استراتیژی اوباما باید بر واقعیت های که افغان ها برآن معتقد اند استوار باشد
محمد محسن نظری
همزمان با ورود باراک اوباما اولین رییس جمهور سیاه پوست ایالات متحده به قصر سفید ، در حالیکه چالش های فروان امنیتی ،اقتصادی ، فقر و مسایل دیگرکشور را سخت تهدید می کند، پارلمان کشور نیز در همین روز سال چهارم کاری اش را آغاز کرده است .
در این حال با آنکه مردم در طول هفت سال گذشته در نتیجه سیاست های نا کار آمد دولت و جامعه جهانی از دولت فاصله گرفته اند، یک بار دیگر انتظار دارند تا باراک اوباما و تیم کاری وی،در سیاست آنکشور نسبت به مسایل جاری در افغانستان و منطقه تجدید نظر نموده و تغییرات مثبت در وضعیت ایجاد نماید .
از سوی دیگر پارلمان کشور در حالی وارد چهارمین سال کاری اش می شود که رویداد ها و حوادث مهم را در یک و نیم ماه گذشته (رخصتی های تابستانی پارلمان ) دولت و مردم افغانستان شاهد بوده و توقع دارند این بار نماینده گان مردم در پارلمان کشورنسبت به مسایل و چالش های موجود، جدیت بیشتر به خرچ داده و راه حل های مناسبی برای آن جستجو نمایند.
سرنگون شدن هوا پیمای عامل قوماندان قول اردوی ظفر هرات ، سقوط هواپیمای نظامیان امریکایی در ساحه کاریز میرکابل و کنر ،وقوع حمله انتحاری در برابر سفارت آلمان در کابل، حمله انتحاری در ولایت های ننگرهار و خوست، تصویر روشنی از وضعیت امنیتی کنونی کشور است.
این واقعات غیر قابل پیش بینی یک هفته اخیر در کشور ، همزمان با ختم دوره پر ماجرای ریاست جمهوری جورج بوش، رییس جمهور امریکا، و اعلام آما ده گی مقامات وزارت دفاع آنکشور، مبنی بر اعزام 30 هزار نیروی تازه نفس امریکایی به منظور مبارزه علیه تروریزم بین المللی درکشور صورت می گیرد که در رسانه های داخلی و خارجی باز تاب گسترده یافته است.
قبل از این دیدار آصف علی زرداری، رییس جمهور پاکستان و به تعقیب آن سفر کرزی به هندوستان نیز بحث های فروانی را در مطبوعات داخلی و خارجی در پی داشت.
کارشناسان امور بین الملی؛هر چنداین اقدام دولت افغانستان را تمایل وتعادل بر قراری مناسبات و روابط نیک با پاکستان و هندوستان عنوان کرده اند ولی این یک حقیقت آشکار است که دولت افغانستان در رابطه به مناسباتش با پاکستان دست باز ندارد ،در حالیکه روابط افغانستان باهندوستان روابط دیرینه و تاریخی است.
درچنین وضعیتی که ایالات متحد امریکا و متحدین بین الملی آن دچار چالش های جدی امنیتی درکشور و منطقه اند، دولت و مردم افغانستان،جانشین جدید قصرسفید، بارک اوباما را به فال نیک گرفته و انتظار دارندکه وی با تغییر استراتیژی جدید، جنگ علیه تروریزم درکشور را شدت بخشیده و شیوه های موثری را بکار برد .
در حال حاضر یکی از مواردی که خشم و انتقاد مردم افغانستان را به خصوص در ولایات ،قرا و قصبات را نسبت به حضور نیرو های خارجی درکشور بر انگیخته است ،همانا تلفات بیش از حد غیر نظامیان درحملات هوایی قوت های ناتو در حملات ناتو علیه مخالفین دولت می باشد. که در چنین وضعیتی اعزام نیرو های 30 هزار نفری امریکایی بدون در نظر گرفتن موثریت و کار آیی آنها ،با مقاومت مردم و حلقاتی در داخل دولت افغانستان مواجه خواهد شد. که در این صورت حضور امریکا در افغانستان دراز مدت و پر هزینه خواهد بود.
ازجانب دیگر در صورتی که نیرو های 30 هزار نفری تازه وارد امریکایی بتوانند با حضور فعال در مناطق نا امن ،قرا و قصبات امنیت را تامین و طالبان را از قرا و قصبات رانده و از حمایت مردم آنها را دور نگهدارند، بدون شک این کار در دراز مدت برای امریکا و متحدان بین المللی آن پر هزینه و از جانب دیگر باز چون حضور پر رنگ شوروی سابق در کشور بر گشت نا پذیر خواهد بود .
اعزام عساکر بیشتر امریکایی به افغانستان، در اوج تنش ها میان هند و پاكستان ، از یک طرف و در خواست کرزی از "دیمتری مدودف"، رئیس جمهوری روسیه،مبنی بر همکاری دفاعی آنکشور با افغانستان از طرف دیگر ،قسمی که مدودف ،در پاسخ به نامه آقای کرزی، که در سوم نوامبر2008 فرستاده شده، است نسبت به کمک دفاعی انکشور به افغانستان پاسخ مثبت داده است؛ هر چند جزئیات این نامه تا کنون ا اعلام نشده است اما رئیس جمهوری روسیه در نامه اش تصریح کرده است ، که قبل از هر نوع همکاری باید زمینه های همکاری میان افغانستان و روسیه مشخص شود. که اینها همه ،بدون شک که ،اسباب رقابت های منطقوی را فراهم ساخته و طرح جدید امریکادر مبارزه علیه تروریزم را در صورت افزایش نیرو هایش به افغانستان به ناکامی مواجه خواهد کرد.
