نویسنده : عبدالحی نزهت
نقش جدید روسیه
در افغانستان
روسیه کشور بزرگسیت که در پهنا گسترده دو قاره اروپا و آسیا موقیعت داشته از نگاه وسعت سرزمین بزرگترین کشور جهان میباشد. روسها در دو قرن گذشته مثل سایر کشور های استعماری،در جستجو مستعمرات در سرحدات جنوبی خویش بوده بعد از اشغال اکثریت کشور های آسیای میانه ،به سرحدات شمالی افغانستان تقرب جسته, در پی چندین حمله وتجاوز به سرزمین ما قسمت های از سرزمین های شمال دریا آمو و ایالت بزرگ مرو را به تصرف خویش در آوردند, رقابت امپراطوری برتانیا و روسیه تزاری در مورد افغانستان مدت ها است که به اشکال و انواع گوناگون درآسیای مرکزی ادامه دارد, و سر انجام بعد ازآنکه سالها افغانستان به حیث کشور حایل بین برتانیا و روسیه بود, قشون اتحاد شوروی سه دهه قبل, در قلمرو کشور ما تجاوز کرد جنگ طولانی بعدآ مقاومت دلیرانه مردم ما, باعث خروج نیرو های نظامی آن کشور شد .بعد از سقوط دولت طرفدار شوروی و تشدید جنگ داخلی ,از طرف نیرو های مجاهدین راه را برای تسلط طالبان و القاعده در کشور هموار ساخت. وقایع 11 سپتمبرسبب شد که آمریکا و غرب به افغانستان یورش برند،جنگ موجوده ادامه همان سیاست" بازی بزرگ" در قرن 19
بین بریتانیا ,روسیه در ا ین کشور است.اتحاد شوروی سابق ، که روسیه گردانندگی اصلی اداره آن را بر دوش داشت, در گیر بحران گردید, وبه فروپاشی سیستم سوسیالیستی آن منجر شد . اکثریت کشور های آ سیای مرکزی و قفقاز و کشور های بالتیک از بدنه اتحاد شوروی مجزا گردیده دولت های مستقل را تشکیل دادند. و روسیه هم بعد از فروپاشی شوروی, مدت مد یدی قریب به 20 سال در صحنه بین المللی به نوعی در انزوا به سر میبرد، و غرب و آمریکا هم ازین حالت عطالت روسیه در قضایای جهانی استفاده نموده, وخواست های خویش را بر اکثریت کشورها ی جهان تحمیل میکردند ، و امریکا به حیث یکه تاز, و ابرقدرت جهان در صحنه بین المللی عرض وجود نمود .
سقوط شوروی و از هم پاشی آن دولت ،روسیه را درعرصه ی بین المللی دچار دشواری و کشمکش های بیشتر نمود. غرب و آمریکا تلاش جدی داشتند که اکثر این کشور ها متحد ین سابق شوروی را داخل پیمان نظامی ناتو سازند . پولند ،چک و سلواک ،بلغارستان و کشور های بالتیک با عضویت سازمان ناتو پذیرفته شدند در این اواخرد ر باره عضویت گرجستان در ناتو مساعی از طرف غرب و ناتو جریان دارد.آنها حتی تلاش دارند اوکراین را به عصویت آن سازمان بکشا نند این طرح ها و پلان ها در حقیقت جهت منزوی ساختن و به انزوا کشانیدن روسیه در سیاست حهانی است.تلاش های ولادمیر پوتین ریس جمهور پیشین روسیه جهت ساختمان زیر بنا های اقتصادی آن و استفاده از ظرفیت های باا لقوه روسیه به شکل درست, آهسته آهسته روسیه را از حالت انزوا سیاسی, در صحنه ی روابط بین المللی به کشور فعال, و تاثیر گذار در سیاست بین المللی مبدل ساخت. و حال روسیه به حیث یکی از قدرت های بزرگ جهانی محسوب میگردد,
اما افغانستان با درگیری و جنگ بیش از یک دهه برخورد های نظامی با روسیه که سر انجام با سقوط دولت حامی روسیه درکابل منجر گردید روسها افغانستان را ترک گفتند ، روسها با تجارب انفعالی گذشته با احتیاط کامل به مسایل بحران افغانستان مینگرند ، تب و تاب انقلابی مجاهدین بعد از در گیری های خونین ذات البینی فروکش کرد و سیاست های ضد روسی مجاهدین آهسته آهسته به فراموشی سپرده شد .
