احمد شاه
عبادی
هالند
برگی از دفترخود کامگی
دانشمند گرامی جناب سرورمنگل ، شخصیت برجسته سیاسی واجتماعی کشور به سلسله انتشارمقالات علمی ، تفسیرهای سیاسی وادبی ، اخیرا یادداشت های مستند وداستانهاوقصه های تاریخی رادرمطبوعات ودرسایت وزین آریائی به نشر رسانیده اند که ازهرجهت جذاب ، آموزنده وخواندنی است . اگرچه روشنفکران ما به ندرت به تحقیق وتفحص علاقه میگیرندوذخیره معلومات شانرا افزایش میدهند واز همین سبب کثیری ازآنها به اصطلاح درجا زده اندوزود ختم شده اند وعده ای نیز همچنان ازدگم ! تغذیه میکنند وبرغم ادعا های بلند بالا یک قدم به جلو نگذاشته اند، بنا براین چشم امید تنها می توان به نوباوگان ما ونسل جوان داشت که ازراه تحلیل وهضم مقالات ، رساله هاوکتابهای جدی ودروندار وپس دادن یافته های ناشی ازآنهابه ساخت دقیقترازچون وچند سوالهای زمانه ما برسند . خواندن داستانها وقصه های تاریخی ویادداشت های مستند مزایای فراوان به همراه دارد ، دراوضاع واحوال پیچیده وگاه یاس آور کنونی ، آرمان یک افغانستان دموکراتیک وپیشرفته برخوردارازتوان دفاع از حقوق خود وجامعه عادلانه ممکن است بیش ازاندازه آرمانی جلوه کند ! کشوررا ازدستبرد بیگانگان دورنگهداشتن ، کشاکشهای اجتماعی ومبارزات منافع مختلف رادرچارچوبقانون وعدالت مهارکردن ، دشمنیهای شخصی وگروهی رابه فراموشی سپردن ووحدت ملی را باردیگربازگراندن وگرایش های افراطی رارام کردن وازلغزیدن کشوربه دیکتاتوری وتسلط یک گروه طماع وناسالم جلوگیری کردن ، وظایفی اند که ازهر جهت هوشیاری وفدا کاری میخواهد .
ازآنجا که هیچ برنامه عمل واصول عقایدی دربرابر فسادوانحراف، افراط وکوته بینی ، غلبه امیال پست تر برمنطق عالیترتضمین نشده است ، هیچ ضمانت ذاتی وساخته شده ازخود، درکارنیست زیرا مردم هستندکه سرنوشت برنامه هاوعقاید را تعین میکنند ، جز توانمندی جنبشی که نه تنها نا رسائیهای موجود را رفع نماید بلکه افغانستان فردارا شکل بدهد به چیزی دیگر نمی توان امیدوار بود . داستانها وقصه های تاریخی ویادداشتهای مستند ، سرور منگل درسنامه های اند که از لابلای آن میتوان دانستنی های فراوان را آموخت ازجمله اینکه تاریخ ماازدرسهای فروان فرانگرفته مملو میباشد ، مابارها درناتوانی خود برای همزیستی سالم بایکدیگر وحکومت کردن درست برخود ،میدان را بیگانگان سپرده ایم . در اوضاع واحوالی که باکمی کوشش وپایداری می توانستیم اززیاده روی صاحبان قدرت جلوگیری کنیم سستی وسازش نشان دادیم وهنگامیکه زیاده رویها ازحد گذشته است حاضر بوده ایم خودرا ازچاله به چاه اندازیم ، ازهرمدعی دروغینی حتی بیگانه طماع وآزمنداستقبال کرده ایم ،فقط ظهوریک نسل افغانهای که گذشته کشور خودرا می شناسند ، محدودیت های فرهنگ سیاسی افغانستان را تشخیص میدهند وبا این درک وآگاهی ، عزم واراده ساختن جامعه آزادوعادلانه وپیشرفته را درسر میپرورانند می توان امیدوار بود نه آنها که به نام یک آرمان ( نامش دموکراسی باشدیا اسلام ، سوسیالیسم ، کمر به نابودی هرکس وهرگروه دیگری که دربرابر باشدبسته اند . نسل کنونی افغانها بایک امتحان بزرگ تاریخی روبرست که بایدازخود آزادمنشی ، دوراندیشی ، خرد ورزی ومردانگی خاصی نشان دهد ، آنهائیکه دست خودرا ازافغانستان شسته اندودل بسر زمین های دیگر بسته اند باید متوجه باشند که درکجاشهامت خودرا ازدست داده اند ، همینطور آنهائیکه درویرانۀ وطن بدنبا ل گنج شخصی خود می گردند وبه سرنوشت مردم اعتنا ندارند کسانی اند که دنیای خودرا بیش از حدکوچک گرفته اند . هیچ گروه سیاسی یا مکتب فکری آن توان تسلط برافغانستان را نداردکه بتواند گلیم خودش را ازتوفان بیرون ببردچه رسد به کشتی ملت ، افغانستان آینده رابایدباشرکت گروه های وسیع مردم براساس توافق هرچه وسیعتر ساخت ، وقتی همه حق را جانب خود ندانیم قضاوتهای ما واقعگرا وسنجیده تر خواهد شد ودید مثبت تروانسانی تر خواهیم یافت که هر چه بیشتر به آن نیازداریم .
