لطف الله راشد
کرزی، ادامه حکومت درافغانستان یا ...؟
باتوجه به دیدگاه های قبلی ریس جمهور بارک اوباما، جوزف بایدن معاون وی و هلاری کلنتون وزیر خارجه ی امریکا درقبال حاکمیت درافغانستان ودیدگاهای اخیر سرمنشی پیمان اتلانتیک شمالی یا ناتوکه دولت افغانستان را بی کفایت و ناتوان خواند از پیش می شد حدس زد که با مرور زمان حکومت ریس جمهور کرزی حمایت ایالات متحده امریکا را از دست خواهد داد .
ابراز نظر مقامات ارشد غربی و امریکایی درچنین وضعیتی که افغانستان درآستانه ی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد و حکومت ریس جمهور بوش که بزرگترین حامی حامد کرزی ریس جمهور افغانستان بود نیز به پایان رسید؛ می تواند یک چرخش بزرگ و رویگرداندن حامیان خارجی از دولت ریس جمهور کرزی تلقی شود .
درحال حاضر حامیان عمده ی ریس جمهور کرزی درایالات متحده امریکا مانند ریس جمهور بوش، زلمی خلیل زاد و شمار دیگر از مقامات ارشد این کشور از اریکه ی قدرت دور شده و به نحوی به حاشیه کشیده شده اند. دیدگاه بارک اوباما ریس جمهور فعلی امریکا درسال گذشته هنگامی که وی به حیث یک سناتور وکاندید انتخابات ریاست جمهوری امریکا در قبال دولت افغانستان بیان نمود نیات و طرز دید اوباما و کابینه ی وی را درقبال حکومت افغانستان به رهبری حامد کرزی به خوبی بیان می کرد .اوباما دراین بیانات خود دولت افغانستان را بی کفایت وناتوان خوانده و گفته بود که حکومت این کشور در مبارزه با مواد مخدر، فساد اداری، تروریزم و دیگر بخش ها توانایی لازم و کار آیی را که ایجاب می کند از خود نشان نداده است .
انتقادات شدید اللحن مقامات ناتو و ایالات متحده امریکا در قبال حکومت حامد کرزی و ناتوانی این حکومت در قبال ایجاد اداره سالم و حکومت داری منظم در حالی بیا ن می شود که افغانستان نیز درآستانه ی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد و درعین حال ریس جمهور کرزی نیز یکی دیگر از کاندیدان عمده در این انتخابات است .
بررسی کارکرد های حاکمیت هشت ساله ی آقای کرزی به تناسب بدست آوردن ملیاردها دالر کمک خارجی و حمایت عظیم بیش از چهل کشورخارجی ازدولت افغانستان به خوبی نشان می دهد که دیدگاه های ناتو و امریکا در قبال دولت افغانستان آنقدر هم غیر منصفانه و غیر واقعبینانه نیست نظر کوتاه به هفت سال گذشته درافغانستان.
امنیت :
بعد از سقوط حاکمیت طالبان در2001 وتحول عظیم در نظام سیاسی افغانستان انتظار می رفت با رویکار آمدن حکومت جدید دراین کشور مردم به آسایش و آرامی بیشتری درسایه ی حمایت دولت افغانستان و جهان دست یابند. امیدواری ها برای بازسازی افغانستان و نوسازی دراین کشور بیشتر از گذشته در ذهنیت مردم ایجاد شد هرچند در نخستین ماه های شکست طالبان این امید بیشتر بود اما با گذشت زمان آرزو ها وخیالات مردم نیز کمرنگ شد. نا امیدی ها جای آنهمه امید وخیال را گرفت .
