محمد عوض نبی زاده
چشم انداز مختصربرخی از مسایل کنونی افغانستان
افغانستان سرزمین است که موقعیت جغرافیا ئی اش آن را در برابر گسترش جنگ های متعدد آسیب پذیر ساخته که مردمش از جنگهای خانمان بر اندازتا هنوز رنج می برند. درافغانستان اقلیت های قومی گوناگون با فرهنگهای پربار و استعدادهای سرشار ، زیست دارند و هیچ یک از اقوام به تنهائی نمیتواند اکثریت را بسازد . رژیم ها ی استبدادی تلاش کرده است تا هویت تاریخی - فر هنگی و قومی برخی از اقوام در پرده ابهام قرار گیرند و با این اقوام برای مدت چند ین قرن همراه با تبعیض وتعصب به صفت شهروندان درجه دوم برخورد شده است که بدترین قتل عامها ونسل کشی قومی و زمین سوزیها را در زير پوشش شعار کذايی "وحدت ملی" علیه این گروه های قومی انجام داده اند. اما در طی مدت سه دهه جنگ انقطاب شدید و بی اعتمادی های قومی میان اقوام کشور بیشتر از گذشته گردیده که اکنون این گرایشات اتنیکی و قومی بیک ایدئو لوژی مسلط مبدل و اتنوسنتریزم ، به مثابه یکی از گرایشات عمدهء ایدئولوژیکی مانع اصلی دولت-ملت سازی و شکل گیری احزاب فراگیر شمرده می شوند، یگانه راه حل اعطای حقوق مساوی برای کلیه باشندگان کشور به دور از محاسبات مصنوعی کوچک و بزرگ، زیرنام های اقلیت واکثریت، بومی ومهاجر وغیره معیار ها است که شکل گیری ساختار ملت واحد با حفظ تنوع اتنیکی تکثر قومی، منحیث واقعیت های عینی جامعۀ ما، .درین سرزمین میباشد که با اشتراک کلیه نیروهای .هوادار آزادی و دموکراسی در کشور تحقق خواهد یافت.
از آنجائیکه مشروعیت یک نظام سیاسی مستلزم اعتبار میان توده های مردم است- بدین جهت میزان اعتبار دولت ها نزد مردم به مثابه ملاک مشروعیت یک دولت ویا سازمان های شبه دولتی مورد ارزیابی قرار داده میشود. همه مردم افغانستان و جامعه جهانی بخوبی آگاهی دارند که انتخابات 29 ماه اسد سا ل روان شمسی افغانستان همراه با تقلب و تخطیها برگزار گردیده است و هیچ فردی نمیتواند از آن انکار نماید. گرچه قبل از برگزاری انتخابات بیش از هفده میلیون قطعه کارت رأی دهی برای رأی دهندگان توزیع شد ولی در زمان تدویر انتخابات صرف در حدود شش میلیون رأی دهندهگان اشتراک ورزیدند که بیشترین و اصلیترین رأی دهندگان را مردم مناطق کاملاً با امنیت هزاره جات و مناطق شمال کشور تشکیل میدادند. چون در ساحات جنوب و جنوب شرق افغانستان بنا بر تهدیدات مخالفین و تداوم جنگ ندرتاً مردم این مناطق با فیصدیهای بسیار نا چیزکه حتی دربرخی از ین مناطق به محاسبه نمی آیند در رأی دهی شرکت نمودند که زمینه تقلب و تخطی ها را درین ساحات برای کاندیدان فراهم کردند وبدین ترتیب اعلام نتایج نهائی انتخابات ریاست جمهوری را به مشکل جدی مواجه نموده اند.که این تقلب
و تخطی های انتخاباتی سخن روز تمامی رسانههای جمعی اعم ازآزاد و مستقل و وابسته به نظام حاکم
. بوده است که هریک از آنان بادرک خاصیکه از مفاهیمی چون آزادی- انتخابات و عدالت دارند با اظهار نظر های موافق ومخالف به عرضه آن اندیشههای مطلوب خویش می پرداختند
، در آن هنگام که هنوز نتایج مقدماتی انتخابات معلوم نشده بود، ریچارد هالبروک، فرستاده ویژه باراک اوباما برای افغانستان و پاکستان گفته بود که انتخابات افغانستان یک انتخابات منازعه برانگیز است. تلاش همه در یوناما این است که نتایج انتخابات برای همه قابل قبول باشد.
