شهید کیست وشهادت چیست؟
اگر به تاریخ يك قرن اخیر افغانستان نظر انداخته شود دیده میشود که در این دوره کشمکش های زیادی برای حصول ویاحفظ قدرت بوقوع پیوسته است .
در این جریان عده زیادی از هموطنان ما حیات خود را از دست داده اند. چنانچه امیر عبدالرحمن خان به مجرد جلوس بر کرسی قدرت وطن خواهانی چون ملامشک عالم ، محمد جان خان وردک ، درویش خان بابه قچقاری، سپه سالار حسین علی خان ومیربچه خان کوهدامنی را به شکلی از اشکال از بین برد.
اکنون ملت افغان فدا کاری های آن دلیر مردان را به دیده قدر مینگرند. ولی بعضی صاحب نظران ما این اعمال عبدالرحمن خان را توجیه نموده میگویند که او برای از میان برداشتن امرای محلی وتاسیس یک حکومت سراسری مجبور بود به چنین اقداماتی مبادرت ورزد.
در صورتیکه امیر عبدالرحمن خان از روی مجبوریت دست به چنین اعمال سرکوبگرانه زده است پس از مقام ومنزلت آن غازیانی که توسط او از بین برده شده اند کاسته میشود.
دردوران حکومت امیر حبیب الله خان هم عده زیادی از مشروطه خواهان وتحول پسندان به امر امیر به توپ بسته شده اند وبعداً خود او هم به شکل مجهولی کشته شد.
در این صورت آن مشروطه خواهانیکه بخاطر اعتلا وپیشرفت کشور حیات خود را از دست داده اند شهید گفته میشوند؟ ویا امیر حبیب الله که به همکاری مشروطه خواهان کشته شد؟.
در دوران امان الله خان گرچه اعدام ها كم شد اما در جریان اغتشاش امیر حبیب الله کلکانی مشهور به بچه سقاوء اشخاص وافراد زیادی تلف شد. امان الله خان که خودرا پادشاه قانونی افغانستان میدانست مخالفین خود را یاغی و باغی خطاب می نمود. همين وقت حبیب الله کلکانی هم حرکت مسلحانه خود را جهاد علیه حکومت میگفت ورفقای خود را مجاهد خطاب میکرد آیا افراد لشکر امان الله خان شهید شده اند ویا طرفداران حبیب الله کلکانی؟ در دوران حکمروائی حبیب الله کلکانی که خود را امیر کشور اسلامی وخادم دین رسول الله میگفت. نادر خان سرلشکر یاغی ها بوده است.
آیا افراد خادم دین که توسط لشکر یاغی کشته شده اند شهید شده اند و یا افراد نادر خان که گویا برای نجات وطن کمر بسته بودند ؟!
زمانیکه نادر خان بر اریکه قدرت تکیه نمود حبیب اله کلکانی را با عده ای از همکارانش اعدام نمود.
نادرخان هم توسط عبدالخالق شاگرد مکتب کشته شد متعاقباً عبدالخالق با اعضای خانواده اشت گرفتار وبشکل بسیارفجیعی به قتل رسید.
اکنون حبیب الله کلکانی ورفقایش را میتوان شهید نامید؟ اگر حبیب الله کلکانی ورفقایش وروشنفکرانی چون غلام نبی خان چرخی، عبدالرحمن لودین، ومحمد ولی خان دروازی که به امر نادرخان اعدام شدند شهید باشند؟ پس نادرخان چی گفته میشود؟ درصورتیکه نادرخان شهید باشد عبدالخالق واعضای خانواده چی بوده اند؟.
در کودتای داود خان عده کمی از طرفداران ظاهر شاه وعده معدودی از همکاران داود خان کشته شدند. این که کدام طرف شهید وکدام طرف مسئول بوده اند قضاوت را به مردم میگذاریم.
در زمان ریاست جهموری داود خان عده ای از مخالفین سیاسی اعدام شدند. که از آن جمله از استاد حبیب الرحمن، استاد خواجه محفوظ ،داکترعمرو محمد هاشم میوند وال صدراعظم اسبق میتوان نام برد.
