نویسنده :
پوهندوی دکتورشفیق الله انوری
واقعات فاجعه آمیز وفلاکتبار در هندوکش بیدادمیکند
دانشمندان صلح و ثبات تهدید هندوکش را در اثر وقوع حادثات فاجعه آ میز و فلاکتبار به نسبت عدم موجودیت یک پلان مرتب بمنظور تأ مین صلح وثبات ، عدالت ودیموکراسی در منطقه مورد انتقاد قرار میدهند . هشت سال بعد ازآغاز جنگ خانمانسوز وانجام ناشدنی نیروهای نظامی سازمان ناتوهنوز هم درین کشور جنگ زده صلح بمعنی واقعی آن استقرار نیافته است . بر عکس تعدادحملات موادمنفجره واعمال انتحاری توسط نیروهای ضد دولتی وقیام کننده گان از سال ٢٠٠٤ تا ٢٠٠٨ميلادی ده مرتبه افزایش یافته است . علی الرغم موجودیت هفتادهزار نیروی نام نهادحافظ صلح بین المللی در حال حاضر وارسال لشکر هفده هزارنفری جنگی تازه نفس دیگری ازطرف رئیس جمهور بارک اوباما هنوز هم طالبان و دیگر نیروهای مسلح مجاهدین به شکل دوامدار وخستگی نا پذیر دلیرانه وشجاعانه درمقابل نیروهای نظامی دولتی ، قوای حافظ صلح بین المللی وسازمان نظامی ناتو بسیج گردیده ومقاومت عظیمی را ازخودنشان میدهند .
ازدیدگاه محققین صلح وثبات این یک روشی نامطلوب وغلطی بوده که جامعۀ جهانی آنرادرپیش گرفته است زیراجنگ وزورگوئی درهیچ یک ازمقطع زمان معضله را حل کرده نتوانسته ، بلکه هنوز موج زورگوئیهاوخشونتها راشدت میبخشد . با ارسال نمودن نیروهای نظامی اضافی بمنظور دفاع ازدولت موجودۀ افغانستان جنگ خاتمه نیافته وبرعکس به شدت آن افزوده میشود . بدین اساس دانشمندان امورصلح استعمال قوای نظامی جوامع بین المللی راازطریق سازمان ناتو در کشور های همچو افغانستان و پاکستان شدیدآ انتقاد مینمایند. بعد هم مثل گذشته ها تا هنوز هم کدام ستراتیژی مطلوب برای این دوکشور وجود ندارد . روی این دلیل ارسال نیروهای جنگی ونظامی به این کشورها راه حل غلط وغیر مناسب میباشد . جامعۀ جهانی بایدسیاستی رادرپیش گیردکه نه تنها تکتیکی بوده بلکه ازنگاه ستراتیژی آن کمک و معاونت به اهالی ملکی راهدف خویش قرار دهد . درینمورد محققی بنام یوخین هیپلر ( Jochen Hippler ) در انستیتوت انکشاف وتوسعۀ صلح دانشگاه دویز بورگ- ایسین کشور آلمان تاکیدنمود که تحت شرایط امروزی بایدستراتیژی های پر محتوی بمنظور ختم جنگ وخونریزی درمناطق جنگ زده جهان مانند افغانستان روی دست گرفته شود تا طبق آن بصورت آساسی امنیت سر ومال مردمان ملکی تأمین گردد . قلب وروان آنها بدست آورده شود . وضع امنیتی رابهبودبخشدوازاخلال صلح جلوگیری بعمل آورد . برای تطبیق این ستراتیژی تأسیس دولت قانونی و رسمی ازطرف مردم و دیموکراسی مؤثق وقابل قبول مطابق شرایط جامعۀ افغانی بادر نظر داشت رعایت کلتورافغانی نقش عمده دارد . درشرایط فعلی دیموکراسی واردشده ازطرف کشورهای غربی درراس آن اضلاع متحدۀ امریکاازیکطرف نمیتواندجوابگوی تمام نیازمندیهای جامعه ماتحت چنین شرایط جنگ ، ترورواختناق باشدوازطرف دیگردرکشورمانندافغانستان مشکلات بسامهمی عنعنوی رابارمیآورد. این اصطلاح نبایدبی ارزش تلقی شودوازآن مطابق شرایط مشخص هرجامعه بادرنظرداشت رعایت رسوم وعنعنات ملی آن استفاده بعمل آید . ازنگاه ستراتیژی بصورت قاطع نه تنها عملیات نظامی ونه اقدامات سیاسی انکشافی برای خاتمه دادن جنگ های داخلی ومردمی یک کشور مصمم میباشد. این اقدامات میتواننددرایجاد قوانین وساختار نظم دولتی ممد ثابت شوند. روی این دلیل ایجادسیستم حقوقی ونیروهای امنیتی پولیس بمنظورتأمین امنیت در هندوکش نیز دارای اهمیت خاصی میباشد. هر ستراتیژی در افغانستان بر اساس بنیاداجتماعی آن درموجودیت دولت قانونی بوجودآمده وراجع به آن تصمیم گرفته میشود. درغیر آن موجودیت نیروهای نظامی درافغانستان تقریبآبدفرجام وبیدون حسن عاقبت وموفقیت میباشد .
