عباس دلجو
27/9/2008
انتخابات آینده و مسئولیت مردم
آقای حامد کرزی رئیس جمهور افغانستان بعد از شش سال حاکمیت ناکام و فرصت سوزیهای آگاهانه و نا آگاهانه بار دگر با نقض آشکار قانون اساسی افغانستان بدون آنکه از پست ریاست جمهوری اش استعفا داده باشد،آمادگی خویش را جهت شرکت در مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری در سال آینده اعلام نمود. اما سوالات اساسی که متوجه دولت و تیم تمامیتخواه آقای کرزی میباشند اینست که بعد از فروپاشی حاکمیت متحجر و قرون وسطائی طالبان و تروریستهای بین المللی و بعد از توافقات بن و حضور موثر نیروهای قوای ائتلاف به سرکردگی امریکا و کمکهای سخاوتمندانه کشور های جهان برای بازسازی افغانستان و پشتیبانی بیدریغ مردم کشور از پروسه صلح، خلع سلاح و بازسازی، دست آورد دولت افغانستان ازین امکانات بین المللی و ملی، در راستای تحکیم پایه های یک دولت مدرن و مقتدر و جلب بیشتر اعتماد جامعه بین المللی و مردم افغانستان چه میباشند؟.آیا دولت آقای کرزی در ایجاد ساختارهای جدید اداری و تحقق قدرت دولتی درچوکات نظام حقوقی، از بین بردن فساد اداری، تقویت مناسبات مردم سالاری و... موفق بوده و دولت نیرومند با قاعده وسیع ملی، تشکیل داده اند؟.آیا دولت کنونی آقای کرزی و شرکایش در راستای تامین امنیت و صلح سرتاسری،موفق بوده ومیتوان دولت او را یک دولت توانمند خواند؟البته "منظور ازتوانمندی دولت در امرترتیب و تنظیم مشی وتطبیق آن، وضع قوانین ، تحقق مدیریت هدفمند با کمترین حجم بیروکراسی، جلوگیری از فساد،رشوه ستانی وبیکارگی، دسترسی به سطح عالی سنجش وحفظ وحراست از شفافیت ، میباشد."{1}.
آیا مردم افغانستان در مدت زمان حاکمیت آقای کرزی به رشد چشمگیر اقتصادی و رونق کسب و کار و تجارت و زراعت و پیشرفت علوم و فرهنگ رسیده اند؟.آیا وضعیت امنیتی و سیاسی، در کشور هر روز بیشتر از دیروز مستحکم و پایدار گردیده به جنگ و خونریزی و کشتار بیگناهان نقطه پایان گذاشته شده است؟. آیا يكايك اعضاي جامعه احساس امنیت و رضايت‌خاطر از زندگي فردي و اجتماعي شان دارند؟.آیا تمام مردم کشور بعنوان شهروند افغانستان صرف نظر از وابستگیهای نژادی و فکری از امکانات و حقوق برابر برخوردار بوده و عدالت اجتماعی در کشور استبداد زده ما، حاکم گردیده است ؟.آیا پولهائی را که کشورهای خارجی برای کمک و بازسازی افغانستان،به دسترس دولت آقای کرزی و تیمش قرار داده بودند، به تمام ولایات و مناطق کشور، در یک تناسب عادلانه به خرچ رسانده اند؟و صد ها سوالی ازین قبیل که متاسفانه پاسخ همه سوالات منفی میباشند و درست به همین لحاظ سرمنشی ملل متحد طي گزارشي به شوراي امنيت آن سازمان اظهار داشت که "در افغانستان مردم از کار کارکرد های حکومت ناراضي اند،علاوتا در این اواخر رسانه های معتبر بین المللی چون نیویاک تایمز، واشنگتن پوست، گاردین و شبکه جهانی سی ان ان نیز وجود فساد گسترده اداری در دولت افغانستان را در محراق توجه خویش قرار داده ومطالب زیادی را در این رابطه به نشرسپرده اند"{2}. و حتی خود آقای کرزی به این ضعف مدیریت و عدم توفیقش در ایجاد صلح و ثبات در کشور و فساد و ارتشاء در ادارات دولتی، معترف گردیده است: " در شش سال گذشته بسیاری از امور می توانست به شکل بهتری انجام گیرد از جمله نحوه پیشبرد نبرد با تروریسم"{3}. "سیستم امنیتی افغانستان بصورت کافی موثر کار نمیکند. طالبان واقعآ هم چنین نوع عدالت را تامین میکردند. انها به مراتب بهتر از عهده این کار برامده میتوانستند..."{4}. "دولتمردان افغانستان در خانه های مجلل زندگی می کنند و کسی حساب پول آنها را ندارد، درحالی که مردم همچنان فقیر هستند و هیچ کسی هم توجهی به آنها ندارد"{5}.
