انجنیــر خلیـل الله رووًفـی
آیینـهً تمام نمای ملت
شکسـته شـد
درین روزهای تبـدار که مردم ما ازدلهره های جانفـرسا، بیشترازپیش عذاب میکشند بازهم ازگریبان اوضاع بحـران زدهً افغانستان درامـهً دیگـــری سرکشیـد که ضربهً آن از همه بیشتر باعـث شکست آیینـهً تمام نمای کابینهً نوتشکیــــل گردیده وپیکــرهً سیاسی دولت آقای کرزی را جریحه دارساخت. درامه ایکه کابینهً پیشنهـادی رئیس جمهـور، با آنهمه چالشهــای مصلحتی وسهـم بخشیهای قدرت، برای حامیان تیم انتخاباتی اش، درفلتــرآزمایش وتجزیهً پارلمان کشورکه مقداری حـس انتقام گـذشته را نیزبا خود داشـت، حلاجی وریز، ریزگردید وبگــونهً بسیارکم سابقه، رد پذیرش دوثلث از وزرای جــدید کابینهً پیشنهادی ازطرف نمایندگان ملت، به اجرا درآمد. اقدام کاملاً غیرمنتظره یی که برای همه نه تنها تعجب برانگیـــز گردید بلکه همسوئی نظر وجرئت تصمیم گیری وکلا، که چنین سابقـهً نداشت، مورد تاًئید ودلگرمی مردم قرارگرفت.
شورای ملی افغانستان درآخرین ماهای کاری خود سرانجام نشـان داد که با وصف خودکامــه گیهای نظام ریاستی دولت، اگربا پاکی وصداقت، ازموقف علیای نمایندگی مردم ومرجع قانون گـذاری کشورعمل کند، به یقیـن بمثابه رکن اساسی و سرنوشت سازدرحیات سیاسی واجتماعی مملکت، نقش محوری را بازی کرده وتصامیـم قانونی آن میتـواند تغییرات قابل ملاحظه یی را درشکل دهی حکومت، نظارت وتطبیـق قانون علیه هیــولای فساد وبی عدالتیهــای جامعــهً خود به انجام رساند.
اینک امروزما مشاهده میکنیم که اکثریت اعضای پارلمـان، بهـرچالشی که بوده این صلاحییت قانونی خود را تا حـدودی دریک حرکت مستقـل وآرای مشترک، به نمایش درآوردند، که درنتیجه ازجمع 24 وزیرپیشنهادی 17 تن آن که خود و یا رهبران حزبی وتنظیمی شان درکمپین انتخاباتی آقای کرزی خدمات شایسته یی را انجام داده بودند، ازصریرامتیازات وعـده داده شده ومسنـد های رویائی وزارت به کنارزده شـدند. این فیصله، حکومت جناب کرزی را تا آنجا بیک بن بست سـیاسی دچار گردانیـد که حتا مخالفــان سیاسی اش، بدیل این ناکامی را فقط درکناررفتـن رئیس جمهور، ازپست رهبری کشور، بمحاسبه گرفتند .
