اکادمیسین دستگیر پنجشیری
فـــرزند د یارمن به دنیای جوان
ایمان نو وروح نـوین بخشد وجان
درپای بتان سیـــم وزر خم نشود
درهم شکند ظلمت و ظلمت طلبان
" فروغ هستی "
انگیزهء اصلی حبس روانشاد فدا محمد فدایی
مدیر جریده ء "ملت "
درشماره ء 28 اسد 1387 خورشیدی تارنمای آریایی ،مقالتی درباره ء زنده گی کار ومبارزه روانشاد فدا محمد فدایی مدیر مسوول جریده ءملت ، به قلم آقای قاضی "موسی هستی" انتشاریافت .درین نوشته درباره ء موضوعات گونه گون ، از جمله از هم طبقی وهمزنجیری دوران زندان زنده یاد فدامحمد فدایی با من ، ذکر خیری شده بود .
درین مقالت مطالب آگاهی بخشی درباره ء ترکیب اجتماعی ملی سازمان سیاسی " افغان ملت" و پیوند این حزب با جناحها ومهره های درشت دربار ، نماینده گان برجستهء طریقه های نقشبدی ، قادری و آموزش وپرورش یافته گان دوران فا شیزم هتلری بازتا ب یافته بود . دردرستی این معلومات وصحت ترکیب اجتماعی ملی سیاسی ومذهبی نخستین حلقهء رهبری ، افغان ملت، نه میتوان شک کرد .
این روایت محترم قاضی هستی، نیز حقیقت دارد که روانشاد فدا محمد فدایی از " افغان ملت " جداشده مسوول جریده ء" ملت " بود و به دلیل نشر مقالتی به مناسبت استرداد استقلال سیاسی افغانستان ازسیطره استعمار بریتانیای کبیر، طبع تصویر شاه امان الله در جریده ء ملت و به اتهام ستایش مبالغه آمیز از کارنامه های شاه امان لله خان ، بید رنگ زندانی ومحاکمه شد و درنیمه ء دوم سال 1352 خورشیدی تا سقوط سلطنت محمد ظاهر شاه بامن در زندان مجرد قلعهء کرنیل دهمزنگ دریک سلول زنده گی میکرد .
ولی درزمینه ء کارزنده گی ومبارزه ء دوران زندان مجرد قلعه ء کرنیل دهمزنگ روانشاد فدایی واقعیتهای تاریخی دیگری نیز بیاد می آید و تداعی میشود که بازتاب آن برای شناخت ماهیت سیاست خارجی دوران زوال سلطنت محمد ظاهرشاه وتوازن قوای بین المللی حکومت موسی شفیق ضرورت اساسی دارد
به ایجاز باید گفت که روانشاد فدامحمد فدایی درنیمه ء دوم سال 1352 محاکمه شد . دفاعیه ء محکمه ء استیناف اورا بنا به خواهش خودش به او نوشتم درا ن دفاعیه نقش مشروطه طلبان اول دوم ،دوم آزادیخواهان هندوستان ترکیه بخارا ومشروطیت ایران درپیدایی بیداری سیاسی وگسترش جنبش ملی وآزا دیخواهانه ء مردم افغانستان مثبت ارزیابی شده بود
ولی زنده یاد فدا محمد فدایی درباره انگیزه ء گرفتاری وحبس خود روا یات دیگری نیز داشته اند که در مقالت آقای قاضی م .هستی بازتاب نیافته است
شادروان فدایی درشبهای تیره وتار وطولانی زمستان درباره ء سیاست دوپهلوی جناحهای مختلف ومخالف دربار وخاندان سلطنت وتشکیل سازمان افغان ملت وجریده ء آن وانگیزه ء انشعاب گروه "ملت " از سازمان سیاسی " افغان ملت " وپیرامون انشعاب و نشر جداگانه جراید " افغان " و " ملت " ، چنین قصه وافشاء گری میکرد که : -
روزی جنرال سردارعبدالولی فرمانده قول اردوی مرکزی اورا به باغ ریشخو ر دعوت کرد درجریان تحلیل ازوضع ملی وبین المللی کشور، روانشاد فدامحمد فدایی را به این موضوع آگاه ساخت که همکاریهای ما لی وفنی بی قید وشرط جمهوری خلق چین به افغانستان افزایش می یابد درجریان این خبر خوش به فدایی توصیه کرده بود که اندیشه ها وتجارب مبارزه ء رهبران چین را آزادانه نشرکند وخواننده گان جریده ء ملت را به تجارب مبارزات مسلحانه جنبش آزادی بخش خلق فلسطین نیز آگاهی بخشد . جنرال سردار عبدالولی، جلب کمکهای ما لی وتخنیکی جمهوری خلق چین را گام سودمندی برای حفظ توازن روابط بین المللی درافغانستان بویژه برای ایجاد فضای رقابت صلح آمیز میان چین و اتحاد شوروی ومنطبق به منافع ملی ورشد وتوسعهء افغانستان ارزیابی کرده بود .