جنگها و منازعات ظالمانه وجابرانۀ تحمیل شده امروزی به پیمانۀ وسیعی در سراسر جهان شعله ور گردیده ودرمناطق بحرانی ومتشنج بصورت تدریجی ودوامدار سبب وخامت اوضاع امنیتی میگردد . سلطۀ حاکمیت وقدرت نمایی نظامی وحشتناک ومخرب دورۀ تاریک وبدنام تاریخی بوش به بهانۀ مبارزه برضدتروریزم عواقب فاجعه آمیزی رادر کشورهای همچوافغانستان وعراق ازخودبجا گذاشت وامروزمیتوان از آن چنین نتیجه گیری نمودکه جنگ نمیتواندبصورت اجباری امنیت راتأمین نماید، طوریکه اهالی ملکی در افغانستان ازسالیان متمادی بدینطرف این موضوع را ازهمه خوبتر درک نموده اند . هرگاه همزمان دورنمای اجتماعی برای اهالی ملکی جامعه توسعه وانکشاف نیابدواحیای مجدد دولت دراثر اشتراک وسیع وهمه جانبۀ توده های وسیع مردم تقویه نگردد،درینصورت دراثر استعمال قوای نظامی مسلح بیشتروضع امنیتی روبه وخامت نموده وبیدون امیدبهتر شدن بحالت بحرانی ومتشنج باقی میماند. درینجاست که جنگ بصورت دوامدار وهمیشگی نسبت به مبارزه برضدعلل وعوامل آن درزمان درست ومناسب قیمت تر ومشکل ترتمام میشود .
نهادهای امورصلح وثبات بر خلاف حکومات وسازمان نظامی ناتو بصورت مطلق درمسیر دیگری چنین می اندیشند . " قراراظهارات کمیتۀ مشورتی صلح فدرال واقع شهر کسل کشورآلمان این جنگ برنده نیست ونیروهای اشغالگر بایدزودویادیرتربعداین کشور راترک گویند . چنانچه درزمان سابق دومرتبه انگلیسها وبیست سال قبل شوروی ها( اتحادجماهیرشوروی سوسیالستی اسبق ) نیزدرقضایای نهایت بغرنج وپیچیدۀ افغانستان با مقاومت مردمان آزادی خواه ،شجاع و وطنپرست این سرزمین روبرو شدندو باشکست ننگین وشرم آوری کشوررابیدون کسب هدف شان ترک گفته اند . " اتحادیۀ دفاعیۀ امور اجتماعی مصارف گزاف استعمال قوای نظامی جنگی راموردانتقادقراردادوعلاوه نمودکه بدینمنظور ٣٠ مرتبه بیشتر نسبت به پروژه های احیای مجددوبازسازی در عرصۀ ملکی مصرف میگردد . رئیس نهادامورصلح وثبات بنام اوتی فینک – کریمر ( Ute Finckh-Krämer ) اظهارنمودکه از تقدم کمک برای پروژه های بازسازی ملکی حتی سخنی بمیان نمی آید .
