احمد فهیم بکتاش
آلوده گی هوا خطرناکتر از بمباردمان ناتو
نویسنده : احمد فهیم بکتاش
افزایش شدید ترین بیماری های چون سکته قبلی و امراض طرق تنفسی از پیامد های آلوده گی هوا توسط دانشمندان تشخیص گردیده است. بیماری های چون سر دردی، سر چر خی، نفس تنگی؛ تکالیف گوش، لرزش عضلات، بیهوشی، کسالت را میتوان تنها از موجودیت کاربن دای اکساید به شکل غلیظ در فضا و ماحولی که ما برای زیستن و کار کردن در شهر کابل استفاده میکنیم برشمرد.
اگر موضوع آلوده گی هوا را از ابعاد مختلف آن به بحث و مداقه بگیریم، گنجایش آن طی این مقاله ناممکن به نظر میرسد اما تلاش نموده ام تا نکاتی چند از اضرار آلوده گی هوا و عوامل بوجود آورنده این آلوده گی را درخور توجه مقامات مسئول و همشهریان قرار بدهم، زیرا آلوده گی هوا صحت جسمی و روانی نه تنها انسانها بل نباتات را به خطرات جدی مواجه ساخته و در صورت افزایش آن یک بحران بزرگ محیط زیست را شاهد خواهیم بود.
بیماری های خونی و مغزی، نارسائی ها فکری کو دک، وضعف حافظه ، دستگاه گوارشی و استخوان ها از جمله امراضی است که موجودیت گازات کیماوی به ارمغان می آورد.
لکه های جلدی، سرطان جلد، سو ختگی و شاید مرگ را میتوان از نصب پایه های دیش آنتن و ما یکرو ویف های مخابراتی به طور غیر استندرد و حسب دلخواه شرکت های مخابراتی برشمرد که این پایه ها در شهر کابل درسطح بسیار پائین، بالای بام ها و یا در ساحات هموار زمین نصب گردیده اند. کارشناسان مسائل مخابراتی بدین باور اند که شعاعات مر سله و آخذه تو سط این دستگاه ها بصورت عموم به شکل افقی و مستقیم صورت میگرد که درین هنگام هر زنده جان حتی پرنده گان در معرض شعاع آن قرار گیرد ، نظر به شدت موج و طول شعاع شدیداً متضررمیگردند.
برهم زدن آرامش محیط، تشو شات فکری، بی حوصلگی، تا ثیرات منفی در گوش وسطی و داخلی، تخریب حجرات مغزی، فر سودگی میان دندانها، حجرات خون و حتی بعضی از امراض قلبی را کارشناسان از موجودیت آلوده گی صوتی در شهر میدانند.
ثریا دلیل، سرپرست وزارت صحت عامه کشور در گفتگو با رسانها بیان داشته است که طی شش سال گذشته امراض تنفسی تقریبأ افزایش سه برابری در شهرهای بزرگ به شمول شهر کابل، پیدا کرده است، وی افزایش امراض تنفسی، امراض قلبی و واقعات سرطانی را ناشی از آلوده گی هوا برشمرده است.
جهت بیرون رفت از این مُعضل پیشنهاد مینمایم تا نکات آتی را هم مسئولین حکومتی و هم شهروندان جداً مدنظر گیرند تا سالم زنده بمانند.
اول: در حد توان تلاش نمایند از بوجود آمدن گاز کاربن دای اکساید در چهار اطراف خویش به پیمانه غلیظ جلوگیری کنند و این امر با کنترول عراده جات فر سوده، داش های خشت پزی، نانوائی ها، حمام ها، جنرا تور ها، عراده جات سنگین دیزلی، بخاری های مواد سوخت فوسیلی ( ذغال سنگ) و غیره امکان پذیر است.
دوم: جلوگیری از خطرات گاز کاربن مونو اکساید که اداره محیط زیست میتواند دراین امر نفوذ به ویژه خود را داشته باشد، این گاز که ناشی از مواد سوخت انجن طیارات، عراده جات؛ کار خانه جات به شکل نیم سوز در هوا رها میشود خطر ناکتر از کاربن دای اکساید است. قسمیکه دیده میشود در تر کیب این گاز یک اکسیحن موجود بوده ، زمانکه داخل سیستم تنفسی انسان ویا حیوان میگردد، نسبت تمایل با هیموگلوبین( ماده سرخ رنگ خون را که دارای آهن است حجرات خون راغلیظ میسازد) تعامل نموده یک اکسیجن دیگر از هیمو گلوبین میگیرد که درین صورت کاربو اکسی همو گلوبین را تشکیل میدهد و دستگاه تنفسی تحت فشار بیشتر قرار میگرد.
سوم: کنترول تولید گاز های کیمیاوی، کارشناسان بر حسب اطلاعات دریافته اند که ماشین های تصفیه هوا که درگو شه های شهر کابل نصب گردیده ذرات عنصر سرب که ماده سمی است و ناشی از سوخت تیل های بی کیفیت و تصفیه نا شده، خاک آلوده، رنگ های تعمیراتی، پوش کریم های جلدی را در ترکیب هوای شهر مشاهده نموده اند که تا حد توان کنترول این گازات در کاهش آلوده گی شهر ممد واقع میگردد.