در این دوره اعضای نضهت اسلامی در لغمان، کنر،بدخشان وپنجشیر دست به قیام مسلحانه زدند که از طرف رژیم داودخان به شدت سرکوب شدند. اکنون آنهایرا که در قیام شرکت نموده واز طرف رژیم سرکوب شده اند چی باید نامید؟ اعدام شده گان را به کدام نام باید یاد نمود؟ آن عساکر حکومت که توسط قیام کننده گان کشته شده اند دارای کدام درجه ای میباشند؟
سرانجام داود خان هم توسط ررهبران ح.د.خ.ا. طی یک کودتای خونین کشته شد. دیدیم که امسال بقایای جسد داود خان واعضای خانواده اش با مراسم رسمی به خاک سپرده شد ومحلی بنام تپه داود خان شهید در شهر کابل مسما شد.اگر داود خان شهید است پس مرحوم میوند وال وهمه کاسنیکه به امر او اعدام شده اند چی باید باشند؟ بعد از اینکه نور محمد تره کی رهبرح.د.خ.ا قدرت را تصاحب کرد به گرفتن، بستن،وکشتن اقشار مختلف مردم شروع نمود.اشخاص مشهوریکه توسط رژیم تره کی اعدام شدند عبارت اند از میرعلی اکبر داکتر،شاپور جنرال، نوراحمد اعتمادی ومحمد موسی شفیق صدراعظمان ظاهر شاه ، محمد طاهر بدخشی رهبر سازمان (محفل انتظار) ومولوی بحرالدین باعث رهبرگروه انشعابی سازمان (محفل انتظار) پوهاند غلام محمد نیازی رهبر سازمان اخوان المسلمین افغانستان ومولوی اعطا الله فیضانی علاوه بر افراد فوق الذکر عده ای بیشماری شامل افسران، استادان پوهنتون، معلمان محصلان، شاگردان معارف، روحانیون، علمای دین وغیره اشخاص بیگناه وبا گناه زندانی وبدون محاکمه اعدام شدند.
جای سوال است که آن منسوبین اردو را که در دفاع از رژیم داود خان توسط کودتا چیان کشته شده اند ویا آن عساکری را که در کودتا اشتراک نموده وازطرف مدافعیان داود خان کشته شده اند چی نامید؟ و آن کسانی که توسط رژیم خلقی اعدام شده اند چی بایدگفته شوند؟ به همین ترتیب آن کسانی راکه دردفاع از رژیم خلقی در جبهه جنگ کشته شده اند ویا آنانی را که در نبرد مسلحانه علیه رژیم تره کی کشته شده اند چی نامید؟
بعداً نور محمد تره کی توسط شاگرد وفادارش (حفیظ الله امین) به قتل رسید. اکنون طرفدارانش اورا شهید تره کی یاد میکنند. اگر نور محمد تره کی که هزاران فرزند این سرزمین به دستور او کشته شده اند. شهید باشد. پس این همه قربانیان دوره حکمروائی او چی اند. به یاد داریم بعد از مرگ تره کی لیست سیزده هزار (13000) نفر از اعدام شده گان در دیوارهای وزارت امورداخله نصب گردید ومسئولیت این همه کشتارهارا حفیظ الله امین بدوش او انداخت. حفیظ الله امین که خود را رهبر خلقی ها میگفت کار را از گرفتاری بستن وکشتن خلقی ها آغاز نمود. وبدین ترتیب همه رقبای سیاسی خودرا در اسرع وقت از میان برداشت. دراین وقت او با دو حریف بسیار نیرومند مواجه بود یکی نیروهای شورشی افغان ودیگر دولت شوروی. حفیظ الله امین با زیرکی خاص میخواست با شورشیان افغان راه مصالحه وسازش را درپیش گیرد. ودر تبانی با کشورهای غربی خود را از چنگال شوروی ها نجات دهد. ولی زمان به او مجال نداد وبدست شوروی ها نابود گردید.
با آمدن شوروی ها وبه قدرت رسیدن ببرک کارمل همکاران حفیظ الله امین هریک انجنير محمد ظریف، صاحب جان صحرائی ، صدیق عالمیار، عارف عالمیار، عبدالله امین برادر واسد الله امین برادر زاده اش اعدام گردیدند.