کرادوک ( Craddock ) سرقوماندان نیروهای نظامی سازمان ناتو درافغانستان ازتغیرستراتیژی حرف به زبان آورد. ناگفته نبایدگذاشت که به اساس معلومات منتشره درمجلۀ وال ستریت نیروهای افراطی طالبان نیز تحت رهبری ملامحمدعمر رهبر طالبان ستراتیژی جنگی شان راتغیرداده اند. رهبر طالبان قومندۀ نیروهای جنگی افراطی طالبان رابصورت خاص شخص خودآن بدست گرفته وحملات انتحاری بیشتری راسازمان داده وراجع به طرق تطبیق آن در هندوکش تصمیم اتخاذمینماید. در گذشته سازمان قیام طالبان برضدنیروهای جنگی اضلاع متحدۀ امریکادر افغانستان قومندۀ جنگ رادراختیارقوماندانان محلی طالبان گذاشته بود. ملا محمدعمر که در رأس یک کمیتۀ باصلاحیت ومشهوربنام " شورای کویته " قرارداردتاحال فعالیتهای آن صرف درچارچوب جمع آوری پول اعانه بمنظورتمویل جنگ ، رهبری موضوعات ومسائل دینی ومشوره های ستراتیژیکی برای نیروهای جنگی طالبان محدودساخته شده بود . لیکن ازابتدای امسال بدینسوتمامی حملات درمناطق جنوبی وشرقی افغانستان ازطرف وی طرح ریزی وسازماندهی یافته که درنتیجۀ آن بطور آشکارافغانستان روزتاروزدرمعرض واقعات فاجعه آمیز وفلاکت باربیشتر انتحاری قرارمیگیرد .
روی همرفته سرقوماندان نیروهای سازمان ناتو در هندوکش درارتباط به تلفات ٢٦ نفراهالی ملکی دراثر بمباردمان نیروهای هوایی جنگی اضلاع متحدۀ امریکا درالسوالی بالابلوک ولایت فراه به غلطی واشتباهات شان اعتراف نموده وازخودانتقادنمودکه نیروهای ناتود ر گذشته ها توجه بیشترشانرابخاطر جنگ باگروه های افراطی طالبان معطوف داشتندوامنیت غیرنظامیان رانادیده گرفتندودرینمورداز وقت استفادۀ درست صورت نگرفت . اکنون بمنظور جلوگیری ازتکرار اشتباهات برای یک ستراتیژی ضرورت است تا به اساس آن عملکرددرست صورت گیردزیراتلفات اهالی ملکی دردهات وقصبات ازاثرحملات نیروهای نظامی بصورت دوامدارسبب برافروختن قهروغضب وباالاخره احتجاج درمقابل نیروهای اجنبی میگردد . نیروهای اجنبی به تنهایی حین عملیات نظامی بالای هستی ودارای های فامیلهای بومی مردمان ملکی که اساسات حیات وزنده گی روزمرۀ شان راتشکیل میدهدتوجه ننموده وانراازبین میبرند ودرینصورت کتلۀ عظیمی ازاهالی ملکی ازآنهاناراضی شده وبا گروه مقاومت طالبان پیوسته وبرضدنیروهای دولتی و سازمان ناتوقرارمیگیرند. بنابرین اگربصورت آنی یک تغیرستراتیژی سیاسی متداوم درطرزروش سازمان نظامی ناتوکه دررأس آن جامع جهانی قرار داردبوجودنیایدبهترخواهدبودکه بزودترین فرصت هندوکش رافراموش وترک نمایند. موصوف ارسال هفده هزار نیروی نام نهادحافظ صلح بین المللی اضافی رانیز بمنظورمبارزه برضدمافیای موادمخدرکمتر دانسته وتقاضای نیروهای بیشتر را نمود . امنیت و ثبات زمانی دردهات وقصبات افغانستان تأمین میگردد که گروه هاوباندهای مافیایی موادمخدر شکست داده شوندوبرای اکثریت زارعین دردهات ومحلات نبات مطلوب بدیل کشت کوکنار(تریاک) توسعه وترویج گردد. ناگفته نبایدگذاشت که مبارزه برضدقاچاقچیان موادمخدر به یک سیستم اداری سالم وشفاف ضرورت داردزیرااداره فاسدی که خودآن ازگروه های مافیایی اداری تشکیل گردیده باشدهرگزنمیتواندموفق گردد .