مثلیکه آقای کرزی فراموش کرده اند که برادران شان " از برکت رژیمی که واشنگتن از آن پشتیبانی می کند، پیشرفت زیادی کرده اند . قیوم کرزی به پارلمان انتخاب شد و محمود یکی از جایداد داران بزرگ قندهار شده است . برادر جوان شان احمد ولی کرزی هم رئیس شورای محلی قندهار است و هم نفر اول در لیست مظنونانی است که ژورنالیستان افغان رابطه آنها را با هیروئین زیر تحقیق گرفته اند "{6}. اقارب نزدیک ایشان " شوهر خواهرش انجینر عارف نورزی، دوست طفولیت اش عزت الله واصفی و شیر محمد آخوند والی پیشین هلمند، نیز سود کلان میبرند. و همچنان بگفته جنرال امین الله امرخیل رئیس پیشین میدان هوائی کابل طی مصاحبه بتاریخ 29 جنوری سال روان جاری با اسوشیتدپرس داشت، از دست داشتن دادستان کل کشور(لوی ثارنوال) عبدالجبار ثابت با مافیای مواد مخدر نیز پرده برداشته است"{7}.
آقای کرزی و شرکاء با اینهمه کارنامه درخشان !! مشحون از فساد و نیرنگ و باندبازی و قبیله گرائی و بی صلاحیتی باز هم میخواهند از انفعال نیروهای سیاسی و ضعف حافظه تاریخی مردم افغانستان، استفاده برده علیرغم کم کاری و بیعرضگی و ندانم کاری هایشان ، باز هم سکاندار کشتی شکسته قدرت گردند که نه تنها بار دگر همه فرصتهای طلائی و امکانات جامعه بین المللی را در پای سیاست هژمونی قومی شان برباد دهند بل اعتماد و رای مردم را نیز به سخریه گرفته و با نقاب به اصطلاح دموکراسی بر دهل جامعه مدنی کوبیده و مردم را بیشتر از پیش به خواب غفلت فروبرند به قول آقای انصاری "اگر ديروز طالبان پيكر زشت فاشيسم را با خلعت دين آراستند، امروز ما شاهد گروهي هستيم كه دموكراسي را برمبناي تلقي فاشيستي تفسير و تعبير مي نمايند. "{8}.
اما مردم ! آنانیکه با رای و اراده شان صلاحیت و اوتوریته ایجاد کرده و آنرا به شخص یا اشخاصی موقتا تفویض مینمایند تا زمام قدرت را بدست گیرند ، باید که روی برنامه های کاری و شخصیت علمی و تعهد اخلاقی و انسانی کاندید ها حساس باشند تنها در پای صندوقهای رای در حوزه های انتخاباتی رفتن و به شخص یا اشخاصی رای دادن،کافی نیست چه بسا انسانهائیکه با رای دادن به کسانیکه هیچگونه تعهدی در قبال مردم و ارزشهای انسانی و دموکراتیک نداشته اند در واقع با رای خود گور آرزوهای شان را کنده و خود و فرزندان شانرا به بردگی و اسارت در آورده اند که کارنامه ناموفق دوران حاکمیت آقای کرزی و تیمش، بزرگترین شاهد بر این مدعا است که اتفاقا هزینه این ضعف و بی صلاحیتی و بی کفایتی اداره آقای کرزی را خود مردم با گوشت و پوست و خونشان پرداخته و در غرقاب ندانم کاریهای این تیم تمامیت خواه و قبیله گرا غرق گردیده اند. اکنون که انتخابات آینده ریاست جمهوری در راه است و مردم کشور برای تعین سرنوشت سیاسی شان در پای صندوقهای رای خواهند رفت ، قبل از آنکه بر سر نام اشخاص حساسیت بخرچ دهند که کی ها باشند و کی ها نباشند، برآنهاست که برای جلوگیری از بدبختی و مشکلات کنونی، به چند مورد آتی که از عوامل اصلی ضعف دولت تیمی آقای کرزی میباشند، توجه جدی مبذول دارند تا بار دگر در انتخابات آینده ، رای شان را با انتخاب اشخاصی که مصاب به این ضعفها هستند،به هدر ندهند.