گـذشته ازان این ضربهً شکننـده، شرمنـاکی تلخی را، به موًتلفین انتخاباتی آقای کرزی، برجا گـذاشت. یعنی همان حامیان کمربسته اش که بخاطررسیدن بقدرت، سرنوشت قـوم وتبارمظلوم خودرا درمعامله قراردادند وآنهارا با تطمیـع ویا اجبار به حـوزه های رایدهـی سـوق دادند تا آرای خودرا به صنـدوق آقــای کرزی بریزند وخود پیشاپیـش گـــروپ خود، رئیس جمهوررا تا تریبیونهای خطابه، همراهی کردند وبه نشانهً پیـروزی کمرش را بستنـد تا یکباردیگرتعهد ووعــده های اورا درمورد خود بگوش جان، شنیده باشند. بعـدش نشستند، پروتوکولهای تحریری وقرارداد های پشت درهای بسته، مبنی بر تقسیم قدرت وسهم بخشی وزارتخانه ها را بین خود به امضا رساندند. شکل گیری این نوع تقسیم بندی امتیازات وزد وبند های شرم آور میان رئیس جمهور واین سرکردگان شناخته شـدهً حزبی و تنظیمـی مانند : امیرصاحب اسماعیل خان، آقای محقـق، جنرال دوستم، پیرسید احمد گیلانی، صبغت الله مجددی وعده یی دیگر، هرچنـد مایهً نگرانی پالیسی سازان قصر سـفیـد وسایررهبــران جامعهً ملل ذیدخــل درقضایای افغانستان گردید اما کدام واکنـش صریح وضربتی که میتوانست در راستای این ناهنجاریها اثربخش باشد درعمل پیاده نشد، برعکس با پیامهای شادباش ازتشکیل چنین کابینه قومی وتنظیمی حمایت خودرا ابراز داشتند. بگونهً مثال آقـای بانکیمون سرمنشی ملل، درحالیکه هیچگـونه شناختی ازروند کابینـه سازی ویا هویت وزرای کابینهً جدید به استثنای وزرای دست نشاندهً کلیدی، نداشتند، همه را شخصیتهای شایسته وکاری خطاب نمود. چنین است روال همیشگی سیاست بازی کشورهای خارجی درافغانستان که قضایا را صرف ازروی منافـع سیاسی خود درکنترول وپیگیری قرارداده ودرباقی موارد با روزمره گی و سطحی نگری ازکنارآن میگذرند.
واینک که لست کابینهً جدید با تغییرات نه چندان قابل امید واری باردوم به پارلمان پیشکـش گردید، بی تردید جامعــهً ملل اعضای این کابینه را بازهم بحیث شخصیتهای قابل تاًئید وشایستهً دولتداری ، به آقای کرزی تبریک خواهـد گفت.
ازینکه با گـذشت زمان، حجـم بحران به وخامت میگـراید، بنـاءً معاملات داد وستد میانخودی، قومی ومصلحتی، با بافـت زنجره های سه بعدی خود، نیزاوضاع را وخیم ترساخته است. زنجره ایکه شبکهً آن ازقصرسفید وکاخ سلطنتی بریطانیا سرکشیده، وبًعدهای بعدی آن ازارگ کابل تا دهلیزهای سیاه طالبان ادامه پیدا میکند. این جریان به طالبها برتری سیاسی بیشتری را نصیب گردانیده وزمینهً حضورآنهارا دردستگاه قدرت، بحد کافی بالا برده است. روندی که تناقض ستراتیژی این کشورهارا باچنین برنامه های متزلزل، دربازی با سرنوشت مردم افغانستان بصراحت برملا میسازد.
در مورد، رد وزرای ائتـلافی ازجانب پارلمان، هـرچنـد آقای کرزی درظاهرامراظهارنگرانی نمـود اما درمتـن قضیه به یقیـن که با مانور سیاسی دقیق هدف را چنان ماهرانه به نشانه رفـت که هم حامیان انتخاباتی خودرا برسرجای شان نشاند وهم به جامعه ملل یکنوع دلگرمی بخشید که درترکیب کابینهً تجدیدی، به نقاط نظرآنها جامهً عمل خواهد پوشاند، چیــزی که درپالیسی کاری خود قبلاٌ به آن پیش بین بوده است.
آنگونه که واضح است هـدف اصلی رئیس جمهور، درتائیـد وابقای چاروزیرتیم کلیـدی اش، دفاع، داخله، معارف ومالیـه میچرخیده است. تیم بهم گره خورده ودارای منافع مشترک سیاسی واقتصادی که دربقای دولت حامد کرزی ومهمتـرازان حمایت مستقیم آی، اس، آی ، واشنگتـن ودستگاهــای امنیت سری بریطانیا، قـدرت دولتی آنها ازیکسو وانحصارقـــرارداد های ملیون دالــری آنها بوسیلهً فرزندان وشبکهً خانوادگی شان ازسوی دیگـر، آنهارا درراًس اهـــرام فرمانروائی جا داده است. وهمین دوفکتور ثروت وقدرت باعث آن گردید که پارلمان نتواند تصمیم خودرا دربرابرآنها عملی سازد درحالیـکه آگاهـان امور، به روشنی میـداننـد که درخطـوط وظایف تعهــدی این وزارتخانه ها بویژه دفاع وداخلـه چه بی کفایتیها ئی نیست که ادامه ندارد. ارکان رهبری این دوارگان مهــم تا امروز، فاقـد یک اسـتراتیـژی دفاعی وامنیتی وفاقـد استقلالیت عمل واراده درکارخود بوده اند، درهمه حال فقط چشم به پلان گذاری و دست نگری قوتهای خارجی داشته اند مگربازهم بمثابه مهره های قهرمان درپستهای خود باقی میمانند.
