پوهندوی دکتورشفیق الله انوری
عواقب گرسنگی ازاثربحران اقتصادی درجهان سوم
سازمان پروگرام موادغذایی جهان (WFP) ملل متحد ازخطر گرسنگی آگاهی داد که اکثریت کشورهای غنی جهان در رابطه با کمک های انکشافی وعده وپیمان شانرا به نسبت بروز بحران اقتصادی مراعات نتوانسته و روی این دلیل ملل متحد مجبور است تاکمک هایش رابنابر کمبود وقلت منابع مالی برای گرسنه گان جهان سوم تقلیل بخشد . این بزرگترین سازمان بین المللی کمک های عاطفه بشری بوده که امسال باید به تعداد١٠٥ میلیون گرسنه رادر ٧٤ کشور جهان کمک تغذیوی نماید . نظربه محاسبۀ تخمینی سازمان پروگرام موادغذائی جهان درهرشش ثانیه یک طفل تحت سن کمترازپنج سال رامرگ تهدیدمیکندوروزانه به تعدادصدهزارطفل ازگرسنگی میمیرند. ازسال های ٩٠ بدينطرف تعدادگرسنه گان سالانه درحدود٤ میلیون با لا میرود . ازهرهفت نفرنفوس جهان یک نفر گرسنه است . اگر در پرداخت کمکهای انکشافی تأخیر صورت میگیرد درینصورت جیره های موادغذایی برای گرسنه گان نیز به شدت کاهش میابد . محدود ساختن کمکهای منابع پولی درحقیقت یک اشتباه ستراتیژیکی میباشد زیراموجودیت دولت های بی ثبات وهجوم فراریان اقتصای از کشورهای روبه انکشاف باعث ایجادبساپرابلمهای عظیمی درکشور های غنی و کمک دهنده میگردند . گرسنگی نه تنهایک سوال همدردی وتهیۀ اعانه وامدادبرای فقرای جهان بوده بلکه عامل عمدۀ تهدیدبرای صلح بین المللی وثبات سیاسی کشورهای جهان نیز میباشد . این یک واقعیت مسلم است که بحران مالی واقتصادی بصورت مستقیم یک بحران عاطفۀ بشری رااولترازهمه درفقیرترین ونادارترین کشورهای جهان بمیان میآورد ، درحالیکه اروپایی هاوامریکایی هاازلحاظ مفادصنایع موترسازی جدیدومدرن شان تشویش مینمایند. درینجابحران اقتصادی فعلی بیشتر مردمان قارۀ افریقا،آسیاوامریکای لاتین را ازلحاظ برآورده نشدن ضروریات اولیۀ زنده گی ،تهیه وتدارک امورصحی ،کمبودبیشترموادغذایی وازبین رفتن چانس تعلیم وتربیۀ شان تهدیدمینماید .
کمبودی بودجۀ برای تمام کمکهای عاطفۀ بشری ملل متحد در حدود ٥ میلیارد دالر تخمین گردیده که تاهنوز بدین پیمانه درهیچ مقطع زمان وجودنداشت . اما سازمان پروگرام موادغذایی جهان درینمورد بصورت خاص متأسف بوده زیرااین سازمان دارای بودجۀ ثابت نمیباشد وبرای فراهم آوری واماده گی داوطلبانه کشورهای عضو ملل متحدنیاز دارد . هرگاه این کشورها بخاطر بحران مالی صرفه جویی نمایند درینصورت آنها اولتر از همه پر داخت های شان را برای سازمان پروگرام موادغذایی توقف میدهند زیرا این بیدون پرابلم امکان پذیر میباشد. در سال ٢٠٠٩ به مبلغ ٦،٧ میلیارددالر ضرورت بوده که از آنجمله تاحال صرف ربع آن پرداخته شده است وامید نمیرود که تااخر سال به اضافتر از نصف آن برسد . درینصورت بایددر کشورهای متعددی از جیره های موادغذایی کاسته شده ویاحتی کمکهای عاجل وپروگرام تغذیۀ مکاتب کاملآ متوقف گردد . برای جلوگیری از عواقب گرسنگی باید مدام الوقت توضیح گرددکه کمکهای غذایی نیز یک سرمایه گذاری ستراتیژیکی است واز آن کشورهای کمک دهنده نیز استفاده مینمایند . برای یک گرسنه تنها سه چانس یعنی یاغی شدن ، هجرت نمودن ویا مردن وجوددارد . درنتیجۀ بلندرفتن سرسام آوری قیمت های موادغذایی درسال ٢٠٠٨ در سی کشور جهان ناآرامی های بمیان آمد . زمانیکه اوج بی امنیتی هاسبب وخامت اوضاع در قارۀ افریقا ویاآسیا میگردد درینصورت در