انتخابات بازار گرم تجارت های سیاسی
محمد محسن نظری
با پایان زمان تعیین شده برای ثبت نام کاندیدان انتخابات ریاست جمهوری ماه اسد سال روان ( عصر جمعه 18ثور) ، تعداد کاندید های احراز پست ریاست جمهوری به ۴۲ تن رسید.که از این میان دو تن آن زنان اند .
این در حالیست که کمیسیون مستقل انتخابات کشور روز جمعه 18 ثور را آخرین موعد برای ثبت نام کاندیدان خوانده و گفته است که این زمان به هیچ صورت قابل تمدید نیست.
قبل از این گفته می شد که احتمالأ شمار کاندیدان احراز پست ریاست جمهوری در انتخابات سال روان به بیشتر از 60 نفرخواهد رسید ؛اما با پایان زمان ثبت نام، صرف تعداد 42 نفر به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری از جانب کمیسیون انتخابات اعلام گردید.
انوارالحق احدی، وزیر مالیه، علی احمد جلالی، وزیر اسبق داخله و زلمی خلیلزاد، سفیر قبلی امریکا درکشور و سازمان ملل،از جمله کاندیدان بودند که در برخی محافل سیاسی از حمایت امریکا به نفع این کاندیدان حرف های گفته می شد در لست کاندیدان قرار ندارند.
گل آقا شیر زوی والی ننگرهار که قبل از تاریخ ثبت نام کاندیدان ، از کانداتوری اش صرف نظر کرد. گفته می شد در ردیف حامد کرزی، رییس جمهور ،داکتر عبدالله ، وزیر خارجه قبلی ، اشرف غنی احمدزی و علی احمد جلالی از نامزدهای مطرح در فهرست نامزدان انتخابات محسوب میشدند.
رمضان بشردوست، ، عبدالسلام راکتی، هدایت امین ارسلا، ، عبداللطیف پدرام رهبر حزب کنگره ملی، شهنواز تنی، وزیر دفاع دولت داکتر نجیب الله. از شخصیت های شناخته شده و مشهور در میان دیگر کاندیدان اند.
خوب حال سوال این جاست که از جمع این تعداد در هر صورت یکی از آنها برنده خواهند شد ،یک تعداد از این کاندیدان از جمله افرادی اند که در عرصه سیاست کشور نقش چندانی نداشته و در این میان هستند کسانیکه جز دوستان و اقارب نزدیک شان فردی دیگری با آنها شناخت ندارد.
همانطوریکه قبلأ از کاندیداتوری بیشتر از 60 نفر حرف زده می شد، بر خلاف در پروسه ثبت نام این تعداد به 42 تن کاهش یافت ، بدون شک با نزدیک شدن کمپاین و برگزاری انتخابات، اهداف مشخص شده و ساخت و ساز های بین کاندیدان دور از حقیقت نیست؛ ولی در هر صورت شاید تعدادی از کاندیدان احساسات هواداران شان را به منظور گرفتن امتیازات فردی به بازی گرفته و تسلیم به معامله گری و سازش شوند .
ولی انتخاب از آن مردم است؛ زیرا در طی هفت سال گذشته مردم افغانستان همه را تحربه کرده و تا حدودی درک سیاسی پیدا کرده اند و از جانب دیگر کاندیدانی که موفقیت آنها نزد مردم در یک فیصدی بالا قرار دارد، نیز پوشیده نیست واین شاید برای تعدادی از کاندیدان نیز قابل درک باشد. ولی چه خوب است از همین اکنون فضا را برای کاندیدان استفاده جو و آنانیکه صرف به هدف معامله گیری و کسب شهرت وارد میدان انتخابات شده اند تنگ تر ساخته و نگذاریم که آنها با تصاحب فیصدی پائین رای مردم تنها خود را صاحب شهرت و قدرت بسازند.
همین اکنون گفتگو های بین نامزادن و حامیان آنها در پشت پرده جریان دارد. آنها در حالیکه به هواداران شان تعهداتی بسته اند؛ ولی به یقین که در صورت دریافت امتیاز به آن اهمیتی نخواهند داد .
