عزيزی
رشوه اعتماد (مردم ) افغانستان نسبت به حکومت را ازهم می پاشد
توسط دیکستر فیلکینس
نشر شده به تاریخ اول جنوری 2009
کابل – افغانستان- وقتیکه زمان آن می رسد
که این تخطی مهار شود، ...هر چیز، به نظر می رسد که قیمت خود را دارد.
می خواهی که رئیس پولیس یک ولایت شوی؟ اینکار برایت 100000 دالر تمام می شود. آیا می خواهی که یک کاروان موتر های باربری مملو از تیل را از این سو به آن سوی کشور برانی؟ آماده باش تا 6000 دالر برای هر موتر بپردازی تا اینکه پولیس بطور پنهانی به طالبان اطلاع ندهد. ضرورت به قضاوت در مورد ادعای ملکیت بالای خانه خود داری؟ در حدود 25000 دالر نظر به قاضی ( ضرورت داری).
محمد نعیم یک استاد جوان وقتیکه در پیشروی محکمه استیناف کابل در کابل ایستاد گفت هر چند این بسیار شرم آور است مگر من شاید رشوه بدهم. یک هفته قبل برادر او توقیف شده بود و پولیس برای رهایی او 4000 دالر مطالبه کرده بود. هر چیز در این ملک حالا ممکن است، هر چیز،
دولت افغانستان که توسط ملیون ها دلار کمک امریکا و سایر کشور ها در حرکت است....متهم به فساد و اختلاس قرار گرفته است. از پائین ترین پولیس ترافیک تا خود فامیل رئیس جمهور کرزی، دولت که بالای خرابه های حکومت طالبان هفت سال قبل ساخته شده امروز غالباً نظربه ثروتمندی کسانیکه متصدی امور اند کمی ثروتمندتر به نظر می رسد.
یک تحقیق نتیجه گرفته است که مردم در بالاترین سطوح اداره کرزی، به شمول برادر خود رئیس جمهور کرزی، احمد ولی کرزی، مصروف همکاری در تجارت موادمخدر کشور که امروز بزرگترین (تجارت مواد مخدر) دنیا است می باشد. در سرک و دفاتر دولتی، به مشکل یک معامله دولتی آشکار ميگردد که این جا که لوازم رشوه، یک تحفه و یا در صورتیکه شما گدا باشید "هر چی" یعنی هر چیزیکه شما در جیب دارید را در ان سراغ نکرد.
فسادیکه توسط رئیس جمهور کرزی تصدیق شده، به فروپاشی اعتماد عامه بالای حکومت و تجدید حیات طالبان که جنگجویان آنها تا کنار های کابل پایتخت حرکت کرده است کمک می کند. "تمام سیاستمداران در این کشور تمام چیز ها را بدست آورده اند – پول، پول بسیار هنگفت،" آقای کرزی در یک سخنرانی در کانفرانس انکشاف شهری در اینجا در ماه نوامبر گفت. "خدا می داند، این (مقدار پول) فراتر از حد است. بانک های جهان مملو از پول (این) رجل سیاسی است.
فساد اداره افغانستان به رئیس جمهور بارک اوباما همرای ممکن ...پیشکش می کند. همانطوریکه او می خواهد تا جریان جنگ را در اینجا برگرداند. چالش های آقای اوباما شاید نیاز داشته باشد تا حکومت افغانستان را نه تنها از طالبان شورشی محافظت کند- متعهد است که هزاران سرباز دیگر امریکایی این کار را بکند- بلکه همچنان آنرا از خودش هم (محافظت کند). آقای اشرف غنی وزیر مالیه اسبق گفت "این حکومت ظرفیت حکومت کردن را از دست داده است زیرا که یک حکومت سایه ای مسلط شده است.". او این وظیفه را در 2004 ترک گفت، او گفت، بخاطریکه حکومت توسط قاچاق چيان (مواد مخدر) گرفته شده است. او گفت " حکومت مافیای مواد مخدر حالا کاملا مستحکم شده است.".
در سرک های اینجا، یافتن داستان فساد همانقدر آسان است که یافتن بساط کباب. هرچیز به نظر می رسد که برای فروش باشد: دفاتر دولتی، دسترسی به خدمات دولتی، حتی آزادی یک فرد. مثال فوق الذکر- 25000 دالر برای فیصله یک دعوی حقوقی، 6000 دالر برای رشوه دادن به پولیس، 100000 دالر برای اشغال وظیفه رئیس پولیس یک ولایت – توسط اشخاصیکه عملا این را تجربه کرده اند یا شاهد چنین معامله ای بوده اند، پیشنهاد شد.