گرچه میان آقای کای آیده
.و پیتر گالبریت تنش لفظی در این ارتباط وجود داشت ،که منجر به سبکدوشی پیترگلبریت شده است
با ملاحظۀ این اوضاع واحوال هیچ شکی به برنده شدن آقای کرزی درین دوره هم وجود ندارد و این بارهم رأی مردم قربانی. مشروعیت بخشیدن به حاکمیت کرزی خواهد شد
سردرگمیها میان حلقات و گروههای سیاسی کشور و نگرانیها در مورد چالشها و مشکلات احتمالی پس از انتخابات و هراس از گسترش بحران و تفرقه و ناامنی، سوالها و احتمالات زیادی را در ذهن مردم ما به وجود آورده است که با در نظرداشت کابوس وحشتناک جنگهای گذشته، همه را به فکر انداخته تا متناسب با ظرفیتهای فکری خود، راهحلی برای جلوگیری از رفتن به عقب و افتادن در پرتگاه بحران جستجو کنند.برخیها ،
بیتوجه به راه دشوار و پرپیچ و خمی که طی هشت سال گذشته پیموده شده و سرمایههای انسانی و مالیای که در این راستا هزینه گردیده از نو آغاز شود و راه طی شده را دوباره بپیمایند تا به جایی برسند که اکنون در آن قرار دارند
پس از حوادث یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ -م . تمامی دنیا ظاهرأ از آزادی ، بازسازی ، دموکراسی و مبارزه باتروریزم در افغانستان حکایت داشت و به همین دلیل به مثابه دکتورین نظامی و امنیتی هزاران سرباز خارجی در خاک افغانستان حضور یافت که این رویکرد تمامی ساختار سیاسی واجتماعی جامعه وکشور کهن ما را منهدم نموده است
افغانستان کنونی شاهد یک وضعیت بحرانی بی امنیتی وعدم ثبات در سطح ملی بوده و پاکستان با شورش های محلی مواجه است که موجودیت پایگاه های تروریستی در ساحات قبیله نشین پاکستان، پیوندهای موجود بین گروه های مستقر در آنجا و برخی از سازمان های جاسوسی پاکستانی عامل محرک شورش ها در افغانستان به حساب می آیند. " پناه گاه ها در خاک «پاکستان» برای «طالبان افغانستانی»، دلیل اصلی احیای مجدد این نیروها و گسترش نفوذ شان در افغانستان و بار آوردن مرگ و میر برای سربازان «ناتو» شمرده می شود. تا زمانی که این دو کشور در راستای مقابله با تروریسیم همکاری نکنند، امکان برقراری صلح در هیچ کدام از آنها وجود نخواهد داشت.
دشمنی جاری بین ایران و ایالات متحده، بر ابهام سیاست های امریکا در افغانستان می افزاید. تهران مایل به اتخاذ تاکتیکی است که می تواند مشکلاتی برای ایالات متحده در افغانستان بوجود آورد،. ایران علاقمند خواهد بود تا واشینگتن مخالفت خود را از طریق یک معاهده غیرستیزه جویانه بین کابل و تهران کنار بگذارد و به طور مشابه، روسیه و همسایه های افغانستان در آسیای مرکزی، دارای نگرانی های خود می باشند که ناشی از عدم ثبات در افغانستان، قاچاق مواد مخدر و حضور ناتو در منطقه است.
چنانچه ویتالی چورکین نماینده دایمی روسیه در سازمان ملل متحد
، هنگام سخنرانی در جلسه ازاد شورای امنیت
ملل متحد ، در باره وضع امور در افغانستان اعلام داشته است
مبارزه با جنبش " طالبان " و " القاعده " نه تنها بعد ملی ،
داخلی افغانی ، بلکه منطقوی و بین المللی دارد
" از همینرو پروسه اشتی ملی نباید با فیصله های مربوطه شورای
امنیت ملل متحد ، بشمول تحقق رژیم تحریمات نسبت به " طالبان " و " القاعده " ضد
یت داشته باشد".