روسیه در روابط بین المللی وارث اتحاد شوروی است ، اما ادامه دهنده ایدلوژی مارکسستی و کمونستی شوروی نیست،همان گونه که جمهوری فدرال آلمان وارث دولت نازی هتلری نبود ،و آلمان بعد از سقوط حزب نازی به حیث یک کشور مستفل در قاره اروپا عرض وجود نمود،و جاپان هم به حیث متحد آلمان در جنگ جهانی دوم ، با هویت جدید در صحنه بین المللی ظاهر شد.پس روسیه چرا نتواند بعد از سقوط شوروی به حیث یک کشور مستقل و ملت بزرگ در دیپلوماسی و معادلات سیاسی منطقه و جهان نقش ایفا کند .
بحران افغانستان, و جنگ داخلی آن که بیش از سه دهه میشود در جریان است، نه تنها دشواری های زیادی را به مردم ما به وجود آورد. بعد از وقایع 11 سپتمبر باعث ایجاد بحران در سطح بین المللی شد .تروریسم بین المللی موجودیت پناه گا های امن در مناطق قبایلی پاکستان چالش بزرگی برای قوای ناتو و اضلاع متحده آمریکا است ، آمریکا میبایست, مبارزه با طالبان و تروریزم بین المللی را, تا نابودی کامل آنها ادامه میداد .ولی حمله آمریکا به عراق توجه جدی آمریکا و کشور های غرب را از افغانستان به عراق معطوف داشت, و جنگ با طالبان و القاعده در افغانستان همان گونه که آغاز شده بود ادامه نیافت, بزرگ ترین اشتباه دولت آقا ی بوش مداخله در عراق و لشکر کشی به آن کشوربود .جنگ عراق احساسات ملی اعراب و کشور های اسلامی را جریحه دار ساخت ، و مثل جنگ افغانستان در زمان شوروی سابق ، داوطلبان کشور های عربی و اسلامی به سرزمین عراق سرازیر گردید ، و عراق به یک پولیگون و تمرین گاه تمرینات نظامی اتباع کشورهای اسلامی درآمد, بحران عراق با مسله فلسطین گره خورد .
ناگفته نماند موضع گیری های آمریکا که به دفاع از اسراییل استوار است, جهت حل قضیه غامض و پیچیده فلسطین, این سیاست به هیچ صورت نمیتواند,مورد قبول کشور های اسلامی باشد.
