شمع ها و بوت ها!
توريالی رازقيار
شام روز شنبه سوم ماه اکتوبر سال جاری در پارک سبز و خرم مقابل قصر سفید در شهر واشنگتن دی سی ایالات متحده امریکا شاهد منظره تماشایی و تفکر بر انگیزی گردیدم. در سینهٴ فراخ و خاموش چمن به فاصله های معین تعداد بیرون ز شمار بوت های سربازان و افسران گمنام و با نام در سایهٴ شمع های لرزان و محزون آرمیده بودند.
سبزی و خرمی چمن، شعله های زرد رنگ شمع ها و سیاهی و سکوت بوت ها در آن شام آرام و فریبایی شهر واشنگتن دی سی توجه و تمرکز فکری هر رهگذر و بینندهٴ از جمله نگارنده را عمیقاً به خود معطوف میداشت.
برای ورود به عمق موضوع، بسوی خیمه قد افراشته در مدخل چمن براه افتادم در نزدیکی خیمه چشمم به لوحهٴ بخیه شد که روی آن به متن انگلیسی به حروف درشت نوشته شده بود:" به جنگ پایان دهید! "
متن مندرج لوحه را سراپا خواندم و آنگاه دریافتم که این منظرهٴ تماشایی غم انگیز، به یاد بود سربازان و افسران امریکایی کشته شده در جنگ هشت ساله افغانستان، از سوی نیرو ها و نهاد های ضد جنگ بر پا شده است.
جنگ جاری در افغانستان درست هشت سال قبل از امروز در ماه اکتوبر سال ٢٠٠١ میلادی پس از آن آغاز یافت که ایالات متحده امریکا و متحدینش به پاسخ حملات تروریستی بالای مراکز تجارتی نیویارک که مرگ هزاران انسان را در قبال داشت، برای بر اندازی رژیم طالبان وارد افغانستان شدند.
بیاد دارم که در زمان آغاز تهاجم بر مواضع گروه های طالبان و القاعده در افغانستان، جورج دبلیو بوش رییس جمهور وقت ایالات متحده امریکا طی بیانیهٴ گفته بود:" این یورش تا سر کوب و نابودی آخرین تروریست ها در افغانستان، منطقه و جهان ادامه می یابد. این تهاجم همهٴ دشمنان ما را به دستگاه عدالت برای محاکمه خواهد کشانید."
جنگ جاری میان گروه های طالبان و القاعده و نیروهای اٮتلاف جهانی در راٴس ایالات متحدهٴ امریکا در افغانستان که هشت سال قبل به آن ساده گی آغاز شده بود اینک وارد دشوارترین و پیچیده ترین مراحل خود گردیده و حتی برخی ها درین اواخر افغانستان را ویتنام رییس جمهور اوباما نیز میخوانند.
امریکا تا کنون ( ٢٢۸ ) بیلیون دالر را هزینهٴ این جنگ کرده و به تعداد ( ١۴۴۵ ) تن از سربازان و افسران خود را از دست داده است، در حالیکه سی هزار ( ۳٠٠٠٠ ) شهروند افغانستان نیز در جریان جنگ ها جان باخته اند.
به گزارش رسانه ها و باور آگاهان ظاهراً ایالات متحدهٴ امریکا و متحدینش برای دست یابی به اهداف زیرین وارد افغانستان شده بودند:
― براندازی رژیم طالبان و استقرار حکومت جانبدار تحت زعامت حامد کرزی.
― دستگیری و یا کشتن اسامه بن لادن رهبر سعودی الاصل گروه القاعده.
― دستگیری و یا قتل ملا محمد عمر رهبر افغانی الاصل گروه طالبان.
― متلاشی کردن هسته ها و شبکه های گروه های طالبان و القاعده.
― بر چیدن بساط تروریزم از منطقه.
― مبارزه با تولید و قاچاق مواد مخدر.
― اعادهٴ صلح و امنیت و بازسازی افغانستان.
― پیاده کردن دموکراسی غربی در افغانستان سنتی اسلامی و شرقی.
اما طوریکه عملاً بمشاهده میرسد تا الحال امریکا و متحدین نه تنها به هیچ یک از اهداف از پیش تعیین شدهٴ فوق دست نیافته اند بلکه با چالش ها و دشواری های جدیدی روبرو میباشند.
نا کار آمدی، ضعف مدیریت و ناکامی حکومت روی کار آمده پس از سر نگونی رژیم طالبان، زنده ماندن اسامه بن لادن و ملا محمد عمر سران گروه های القاعده و طالبان، توسعه پذیری و گسترش هسته ها و شبکه های وابسته به گروه های طالبان و القاعده، به بن بست کشیده شدن سیاست مجادله با تروریزم، افزایش شصت در صدی مواد مخدر، بدتر شدن و وخامت هفتاد در صدی اوضاع امنیتی، تقلب و جعل کاری گسترده صورت گرفته در پروسهٴ انتخابات ریاست جمهوری، سر کوب آزادی بیان و تخلف های صریح از مواد قانون اساسی افغانستان بوسیلهٴ حکومت موجود، امید های مردم افغانستان و جهانیان را برای ختم جنگ، تاٴمین صلح و بازسازی افغانستان به یاٴس مبدل کرده است.
رییس جمهور باراک اوباما که دشواری ها و بار های گرانی از جمله جنگ های افغانستان و عراق را از حکومت جورج دبلیوبوش به ارث گرفته است به جنگ جاری در افغانستان بمثابه آزمون بزرگی در برابر خویش می نگرد.
صاحب نظران و آگاهان امور برای بیرون رفت از بن بست سیاسی- نظامی موجود در افغانستان، راه ها و انتخاب های ذیل را در برابر اوباما قرارمیدهند:
― اعزام بیشتر نیرو و تشدید جنگ با القاعده و طالبان.
― تغیر کلی استراتیژی جنگ در افغانستان.
― باز نگری در روابط و مناسبات با همسایگان افغانستان.
― جستجوی راهبرد های جدید سیاسی، اقتصادی و نظامی در افغانستان.
― تقویت و تجهیز اردو و پولیس ملی افغانستان برای مقابله موٴثر با شورشیان.
― عقب نشینی پیش از وقت و تحمل شکست سیاسی- نظامی در افغانستان و واگذاری مجدد این کشور به گروه های طالبان و القاعده.
آنچه از نظر نگارنده برای شکستن بن بست اوضاع سیاسی- نظامی جاری در افغانستان جمع سایر فکتور ها و راهبرد ها بعنوان یک اصل تیین کننده دیگری مطرح میباشد همانا وداع گفتن بلا تاٴخیر جامعه جهانی با حکومت ضعیف، بیمار، ناکام و کودتایی آقای حامد کرزی و ایجاد یک دولت قانونی، نیرومند و پاسخگو در برابر مردم افغانستان و جهانیان صلحدوست خواهد بود. در غیر آن تردیدی وجود ندارد که بدون حمایت و همکاری مردم و بمیان آمدن یک دولت قانونمند و مقتدر ملی در افغانستان، هر گونه تغیر استراتیژی و گزینش راهبرد های جدید سیاسی- نظامی بوسیله ایالات متحدهٴ امریکا و متحدینش در افغانستان باز هم با چالش ها و دشواری های موجود مواجه خواهد بود.
( پایان )
بالا
بازگشت