پوهندوی دکتورشفیق الله انوری
مبارزه برضد علل گرسنگی درجهان
سازمان های تغذیوی ملل متحدازعدم تمایل تدابیرسیاسی بمنظور مبارزه برضدگرسنگی شکایت مینمایند . به اساس ارزیابی وتخمین ملل متحد وسازمان های تعاونی ، جهان در آستانۀ یک قرن گرسنگی قراردارد. رئیسۀ سازمان تعاونی برای گرسنه گان جهان بنام بیربل دیکمن ( Bärbel Dieckmann) قرن بیست ویک رابنام قرن گرسنگی مسمی نمود .
درسال ٢٠٠٩ میلادی تعدادگرسنه گان دراثر بحران اقتصادی جهان بصورت تقریبی به یک میلیاردرسید . این احصائیه راسازمان موادخوراکه و زراعت جهان ( FAO) دریک راپور جدیدگرسنگی جهان درشهر روم معرفی نموده که این بلندترین رقم راازسال ١٩٧٠ میلادی به اینطرف نشان میدهد . به اساس جدیدترین احصائیۀ سازمان موادخوراکه وزراعت جهان از هرشش نفر نفوس جهان یکی آن گرسنه بوده وموادغذایی مکفی بدسترس آن قرارنمیگیرد. درهرشش ثانیه یک طفل تحت سن کمترازپنج سال دراثرسوء تغذی حیاتش رادرجهان امروزی باوجودتکنالوجی عصری ومدرن ازدست میدهد . اکثر مردمان جهان که از گرسنگی وسؤ تغذی رنج میبرنددرکشورهای روبه انکشاف زیست مینمایند . ازآنجمله به تعداد ٦٤٢ میلیون در قارۀ آسیا ، ٢٦٥ میلیون در افریقای جنوبی و٥٣ میلیون درامریکای لاتین ازگرسنگی رنج میکشند . ناگفته نبایدگذاشت که به اساس گذارش سازمان متذکرۀ فوق به تعداد١٥ میلیون درکشورهای صنعتی نیزگرسنه اند . قرارراپورارایه شده ازطرف سازمان تعاونی برای گرسنه گان جهان بمناسبت تجلیل روزجهانی تغذیه دربرلین ، کشورهای افریقایی مانند جمهوریت دیموکراتیک کانگو ، تورندی ، اریتیریا ، سری لیون وایتوپیاباناهنجارترین واقعات عاجل گرسنگی دست وپنجه نرم میکنند . اولترازهمه وضع گرسنگی مردمان قارۀ افریقاخصوصآ بطرف جنوب صحارا قابل توجه بوده که اضافتر ازین ناحیه رنج میبرند . همچنان واقعات وحالات گرسنگی درکشورهای آسیای جنوبی مانندپاکستان ، هند، بنگله دیش وکمپوچیانیز قابل نگرانی بوده ومیباشد. مدیر عموی سازمان موادخوراکه وزراعت جهان بنام ( Jacques Diouf) درشهرروم بمناسبت تجلیل از روزجهانی غذاچنین انتقادنمود: " درینموردچیزی که وجودنداد، اراده وخواست سیاسی بوده تاگرسنگی رابصورت همیشگی ازبین بردارد . "
تاحال حقوق غذا صرف روی کاغذوجوددارد. به اساس اظهارات اوتاهوسمن ( Ute Hausmann) تااکنون اقدامات وتدابیر بنیادی برضدعلل گرسنگی روی دست گرفته نه شده است .
پرابلم عمده درآزادبودن مارکیت های زراعتی جهان وجودداردکه ازده هاسال به اینطرف سبب ازبین رفتن مطمئین بودن تغذیه درجنوب میگردد. تاکنون موادغذائی اساسی ازطرف سازمان تجارت جهان هیچنوع حمایت رقابتی نداشته وروی این دلیل برای همیشه بحران گرسنگی بمیان میآید . سازمان موادغذائی وزراعت جهان ( FAO) سیاست غلط مارکیت های زراعتی جهان راتحت انتقادقرارميدهد. امروزمارکیت های موادغذائی انسانی وحیوانی وانرژی باهم دیگرارتباط ناگسستنی دارند . به هراندازۀ ایکه قیمت نفت بلندمیرودبه همان پیمانه ساحات زراعتی بمنظورتولیدموادغذائی درسطح جهان کمترمیگردد. تبدیل نمودن موادخام زراعتی به موادسوخت بیالوجیکی نظربه آماده ساختن موادغذائی انسانی وحیوانی مفادبیشتری دارد . تقلیل دادن ساحۀ مزروعی برای تولیدگوشت دراثرکم ساختن مصرف زیادگوشت درکشورهای صنعتی جهان امکان پذیرمیباشد . زیراامروزتعدادقابل ملاحظۀ زمینهای مزروعی درکشورهای روبه انکشاف برای تولیدصادرات موادغذائی حیوانی بمنظورتغذیۀ حیوانات کشورهای صنعتی کشت میشوند . بنابرین دلیل ساحات زرع بمنظورتامین موادغذائی درکشورهای روبه انکشاف تقلیل مییابدکه درینصورت وابستگی های شانرابه جهان خارج زیادمیسازد.