، به گفته دیپلومات روسی ،
دولت روسیه از هدف اشتی ملی در افغانستان حمایت
میکند و مخالف " ایجاد " شرایط خاص " برای حذف طالبان به اصطلاح " اشتی شده "
از لست تحریمات ( شورای امنیت ملل متحد ) می باشد". که" چه کسی تضمین عدم
بازگشت انها به گذشته را داده میتواند؟ ".
اگر رهبری افغانستان برقراری تماس ها با جنگجویان سابق را
معقول میداند ، پس " چنین دیالوگ باید فقط با انهایی پیشبرده شود ، کسانیکه
سلاح بر زمین گذاشته ، حکومت و قانون اساسی افغانستان را به رسمیت می شناسند و
از رابطه با " القاعده " امتناع ورزیده اند
وفاداری روسیه به اعمار دولت قوی ، مستقل ، دموکراتیک و خود
کفائی اقتصادی در افغانستان تائید
و ادامه مساعدت به افغانستان در امر باز سازسازی اجتماعی – اقتصادی و توسعه
ثبات نظامی – سیاسی ، مبارزه با جنایات مواد مخدره و تروریزم میباشد
.افغانستان هنوز ۹۳ در صد هیروین جهان راتولید می نماید. و از درآمد همین تریاک «طالبان» و دیگر جنک سالاران محلی که در قدرت شریک اند
، به ثروت باد آورده یی دست یافته و اقتصاد وابسته به تریاک به تار و پود زنده گی نظام فعلی در کشور نفوذ نموده است
ماه «اپریل» سال ۲۰۰۸، افسران بلند مقام امریکا به «بوش» خبر داده بودند که وضع در «افغانستان» رو به وخامت رفته و
از .بد به سوی بدتر می رود.
و خرچ جنگ د ر افغانستان، ماهانه به مقدار چار میلیارد دالر از جیب مالیه دهنده گا ن «امریکا» بیرون می کشد. ، در منطقه تعداد زیاد مردم نگران
این امر اند که مبادا «امریکا» و «ناتو» پیش از پایان ماموریت، این جا را ترک نمایند. در آن صورت، این «طالبان» اند که وارد «کابل» خواهند شد.
برای «القاعده» توان بیش تر برای دست زدن به یورش دهشت افگنانه در .سراسر گیتی میسر خواهد گردانید.
« از جانب دیگر، «امریکاییان» از جنگی که شرکت در آن از هر دو جنگ جهانی اول و دوم مدت بیش تری را در بر گرفته
دل زده گردیده اند
هشت سال از جنگ در افغانستان میگذرد و طی این مدت با وجود کوششهای نظامی و دادن قربانیهای انسانی و مصرف مالی نه فقط جنگ پایان نیافته است، بلکه عاقبت آن با شک و تردید و اظهارات مایوس کنندهای استقبال میشود و در طی این مدت با آنکه بارها از تدوین یک استراتژی جامع و نیز ایجاد هماهنگی میان نیروهای ضد تروریستی مستقر در افغانستان، سخن زده شده است، امادر عمل هرگز چنین کاری انجام نشده است. و کوشش شده است تا تروریزم به عنوان یک پدیدهي صرفا نظامی و جنگی شناخته شود تا همه چیز بر محور جنگ و روشهای جنگی و آن هم به شکل تاکتیکی ، بچرخد.
چنانچه دیده شد به تروریستهایکه در جنگ شکست خورده بودند، امکان آن بخشید ه شد که در جبههی سیاسی فرهنگی و اقتصادی، اهدافشان را ادامه دهند. شکي نیست که وجود گسترده فساد اداری، عدم شایستگی و بیکفایتی برخی از کارمندان دولتی،سهم برخی از مقامها در همکاری با باندهای مافیایی و قاچاق مواد مخدر، بیاعتنایی به ارزشهای دموکراتیک و حقوقبشری زمینههای مناسب و مساعدی برای بهره گیری نیروهای مخالف دولت بوده است.