الف :از آنجائیکه دولت ملی یک نهاد مستقل سیاسی است الزاما نماینده، مسئول و حافظ منافع ملی کشورش در مقابل سایر دولتهای خارجی محسوب میگردد هر دولتی که در شرایط کنونی در افغانستان، قدرت را بدست میگیرد ناگزیر است تا از "سیاست بیطرفی مثبت و فعال" کار گرفته و هیچگاه تا سطح دوستی و یا دشمنی یکجانبه با قدرتها، پایین نیامده و منافعش را با منافع دیگران بافت دهد. بافت منافع، که جزء قاعده بازی سیاسی است، به این معنی است که ضمن تامین و حفظ منافع ملی کشور، باعث خدشه دار شدن منافع و مصالح دیگران نشوند. زیرا نزدیکی و یا وابستگی یکطرفه به قدرتهای بیرونی نه تنها مشکل کشور را حل نکرده بلکه نفس این وابستگی توازن قواء را به هم زده و کشور را بیشتر از پیش دچار بحران و کشمکشهای سیاسی و نظامی، میسازد. نگاهی به تاریخ سیاسی گذشته افغانستان این واقعیت را آشکار میسازد که نه تنها دولتهای مزدور و وابسته که حتی قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای نیز نمیتوانند با یکجانبه گرایی، منافعش را با نابودی منافع دیگران تامین نمایند.
با توجه به مطالب بالا ، دولت آقای کرزی متاسفانه در وابستگی سیاسی، نظامی به قطبها و قدرتهای خاص زبانزد خاص و عام بوده و بعنوان عامل اجرائی در راستای تآمین منافع آنان عمل مینماید که این فاکتور وابستگی به کشور های خارجی، خود غیر ملی بودن دولت را بوضوح نشان داده و زمینه دخالت سایر قدرتها را در امور داخلی کشور ما فراهم میسازد. برای جلوگیری ازین ضعف، یگانه راه حل همان انتخاب انسان شایسته و مستقل با روحیه قوی ملی است که صلاحیت ایجاد توازن در روابط بین المللی را داشته ضمن شكل دهي سياست خارجي کشور بر پایه احترام متقابل و عدم دخالت در امور داخلی همدیگر،با سياستمداران و بازيگران بين المللي متعددي تعامل سیاسی مبتنی بر بافت منافع،برقرار ساخته و صلاحیت اتخاذ تاکتیک های مشخص برای رویارویی با بحران های ملی و بین المللی را داشته باشد .
ب : مشکل عمده دیگر، روحیه انحصاری و عدم مشارکتی آقای کرزی و تیمش میباشد که با ذهنیت طرد و نفی، اکثریت قریب به اتفاق مردم را از حلقه حاکمیت بدور افگنده و به همین خاطر پشتوانه مردمی را از دست داده اند. که تنگ نظری و انحصار طلبی آقای کرزی و تیم تمامیت خواه وی، خود نمایانگر عدم پختگی سیاسی، روحی و اخلاقی آنان میباشند که تا هنوز معتقد به گسترش روحیه همبستگی و مشارکتی نگردیده اند در حالیکه "مشاركت به انسان می‌آموزد كه بر منافع فردی خود اصرار و لجاجت بيهوده نكند... همچنين انسان خود را جزيی از همگان می‌بيند و ناگزير به بازشناخت اين واقعيت میگردد كه بسود منافع فردی او نيز هست كه منافع همگانی را مد نظر قرار دهد{9}. بناء شخصی را که مردم در انتخابات آینده بعنوان رئیس جمهور کشور انتخاب مینماید باید این ذهنیت انحصاری و گرایش قبیلوی را نداشته و بپذیرد که رئیس جمهور افغانستان است نه رئیس جمهور یک قوم و قبیله خاص و این واقعیت غیر قابل انکار را درک نماید که اکنون زمان آن گذشته که ازامکانات ملی، برای تثبیت سلطه قومی هزینه کرد .
