همه درهراس اندواندر شتاب خموش وجمود ؛ساکت ولاجواب
به سیمای معصوم آن کودکان هزاران شکایت نمودی عیان
به رخسارهرزن حمیلی زاشک که خشکیده آن اشک ازفرط رشک
جوانان چو گم گشته یی بی وطن نه در فکر مال و نه در فکرزن
(5)
روان همچو سیلاب ولیکن خموش نه ازغصه نالندونی ازخروش
زنی طفل گم گشته خواهد زیار دگر درجمعیت بجوید نگا ر
کجا میروند می ندانم کجــــا؟
به جایی که انجا نباشد بـــــلا
شکست سپاه مهاجم
مسلسل غریوو صدا ی تفنگ همان سنگ بود وهمان پای لنگ
چه شبهاکه بارید باران غم به روز ش نبودی خلاصی زبم
سپاه حکومت پس از دهه ها خزیدی چو سنگ پشت پی بقه ها
محاذی شکستی وکردی ذبون بهر جا بیافتی زمین غرق خون
به روز دگر در محاذ دگر سپاه مهاجم شدی در به در
ستون سپاه مهاجم شکــــست
حکومت گرفت ملک ویران به دست
تغییرموضع گلبدین
رسیدی چو برگلبدین این خبر نشد بهر لشکر نصیبی ظفر
بگفتا نگهبان خودرا که زود بیاورسران سپاه هر کی بود
برای جناب مشاور بگــــــو که اوهم بیاید در این گفت و گو
پس ازساعتی مجلسی شد به پا نبودی دراین انجمن ساده ها
درآغاز سخن شد به دست «امیر » بگفت ازغزا وزفتح کبیر
کمی شکوه کرد ازبرار «فرید » که هرگز قفایی زدشمن ندید
دعایی به ارواح یاران بخواند کسی کاغذی پیشرویش بماند
به کاغذ بدید و به یاران خو یش گزیدتارریشش به دندان خو یش
(6)
پسان خنده کردو بگفتا بلنـــــــــد که جان برادربه دنیا بخنــــد
مرا بهر آن خاطر افسرده بود که یاری زاعراب مامرده بود
سپاه عرب راکه جنگ آور اند به سان برادر به ما یاور ا ند
همیشه ستاییم و داریم به یا د که مار ا ستودند به عزم جهاد
زآغاز جنگ و زآوان کا ر بدادند به ما منت یار غار
بنالیم زبخت نگون سار خو یش نی ازدشمنان و نی از یار خو یش
مو فق نشد گر محاذات جنگ به عزم سیاست کنیم جامه رنگ
جناب حمید گل«1» به من گفته است به زودی ربانی برون اســــــت
حسین«2» وشریف «3»واسحاق خان«4»هم پیامی بدادند به ملک حر م
بیامد زایران پیام ظفــــــــــــر
که انها شدی هم به ما هم نظر
به زودی به ملک برادر رویم به نزد عزیزان افسر ر و یم
اگر شد ربانی در آنجا پد ید ببینید که ازمن چه خواهد شنید
و لیکن بدانید در این کارو زار فشار نظامی بیاید به کا ر
به هر جا که باشد سر گفت و گو زخمپاره گیریم بسی آبرو
پس ای رهروان دیار جهـــــــــاد !
تفنگ زآن ماست و سخن زآن باد
-------------------------------------------------------
1ــ حمیدگل رییس سابق سازمان اطلاعاتی پاکستان.
2ــ قاضی حسین احمد رهبرجماعت اسلامی پاکستان.
3ــ نوازشریف صدراعظم وقت پاکستان .
4 ــ غلام اسحق خان رییس جمهور وقت پاکستان .
(7)
جلسهءاسلام آباد
به تاریخ شانزدهم برج حــــــــــــو ت شدی توپ قدرت ز دندانه شو ت
به میدان رسیدند امیران دیــــــــن همه ترش وتلخ و گره بر جبین
همه فن شنا س و همه چال با ز و لیکن حکم بود جناب نو از «1»
زاهل فیاصیل ملک عرب « 2 » یکی هم نشسته به رسم ا د ب
دگر سو زایران ملا یی حزین « 3 » گهی به به گفتی گهی آ فریــــــن
چو بازی شد آغاز و گپ ها بلند ربانی بگفتی چرند و پر ند
شکایت نمو دی زاین وز آن نکردی کسی را به نا می عیان
سخن چون رسید بر سر گلبدین صدازد که خاموش !! مرد لعین
سراپا ریا یی سرا سر فر یب همه ذکر خو یشی همه فکر جیب
نکردی تو کاری بر ای جهــــــا د امیران زنند دا یما از تو داد
پناه کرده ای پشت « مسعود » خود کجاشد جهاد و غنیمت چی شد؟
ندادی به ما و امیران خســـــــــــــــی به یاد ت نیا مد مگرهیچ کســـــی؟
ربانی به قهر آمد و غمز ه کر د که تو هم نداری ره و رسم مرد
به کابل تو اول شدی مستقــــــر ربو دی به هر چی که کردی نظر
زد ست تو امو ال دو لت نما نــــــد سپاهت به هر خا نه نا خن خلا ند
کجا تو و یا ری حکمت کجا ؟ مبر نام حکمت بر ا ی خد ا !