تشکیـل کابینهً چنـد روزپیش حامد کرزی حدود دوماه را دربرگرفت تاآنکه بعد ازچانه زنیهــای سیاسی درمورد تقسیمات وزارتخانه ها، بدون آنکه روی بازیهای پسین آن اندیشهً بکار رفته باشد، میان موًتلفان انتخاباتی اش نهائی گشت. ولی در باردوم لست کابینهً جدید با عجلهً تمام، کمترازیکهفته ترتیب وبه پارلمان ارجاع شد، آنگونه که گفتی درمورد انتخاب 16 وزیرجدید به هیچ نوع دقت ومشوره یی ضرورت دیده نشده وفقط بنا برقحط الرجالی قشردموکرات ودگراندیش، بازهـــم به سهم بخشی تنظیمها بسنده شد وحتا با ورود چهره های سخت سوال برانگیز مانند : آقایان ارغندیوال و زلمی رسول به عضویت وزارتهای کلیدی کابینه، اذهان مردم، یکباردیگردرخاطرهً های غمبارگذشته به شور آمد.
این دوچهرهً کاملاً شناخته شده وچهره های آشنای دیگری : چون امیرصاحب اسماعیل خان وآقای احدی که هردوازسمت وزارت محروم گردیدند نامهای شان بیشترازدیگران برسرزبانها جاری گشت که چگونه تا پای جان، بهرقیمتـی که میسر شان بود تلاش نمودند و بخاطرحفظ قدرت وابقای دوباره درمسنـد وزارت، چگونه به آستان قدرتهای بزرگ، ازرنگی به رنگی تغییـرکرده وآبروی خودرا به معامله گرفتنـد. ازآقای احــدی همین انتظارمیرفت، زیرا او دربرابررئیس جمهـــور نخست به مقابله برخاست، بعد بخاطررسیدن بوزارت ازراه کرنش توبه کرد وآرای انتخاباتی خودرا بپای او نثارنمود.
اما درینجا روی سخن با امیرصاحب اسماعیل خان مطرح است که جناب شان با آنهمه تعهـدی که با داکترعبد الله عبد الله بستند بعـدش یکباره آنرا شکستند وبه آقای کرزی پناه بردند، تا کجاها به شخصیت خود صدمه وارد کردند . گـذشته ازان که کدام برنامهً ماندگاری هم دردورهً کاری خود نداشتند، بهای معنوی خودرا درین بازارکساد، تا کجاها به حــراج این و آن سپردند وسرانجام ازقدرت هم بکنارزده شدند.
ازین کابینه وکابینه بازی وازین انتخابات تقـلبی ودستگاه فاقـد مشروعییت، دیگرمردم بیچارهً ما نه تنها دربرهوت فقـــرو بیکاری وبی امنی، حیــران و دلشکسته مانده اند بلکـه آینـدهً خودرا نیزدرباطلاق سردرگمیهــا ازهـــــم گسیخته وپریـشان احساس میکننـد وخوب میداننـد که، با رد ویا پذیرش چنین کابینه ها هیچ دردی مداوا نمیشود واین پالیسی یکـدست و یک صدا، به هیچ روئی به نیازمندی مردم آوارهً کشور، پاسخگـوئی کرده نمیتواند . زیرا ساختار نظام آنگونه ازبنیاد متزلزل است وآنگونه وطن درزنجرهً فساد و مافیای خانوادگی وبین المللی درگیرمانده است که رهائی ازان به سادگی میسرنیست بلکه نیازبه همنوائی و قربانی دارد.
جـنــوری 2010
بالا
بازگشت