تازمانیکه بخاطرمصرف اضافی گوشت درکشورهای پیشرفتۀ عالی سرمایه داری واردات موادغذائی حیوانات به قیمت سرمردمان کشورهای روبه انکشاف درین کشورهابه شدت ادامه یابد، استفادۀ اضافی ازساحات مزروعی برای موادخام مشکلات قابل ملاحظۀ رابارمییآورد . درسطح بین المللی تقریبأ ٣٠ فيصدزمینهای مزروعی برای کشت موادغذائی حیوانی تخصیص داده میشوددرحالیکه دراروپااین رقم حتی به ٨٠ فيصدمیرسد . درصورت کم ساختن مصرف گوشت درکشورهای صنعتی جهان ، زرع قسمتی ازین ساحات مزروعی بمنظورتولیدموادغذائی دراکثر نقاط کرۀ زمین میتواندگرسنگی راتقلیل بخشد . برعلاوۀ این یک سلسله شرط های وجودداردتاتعدادزیادی ازکشورهای انکشاف یافتۀ ضعیف نیزبرای بدست آوردن اسعارخارجی موادغذائی حیوانی راصادرنمایند . سرمایۀ اسعاربین المللی وبانک جهانی این کشورهارامجبورساخته تاموادغذائی حیوانی رادرمقابل اسعارخارجی تبادله نموده و ازینطریق بتوانندقرضه های شانرا دوباره بپردازند.
پایان بودن قیمتهای موادغذایی درمارکیتهای جهانی رول عمده رابازی نموده امادرمقایسه باسال ٢٠٠٧ میلادی قیمتهاهنوزهم بلندتر قراردارند. همچنان دربعضی کشورهای روبه انکشاف قیمتهای موادغذایی درمقایسه با قیمتهای مارکیت جهانی پائین نیامد. ازطرف دیگر بحران اقتصادی جهان نیزواقعات گرسنگی راشدت بخشیده وسطح عایدات فقیرترین قشرجامعه رادرکشورهای روبه انکشاف به شکل قابل ملاحظۀ متضررساخت . علاوه برین کشورهای روبه انکشاف ازسال ٢٠٠٨ میلادی بدینسو طوراضافی مبلغ٢٧٠ تا٧٠٠ میلیارددالرامریکایی را بایدبرای واردات موادغذایی مصرف نمایند . درنیمۀ سال ٢٠٠٨ ميلادی وشروع سال ٢٠٠٩ ميلادی کنفرانسهای درارتباط به تغذیۀ جهانی صورت گرفت وسازمان ملل متحدیک گروپ کاری فوق العادۀ را برای بحران تغذیوی جهانی مؤظف نمودتادرکنار سازمان موادغذائی وزراعت جهان ( FAO) سه سازمان عمده وباصلاحیت اقتصادجهانی از قبیل سازمان منابع اسعاربین المللی ، بانک جهانی و سازمان تجارت جهانی باهم فعالیت مشترک نمایند . هدف عمدۀ تمامی شان تقویۀ بخش زراعت درجهان میباشد . درسال٢٠٠٨ ميلادی مقدارموادغذایی امدادی برای مدت کوتاهی بلندبرده شدکه این نیز دربحران حاداقتصادی ضروری بود . برای زارعین کوچک تخم بذری وکودمصنوعی توزیع گردید که آنهاازیکطرف تجربه نداشته وازجانبی هم اینچنین موادامدادی بذری بصورت عموم برای خشکسالی مناسب نبود . همزمان کشورهای مانندچین ، کوریای جنوبی ، هندوکشورهای خلیچ اکثرآ زمینهای زراعتی رادرقارۀ افریقاتحت کشت بمنظورمنافع شخصی شان قرارداده ودرآنجاسرمایه گذاری نمودند . بصورت تقریبی ربع اینچنین سرمایه گذاری هابمنظورتحقیقات وتولیدموادسوخت بیالوجیکی ومتباقی آن برای تولیدموادغذایی خودکشورهای سرمایه گذاری کننده اختصاص داده شد . بدینطریق دسترسی زارعین کوچک وکم زمین محلی بامنابع آب وخاک بیشتر متضررگردید واستقلالیت وغیروابستگی تغذیوی شان تخریب گردید . بصورت عموم دربخشهای سرمایه گذاری صورت میگیردکه ازآن مفادمتصورباشد. درینموردمتشبثین خصوصی دلچسپی نشان میدهندتادربخش زراعت سرمایه گذاری نمایند . درینجاحمایت استقلالیت وغیروابستگی تغذیوی موردبحث شان قرارنمیگیرد . تنهابانک جهانی در سال گذشته مبلغ ٢،٢ میلیارددالر امریکایی رابدسترس سرمایه گذارانیکه دربخش زراعت سرمایه گذاری مینمودند ، قرارداد . هنگام سرمایه گذاری این مدنظر گرفته نمیشودکه بصورت خاص بایددرتهیۀ کودمصنوعی وتخم بذری بدون ساختارهای ماننددرنظرگرفتن توزیع زمین سرمایه گذاری صورت گیرد . بانک جهانی حقوق منفردانۀ زمین ولیبرال ساختن مارکیتهای زراعتی راتقویت میبخشد . این اداره در چهل کشورروبه انکشاف مشوره های راانجام داده وبدین تاکیدمینمایدتا سیکتور زراعت رالیبرال سازد.