مردم رشوه را برای کار های بزرگ و کوچک می پردازند تا اینکه برق برا ی خانه های خود بدست بیارند، تا اینکه از زندان خارج شوند، حتی برای اینکه در میدان هوایی داخل شوند.
حکومات در دولت های پیش رفته با فساد اداری سر درگم (ودرگیر) اند. مگر افغان ها می گویند که فسادیکه حالا آنها می بینند نه در گستاخی و بیباکی خود و نه هم در اندازه خود هیچ سابقه نداشته است. شفافیت بین المللی، یک سازمان جرمنی که صداقت را در حکومات اندازه می کند، افغانستان را ازبین 180 کشور به رتبه 117 ام در سال 2005 رتبه بندی نموده است که امسال به 176 سقوط کرده است.
عبدالغفار یک دریورلاری می گوید " هر کس در حکومت پادشاه خود است".به گفته آقای غفار او بصورت عادی رشوه برای پولیس که اورا تهدید می کند که عبور اورا از کابل به تعویق می اندازد بعضا چندین بار در روز پرداخته است.
درهیچ جای امروز همهمهً فساد آنقدر قوی نیست که در نزدیکی های کابل در شیرپور است. قبل از 2001، آنجا یک قطعهً اشغال ناشده (غیرمسکونی) دامنه مشرف به وزیراکبرخان بود. امروزآنجا ثروتمندترین محله با زرق و برق و عمارت های بلند که صدها هزار دالر ارزش دارد در کشور می باشد.
افغان ها به آن "خانه های کوکنار" نسبت می دهند. خود شیرپور گاهی از روی شوخی به شیرچور نسبت داده می شود که اصطلاحا شهر غارت گران معنی میدهد. تا حالا چیزیکه در مورد شیرپور بیشتر قابل توجه است اینست که بیشتر مالکین خانه های آن مقامات دولتی است، کسانیکه معاش سالانه آن ها آن ها را قادر به زندگی در این جا حتی برای چند روز محدود هم نمی سازد.
یکی از این عمارت ها – سه طبقه، چندین اتاق خواب، ایوان (بالکن) های فراخ—ملکیت عبدالجبار ثابت دادستان کل سابق کسیکه نام برای خود ازطریق اعلام جهاد علیه فساد پیدا کرد، می باشد. بعد ازاینکه او توسط رئیس جمهورکرزی ازکار بر کنار شد، یک ویدیو که نشان می داد که آقای ثابت بطور مضحک در اطراف اتاق می رقصید و کلماتی را به زبان می آورد و نشان میداد که او نشه است در اطراف شهر منتشر شد. آقای ثابت حالا در کانادا زندگی می کند مگر خانهً او برای کرایه به مبلغ 5000 دالر در ماه آماده است.
یک آپارتمان به مراتب مجلل تر –آراسته با ستون های ساختگی (به سبک) یونانی، یک فواره بلند در تملک قومندان امنیه کابل محمد ایوب سالنگی قراردارد. آن ممکن 11000 دالر درماه داشته باشد. معاش آقای سالنگی نامعلوم است، مگر از آقای کرزی رئیس جمهور در حدود 600 دالر در ماه است.
آقای غنی وزیر اسبق مالیه گفت قطعه های زمینکه عمارت های شیرپور بالای آن استوار است در اوایل اداره کرزی به قیمت که یک بخش کوچک آنچه ارزش آن بود توزیع شد ( آقای اشرف غنی گفت که به او هم یک قطعه (نمره) پیشنهاد شد و او از قبول آن خود داری کرد. ) محمد یاسین عثمانی رئیس عمومی واحد جدید التاسیس ضد فساد گفت به نظرمن پول برای این خانه ها غیر قانونی بود.
اکثرا فساد در اینجا خود نما است. در هرصبح، شما در زینه های محکمه استیناف درقسمت مرکزی کابل ایستاده به افغان های که قدم بیرون می مانند گوش داده می توانید. یکی از آنها فاروق فراهی بود، کسیکه به محکمه برای سه سال می شد که می آمد و می کوشید تا یک دعوی ملکیت را حل کند. وضع نامساعد او در اینجا معمول است، او در 1990 از کشور گریخت، وقتیکه جنگ داخلی شروع شد، و بعد از سقوط طالبان بر گشت، صرف برای اینکه یک بیگانهٌ که خانه او را غصب کرده است را پیدا کند.