حالا طرفدارانش اورا شهید حفیظ الله امین میگویند. اگر حفیظ الله امین وهمکارانش شهید نامیده شوند پس برای نور محمد تره کی وغیره اشخاصیکه به امر امین کشته شده اند.چی نامی باید گذاشت؟
به آن سربازان وافسران اردو افغانستان که در شب حمله روس ها به قصر تاج بیگ در دفاع از حفیظ الله امین به قتل رسیده اند چی در جه ای باید قایل شد؟!
در دوره حکمروائی ببرک کارمل اگر چه اعدام مخالفین دولت فروکش نمود اما موج نوینی از جنگ ها شروع شد.
درتداوم این جنگ ها عدۀ زیادی از مردم در اثر بمباردمان هوائی کشته شدند در این جریان رژیم کارمل طرفداران خود را که از طرف نیروهای مقاومت کشته میشدند شهید میگفت وبه بازمانده های آنها حقوق میپرداخت. آن افرادی را که از طرف نیروهای حکومتی ویا روس ها در جبهه جنگ کشته میشدند طرفدارانشان شهید میگفتند، پس کدام یکی را میتوان شهید نامید؟
در دوران حکومت مجاهدین در جنگ های تنظیمی عده زیادی از طرفین بشمول افراد ملکی توسط نيروهای مسعود ـ گلبدين کشته شدند و بالاخره مسعود توسط اعراب کشته شد ، نمیدانیم کدام یک از آنها درجه شهادت را کمائی کرده اند؟ در جنگ های بین دولت آقای ربانی وگروه طالبان هم عده زیادی ار طرفین کشته شده اند افراد کدام یک را شهید باید نامید؟ در حالیکه هردوطرف خودرا مدافع اسلام میگفتند.
در دوره حکومت طالبان اولین کسیکه به دارآویخته شد داکتر نجیب الله و برادرش احمدزی بود، حالا طرفدارانش اورا شهید نجیب الله میگویند. اگر نجیب الله شهید است پس آن کسانیکه در دوران ریاست (خاد) ویا ریاست جمهوری او به امر مستقیم ویا به امضای او اعدام شده اند. چی باید باشند.
در جنگ های بین جنبش ملی به رهبری جنرال دوستم ودولت اسلامی به رهبری برهان الدین ربانی عده زیادی از جوانان کشته شدند. کشته شده گان کدام یکی باید شهید گفته شوند؟
در جنگ های فعلی در یک طرف نیروهای ناتوبه رهبری ایالات متحده امریکا ونیروهای مسلحه افغانستان ودر طرف دیگر طالبان والقاعده در زیر حمایه استخبارات نظامی پاکستان(ISI) قراردارد. یک طرف ادعا دارد که از صلح وامنیت، ترقی وتعالی در افغانستان دفاع میکند. طرف مقابل ادعا دارد که از آزادی ودین و آئین مردم افغانستان دفاع میکند، در این باره چی باید گفت؟
فراموش نباید کرد که علاوه از جوانب فوق الذکر اشخاص زیادی در خصومت های شخصی کشته شده اند که باز مانده گان شان خود را وارثین شهدا میگویند در این صورت دیده میشود که شهدا از مردگان عادی تفکیلک نمیشوند.
پس برای رسیدن حق به حق دار لازم است که یک کمیسیون با صلاحیتی به اشتراک نماینده گان ستره محکمه لوی حارنوالی، وزارت عدلیه، وزارت تحصیلات عالی وزارت شهدا ومعلولین شورای علما وسازمان حقوق بشر تشکیل شود تا تعریف درست وهمه جانب ئی از شهادت بدست دهند ومعیار های شهادت را مشخص سازند تا این معیار ها در دستور کارمسئولین امور قرار گیرند وبعد از این هر کسی که کشته میشود اگر شرایط ومعیار های شهادت را داشته باشد در زمره شهدای وطن ثبت واز حقوق وامتیازات آن بهرمند گردند. وآن اشخاصیکه معیار های شهادت را نداشته باشند از لیست شهدا حذف واز امتیازات آنها محروم ساخته شوند.
با عرض حرمت
امام جان "عالمی"
شهر کابل 22/10/1388