مشکلات کشورهای روبه انکشاف این است که آنهابه نسبت پرداخت قرضه های خارجی به عایدات خالص صادراتی ضرورت دارند . بدین سبب اکثر این کشورهاتولیدات صادراتی راتقویت بخشیده تادرمارکیتهای جامعۀ اروپاویانیز امریکا راه یابند . ازینرومارکیتهای شخصی شانرانیز بروی آنهابازنگاه میدارند . در رابطه بامذاکرات ومعاملات در بازی های قراردادهای اقتصادی بین جامعۀ اروپاوکشورهای افریقایی ثابت میگرددکه برای کشورهای افریقایی بسا مشکل بوده تادهاقین شانرادرمقابل آنها حمایت نمایند . کمیتۀ تغذیوی سازمان موادخوراکه وزراعت جهان بایدبصورت جدی از سازمانهاواتحادیه های زارعین کوچک وکم زمین نماینده گی کند .
حق انسان برای غذاازسال ١٩٧٦ میلادی به اینطرف در قراردادوعهدبین المللی ازنگاه حقوق اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی به شکل رسمی آن تدوین گردیده است . همچنان حقوق دهاقین کوچک وکم زمین برای ذیستن باوقارنیزدرآن مدنظرگرفته شده است که بایدمراعات گردد . اماتطبیق آن درکشورهای مختلف عملی نمیگردد. جوامع مدنی دربسیاری کشورهای جهان از حکومات شان دراجرآت وظایف محاسبوی شان بصورت جدی تقاضا مینمایند. رویهمرفته این وظایف محاسبوی بایددرسطح بین المللی نیز تقویه گردد . ازین جهت بایدازخط مشی که درارتباط باحقوق غذا در سازمان موادخوراکه وزراعت جهان وجوددارد توسط کمیتۀ تغذیوی به صفت رهنمود اساسی برای بررسی وتحقیق ازآن استفاده بعمل آید .
شاخص گرسنگی سال ٢٠٠٩ میلادی برخی از کشورهای رانشان میدهدکه به پیشرفتهای قابل ملاحظۀ در مبارزه برضدگرسنگی نایل گردیده اند . بین سالهای ١٩٩٠ و ٢٠٠٩ میلادی کشورهای از قبیل کوایت ، تونس ، مالیزیاوترکیه فیصدی بیشتری ازموفقیتهاوپیشرفتهارادرمبارزه مقابل گرسنگی کسب نموده اند . همچنان کشورهای انگولا ، گانا ، نیکاراگواوویتنام توانستدتاارقام شاخص گرسنگی جهانی شانرا بهبودبخشند . لیکن هنوز هم به تعداد٢٩ کشور درجهان وجودداردکه واقعات افراطی خطرنا ک گرسنگی در آنهادیده میشود .
مأخذ :
-
Hausmann , U . ( 2009 ): Das Recht auf Nahrung steht bisher nur auf dem Papier.
ND-Zeitung . 64. Jahrgang /Nr. 241 . Berlin-Ausgabe . 16. Oktober. Seite 2 .
2 . ND-Zeitung: Jahrhundert des Hungers droht .64. Jahrgang /Nr. 240. Berlin-Ausgabe 15. Oktober. 2009. Seite 1 .
برلین جرمنی ٢٥ / ١٠/ ٢٠٠٩
بالا
بازگشت