سید همایون شاه عالمی
مادر
مادر آن گوهر ِ نایاب است که اگر از دست رفت برای همیشه خالی گاه عدم موجودیت وی احساس میشود.
رهی معیری شاعر خوش کلام گفت :
آسودگی ا ز محن ندارد مادر آسایش جان و تن ندارد مادر
دارد غم و انده ِ جگر گوشه ء خویش ور نه غم ِ خویشتن ندارد مادر
و شاعری فرمود :
آبروی اهل ِ دل از خاک ِ پای ِ مادر است
هر چه دارد این جماعت از دعای مادر است
آن بهشتی را که قرآن میکند توصیف ِ آن
صاحب ِ قرآن بگفتا زیر ِ پای ِ مادر است
کیست مادر ؟ نور ِ چشم ِ عارفان و عاشقان
بهره ور از فیض ِ او شاه و گدا و افسر است
کیست مادر آن که عارف از وجودش مستفید
دامن ِ پایش تجلی گاه ِ نور ِ داور است
ادوین آرنولد مولف و نویسنده معروف انگلیسی متولد 10 جون 1832 و متوفی 24 مارچ 1904 م چنین گفت:
خدا مظهر عظمتش را در وجود مادر آفرید.
آناتول فرانس شاعر مشهور فرانسوی متولد 16 اپریل 1844 م و متوفی 12 اکتوبر سال 1924 م در باره مادر چنین ابراز نظر کرد :
مادر جلوه ی حق است ، رضایت خداست ، باید خدا را راضی نگهداشت.
ارسطو فیلسوف یونانی چنین گفت:
جهان علوم را افلاطون و دنیای محبت را مادرم به من ارزانی داشته اند.
و ناپلیون فرانسوی میگفت :
1- مادر با دستی گهواره و با دست دیگر جهان را تکان میدهد.
2- به مادران صالح و پرورش دهنده محتاج هستیم .
و این هم یکی از سروده هایم در وصف زن:
در وصف زن
عشق از چشمه ی شفاف ِ گلستان ِ زن است
مهر از میکده ی عطف ِ نیستان ِ زن است
حسن از مشعل ِ رخشان ِ کواکب میگفت
وصل از صورت ِ آئینه ی ایمان ِ زن است
صبر در منزلتش گشته به تسلیم خجل
طفل در امن به دانشگه ی دامان ِ زن است
ابر، در مرتبتش رحمت ِ باران آرد
عطر،آن رایحه ی مهر ز ریحان ِ زن است
مرد، هر چند چو پولاد بجنگد به ظلام
در مصیبت بنگر بنده به فرمان ِ زن است
شور ِ احساس که خود گوهر ِ انسانی بوَد
بر سر ِ خوان ِ محبت شده مهمان زن است
اثر ِ رحم و مروت ز تب و تاب ِ نَفَس
پرتو ِ تابش ِ آن مهر ِ درخشان زن است
غرش ِ آدمی از نعمت و دولت به زمین
حاصل زحمت پر درد ز احسان زن است
عالِم آن فیض ز انفاس ِ حریمش آموخت
عالم آباد از آن رنج ِ فراوان ِ زن است
دستی گهواره بجنباند دگر دست جهان
ثروت و دانش ِ هر مرد گروگان زن است
تلخی ِ صبر به مادر بنمود ست چو شهد
روز ِ روشن اثر ِ صبر ِ شبستان زن است
در وفا راز ِ محبت ز گذرگاه ِ شعور
شاهد ِ حوصله ی لشکر ِ حرمان زن است
تیز بین است عقابش به نگهداری ِ طفل
گویی ِعشق بسر خورده زچوگان زن است
گر درشتی بدر آید ز سخن های ِ نهان
اعتدال ِ سخن از طبع سخندان زن است
عدل و انصاف ز تاثیر دعایش بر جاست
مستجاب آمده از عرش زعرفان زن است
بسکه بی عدلی بدیدست (همایون) در دیر
هر طرف مینگرد بیش پریشان زن است
مادرم را بتاریخ 2 جدی 1386 هجری شمسی از دست دادم و این سروده از آن باعث بود:
مرگ مادر
از مرگ ِ مادرم بخدا سرد شد تنم
دیگر نه او بماند و نه دیگر من آن منم
رفت و بمرد حیف دعا گوی ِ دایمم
شور و فغان و ناله و فریاد میزنم
خالیست گویی بخش عظیم حیات من
در انتهای ِ ظلمت ِ شب نیست روزنم
یکلحظه دور نیست مرا چهره اش ز چشم
آید صدای ِ لالای او وقت ِ خفتنم
او بود مهر ِ روشنی در روزگار ِ تار
او رفت و قرض اوست چو دَینی بگردنم
گل بود و عطر نکهتی و تمنای ِ زندگی
او رفت و خار گشت مرا گل به گلشنم
پروانه ها بودیم به شمع ِ رخش ولیک
ناید طریق ِ رنگ ِ غروبش به گفتنم
در آخرین صدای ِ رمق یا الله بگفت
پُر شد چو جوی ِ اشک بدیدم بدامنم
رویش به قبله کردم و گفتم که ایزدا !