شطرنج بازی وشطرنج درزندان پلچرخی کابل یا برگی ازدفتر خود کامگی ، داستان های مستند هستند که معلومات سالمی درباره تاریخچه هنر شطرنج وشرایط دشوار زندان مخوف پلچرخی میدهد ، رژیم کودتاتا آخر ازنشرآمار تعداد زندانیان به دلیل اینکه نه تنهابه سود رژیم که برخلاف ادعا ! محبوبیت نداشت نبودبلکه ازاعتباربین المللی آن هم میکاست جلوگیری نمودبااین همه گهگاه نام شماری ازسرشناسان وگروه های کوچک وبزرگی که زندانی میشدند درروزنامه ها نشر میشد، نویسنده داستان مستند شطرنج درزندان پلچرخی به سبب فقدان آمارفهرست درازوپر شمار زندانیان ، نام ونشان آنها وشخصیتهای اجتماعی ،اندیشمندان ، آزادیخواهان که وابستگی به هیچ حزب ، دسته وگروهی نداشتندنیاورده باین همه درباره زندانیان دسته جمعی وگروهی که دربرگیرنده اعضای سازمانهای وابسته به ح . خ . ا . وماوئیستهاواخوانیها ، ملاکان، ومتنفذین محلات یاد آوری کرده وهم فهرست کوتاهی را بااین عبارت آورده است"جنرال شاپورخان ومیرعلی اکبروجمیل نورستانی، سردار وبرادران از هزاره های دهنه غوری وده ها وصدها جوانان زنده دل لعل محمد ، صمد وحشمت الله کیهانی ، داکتر سلطان وعده ای شیربچه های با نشاط ، که به انسان روح مقاومت وپایداری میدادند . "
از مشخصات اصلی هرکودتا در همه کشور هااست که قصد ونیت برای براندازی دولت وقت وتوسل به زوروکاربرد اسلحه از ملزومات آن میباشد . کودتا های که در کشور های وابسته ومستعمره سابق که بعداز جنگ جهانی دوم استقلال یافتند ( چه ظاهری وچه نسبی یا واقعی ) به عضویت سازمان ملل متحد نیز پذیرفته شده اند گویای حقیقت بیان شده میباشد. کودتا های کشور های نزدیک ودور همه نمایانگر پیآمدهای ناگوار رویکار آمدن وبدست گرفتن قدرت دولتی توسط دیکتاتورهاوخود کامگان میباشد ، سلاح عمده دیکتاتورها بعدازدستیابی بقدرت وارد آوردن آتهام های رنگارنگ سیاسی ـ اجتماعی ـ اقتصادی میباشد البته شدت وضعف خود کامگی ودیکتاتوری وشکل ومحتوی اتهامات در هرکشوری دارای مشخصات وشرایط خاص آن کشور میباشد ، کودتا های متعدد کشور های شرق میانه ، کودتا پنوشه درچلی با برانداختن دولت قانونی سالوادور آلینده ( سپتمبر 1973) وجنایت های آن رژیم وده ها کودتا های نظامی در کشور های امریکای لاتین در نیمه دوم قرن بیستم میلادی که به همدستی ودخالت ایالات متحده امریکا تحقق پذیرفتند نمونه های دیگری می باشند .
نگارندۀ این سطورهمزنجیربا زندانیان که درداستان " شطرنج درزندان پلچرخی کابل "از آنها یادشده، شاهد بازداشتها وزندانی نمودن فرزندان فرزانه وپدران برومندخانواده ها، جوانان ومردان دلیر ومبارزان درآن زندان بوده ام . قصه شطرنچ در زندان پلچرخی کابل خواندنی ترین نوشته درباه آن زندان مخوف میباشد موفقیتهای بیشتری برای نویسنده آن آرزو می برم ودرضمن این آرزومندی امیدوارم زندگی وامکان اجازه دهد تا همواره ازقلم توانای شان آثاری ارجناکتربتراود ودل ودیدۀ جستجوگران را روشنتر گرداند . احمدشاه عبادی
بالا
بازگشت