غضب سرزمین فلسطین از سوی اسراییل ، و ادامه سیاست تجاوز آشکار به حقوق حقه فلسطینی ها مشکل بزرگ بین آمریکا و جهان اسلام است تا مسله فلسطین به یک راه حل منطقی نرسد ، برای تند روان و افراطیون اسلامی این مسله, زمینه ایدولوژیک فراهم نموده و به رشد بیشتر تروریسم منجر میگردد. اتباع کشور های عربی و اسلامی که فعلآ در پاکستان لانه گزیده ا ند, و قوا ناتو و آمریکا را در افغانستان به مبارزه طلبیده, و افغانستان را خط مقدم جنگ عراق و فلسطین میدانند. با وصف آنکه مردم افغانستان موجودیت قوا ناتو را در کشور, به حیث یک ضرورت میپذیرند. ولی تروریست های عرب و طالبان پاکستانی و طالبان افغانستانی, جنوب کشور را مارا نا امن ساخته اند.جامعه جهانی مدت هفت سال میشود که در کشور ما وجود دارند, ملیارد ها دالر مصارف به حساب مردم افغانستان صورت گرفته است ، با وصف آن هنوز امنیت در کشور تامین نگردیده, نا امنی های بیشتر سیر صعودی داشته است. آقای کرزی ریس جمهور افغانستان بعد از به قدرت رسیدن باراک اوباما که ستاره اقبال او افول کرده است, مذبوحانه تلاش دارد تا مسیر سیاست های کشور را عوض نماید با عجله فریاد میزند "طیاره کار داریم ، اگر به ما طیاره ندهید از جای دیگر اکمال میکنیم ، تانک هم نداریم باید اکمال شود ". آقایی ریس جمهور شما از جناب بوش قبلآ در مدت 7 سال تانک ها و طیارات اردو افغانستان را اکمال مینمودید حال که یک هفته از تصدی ریاست جمهوری اوبا ما نگذشته است به عجله از او تانک و طیاره میخواهید جناب ریس جمهور راز مهمی را افشا نموده اید اردو 70 هزاری نفری افغانستان را بدون تانک و طیاره میتوان اوردو نامید ؟ آقای ریس جمهور پاکستان آمریکا را نمیگدارد که اردو مجهز در کشور به وجود بیاید. با تشکیل اردو مدرن در افغانستان توازن قوای نظامی برهم خورده پاکستان اسیب پذیر میشود .
مراحعه به روسیه جهت اکمال توپ و تانک طیاره خیلی دیر شده است ,شما وجوه مالی جهت خریداری این ابزار های نظامی ندارید, و غرب و آمریکا میداند جناب شان چیزی را در اختیار ندارد و فقط شعار انتخاباتی میدهید .
و اماموجودیت روسیه در سیاست بین المللی یک واقیعت انکار نا پذیر است, روسیه با تجارب تلخ جنگ سرد که بیشترین آسیب را دید, میتواند به سبک و روش جداکانه در عرصه سیاست جهانی عرض وجود نماید که در آن نه تنها تقابل بلکه تساند و تحمل جهت پیش برد اهداف مشترک صرورت زمان است. بزرگترین شاخص آن مبارزه با تروریزم بین المللی است.
اگر ناتو و آمریکا در افغانستان به سرنوشت شوروی مواجه شوند, وضیعت جغرافیایی منطقه دگرگون خواهد گشت, افغانستان مثل دوره طالبان در حلقوم اژدهای تروریسم بین المللی فرو خواهد رفت. جنبش مقاومت قبلی ( جبهه متحد ) فاقد رهبری واحد بوده که جلو پیشرفت طالبان را به سوی پامیر و هندوکش سد نماید, و شاید کسی دیگری زاده شود تا شاهین هندوکش گردد, در عدم موجودیت مقاومت به مقابل ترورزیم بین المللی درافغانستان, تاجیکستان و ازبکستان نخستین قربانیان خواهد بود. تمام کشور های آسیای میانه را خطر هجوم نفوذ القاعده و طالبان تهدید خواهد نمود . روسی نژادان آسیای میانه جبرآ به سوی روسیه رانده خواهند شد, و جنبش های افراطی در چیچن و انگوش و داغستان نفوذ نموده وامنیت داخلی فدراسیون روسیه را به خطر مواجه خواهند ساخت. و شاید هم بعد از این همه پیروزی ها خلافت اسلامی که در سر لوحه مبارزات آنها قرار دارد تشکیل نموده, پلان های جدیدی در باره شرق میانه و ایران اتخاذ نمایند. ازا ین سبب تساند و هماهنگی سیاسی روسیه , ایران وامریکا به حیث یک ضرورت زمانی, در عرصه سیاست منطقوی اطراف افغانستان مطرح بحث خواهد بود. این همکاری ها میتواند منافع این سه کشور را در نظر گرفته باعث ایجاد صلح در منطقه و جهان گردد .
بالا
بازگشت