جنت نصیب کن ز افسوس خوردنم
دارم امید ِ صبر ز درگاه ِ رحمت ات
سودی ندیده ایم ازین ناله کردنم
دو بود ماه جدی و ذلحجه چهارده
دریاب بیست و سه ِ دسامبر نبشتنم
بنگر هزارو سه صد و هشتاد وشش کنم
در سال هجری شمسی ز تاریخ کشیدنم
والله شکست بخت (همایون) ز مرگ او
دارم دعای ِ دایمی تا وقت ِ مردنم
مقام مادر
امنیّت ِ طفل است ز کانون ِ تو مادر
گیتی ز ره ِ مهر دگر گون ِ تو مادر
از اوج محبت که چو موجی به کرانه
مهر تو عیان گشت ز مکنون ِ تو مادر
بخت ِ تو عروس است ز قرآن ِ محبت
چون شِیر سپید آمده از خون ِ تو مادر
افرشته بشد طفل ز دامان ِ صفایت
از لالای پُر مهر و ز شیپون ِ تو مادر
دامان ِ تو گهواره ی خاموش زعشقست
هستیم سراپا همه مدیون ِ تو مادر
از چشمه ء مهرتو که خوردیم همه آب
چون شیر عیانیم ز هامون ِ تو مادر
هرفطرت پاک ازرخ تو گشت درخشان
سرچشمه ی عشقست ز جیحون تو مادر
ازچهره ی صبح ِ تو رخ شام پریده ست
رخسار ِ حیا شاد ز بیرون ِ تو مادر
هر خطی ازین چهره ی ما باز بخوانی
کی حیله توان کرد به افسون ِ تو مادر
آن فلسفه ی تست که در عقل نگنجد
پیش ِ تو ضعیف است فلاطون ِ تو مادر
بگذشت ودعا کرد درآن سهو و خطایش
آن موسی ِ عمران به هارون ِ تو مادر
نتوان همگی وام ِ ترا باز سپردن
ما ایم به در ماندگی محزون ِ تو مادر
در ورد ِ زبان است ترا دختر و فرزند
هر طفل که دایم شده مرهون ِ تو مادر
گر چند که هر روز بوَد روز ِ وفایت
این روز مبارک شده میمون ِ تو مادر
هر چند که گفتی همه آموختنی بود
گیتی به ادب گشت ز قانون ِ تو مادر
باز آ که دهم وقت به تعریف خصالت
این جان به فدایت هم اکنون ِ تو مادر
شِیر ِ تو زشیرازه ی عشق آمده بیرون
مستیم ز حب ِ تو و افسون ِ تو مادر
بخشا که محال است ترا وصف نمودن
کم گفته ام امروز ز افزون ِ تو مادر
قلب توهمان میهنی ازصدق وصفا است
آهنگ ِ دلت نغمه ی بیرون ِ تو مادر
تا نام ِ ترا باز شنیدم ز ره ِ دور
مستانه قلم رفت به مضمون ِ تو مادر
فرخنده سرا گشت به ذکر تو دو عالم
تا بال ِ هما دید ( همایون) ِ تو مادر
سید همایون شاه عالمی
4 – می – 2010م
وزیر اکبر خان مینه
کابل- افغانستان