همچنین جنرال سردار عبدالولی از نقش فعال مامای خود (شاه امان الله ) دراسترداد استقلا ل سیاسی افغانستان با افتخار یاد کرد ه ، به اوگفته بود که حالا آن زمان فرارسیده است تا "ملت افغان " به این حقایق تاریخی آشنا شوند وآگاهی یابند .
ومطبوعات آزاد میتواند وباید این وظیفه ء ملی را نیز به سود بیداری نسل جوان وطن انجام دهد .
روانشاد ف. فدایی قصه میکرد که درروشنی چراغ سبز جنرال سردار عبدالولی با شماری از فعالان وهواداران گرایش رهبران چین درکشور و محصلان فلسطینی وسفارت فلسطین مقیم کابل آزادانه تماس میگرفته است ومقالاتی بسود جنبش آزادی بخش خلق فلسطین نشر و به طبع آزادانه ء تجارب مبارزات مسلحانه سازمانهای انقلابی کشورهای آسیا افریقا وامریکای لاتین ، بدون هیچگونه محافظه کاری وقیدوبندی طی یکی دوماه می پرداخته است ولی پس از امضای قرارداد همکاری اقتصادی وتخنیکی حکومت افغانستان وجمهوری خلق چین و نشر تصویر شاه امان لله و مقاله ء قیام مسلحانه ضد استعمار بریتانیای کبیر به پیشواز جشن استرداد استقلال سیاسی افغانستان ، خلاف شیوهء تفکر جنرال سردار عبدالولی فدایی را گرفتار وزندانی کردند .
باشگفتی باید گفت که درشرایط اختناق وفضای سیاسی تیره وتار کشورما حلقه های حاکمه ء افغانستان هیچگاه درباره ارزشهای ملی و افتخارات تاریخی مشترک مردم این سرزمین ، ، دید گاههاومواضع همگونی نداشته اند . 35 سال پیش اگر روانشاد فدایی مدیر جریده ء ملت به اتهام نشرتصویر شاه امان لله نگارش مقاله ای پیرامون جشن استقلال افغانستان وستایش مبالغه آمیز از کارنامه های شاه امان لله ، به زندان افتاد. اینک امروزآقای لطیف پدرام رهبر کنگره ء ملی به اتهام نکوهش ازشخصیت حبیب لله سراج وانتقاد افشاءگرانه ازسیاست برتری جویانه ء قومی وقبیله یی شاه امان ا لله وحاتم بخشی زمینهای سلطانی به فرقه مشران بازنشسته دولت امانی و نواقل آنسوی دیورند بادریغ ودرد ، از ابتدایی ترین حقوق و زنده گی آزاد محروم وازسوی حواریون دولت تک قومی وقبیله یی مسلط کنونی ، دراینجا وآنجا تهدید به مرگ میشود . ولی حقیقت این بوده است که امیر اما ن الله خان با توشیح فرمان به ناقلین آنسوی دیورند به مردمان بی زمین پامیری بدخشان کهستانیان هندوکش ومردم غرجستان ظلم صریح رواداشته بود زیرا به اساس فرمان شاه امان لله برای هر کودک نواقل هفت جریب زمین آبی وبرای هرخانواده 35 حریب زمین آبی دربغلان وکندز توزیع شده بود درحالیکه تاکنون خانواده های سیر فرزند دهقا نان ولسوالیهای شغنان درواز واخان خواهان اشکاشم زیباک کران منجان وفرزندان ولسوالیهای و لایت پنجشیر بویژه کودکان مردم ولسوالی شتل ، سالنگ و حاکم نشینیهای هزارستان به طور اوسط حتا یک یک جریب زمین هم ندارند بگونه ء مثال زمینی که ازپدر به من وسه برادرم به میراث مانده است درصورتیکه سه خواهر خودرا طبق راه ورسم مردم پنجشیر ازحق میراث پدر محروم کنیم به هریکی ازما چهار برادر نیم نیم جریب زمین هم نمیرسد خلاصه این فریاد استخوانسوز وداد خواهانه ء زنده یاد محمد طاهر بدخشی وپیروان طریقت سیاسی او ازجمله اعتراض عادلانه لطیف پدرام رهبر حزب کنگره ء ملی را ستم ملی ظلم ملی نابرابری ونقض صریح حقوقی می نامند .