ج : به خطر افتادن امنیت ملی در یک کشور، خود بیانگر این وضعیت است که امنیت تمام اقوام ساکن در آن کشور در معرض این تهدید قرار گرفته اند و برای رفع این خطر و تهدید، نیاز به همگامی و همبستگی ملی است که باید تمام افراد یک کشور متحدانه در راستای تامین امنیت ملی که امنیت جمعی را در پی دارد تشریک مساعی نمایند و دولت در راس این هماهنگی ملی قرار دارد . اما متاسفانه دولت تیمی آقای کرزی که ممثل اراده قبیله و یک قوم خاص میباشد عاری از مشخصات یک دولت ملی بوده و با از دست دادن اعتماد سایر اقوام و اقشار کشور، به تنهائی صلاحیت تامین وحدت و امنیت ملی را ندارد و به همین لحاظ وضعیت امنیت روز بروز خراب تر از گذشته گردیده و کشتار و غارت و بی ثباتی، دولت تیمی آقای کرزی را به سراشیبی سقوط رانده است درین رابطه مت والدمن، مشاور سیاستگذاری سازمان آکسفام، می گوید: "از آنجاییکه مردم افغانستان پیشرفتی در وضعیت زندگی خود نمی بینند، از اوضاع دلسرد شده اند و برای همین است که طالبان آسوده تر می تواند افراد ناراضی را جذب کند." "گروه تحقیقاتی شورای آتلانتیک آمریکا هم گزارش انتقاد آمیزی منتشر کرده و در ابتدای آن آورده " اشتباه نکنید، ناتو در افغانستان درحال پیروزی نیست." این گزارشها همگی بر این نکته تاکید دارند که چرخه شومی از خشونتها و نارضایتی در افغانستان وجود دارد که امنیت کشور را مختل کرده است"{10}. به همین علت مردم افغانستان برای ایجاد امنیت سرتاسری در کشور نیاز به رئیس جمهوری دارند که فارغ از تمایلات قبیلوی و قومی بوده و بعنوان رئیس جمهور منتخب مردم افغانستان،محور و شاخص نشان تفاهم و وفاق ملی بوده و همه نیروهای مادی و معنوی مردم افغانستان را در راستای تامین امنیت ملی و حفاظت از دست آورد های دموکراتیک دولت ، متراکم سازد.
د : از ضعفهای عمده دیگر آقای کرزی و تیمش عدم پختگی سیاسی در روابط خارجی میباشد که متاسفانه گاهگاهی با اتخاذ سیاستهای خام و آبکی، هزینه سنگینی بر مردم کشور تحمیل نموده اند . بطور مثال چندی قبل حامد کرزی با موضع گیری تند و گپ های نه سنجیده و غیر مسئولانه، خلاف مبانی و شئون دیپلماتیک بر علیه پاکستان، هزینه ی سنگینی بر مردم بیگناه کشور ما تحمیل نمود ایکاش هزینه و تاوان این لاف و گزاف و اظهارات غیر "عاقلانه " کرزی را خودش میپرداخت اما متاسفانه همیشه همینطور بوده که در کشاکش میدان زورآزمائی جنگ افروزان و قدرت طلبان،تنها مردمان بیدفاع است که هزینه آن را با جان و مال و امکاناتش پرداخته است . شما با نگاهی گذرا از ماه جون 2008 به اینطرف در می یابید که پاکستان توسط ایادی مزدوز و جنایتکار شان (طالبان) چه هزینه سنگین، کشنده و تاسفباری را بر مردم مظلوم و بیدفاع کشور،در قبال اظهارات غیرعاقلانه و غیر مسئولانه کرزی و تیم تمامیت خواه او تحمیل نمودند. ظريفى رئيس بخش آسيائی سازمان عفو بين الملل میگوید: "اتباع ملکى افغان متحمل حملات روبه افزایش انتحارى که از سوى طالبان و ساير گروه هاى مسلح انجام ميشوند، میگردند. اين حملات بيرحمانه بدون در نظر داشت زندگى غير نظاميان صورت گرفته، سبب مرگ و زخمى شدن اطفال معصوم و بيگناه شده و والدين و تعداد کثيری از اقارب بازمانده قربانيان از آن رنج ميبرند."طالبان و ساير گروه ها منجمله حزب اسلامی گلبدين حکمتيار حد اقل١٢٠ تن از افراد ملکى را در ٢٠ حمله جداگانه انتحارى در سال ٢٠٠٨ بقتل رسانده که در مقايسه با ٢٠ حمله انتحارى سال ٢٠٠٧ که در آن ٢٠ تن از افراد ملکى زنده گى خويش را از دست داده بود، به مراتب بیشتر میباشد"{11}.