کشت روز افزون کوکنار که عامل عمده در بی امنیتی و نیروی عظیم برای چرخش ماشین جنگی مخالفین دولت خونده می شود و درسراسر افغانستان که در اواخر زمان حاکمیت طالبان تقریبا به صفر تقرب کرده بود روز به روز اوج گرفته و نام افغانستان را هرسال بیشتر از سال گذشته به شماره های نخستین لست تولید کننده های مواد مخدر جهان درج نمود.این عامل بیشتر در رشد بی امنیتی و گسترش فساد در نظام ادارات دولت افغانستان نقش داشته اما با وجود حضور نیروهای بین المللی و سربازان افغان در مناطقی که بزرگ ترین کشتزارهای کوکنار را درخود داشت و دارد مصارف صدها ملیون دالر در راستای مبارزه با مواد مخدر دولت و جامعه ی جهانی قادر نگردیدند دراین مبارزه درطی هشت سال گذشته دستاورد چشمگیری داشته باشند. هرچند مجامع بین المللی نیز در این راستا متهم به کم توجهی وبی برنامه گی می باشند؛ اما کوتاهی دولت افغانستان، بی برنامه گی و کم توجهی مقامات افغان دراین راستا بیشتر از دیگران محسوس است .
بدون شک دولت و کشورهای خارجی در این رابطه بی هیچ دستاوردی هم نبوده اما به تناسب مصارف و هزینه های مصرف شده و حضور در ولایاتی که عمده ترین کشتزار های کوکنار را در خود جاداده اند طبق آمار منتشر شده ی سازمان ملل متحد هلمند در جنوب کشور پنجاه درصد مواد مخدر جهان را تمویل می کند این درحالیست که هزاران سرباز انگلیسی، پولیس واردوی ملی و صدها ملیشه مسلح که ظاهرا برای تامین امنیت دراین ولایت از سوی ریس جمهور کرزی توظیف شده اند از سال هاست در این مناطق حضور دارند اما هلمند نیز سال هاست که درتولید مواد مخدر در افغانستان وجهان همچنان پیشتاز است .آمار نشان می دهد که طالبان سالانه صد ملیون دالر ازمدرک کشت، تولید و ترافیک مواد مخدر درافغانستان بدست می آورند وبدون شک این هزینه برای چرخش ماشین جنگی آنان پول کمی نیست /
کشتار مردم ملکی درعملیات های جنگی قوای خارجی وعدم توانایی دولت درراستای جلوگیری از این عمل ، تشدید حملات مخالفین ووسعت آن از جنوب به شمال وهدف گیری ساحات دیپلوماتیک در پایتخت از سوی مخالفین از ناتوانی های دیگر دولت وجامعه ی جهانی درافغانستان دانسته می شود
بازسازی :
کم توجهی در بازسازی و عدم پرداخت آنچنانی دولت افغانستان به این مهم، از عمده ترین عامل نارضایتی مردم درکشور خوانده می شود. افغانستان طی هشت سال گذشته وعده ی دها ملیارد دالر از سوی جامعه ی جهانی را بدست آورد وگفته می شود تاحال که هشت سال از حاکمیت دولت به رهبری ریس جمهورکرزی می گذرد نزدیک به 21 ملیارد دالر از این هزینه درکشور به مصرف رسیده است .
گسترش فساد اداری و بی توجهی دولت در قبال این مهم سبب شد تا بیشتر این هزینه ها یا درراه های غیر اصولی وغیر ضروری و یا هم این که برای منفعت شخصی افراد به شمول مقامات بلند رتبه ی دولتی به مصرف برسد. افغانستان با دریافت ملیاردها دالر کمک امروز کمتر مالک تاسیسات بنیادی بوده است سرک سازی و احداث جاده های کابل_ کندهار هرات و کابل ننگرهار در کنار دیگر فعالیت های کوچک دو دستاوردعمده در بازسازی افغانستان شمرده شده می توانند. پرداخت حقوق افسانوی به کارمندان موسسات خارجی، افغان های اروپایی وتصویب بودجه های کلان برای انجیو ها سازمان های غیر دولتی وعدم بازپس گیری نتیجه ی فعالیت آنان از سوی دولت که ریشه های آن از فساد اداری ومعامله گری در کشور آب می خورد نمونه های خوبی از بی توجهی وعدم فعالیت دولت است .