دراین میان برگزیدن مارشال محمد قسیم فهیم، وزیر دفاع اسبق که یک زمانی حامد کرزی با کناز زدن وی ازپست وزارت دفاع ،مورد تقدیر و پیشتبانی جامعه جهانی و اطرافیان خودش قرار گرفت، بدون شک که اکنون نیز حضور فهیم برا ی جامعه جهانی و حتا گروپ طرفدار کرزی قابل تحمل نیست. واین می تواند فشار های بین المللی برکرزی را بیشتر ساخته و در نهایت به عدم حمایت جامعه جهانی از کرزی منجر شود.
بعد از انتخاب احمد ضیا مسعود به عنوان معاون اول در دوره قبلی انتخابات ریاست جمهوری و شکل گرفتن جبهه ملی به عنوان پر قدرت ترین گروه مخالف و منتقد دولت، مارشال فهیم از منتقدین سر سخت اداره تحت فرمان کرزی به شمار می رفت ؛ ولی این زمان انتخاب مارشال فهیم، به عنوان معاون اول ازمهم ترین ائتلاف های سیاسی و در عین حال غیر قابل تصور شمرده می شود . کرزی باور داشت که با انتخاب مارشال فهیم به عنوان معاون اول نمی تواند رای قابل ملاحظه بدست بیاورد؛ ولی می دانست که او با این کار می تواند بر قوی ترین رقیب انتخاباتی اش (جبهه ملی ) ضربه وارد کند.
دراولین روز های بعد از انتخاب مارشال فهیم به عنوان معاون اول ، عبدالرشید دوستم و محمد محقق از دیگر متحدان عمده جبهه ملی به نحوی با کاندیداتوری داکتر عبالله مخالفت کردند . به همین ترتیب وضیعت طوری شد که با همه بی باوری ها نسبت به برنده شدن کرزی، گروه های سیاسی و حتا نهاد ها و انحمن های اجتماعی. حمایت شان را از کرزی اعلام کردند. واین پروسه همچنان ادامه دارد .که این کار در حقیقت یک مانور سیاسی از جانب طرفداران کرزی در ولایات مختلف کشور است که با این کار نشان می دهند که گویا این بار نیز میدان از کرزی است .
ولی آیا نتیجه نهایی همین است، به هیچ صورت ،در حال حاضر تعدادی از کاندیدان بیشتر از کرزی نسبت به برنده شدن شان در انتخابات ریاست جمهوری خوشبین به نظر می رسند. از جانب دیگر داکتر عبدالله و اشرف غنی احمدزی هنوز هم از قوی ترین رقبای کرزی در انتخابات آینده به شمار می روند ؛اما اینکه این موضعیگری ها در برابر هم دیگر تا زمان برگزاری انتخابات برقرارخواهد ماند تردید وجود دارد.
در حال حاضر دوستم و محمد محقق از چهره های شناخته شده در سیاست های اخیرکشور در یک موضع نامشخصی قرار دارند و تا جائیکه معلوم است، آنان منتظر اند که چانس بیشتر با کی است تا بدون در نظر داشت تعلقات و مشابعت های فکری از وی حمایت نمایند .
تعدد کاندیدان ، مشکل دیگری است که احتمالأ کمیسیون برگزاری انتخابات را با مشکلات مالی موا جه خواهند کرد .
مورد دیگرختم زمان قانونی ریاست جمهوری آقای کرزی در برج جوزای سال روان است که تعداد زیادی از کاندیدان و منتقدان اداره تحت فرمان کرزی برختم کار آقای کرزی به عنوان رییس جمهور کشور تاکید دارند.
موضوع استفاده از موقف ها و امکانات دولتی توسط تعدادی از کاندیدان از موارد دیگری است که برخی کاندیدان بر آن انتقاد دارند .
پس بهتر است قبل از برگزاری یک انتخابات شفاف و عادلانه بر این موارد رسیده گی صورت گیرد در غیرآن احتمالأ نتایج نهایی ناشی از انتخابات، برای یک تعداد قابل پذیرش نخواهد بود؛ زیرا مردم افغانستان پس از هفت
سال، نیازمند یک
تغییر جدی در نظام اند وفرصتی که جامعه بین المللی برای مردم ایجاد کرده است
باید تا اخرین پیمانه به نفع تامین صلح و ایجاد یک ادارهء فعال وسالم و فارغ از
فساد که قادر به تامین رفاه عمومی باشد استفاده شود.