دیده بان حقوق بشر نیز با انتشار گزارشی جدید در مورد افزایش کشتار غیرنظامیان در افغانستان ابراز نگرانی کرده است. "این گروه در گزارش خود می گوید که کشتار غیرنظامیان در افغانستان امسال در مقایسه با سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ تا سه برابر افزایش یافته است. دیده بان حقوق بشر می گوید تنها در هفت ماه اول سال ۲۰۰۸، نزدیک به ۵۴۰ غیرنظامی در افغانستان کشته شدند.در گزارش این گروه مدافع حقوق بشر آمده که ۳۶۷ تن از این غیرنظامیان در حملات شورشیان و ۱۷۳ نفر دیگر بر اثر عملیات هوایی نیروهای ائتلاف بین المللی تحت فرمان آمریکا و نیروهای پیمان اتلانتیک شمالی - ناتو- کشته شدند"{12}.
آیا آقای کرزی و تیم تمامیت خواه و قبیله گرای او بر این امر آگاه نیستند که " زور کاکا است که انگور به تاک ها است "؟. مگرآنان نمیدانند که بدون پشتیبانی قوای ائتلاف حتی توان مقابله با یک قوماندان فاسد که فاقد وجاهت مردمی و قانونی است، را ندارند چه رسد به مقابله و عربده" هل من مبارز"با یک کشور!!. بارها خود آقای کرزی حتی از طریق رسانه ها به این بی کفایتی و ناتوانی اش اعتراف نموده است " من سعی میکنم که افغانستان را اداره کنم و برای اینکار هنوز هم شدیدا نیاز به " معامله کثیف " با قدرتمندان دارم . ما میخواستیم یک جنگ سالار کاملا فاسد را دستگیر نمائیم اما نتوانستیم این کار را انجام دهیم "{13}. دولتی که تا این اندازه فاقد توان و صلاحیت اجرائی باشد که حتی نتواند یک قوماندان فاسد و جنایتکار را به محکمه کشانده و به پنجه قانون بسپارد چطور میتواند با یک کشور دارای قدرت اتومی درافتیده و حتی در قلمرو خاکش حمله نماید؟ به همین لحاظ حتی سردمداران نیروهای خارجی که حامد کرزی در سایه قدرت آنان ، لاف " من آنم که رستم بود پهلوان " را میزد نیز به این حماقت او خندیدند :" اظهارات رئیس جمهور افغانستان، مبنی بر هدف قرار دادن طالبان در خاک پاکستان، معقول نبوده است. خانم رایس در مصاحبه ای با شبکه تلویزیون "سی ان ان" آمریکا بر همکاری میان دو کشور تاکید کرد و افزود که بهتر است هر دو کشور به حل مشکلات در داخل خاک خود بپردازند"{14}.
در شرایط حساس کنونی برمردم افغانستان است تا رئیس جمهور با صلاحیتی را انتخاب نمایند تا با راهبرد سیاست بیطرفی فعال و مثبت و با اتخاذ راهکار تنش زدائی در مناسبات سیاست خارجی با همسایگان و سایر کشورها، تلاش نماید تا از تداوم خشونت و جنگ و خونریزی در کشور بلا دیده ما جلوگیری بعمل آورد نه اینکه با اظهارات نسنجیده خویش آنهم از موضع فرد اول کشور ، بر علیه یک کشور دیگر، باعث تحمیل هزینه سنگین بر دوش ملت مظلوم و بیدفاع افغانستان گردد .