اما سوالی که مطرح می گردد این است که آیا افغانستان با وجود حضور ناتو، آمریکا و دیگر متحدانش در کشور ، هنوز هم برای تقویت نهاد های دفاعی خود به روسیه نیاز دارد؟
برخی از کارشناسان به این باور اند که این نامه کرزی مبنی بر در خواست وی در رابطه به کمک دفاعی روسیه احتمالأ، پاسخ کرزی به اظهارات اخیر برخی از مقام های غربی است که اداره کرزی را بی کفایت خوانده و گفته اندکه کرزی موفقیت های چندانی نداشته است که بدون شک این اظهارات برای اقای کرزی خوشایند نبوده است.
دراین میان به گزارش برخی ازرسانه های داخلی وخارجی تنش ميان آمريكا و برتانیا در رابطه به استرتیژی های مشخص انگلیس در ولایت نا امن هلمند، از موارد دیگری است که گفته می شود احتمالأ امریکا ،فرماندهي مناطق جنوبي کشور به ويژه ولايت های قندهار و هلمند را كه قبلا به عهده نيروهاي انگليسي بود، بر عهده گيرد.
در حالیکه از دیر زمانی استراتیژی امریکا و ناتو در مبارزه علیه تروریزم در کشور مورد انتقاد حلقاتی در داخل و خارج کشورقرار گرفته است، نماينده سازمان ملل متحد در افغانستان ،از اوباما خواسته است تا استراتژي فعلي آمريكا در افغانستان را تغيير ندهد.
اوباما بارها اعلام كرده است كه مسالهي افغانستان يكي اولويتهاي اصلي برنامهي وي محسوب ميشود اما تا به حال برنامهي مشخصي از سوي وي ارايه نشده است.
اکنون با همه مشکلات و نگرانی های که از بابت حمله اسرائیل به غزه و افزایش تنش میان هند و پاکستان و موارد دیگری که کشور های جهان را نسبت به سیاست های امریکا بی باور ساخته است از بر گزاری یک کنفرانس بین المللی، به اشتراک اسامه بن لادن و گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی افغانستان خبر داده می شود.
گفته می شود که این طرح از جانب ،جرگه صلح افغانستان مبنی بر اینکه "،سازمان ملل متحد و ایالات متحده آمریکا، بن لادن و گلبدین حکمتیار را اجازه دهند تا بدون قید و شراط درحکومت افغانستان فعالیت کنند." پیشنهاد گردیده است.
انتقاد ناتو از فساد و بی کفایتی دولت افغانستان از موارد دیگر یست که احساسیت دولت افغانستان را بر انگیخته است. ناتو در مقاله ای که در روزنامه واشنگتن پست، به چاپ رسیده است نوشته است که" جامعه بین المللی برای این که بخواهد دولت افغانستان از عهده اداره کشور برآید، هم از لحاظ جانی و هم مالی، به حد کافی حمایت کرده است.
اما مقامات دولت افغانستان با آنکه وجود فساد در ادارات کشور را تائید می نمایند عواملی از جمله کمکهای که از طریق برخی از کشورهای خارجی به مصرف رسیده مسوول این فساد می دانند که گویا در حق مردم افغانستان جفا کرده اند .
اما با چنین طرز دید جامعه جهانی نسبت به افغانستان و با انتقادات و بی باوری ها ،در حالیکه مبارزه ی هفت سال گذشته امریکا و ناتو در کشور علیه طالبان و القاعده ،دست آورد چندانی نداشته است، چگونه می توان به آینده افغانستان امیدوار بود و یا اینکه آیا کلید حل و پایان بخشیدن به همه ی این مشکلات را جانشین جدید قصر سفید باراک اوباما در دست خواهد داشت.
بدون تردید که مشکلات و بی باوری ها در افغانستان با انتقادات و افزایش نیرو حل نگردیده ،کار، مبارزه و حوصله مندی بیشتر می خواهد .
هر چند جورج بوش، در آخرین سخنرانی اش اظهار داشت که افغانستان ازسنگسار زنان، به کشوری دموکراتیک مبدل گشته است ولی شاید اقای بوش دقت نکرده است که با وجود افزایش نیرو های خارجی ،اردوی ملی و پولیس ملی از هفت سال به این طرف، هنوز هم ،افغانستان میدان نبرد های سنگین بین طالبان و نیرو های ضد تروریزم بوده و این روند در حال افزایش است.
حال مردم افغانستان انتظار دارند تا در قدم نخست ،جانشین تازه وارد قصر سفید ، سیاست اش در رابطه با مبارزه پاکستان به عنوان متحد اصلی امریکا در امر مبارزه علیه تروریزم را روشن ساخته و حملات هوایی خویش را با قوت های اردو و پولیس ملی هماهنگ سازد ، تا از این طریق از تلفات غیر نظامیان جلوگیری وحمایت مردم را بدست آرند.