تا حالا بعد از هفت سال، ........آقای فراهی گفت او از پرداخت رشوه تقاضا شده به قاضی در این قضیه امتناع کرده که او در مقابل ازاصدار حکم در مورد قضیه خود داری کرد. آقای فراهی کسیکه تبعید خود را در ویسبادن جرمنی سپری نمود گفت "شما بطور غیرمستقیم توسط واسطه ها نزدیک شده اید- این است طرز کار آن". " خانه من در حدود 50000 دالر ارزش دارد و به من گفته شد اگر من 25000 دالر بپردازم – نصف ارزش خانه را– من می توانم که کم آنرا داشته باشم. داستان های نظیر آقای فراهی در اینجا وافر است، آنقدر زیا د که سبب می شود تا یکی فکر کند که مگر مرد صادقی بتواند تفاوت دایمی را ایجاد کند.
امین فرهنگ، وزیر تجارت، از طرف پارلمان ماه گذشته هنگامیکه قیمت جهانی مارکیت پائین آمد بخاطر ناکامی درکاهش قیمت تیل درافغانستان از کابینه کرزی اخراج شد. در یک صحبت طولانی در اتاق نشیمن خانه اش ، یک کشمکش دوساله برای اخراج یک مردیکه مسئول دادن جواز برای تجارت های جدید بود را تعریف کرد. اقای فرهنگ گفت که آن مرد یک جواز را صرف در بدل رشوه هنگفت صادر میکرد. مگر اقای فرهنگ متوجه شد که او آن شخص را اخراج نمی تواند کسیکه به گفته آقای فرهنگ به سادگی سایر مقامات حکومتی را رشوه داده تا او را دوباره به مقامش بگمارند. در یک چنین وظیفهً یک شخص می تواند ده تا دوازده برابر معاش خود را بسازد.
اکثر افغان ها به شمول آقای غنی وزیر اسبق مالیه، مسئولیت را به دوش حکومت کرزی می اندازند که از نظر آنها بار ها از مواجه با شخصیت های قدرتمند که در عقب بسیاری فساد ها اند، ناکام مانده است. آقای غنی گفت که در محدودهً او منحیث وزیر مالیه دو بار انزجار او شکل گرفته و نهایتا او را به ترک کردن وا داشته است.
آقای غنی گفت " اولی تلاش بود برای تحکیم نظم در سیستم انارشی حقوق مالکیت اختصاصی کابل. حکومت افغانستان در زمان حکمروائی کمونیزم در دهه 1970 و 1780 مقدار وسیع اراضی را جمع کرده بود و از 2001 حکومت قسمت اعظم آنرا واپس داده است – آقای غنی گفت، اکثرا قسمت اعظم اين اراضی به قیمت ارزان فروخته شده و املاک توسعه یافته شهر کابل را در دست مالکین نا آشنا انتقال داده است. اکثر توسعه دهندگان را که زمین رایگان داده می شد ، در قاچاق مواد مخدر در گیر بودند.
وقتیکه او پیشنهاد کرد تا برای اداره املاک خصوصی مجموعه قواعد را تنظیم کند ، اقای غنی گفت که به او توسط رئیس جمهور کرزی گفته شد که [اینکار] را توقف بده. او به من گفت " اینکار از نظر سیاسی ممکن نیست، خاموش باش". اوگفت تلاش مشابه برای وضع قواعد در وزارت هوانوردی که آقای غنی منحیث با واکنش مشابه کرزی مواجه شد.
آقای غنی گفت اخلاقا سوال این بود که آیا من مخفی کننده سیستم قانونی که عمیقا فاسد بود بودم یا من در آنجا بودم که به مردم خدمت کنم؟ "من استعفا دادم".
آقای غنی کسیکه بعدا رئیس دانشگاه کابل شد. امروز به ریاست جمهوری می اندیشد. در مورد حساب ( دارائی) آقای غنی پرسیده شد، همایون حمید زاده یک سخنگوی آقای کرزی گفت او نمی تواند نظری ( در مورد) بدهد.
فساد ممکن در اینجا ساری باشد مگر اگر امیدی در آینده باشد به نظر می رسد که ( اینست) که فساد در اثر نفرت و امتناع افغان های (طبقه) متوسط مثل آقای فراهی از بین برود. او کسیست که بعد از هفت سال هنوز هم از پرداختن (رشوه) امتناع می کند. آقای فراهی در بیرون محکمه گفت " به هیچ وجه اینکار را نخواهم کرد." هرگز، این یک موضوع ظوابط است". مگر او گفت " من همچنان خانه خود را هم ندارم و معلوم هم نیست که هیچگاهی آنرا خواهد داشتم".
Abdul Waheed Wafa and Sangar Rahimi contributed reporting.
More Articles in World » A version of this article appeared in print on January 2, 2009
http://www.nytimes.com/2009/01/02/world/asia/02kabul.html?pagewanted=all