هزاره ها اما ! در انتخابات آینده چه نقشی در موازنه قدرت خواهند داشت؟ اگر هزاره ها قدرت یکپارچه شان را که میراث پرافتخار رهبر شهید بابه مزاری بود ازین وضعیت منکسر و چند پارچه فعلی بیرون کرده و با قدرت و یکپارچگی و انسجام بعنوان یک طرف قوی درگیر در قضایای کشور، خود را مطرح سازند و با تراکم رای و اراده جامعه هزاره، وارد گود گردیده و در تعاملات سیاسی با رعایت اصل حفظ مصالح و منافع کلی جامعه شان، شرکت ورزند و با هوشیاری سیاسی نگذارند خواسته های معقول جامعه هزاره تا سطح طمع مقام و منزلت و چوکی برای عده ای تنزل یابد، مسلما که برای برهم زدن توازن قوا به نفع هر جانبی که تمکین به حقوق انسانی هزاره ها داشته باشد، نقش حیاتی و تعین کننده خواهند داشت.
تاریخ باز تکرار گردیده و دو ائتلاف و دو مجموعه سیاسی در مفابل هم صف آرایی کرده اند اما اینبار خوشبختانه این تقابل سیاسی است نه نظامی. بار دیگر هزاره ها به نقش تعیین کننده دست یافته اند. اگر رهبران هزاره باز مثل سالهای گذشته منفعلانه با قضایا برخورد کرده و رای جامعه هزاره را منقسم نمایند مسلما که در حاشیه قدرت دیگران بمثابه عامل اجرایی آنان تعریف گردیده و در بدل چند چوکی تشریفاتی و صوری، منافع و مصالح مردم ما را در مذبح این معامله حقیر به تیغ خواهند کشید. اما اگر بخواهند که شایستگی اعتماد مردم را داشته باشند ناگزیراند که با هم وحدت نموده و با اصل قرار دادن حقوق مردم، باهم همفکر و همگام گردیده برای خودشان نیز عزت و حرمت کمایی نمایند تا دوباره با وحدت و یکپارچگی و انسجام، رای هزاره ها را متراکم نموده حول محور "وحدت و عزت قوم" نقش فعال و تعیین کننده در راستای منافع ملی و سرافرازی کشور ایفا نمایند. فراموش ننمایند که "معادلهء قدرت در افغانستان بر اصل توازن و تقسيم قدرت استوار است نه براصل " همراهی با کاروان پيروز " حمايت از انحصار گران قدرت تحت هرعنوانی که باشد به بيرون راندن اقليت ها از مراکز قدرت ميانجامد و از همه بدتر تجربهء تاريخی نشان داده است که انحصارگران قدرت زمانيکه بقدرت رسيده اند اولآ انانيراکه در رکاب شان بوده اند و برای بقدرت رسانيدنشان جان فشانی کرده اند، سربريده اند{15}.
1- نویسنده: فرانسس فوکویاما برگردان: داکتر نجیب الله مسیر منبع http://www.khorasanzameen.net/politics/nmasir01.html
2- http://www.khawaran.com/NooriNoorullah_FesadeEdari.htm
3- منبع بی بی سی شنبه 26 آوريل 2008 - 07 اردیبهشت 1387
4- منبع: فارسی رو http://www.farsi.ru/doc/1641.html
5- بی بی سی۱۳نوامبر۲۰۰۷
6- زر اندوزی با استفاده از کرزی- نوشته آرتور کینت نوامبر 2007 مجله «پالیسی آپشنر» بر گردان تارنمای خراسان http://www.khorasanzameen.net/politics/a_kent01p.pdf
7- این مطلب در روزنامه نیورک تایمز بقلم کارلته گل مورخ 19 نوامبر 2004 انتشار یافت
8- انصاري،خواجه بشيراحمد، ماكيستيم و اينجا كجاست؟ ص11
9- جان استوارت ميل John Stuart Mill (١٨٠٦ - ١٨٧٣)بنيانگذار ليبراليسم مدرن محسن حیدریان http://www.iranliberal.co
10- بی بی سی پنج شنبه 28 فوريه 2008 - 09 اسفند 1386
11- گذارش سازمان عفو بین الملل http://www.amnesty.org/ar/library/asse
12- منبع : بی بی سی دوشنبه 08 سپتامبر 2008 - 18 شهریور 1387
13- منبع : بخش دری صدای امریکا ، مصاحبه آقای کرزی با مجله شپیگل آلمان ، 5/6/2008
14- بی بی سی دوشنبه 23 ژوئن 2008 - 03 تیر 1387
15 مردم بهتر از رهبران عمل ميکنند نوشته م . سلطانپور منبع : http://www.jawidan.com/archive/articles/m.sultanpoor1606.html
منبع : سایت http://www.hazaras.com.au
بالا
بازگشت