داغگیری جاده دهمزنگ الی قصر دارالامان که ممکن ده تا دوازده کیلومتر طول داشته باشد درسال 2003 به هزینه 9 صد و50 هزار دالر امریکایی از سوی یک انجیوی خصوصی نمونه خوبی از چگونگی مصارف در افغانستان است این جاده صرف دوماه بعد از بازسازی وداغگیری دوباره به حالت اولی خود درآمد. انجنیران سرک سازی درافغانستان مصرف داغگیری این جاده را 40 تا 50 هزار دالر تخمین نموده بودند آنهم با مصارف خیلی بلندو کیفت عالی کار.
با این وضعیت می شود به ساده گی ادعا نمود که فساد اداری و مافیای دولتی بیشتر از هر زمان دیگر در دوره ی زمامداری ریس جمهور کرزی اوج گرفت. ریشه های سرطانی این مافیا از کوچک ترین مقام اداری در دولت افغانستان گرفته تا اراکین بلند رتبه ی دولت گسترش یافت .
اقتصاد ورشد زنده گی مردم :
رشد اقتصادی زنده گی مردم درهشت سال گذشته در افغانستان برای شماری ازمردم سیر صعودی حیرت انگیزی داشت اما بیشتر مردم این حرکت را به شکل معکوس آن تجربه نمودند. حضور صدها هزار جوان بیکار درکشور، فرار نیروی کار به کشورهای همسایه و حتی کشورهای اروپایی، وسیر نزولی روز افزون اقتصاد مردم وافزوده شدن به جمع بیکاران درکشور از ناکامی های عمده ی دولت در راستای پلان گذاری وایجاد اشتغال سالم برای مردم است.عدم توجه به سرمایه گذاری دربخش های بنیادی و احیای زیربناهای کشور توسط سرمایه داران خصوصی و کشورهای خارجی اما به رهبری وکنترول دولت از موارد دیگری است که افغانستان نتوانست درزمان حاکمیت رییس جمهور کرزی سیر صعودی آنچنانی را که انتظار می رفت بپیماید. مردم افغانستان درحالی که مدیون کمک های ملیارد دالری جامعه ی بین المللی استند اماعده یی از آنها ازناتوانی اقتصادی حاضر به فروش فرزندان خود شدند و در چند مورد درجریان سال گذشته شماری مردم از گرسنه گی علف خوردند ویک زن و شوهر نیز از گرسنه گی هلاک شد. درحالی که در بسیاری از مناطق هزینه های سرشار و(دولت خدا داد؟!) برای عده یی از مردم در زیر چتر حاکمیت جاری در افغانستان سبب شد تاعده یی ازآن ها از هزینه های باد آورده صاحب هرآنچه آرزو داشتند درافغانستان و جهان شوند .و این وضعیت صرف و صرف شمار محدودی از افراد در جامعه را تحت پوشش قرار داد .
افغان های اروپایی و افرادی که دارای تابعیت دوگانه و چندگانه اند و به اصطلاح خودشان (بیس شان دراروپاست و کارشان در افغانستان ) بیشترین مفاد پولی را از وضعیت جاری درافغانستان بدست آوردند. این افراد که در زیرچتر حاکمیت دولت افغانستان کار می کنند ماهانه هزاران مرتبه بیشتر از کاری که می کنند دستمزد بدست می آورند و این امکانات شاید در هیچ گوشه ی دنیا برای چنین افراد مساعد نباشد الی و در افغانستان تحت حاکمیت دولت این کشور .
نتیجه گیری :
با توجه به موارد یاد شده به این نتیجه می رسیم که در دوره زمامداری بیش از هفت سال آقای کرزی این یک واقعیت است که افغانستان به تناسب هفت سال گذشته پیشرفت هایی درعرصه های مختلف داشته اما به تناسب هزینه ی به مصرف رسیده این دستاورد ناچیز ولااقل ناکافی است. این وضعیت و درکنار آن موضعگیری های منتقدانه ی غرب و ایالات متحده امریکا درقبال روند حاکمیت درافغانستان چراغ سرخی دربرابر نامزدی و احمتال ادامه ی حاکمیت ریس جمهور کرزی را پیش از انتخابات روشن می نماید .