چهارم: فرش نباتی و غرص نهال ، جلوگیری از قطع جنگلات، بر نامه سر سبزی، بر نامه تنظیم کثافات ازجانب اداره شاروالی، آگاهی مردم و همکاری شان با شاروالی سبب میگردد تا یک مقدار ذرات مختلف ضایعات جامد و مایع که در تر کیب هوای شهر به شکل معلق دخیل و مانند یک پارچه ابر خفیف فضای شهر را تحت پو شش قرار داده ( مسافرین هوا پیما خو بتر آنرا مشاهده کرده میتوانند.) کنترول شده و کاهش نسبی پیدا کند، این ذرات نا شی از پرا گندگی ضایعات مختلف انسانی، حیوانی، موادتجارتی و کیمیا ویست که از بیت الخلا ها، کثافت دانی ها، جویچه های سرک، آبهای بد رفت حمام های بدون سنتدرد، رستورانت ها، قصابی های ها و گردو خاک سرک ها و کو چه های خامه است که تو سط حرکت باد و عبور مرور عراده جات در هوا پرا گنده وبه شکل معلق در گردش اند.
پنجم: در زمینه کنترول دستگاه های مایکرو ویف، حکومت و مالکین شرکت ها میتوانند نقش ممد در تنظیم و کاهش سطح آلوده گی شهر در حد توان خود کمک نموده و تدابیر احتیاطی اتخاذ نمایند.
ششم: جلوگیری از ضایعات بیولوژیکی، از آنجائیکه کارشناسان امور قناعت بخش نخواندن برخی از داش های مواد سوخت طبی را در سطح شهر کابل، مایه نگرانی میدانند اما باز هم تدابیری اتخاذ گردد تا ضایعات طبی دراین داش ها سو خته، خاکستر آن محتاطانه در جای مخصوص دوراز گشت و گذار انسانها وحیوانات دفن گردد. کارشناسان محیط زیست این ضایعات را نگران کننده پنداشته و هشدار میدهند که امراض مهلک ساری را در فضا پرا گنده ساخته و عواقب زیانبار در قبال دارد. اما قسمیکه به نظر میخورد ضایعات طبی با ضا یعات مختلف درزباله دانی های عمومی و یا مقابل مکاتب انبار میگردد و بسیاری از اطفال با سُرُنج های استفاده شده و خر یطه های سیروم بازی مینمایند. رمه های بز وگو سفند در کثافت دانی ها که شکل علفچر شهری را به خود گرفته اند میچرند که کنترول و جلوگیری از این امر را میتوان یکی از عوامل مهم در جلوگیری از انتقال امراض ساری برشمرد.
هفتم: از آلوده گی صوتی جلوگیری کنید، از آنجائیکه مردم در باره این آلوده گی و اضرار آن چندان آگاهی ندارند اما متخصصین امور این آلو ده گی را به شدت خطرناکتر از همه توصیف کرده اند که علاوه از برهم زدن آرامش محیط، تشو شات فکری، بی حوصلگی، تا ثیرات منفی در گوش ها، تخریب حجرات مغزی، فر سودگی میان دندانها، حجرات خون و حتی بعضی از امراض قلبی را نیز به همراه دارد.
هشتم: تلاش برای از بین بردن آلوده گی آب های زیر زمینی، طرح و تطبیق یک بر نامه تو سعه شهری، خدمات آبرسانی که جواب گوی ضروریات ساکنین شهر باشد، میتواند در کاهش آلوده گی تاثیرات مثبت داشته باشد. درینصورت مردم دیگر محبور به حفر چاهای عمیق، نیمه عمیق و سطحی نبوده. زیرا چای سطحی که عمومآ در نزدیکی با بیت الخلا ها حفر گردیده اند بصورت عموم آلوده و قابل نو شیدن نیستند. حفر چا های نمیه عمیق و عمیق بدون پلان بشکل خود سرانه در هر جا تو سط اشخاص توان مند حفر گردیده که رگ های زیرزمینی و شبکه های آبهای زیر زمینی را بر هم زده است.
نهم : برعلاوه آنچه در بالا یاد آوری شد، شایان ذکر میدانم که آلودگی اطراف تیل فروشی ها، ورکشاپ های تر میم عراده جات؛ ورکشاپ های پُر کاری ایرکندیش های عراده جات، گاز فروشی ها، اخراج گازات نفتی از پمپ استیشن ها، تولید گاز میتان در گنداب و خندق ها، دود سوختاندن ادویه جات طبی تاریخ تیرشده و مواد مخدره، صعودگازات باروت ( مواد انفجار دهنده) از انبار های تسلیحاتی و دفن شده در زمین، گازات معده حیوانات ناشی از عدم غذای کافی وخدمات صحی دام داری، تعفن تعاملات ضا یعات مختلف در زباله دانی ها وجویچه ها و غیره و غیره اگربه اسرع وقت کنترول شوند، فضا شهر را به این گونه اسف بار شاهد نخواهیم بود.
بنابرین، به عنوان یک شهروند جداً از خوانندگان و ادارات ذیربط دولتی و غیری دولتی تمنا میبرم تا هرکدام در حد توان خویش برای از بین بردن آلوده گی هوا ممد واقع گردند، در غیر آن عواقب این آلوده گی به شدت وخیم تر و مهلکتر از بمباردمان ناتو، جنگ و ویرانی های موجود در سطح کشور خواهد بود.