اکنون سازمان نظامی ناتو میخواهدبصورت فعال برضدقاچاق موادمخدره مبارزه نموده وقاچاقچیان وزارعین کوکنار راتا سرحدمرگ محکوم به اعدام نماید. علل افزایش تولیدتریاک (آفیون) تا این دم نه دریافت گردیده ونه ازبین برده شده است . مقادیر فراوان گندم به قیمت ارزان از کشورهای امریکا و کاناداکه به آن مارک موادغذایی امدادی زده میشود درمارکیت های افغانی سرازیر میگردد . زارعین خوردمحلی وکم زمین به نسبت غیر مساعدبودن شرایط محیطی ( خاک واقلیم) نمیتواننددر مقابل گندم واردشده ازخارج رقابت نمایند. از جانب دیگر آنهااز طریق دولت درمقابل این رقابت ناسالم حمایه نگردیده وروی این دلیل برای اینکه امرار حیات نمایندبه کشت وتولیدموادخام مخدر ونیشه آور ازقبیل تریاک دست میزنندتابتوانندازینطریق با کشت ساحۀ محدودمزروعی دست داشتۀ شان درمقایسه با کشت گندم ودیگر حبوبات حاصل دارای ارزش بیشتری بدست آورندوضروریات حداقل زنده گی شان رامرفوع سازند. ناگفته نبایدگذاشت که درینصورت جنگ سالاران ومافیای موادمخدر نسبت به زارعین کوچک ایکه تریاک کشت میکنند، مفادبیشتری راازاین مدرک نصیب میگردند .
اگرجامعۀ جهانی واقعآ میخواهدبرضدقاچاق موادمخدر در افغانستان مبارزه نمایدبایدبصورت مطلق از طبقۀ بالا یی مامورین عالیرتبۀ دولتی وگماشته گان دست به فرمان شان آغازنماید. رابرت گیتس رئیس اسبق سازمان جاسوسی سی آی ای (CIA) ووزیر دفاع فعلی اضلاع متحدۀ امریکااعلان نمودکه امریکاوسازمان نظامی ناتو تنها برضدآنعده قاچاقبران موادمخدر که گروه های افراطی طالبان رابرضدآنهاتقویه نموده ، مبارزه مینمایند. این بدین معنی است که گماشته گان خودشان یعنی مافیای دولتی که درقاچاق موادمخدر دست داشته ودر ارگان های حساس دولتی موقف عالی رااحرازنموده اندازاین امر مستثنی میباشند .
اززمان اشغال افغانستان در سال ٢٠٠١ميلادی به اینطرف تقریبآ درتمامی ولایات کوکنار کشت میشود. در حالیکه قبل ازاین صرف درمناطق سرحدی پاکستان وجودداشت . قرارراپور احصائیۀ ملل متحدساحۀ زرع کشت کوکنار بین سالهای ٢٠٠٦ و٢٠٠٧ میلادی از ١٦٥٠٠٠ به ١٩٣٠٠٠ هکتار افزایش یافته است . همچنان در تولیدتریاک از ٦١٠٠ به ٨٢٠٠ تن نيز افزایش رخ داده است . بنابرین ٩٣ فیصد هیروئین جهان در افغانستان تولیدمیشود .
مأخذ :
- Baraki, M. (2009) : Schlafmohn über alles . Bekämpft die ISAF den
Drogenhandel. Zeitschrift. RotFuchs . 12. Jahrgang , Nr. 137.
Juni , Seite 21.
2. ND-Zeitung ( 2009) : Minister Jung sinnt auf Rache . 64.Jahrgang/Nr. 145
Berlin-Ausgabe ,25.Juni , Seite 1 .
- Standke, O. ( 2009) :Am Hindukusch droht ein Desaster . ND-Zeitung ,
64.Jahrgang/Nr.121, Berlin-Ausgabe ,27.Mai , Seite 2 .
4. Standke , O. ( 2009) : NATO setzt auf Strategiewechsel . ND-Zeitung ,
Berlin-Ausgabe ,23.Juni , Seiten 7,8 .
- Watzek , H. (2009) :Das Imperium der Schande . Gedanken nach einem
Besuch der Grünen Woche . Zeitschrift RotsFuchs .
12.Jahrgang , Nr. 135. April , Seite 9 .
ش . انوری
برلین جرمنی ٤/٧/٢٠٠٩
بالا
بازگشت