------------------------------------
1/ نواز شریف صدراعظم وقت پاکستان .
2/ منظورازترکی لفیصل رییس استخبارات عربستان سعودی.
3 / منظور ازعلاوالدین بروجردی معیین وزارت خارجه ایران .
(8)
ترامیشناسند همه در جها ن که آدم کشی ؛ کجرو ی ؛ ناجوان
کشید گلبدین قمه یی را برون به جنگ شد زحضرت«1» دهن غرق خون
خبرشد چو خالص«2» برادر ز جنگ به خشم آمد و نعره زد چون پلنگ
نگفتم کز این عهد تان بو ی خون همی خیزد ای رهبر ا ن ز بو ن
حکم ها به میدا ن جنگ آ مد ند زکش کش به هر سو به تنگ آمدند
یکی را قطیفه نبو د و چپـــــــــــن دگر را قطی یی ز نا س د هن
یکی ساعتش گم دگر پشت بنـــــد یکی نعره می زد که جیبم زد ند
یکی را شده روده دستار سر د گرگر یه دارد ز درد کمـــــــــر
یکی میفشارد به وای وای نا ف د گرقوده کرده به ریش سیا ف
خلاصه امیری به جان امیر فتاده به خشم از سر چنگ وگیر
ولی شکرحق چون حکم ها بو د ند به جابو دکه داروی غمها بودند
زحضرت دهانی که بود شسته شد دو باره در ی خانه ها بسته شد
گرفتند ز سر مجلس مرده را سخنهای زشت و هوا بر ده را
ندادند اجازت به هر دو طرف که حرفی زنند بر خلا ف شر ف
نو ار سخن را نواز ی شریف گرفت و بخندید به سوی حریف
بگفتا همین است مقرر که من قرائت کنم اندر این انجمن
ندارد کسی حق چون وچرا چرایی اگر گفت روز ش سیا ه
جناب ربانی رییس است که بو د خلا یی صدارت ندانم چه سو د ؟
صدارت فدای سر گلبــــــــــد ین فدا ی سر مرد جنگی چو این
1 / حضرت صبغت الله مجددی.
2 / مولوی محمد یونس خالص.
(9)
به یکسال و نیم هر دو همت کنید اما رت کنید و حکو مت کنید
وزارت به هر کس که خواهید د هید دل رهبران را بدانها خر ید
بخو اندی شریف ماده های دگر که باید امیرا ن نمو دی به سر
درآخر چو فاتح به خنده فتاد ورق را فگندو به امضأ بداد
امیران زتهدید چشم شریف زدند نام خودرارقم درردیف
چو نوبت به حضرت رسید دست او بلرزید؛ ولیکن نکرد گفت وگو
بدین سان امیران افغان زمین جناب (!) ربانی و هم گلبدین
به سازش نشستند ؛ به صلح وصفا که درصلح و خیراست رضای خدا
در آخر نوازی شریف خطبه خواند زدوستی ویاری حدیثی براند
که آزاده مردان افغان سلام ! به وحدت شمارا ببینم مد ا م
از این طرح عالی هفت ماده یی چه گویم که ما را چه ها داده ای
مرا هم خوش آمد همین کار تا ن که حکم اجانب بود عار تان
خدا وند شما را ببخشد تو ا ن
که محکم بود عهد و پیمان تان
سفر رهبران به ریاض
پس ازرحمت آن شریف فیاض امیران برفتند به سوب ریاض
به ظاهر ادای حج عمره بو د مگر فیصل ایشان به زوربرده بود
که انجا امیران بی انتهــــــــــا جزایی دهند ازبرای خطـــــــــا
بکو بند بر آن گوش گپ نا شنو به تو هین وتحقیرو قهروبه د و
رسیدند به مقصدامیران د ین در آن جای پاک و به خلد برین
دو صد بو سه برپای فیصل زدند بر آن تیکه داران دین چل زدند
(10)
ربانی گرفت دربغل گلبدین که مارا بود صدراعظم همین
به مسجد برفتند برای قسم که یارب اگر من به میهن رسم