تسلط «طالبان» که در سال ۲۰۰۳ از میان ۳۶۴ حاکم نشینی به ۱۶۴ محدود بود، در طی یک سال اخیر به بیش از ۶۰ فیصد بالا رفته است .
قدرتهاي غربي اكنون در خطر مواجه با سرنوشت شوروي سابق در افغانستان هستند و همانطور یكه برژينسكي مشاور جيمي كارتر رئيسجمهور اسبق آمريكا گفته است "اگر نيروهاي غربي نتوانند شورشهاي افغانستان را سركوب و ذهنيت مردم افغانستان نسبت به خود را مبني بر "اشغالگر بودن " آمريكا اصلاح كنند، چهبسا به همان سرنوشتي دچار شوند كه شوروي سابق در افغانستان دچار شد. وی تنها ماندن ايالات متحده در افغانستان را به منزله پايان يافتن ائتلاف غربيان دانسته و تاكيد كرده است استفاده از يك برنامه توسعه طولاني مدت با كمك نيروهاي نظامي، ميتواند به بقاي نيروهاي اروپايي در افغانستان كمك كند،
در جلسهاي كه با حضور شرارد كاوپركولز ، نماينده ويژه وزارت خارجه بريتانيا در امور افغانستان و سفير سابق انگليس در افغانستان، عربستان اسرائيل و اعضاي سازمان غيردولتي "موسسه بينالمللي مطالعات راهبردي لندن بر گزار شد پپانهاگفتند که خروج را هيچ دولت مسئوليتپذيري دنبال نخواهد كرد
جنرال استنلى مک کريستال، فرمانده جديد نيروهاى آمريکايى در افغانستان - پیشنهاد افزایش نیروهای خارجی در این کشور از 92 هزار نفر به 134 هزار نفر تا دسامبر سال 2011 را دارد و خواهان افزایش نیروهای اردوی ملی افغانستان به 240 هزار نفر و پلیس به 160 هزار نفر است . رييس جمهوري آمريکا با تيم امنيتي خود يک نشست طولاني براي بررسي وضعيت افغانستان برگزار کرد که دومين جلسه از مجموع 5 جلسه گفتگو هاي مربوط به استراتژي تازه دولت آمريکا است که طي آن مقامات رسمي دولت آمريکا به منظور يافتن راه حل مناسب و بي خطري براي خروج از بن بست 8 ساله جنگ افغانستان به بحث و تبادل نظر مي پردازند. اين در حالي است که بسياري از تحليل گران به شکاف بارزي ميان سياستمداران دولت اوباما پيدا شده اشاره دارند . مک کریستال در افغانستان به دنبال به کار گرفتن سربازان بیشتر و تمرکز بر حمایتهای مردمی است. حالا اگر 40 هزار نیروی تازه نفس هم به افغانستان اعزام شوند باز هم آمریکاییها نمیتوانند آن میزان از محبوبیتی را از آن خود کنند
اکنون، "جنگ افغانستان" به یک جنگ "بدنام" تبدیل شده است. کشورهای مختلف می گویند که با طالبان سازش کنید، آن ها افغان های شما هستند، فقط یکی از شما نیکتایی می پوشید و دیگری پیراهن تنبان. البته، کسی را به یادش نیست که طالبان در زمان حاکمیت خود چگونه موجوداتی بودند. یک دهه از شلاق زدن ها و اعدام در استدیوم فوتبال می گذرد. اروپایی ها در برابر طالبان شکست خود را اعلام می کنند و تنها امریکایی ها در این مورد محتاط هستند.چه کسی به اروپایی ها بگوید ترک افغانستان از سوی آن ها نشانه ی بی مسوولیتی تمام عیار است. دولت های غربی آگاه هستند که افغانستان بدون کمک نظامی آن ها نمی تواند از خود در برابر طالبان و القاعده دفاع نماید، شکست غرب نه ناشی از قوت طالبان است و نه از ضعف نیروی نظامی ناتواست. بلکه مردم، خسته از بی دولتی، بی قانونی، فساد، غارت اموال عمومی، بی کفایتی رییس جمهور. اند. افغانستان تا رسیدن به مرحله ی ثبات به کمک غرب نیازمند است، و اصلاحات و استقلال بدون جراحی دردناک دولت و جامعه ممکن نیست. افغانستان هزینه قابل توجهی ازبابت تجاوز و مداخلات سایر کشورها پرداخت می کند. تا زمانی که منافع مشروع مردم افغانستان تضمین نشوند، هیچ گونه توافقنامه صلحی قابل حصول نیست و امکان برقراری روابط پایدار بین افغانستان و همسایگانش میسر نخواهد بود. ثبات درازمدت در افغانستان تنها از طریق تلاش های معطوف به تغییر وضعیت فعلی افغانستان قابل حصول و تلفیق ساختارهای قدرت سنتی و گروه های قومی مختلف هدفی است که باید از طریق رفع عوامل ناامنی در افغانستان و پاکستان و منافع مشروع کلیه عاملین منطقوی و جهانی را تأمین نماید .امریکا و متحدینش باید از دولتی قدرتمند و کارآمد در افغانستان حمایت کند تا روزی که افغانها بتوانند خود زمام امور را در دست بگیرند.