تعدادمهاجرین اروپانیز افزایش بعمل می آید . در اثر عواقب ناگوار گرسنگی در کشور بنگله دیش سازمان پروگرام موادغذایی جهان مجبور است تاپروگرام تغذیوی مکاتب رابرای ١٠٠٠٠ اطفال مکتبی قطع نماید . درینصورت اکثریت والدین اطفال شانرا اکنون نی به مکاتب ، بلکه به گدایی نمودن وانجام دادن کارهای شاقه میفرستند . این یک پرابلم ملی بوده که به تعداد هزار ها کارگران بنگله دیشی در خارج از کشور وظایف شانرا از دست میدهندوانتقال پولهای شان قطع میگردد . بدینترتیب مسایل صادرات نساجی و ماهی به شدت سقوط مینمایند . در کشور ایتوپیا که کشور عمدۀ کار سازمان پروگرام موادغذایی بوده ، به نسبت خشکسالی وبلند رفتن قیمت محصولات زراعتی این سازمان مجبور است تا جیره های موادغذایی رابرای ٥ میلیون ایتوپیایی نصف نماید . در شمال کشور یوگنداباید تهیه وتدارک موادغذایی امدادی برای تقریبآ٦٠٠٠٠٠ آواره وفراری قطع گردد . اجناس عمدۀ صادرات کشور نیکاراگوارا قهوه ، محصولات بحری ونساجی در مارکیت های اضلاع متحدۀ امریکاتشکیل میدهد . اقتصاد آن توسط طوفان های فیلیکس (Felix ) ضربه دیده است . یک مطالعۀ پروگرام موادغذایی جهان نشان میدهد که اهالی این کشوربایدازخوردن گوشت وشیر صرفنظر کنندو مواشی شان رابفروشند . همچنان برای تعلیم تربیه و خدمات صحی نیزکمتر پول مصرف نمایند . کشور آرمنیستان ٢٠ فیصد عاید ناخالص ملی اش راازطریق حوالۀ پول شهروندان آن که در خارج از کشور در بخش ساختمانی وخانه سازی مصروفیت دارند ، بدست می آورد . در ربع اول سال ٢٠٠٩ انتقال پول به این کشور در حدود یک برسوم حصۀ آن پائین آمد . درکشورهای پیرو واکوادور بمنظور زنده ماندن حیوانات پشم دار ازقبیل لاماس (Lamas) والپاکاس (Alpacas) بصورت مشترک مبارزه مینمایند . دلیل آن این است که تقاضا برای پشم اینچنین حیوانات در بازار های جهان بصورت شدید کاهش مییابد .
کمکهای غذایی مدرن وعصری هم کوتاه مدت وهم به شکل سرمایه گذاری در انکشاف پروژه های زراعتی صورت میگیرد . بطور مثال سازمان پروگرام موادغذایی جهان مانندسال گذشته به ارزش یک میلیارددالر حبوبات رادر کشورهای روبه انکشاف خریداری نموده وانکشاف زراعت رادر آنجا نیز تقویه کرد . سازمان پروگرام موادغذایی جهان بحران مالی و بلندبودن قیمتهای محصولات زراعتی را ازجملۀ دلایل عمدۀ پرابلمها نامید . اماقیمتهای محصولات زراعتی دوباره نورمال گردید . قیمتهای حبوبات در مارکیت جهانی هنوز هم ٧٥ فیصدبلندتر از سال قبل ازبحران قرار دارند . در ٨٠ فیصدکشورهای روبه انکشاف حبوبات گندم ، جو، جواری به نسبت وخیم بودن اوضاع امنیتی ویا مصیبتهای اقلیمی مانند خشکسالی هاو آب خیزی هاهنوز هم قیمت بیشتر دارند .
دلیل عمدۀ کاهش مواد امدادی بحران اقتصادی و مالی فعلی جهان بوده که بیشتر از همه دامنگیر کشور های صنعتی جهان گردیده است . این کشورهامبلغ میلیاردها دالر رابرای نجات افلاس ورشکستگی بانکها وپروگرام های اصلاحی بمنظورترمیم نابسامانی های اقتصادی جوامع شان بمصرف میرسانند . آنها قرضه های جدید گرفته ،سعی و تلاش میورزندتا در بخشهای دیگری ازقبیل کمکهای انکشافی برای کشورهای جهان سوم مصارف مالی شانرا تقلیل بخشند . طوریکه تجارب بحرانات اقتصادی ومالی ازگذشته ها می آموزاندکه اولتر از همه این کمکهای انکشافی دراثر وقوع بحران در شروع سالهای ٩٠ از طرف کشورهای کمک دهنده از ٠،٣٣ فیصد به ٠،٢٢ فیصد پائین آمد .