هرگاه به این ستمهای آشکار اجتماعی وملی و بیک سخن به حل عادلانه ء مسأله ملی ودهقانی واصلاحات ارضی وآب توجه نشود با برگشت پنج ملیون دهقانا ن روستاهای افغانستان از ایران وپاکستان جنبش آگاهانه دهقانی درگوشه گوشه ء وطن بدون ترس از اشتباه ؛ اوج نوین خواهد گرفت دهقانان بی زمین وکم زمین بپا خواهند خاست . سلب مالکیت کننده گان وارباب غنایم را سلب مالکیت خواهند کرد زمینهای باد آورده ء آنان بصورت عادلانه به دهقانان بی زمین وکمزمین توزیع خواهد شد .
با بیان این واقعیتهای تلخ تاریخ میتوان گفت که اعتراض لطیف پدرام درحقیقت بانگ اعتراض ملیونها دهقان بی زمین کمزمین فقیر وبی آب ونان وکوچنده گان سرگردان بیکاران معیوبان زنان بیوه، یتیمان معیوبان معتادان پیشه وران معلمان کارگران صنعتی سرمایه دارن ملی صاحبان صنایع ترانسپورت موتری باغداران وا عضای کوپراتیفها زراعتی وبانک زراعتی دیروز است که درحال حاضر علیه افراط کاریهای مستبدانه ء رهبران مقامات بلند پایه ء دولتهای دیروز و مقامات دولت تک قومی امروز به مقیاس ملی و بیرون مرزی طنین شورانگیز اوجگیرنده وگسترش یابنده دارد بنابرین غاصبان داراییهای مردم بیروکراتان رشوه خوار وتاجران دلال باید به این صدای اعتراض داد خواهانه ء توده ها ی مردم و هوشدار سخنوران تمکین کند که :-
" آه مظلوم به سوهان ماند گر خود نبرد برنده ر ا تیز کند
ازذکر این واقعیتهای تلخ جامعه ء بلاکش خود که بگذریم . زنده یاد فدا محمد فدایی درتمام مدتیکه زندانی بود ؛ به سبب فربهی، کبرسن و فشار بلند جریان خون خویش سخت رنج میکشید، ولی من شب وروز از صحت وسلامت جسمانی وروانی این مطبوعاتی ظلم دیده به قدر توان وبا احساس مسوولیت مواظبت میکردم
خلاصه
درلحظات واپیسن " دموکراسی تاجدار " ونیم بند محمد ظاهرشاه فقط 12 تن ازجریانات سیاسی چپ و ملی- دموکراتیک درقلعه ء کرنیل دهمزنگ ودوتن در محبس قندهار زندانی سیاسی بود ند
شادروان فدامحمد فدایی درنتیجه ء قیام مسلحانه 26 سرطان 1352 خورشیدی وسقوط سلطنت به فرمان سردارمحمد داوود رییس جمهور ،پس از نزدیک به یک سال حبس یکجا بادیگر زندا نیان سیاسی بتاریخ 16 اسد 1352 خورشیدی از زندان مجرد قلعهء کرنیل آزاد شد ند
- درین برهه ء تاریخ جناب دکتر عبد ا لهادی محمودی ، زنده نام سید کاظم دادگر زنده یاد انجنیر محمد عثمان استاد شایسته ء دانشکده ء علوم دانشگاه کابل ومحترم مضطرب باختری ( نگارگر ) استاد دانشکدهء ادبیات دانشگاه کابل ازشاخه ها ی "دموکراتیک نوین " ،
- زنده یاد مولانا بحر الدین باعث از محفل انتظار ،
- استاد ظهورالله ظهوری ، پهلوان قیام ، محمد صدیق و رنجبر از "سازا "
- این قلم ، شاغلو دکتر صالح محمد زیری و فدا محمد خواری کش از فرکسیون خلق هریکی غالبا چهارسال واند ماه وبیش ازدوثلث مدت حبس خودرا سپری کرده بوده اند .
آرزومندم که نهال سست بنیاد دموکراسی وآزادی درکشور ما روزی گشن بیخ و پر شاخ وبرگ شود وترقیخواهان وطن دیگر به گناه آزادی فکر وباورهای دموکراتیک از حق زنده گی آزاد محروم ودر زندانهای اشراف قبایل وصاحبان زور وزر بدون حکم محکمه باصلاحیت شکنجه و پوسیده نشوند و از گزند طالبان خودکش وبیگانه پرور وازنیش ونوش مربیان پاکستانی وانگلیسی آنان نیرومند تر باشند -
باعرض حرمت
اکادمیسین دستگیر پنجشیری
ایالت واشنگتن - امریکا
19 آگست 2008 خورشیدی