طرح شورای متحد ملی افغانستان در پیوند با تامین شفافیت انتخابات
قرار است در 29 اسد سال روان، انتخابات به منظور گزینش رییس جمهور واعضای شورا های ولایتی کشور برگزار گردد.
نگرانی در مورد عدم شفافیت انتخابات، امکان دستبرد در رای مردم، سو استفاده از امکانات دولتی، نبود زمینه های برابر برای نامزدان در جریان مبارزات انتخاباتی و بی باوری در مورد داوری مستقلانه و منصفانه ی کمیسیون انتخابات، عمده ترین چالش هایي ا ست که فرا راه برگزاری یک انتخابات شفاف و دموکراتیک قرار دارد.شماري نا امنی گسترده، بویژه در مناطق آشوب زده ی جنوب و جنوب شرق کشور را مانع بزرگ در برابر اشتراک آزادانه ی مردم برای گزینش رییس جمهور آینده و نمایندگان شان در شورا های ولایتی می دانند. دراین میان، امکان مداخله ی نیرو های امنیتی به بهانه ی تامین امنیت حوزه های رایدهی، سلامت انتخابات را زیر سوال می برد. این در حالیست که جلوه های استفاده از امکانات وقدرت دولتی از همین اکنون و پیش از آغاز دور رسمی مبارزات انتخاباتی، به روشنی دیده میشود.
همچنان بدانگونه که دیده میشود، شماري از نامزدان هنجار ها وارزش های تصريح شده در قانون انتخابات را رعایت نه نموده و خود را به آن ملزم نه می دانند که از جمله کمپین بیش از زمان تعیین شده از سوی کمیسیون انتخابات، استفاده از گرایش های قومی و اهرمهای چون تطمیع، تهدید و ارعاب را می توان بر شمرد.
شورای متحد ملی افغانستان که بعنوان یک جریان اصلاح طلب و اپوزسیون سیاسی حاکمیت کنونی، گزینه ی انتخابات را بمثابه ی روند دموکراتیک برای تعمیم وتعمیق دموکراسی وتبارز اراده ی آزاد مردم، برتر از سایر گزینه ها می داند، پس از مشوره با شماری از کار شناسان، و مسئولین برخی از احزاب، بخاطر تحقق شفافیت لازم و جلوگیری از سو استفاده، دستبرد و تقلب در پروسه ی انتخابات موارد زیر را به توجه میرساند و برای عملی نمودن آن همه ی نیرو های سیاسی و نامزدهاي محترم انتخابات آینده را به تلاش مشترک فرا میخواند:
۱- ترکیب کنونی کمیسیون انتخابات ، استقلالیت کامل این کمیسیون را در افکار عامه زیر سوال برده است، بدین منظور تاکید می شود که در ترکیب آن نمایندگان احزاب سیاسی و نهاد های جامعه مدنی کشور شامل ساخته شوند.
۲- شمارش آرا در حوزه های رایدهی صورت پذیرد و از انتقال صندوق های رای پیش از شمارش آرا جلوگیری شود. هم چنان راهکار روشن و عادلانه در مورد نظارت از روند شمارش آرا توسط نمایندگان نامزدان، احزاب سیاسی و جامعه ی مدنی، در نظر گرفته شود.
بدین منظور پیشنهاد می گردد تا برای تامین نظارت نهاد های محلی و سراسری جامعه ی مدنی کشور، تسهیلات و زمینه های مساعد فراهم شود و هزينه ي آن از سوی مجامع بین المللی تامین شود.
۳- در کنار کمیسیون انتخابات، یک کمیسیون عالی نظارت از روند انتخابات متشکل از نمایندگان نامزدان، احزاب سیاسی و نهاد های جامعه ی مدنی کشور، در چهار چوب دفتر نمایندگی سیاسی سازمان ملل « یوناما» ایجاد گردد.
۴- با توجه به این که تداوم کار آقای حامد کرزی بعنوان رییس جمهور پس از اول جوزای سال روان، به هیچ عنوان قانونی پنداشته نمی شود و برمبنای مصلحت سیاسی صورت پذیرفته است لازم است، میکانیزمی برای محدود سازی صلاحیت های ایشان، بویژه در زمینه ی تقرر و تبدل مسئولین بلند پایه ی دولتی در سطح مرکز و ولایت ها، درین دوره، تدوین و عملی گردد.
۵- با توجه به مفاد قانون اساسی کشور، رییس جمهور از طریق رای مستقیم مردم باید برگزیده شود، تاکید میشود که اصل استعمال رای توسط شخص رای دهنده عملی گردد و از هر گونه استعمال رای بوسیله نمایندگان رای دهند گان، بویژه در مورد زنان جلوگیری جدی بعمل آید.
۶- کمیسیون انتخابات باید بصورت شفاف و مسوولانه گزارشی از تیراژ چاپ برگه های رایدهی ارائه دارد تا همه بدانند که به چه تعداد برگه های رای دهی چاپ شده در اختیار این کمیسیون قرار دارد وهم چنان برگه های اضافی رای دهی مطابق یک راهکار شفاف در حضور نمایندگان نامزدان قرنطین گردد.
۷- شمارش آرا باید بوسیله ی گروپ های حد اقل سه نفری متشکل از یکی از کارمندان کمیسیون انتخابات، نمایندگان نامزدان واحزاب سیاسی، انجام شود و برگه ی اعلام نتایج هر حوزه ی رای دهی توسط شان امضا ونشانی شد شود.
۸- حوزه های جداگانه ی رای دهی برای مسئولین بلند پایه ی دولتی، بویژه در ولایت های کشور ایجاد گردد. تا به بهانه ی استعمال رای از رفتن آنها به محلات رایدهی مردم جلوگیری شود و بدین ترتیب زمینه های مداخله ی مسئولین در جریان رایدهی محدود گردد.
۹- مسئولین و کارمندان انتخاباتی در ولایت ها باید مطابق یک پلان جداگانه ی محرم در روز های نزدیک به انتخابات باید از محلات شان تبدیل گردند و بدین صورت از مداخله ی آنها در جریان رایدهی، بر اساس معاملات پشت پرده ی پولی جلوگیری بعمل آید.
۱۰- یکی از مسایل بحث بر انگیز در دوره ی اول انتخابات ریاست جمهوری، مسئله ی کیفیت رنگ مورد استفاده در حوزه های رایدهی بود و به رغم اطمینان های که درین زمینه از سوی کمیسیون انتخابات داده میشود، نگرانی ازین بابت هم چنان درین دوره نیز وجود دارد. بنابران پیشنهاد میشود که حد اقل یک هفته قبل از روز رایدهی، رنگ مورد استفاده در حضور نمایندگان نامزدان و احزاب سیاسی امتحان شود تا همه فرصت بیابندکه از عدم پاک شدن رنگ، اطمینان حاصل کنند.
۱۱- نتایج انتخابات باید به سرعت ممکن پس از پایان انتخابات بدون تاخیر ناموجه اعلام شود.