درینموردنه تنها در کمکهای انکشافی سازمان های بزرگ بین المللی بلکه در کمکهای نهاد های غیر دولتی و ملی نیز بحران اقتصادی احساس میگردد . از وقوع چنین حالت سازمان کمک به گرسنه گان جهان در کشور آلمان نیز مواظب ونگران بوده زیرا در سال ٢٠٠٨ از بدوی تأسیس آن بهترین نتائیج اعانه را کسب نموده است . درین قسمت زیمونی پوت ( Simone Pott) سخنگوی سازمان کمک به گرسنه گان جهان در آلمان از جوامع بین المللی در رابطه بابودجۀ سالانه ونیزمواداضافی وعده داده شده درکنفرانس آخیر ملل متحددر خواست نمودتا عهد وپیمان مالی شان رامراعات نمایند . موفقیت مبارزه در مقابل گرسنگی وفقر در جهان ازهمه اولتر وابستگی به منابع مالی وپولی داشته که در آینده کشور های غنی جهان کمکهای انکشافی رادر اختیار کشورهای جهان سوم قرار دهند . بدینطریق نیز تصمیم گرفته میشودکه آیا جامعۀ بین المللی بمنظور رسیدن اهداف وآزوهای که در سال ٢٠٠٠ به راه انداخته بود، خواهدرسید. یکی ازاینچنین اهداف این بودکه تا سال ٢٠١٥ باید تعدادگرسنه گان وفقرادر جهان به نصف آن پائین آورده شود . برای اینکه به این هدف رسیده بتوانیم باید سهمیۀ کمکهای انکشافی در عایدناخالص ملی تا سال ٢٠١٠ به ٠،٥١ فیصد وتا سال ٢٠١٥ به ٠،٧ فیصدبلند برده شود . تا هنوز کشورهای کمک دهنده از داشتن چنین ارقام بعیدبه نظر میرسند و سهمیۀ شان بصورت اوسط صرف در حدود ٠،٣ فیصدقرار دارد . کشور جمهوری اتحادی آلمان در سال ٢٠٠٧ بودجۀ کمکهای انکشافی خویش را از مبلغ ١٢،٣ میلیارددالر امریکایی به مبلغ ١٣،٩ میلیارد دالر امریکایی بلندبرد وبدینطریق تا حال سهمیۀ کمک انکشافی صرف به ٠،٣٨ فیصددر عاید ناخالص ملی میرسد . در حالیکه این بلانس در دیگر کشورهای اروپایی به شکل خرابتر آن وجود دارد .
درینجا به مقدار بیشتر پول ضرورت است زیرا اکنون بحران اقتصادی به کشورهای روبه انکشاف نیز انتقال نموده که در نتیجۀ آن سرمایه گذاری های مستقیم توقف یافته وکریدت هارد میگردند ، صادرات سقوط نمو ده وفابریکه جات مسدود میگردد .کارگران کشورهای روبه انکشاف در کشورهای صنعتی شغل ومصروفیت شان راز دست داده وبدینترتیب قدرت انتقال پول بمنظور کمک با فامیلهای شان راازدست میدهند . در سال ٢٠٠٩ تعداد گرسنه گان جهان به اضافتر از یک میلیاردمیرسد . با وجوداین کشورهای مانند اطریش ، آیرلیند و ایتالیا اعلان نموده اندکه بودجۀ کمکهای انکشافی شانرا کاهش میدهند . به اساس یک مطالعۀ که ازطرف بنیادکمک انکشافی بنام اوکسفام ( Oxfam) انجام یافته است ، در حدود٧٠ فیصد شهروندان کشور آلمان به این نظر اندتا کشورهای فقیر را علی الرغم بحران مالی و اقتصادی جهان مساعدت ویاری نمایند .
مأخذ :
1.DOERING , M . ( 2009) : Der Hunger und die Krise . Berliner Zeitung .
Nr. 180 . 5 . August . Seite 2 .
2. MARC , G . (2008 ) : Hunger bedroht die Welt .Zeitschrift RotFuchs .11
Jahrgang , Nummer 129 , Oktober , Seite 18 .
3. ND-Zeitung , Berlin-Ausgabe , 15 . Oktober , 2008 , Seite 2 , 6 .
4. ND-Zeitung , Berlin- Ausgabe , 16. Oktober , 2008 , Seite 2 .
5. ND-Zeitung , Berlin-Ausgabe , 17. Oktober ,2008 , Seite 7 .
ش . انوری
برلین ، جرمنی ٢٣/ ٨ /٢٠٠٩
بالا
بازگشت