اوضاع سیاسی و نظامی افغانستان درین اواخر به اندازه رو به خرابی گذاشته بی ثباتی و عدم اعتماد مردم نسبت به دولت و جامعه جهانیرا فراهم نموده و مردم در تشویش و دلهره فراوان بسر می برند چون امریکا و منحدینش بالای پالیسی واحد و هم اهنگ تاهنوز به توافق کامل نرسیده است بی امنیتی در مرکز و ولایات کشور هر روزبیشتر گردیده که برخی از سربازان پولیس – اردوی ملی ودیگر کارمند ان دولتی در محلات از طرف روز دروقت رسمی در خدمت دولت بوده ولی از طرف شب و روز های رخصتی با گروه طالبان و حزب اسلامی و دیگر گروه های مخالف دولت همکاری می نمایند وبه اصطلاح در جهاد علیه قوای خارجی و دولت فعلی اشتراک کرده و کمک های مالی و تسلیحاتی را نیز به مخالفین دولت دریغ نمی ورزند طوریکه در یکی از تلویزیون ها تصاویر خبری تسلیمی سلاح از طرف افراد پولیس دولتی به گروه طالبان در ولایت بغلان ازین امر حکایت دارد . دولت کنونی مشابه سیاست مصالحه ملی زمان داکتر نجیب الله را به پیش می برد وتلاش دارد بر اساس گرایشات و علایق قومی نزدیکی لازم را با مخالفین دولتی ایجادو زمینه تسلط بیشتر طالبان در مناطق امن شما ل و مرکزی کشور را فراهم نمایداز انجائیکه برخی از مقامات و مسولین امنیتی و دولتی در مرکز و ولایات کشورتلاش دارند که رابطه همکاری و نزدیکی لازم را بامخالفین هم تبارخویش تامین و برقرار نمایند که با خروج نیرو های خارجی زمینه مصونیت جانی خود ها را نضمین نموده که بدین ترتیب شرایط بی امنیتی و عدم ثبات در افغانستان را به
نفع مخالفین دولت تشدید و توسعه میدهند و شرایط فروپاشی نظام کنونی را بوجودمی اورند
رویکردها
سایت آریائی زیر عنوان آمريكا در حال دچار شدن به سرنوشت شوروي در افغانستان است منبع:- ، پايگاه خبري-تحليلي "خانه شفاف سازي اطلاعات خبر گزاری فارس.
سایت آزمون ملی زیر عنوان پیروزی در افغانستان نویسنده : داکتر علی احمد جلا لی منبع :مجله معتبر کالج جنګ اردوی امريکا.
سایت نمای نزدیک زیر عنوان انتخابات و دموکراسی نقابدار نویسنده:-محمدامین فروتن.
سایت شبکه اطلاع رسانی افغانستان زیر عنوان نزاع و تنش ميان خارجيان بر سر انتخابات افغانستان .
یا د داشت ها ی شخصی صاحب این قلم - 4 - ماه – اکتوبر– سال – 2009 – میلادی.