بشویم زدل نقش دیرینه را به شیطان گذارم دگر کینه را
ببخشد خدا کار پیشین ما چه سازیم قسم گشته آیین ما
اجازت اگر است بار دگر قسم میخو ریم نزد خیر البشر
که مارا دگر جنگ و هجران بس است به دستان خود قتل یاران بس است
زشیخان دین حکم وازما عمل زروی صداقت ؛ نه مکرودغل
اگررفته بودیم برای خطا به میدان محشر ببینیم جز ا
بدین سان امیران به ملک عرب
دگرباره بردند قسم ها به لب
سفر هیئا ت به ایران
زاهل فیا صیل چورخصت شدند دگر باره درفکررفعت شدند
به تهران برفتی همین کاروان ملا های ایران شدی شادمان
به مجلس نشستند ودر گفت و گو کسی بی تحمل ؛ کسی تند خو
بگفتا ملایی باآواز کیـــــــن چرا تیشه برپای مستضعفین ؟
به اهل تشیع چرا شد جفا ؟ بگو یید همین است راه خدا ؟
نکردند مگر آن عزیزان جهاد ؟ و یا جمله کوراند ؛ ندارندسواد ؟
چرا گشته قانون رضای عرب ؟ حمیدگل شده هم بسی بی ادب
مگر مانداریم حقی بر شما نبودیم به هم سالها آ شنا ؟
کنون پخته شد د یگ حلوای تان ندانم چه شد چشم بینای تان ؟
(11)
نه مادرخیال و نه یارا ن ما نه ما د رچلند و نه فرمان ما
ربانی بجنبیدوگفت درجواب جنابا ! سخن در دهانت گلا ب
خداوند ماحاضر وشاهد است که ما تاچو قدرت گرفتیم به دست
همه بر مفاد شما بوده ایم زفیض شما بود که ما بوده ایم
به ما شیعه واهل سنت یکیست که اسلام یکی و سیاست یکیست
به کابل هرآنچه غنیمت که بود همه را عزیزان شیعه ربو د
ولی بنده از حرمت این مقام به والله نگفتم چو لام از کلام
شکایت زیاد است و گپها دراز و لیکن نباشد به ذکرش نیاز
فقط یک سخن گفتنش لازمیست که تبعیض به هرجا چو است کافریست
بود آرزو از وزیر نخست که این لکه هارا بباید که شست
ملا های فارس وامیران دین زدند بوسه ها بر سر گلبدین
همه مرحبا گفت و حاشا و شاد مبارک صدارت به مرد جهاد !
به پایان مجلس همه شادمان
کمر ها ببستند به تسخیر نان
برگشت رهبران به وطن
رسیدند امیران به خاک وطن چه سودی زرفتن ؛ چه به نآ مدن
به کشورهمان خلق ماتمزده همه دلفگار و همه غمــــــزده
همه بیقرار اند و ا بتر همــــــــه به امید صلح دو ر هبر همه
ربانی بیامد به کاخ زر ین برفت گلبدین سو ی مشرق زمین
بدانجا نشسی شدی مستقــــــــر بر ا ند ی از آنجا فسا د د گر
(12)
ندیده وزیران نو جای کا ر وزیران حا ضر همه بر کنار
ربا نی چو دید لست کابینه را ند ید ی یکی یار دیر ینه را
همه ناشناس و همه نابکار بگفتا به قاصد که وا پس سپار
ندارم توا فق به این مر دمان به ترسم از آنها ببینم ز یا ن
رسیدی چو از دست قاصد ور ق شدی گلبدین را جبین پر عر ق
نو شتی حکایت به اغیار یا ر نما ندی ربانی به قو ل پایه دار
شکستی همه عهد و پیمان خو یش به سو گند گذشتی ز ایمان خویش
بگیرم زسر آنچه را کرده ا م که دیگر زهر کس دل آ زرده ام
بشو یم به خون کوه ودشت وطن نه سروی گزارم نه گل درچمن
که مردم بدانند توان مرا غریو کمنـــــــد و کما ن مر ا
بد ینگو نه بار دگر رهبر ا ن
شکستند عهد و شکستند قرآ ن
بصیر « پاکزاد »
اپریل 1993
بالا
بازگشت