نویسنده : خوشحال اصفی
عوامل بحران در افغا نستان
بعد خارجی :
افغانستان از لحاظ جغرافیایی سیاسی کشور است که در احاطه کشور های چون پاکستان ، ایران، چین،روسیه،ازبکستان ،تاجکستان وهندوستان قرار گرفته است و منافع این کشور ها در تضاد با هم بوده و این سبب شده که افغانستان در بعد خارجی همواره تحت استمار و اشغال کشور های خارجی قرار گیرد . و مشروعیت حاکمیت ان زیر سوال قرار گیرد ان هم حاکمیت خارجی . و افغا نستان مبدل به میدان رقابت های سیاسی ،اقتصادی و نظامی کشور های جهان چون امریکا و انگلیس ،امریکا و روسیه ،پاکستان و هندوستان ،امریکا و ایران گردیده و این تهاجمات و مداخلات همواره و به شکل مسلسل ادامه داشته و دارد. اگر تاریخ افغانستان ورق زده شود دیده میشود که در گذشته هم چنین موارد بشکل سریع بیان شده است و باعث مداخلات و سنگ اندازی های کشور های خارجی گردیده است.
بعد داخلی :
در طول تاریخ افغانستان تعداد بشتری نظام ها و یا حکومت ها که بنا نهاده شده به حمایت و کمک کشورهای خارجی بوده و این هم سبب شده که در بعد داخلی بشتر اسقلا ل مهر های بازی کننده نظام گرفته شود .
قربان کردن منافع ملی بر منافع شخصی از طرف بازی گران سیاسی که در طول تاریخ کشور نمایان شده
و همواره وقتی وظایف و موقف ها مهر های بازی کننده در خطر دیده میشود با کشور های جهان دست به معامله های سیاسی و پشتیبانی ها زده میشود و این موضوع در طول هفت سال گذشته حکومت اقای کرزی قابل دید بوده است . عدم اتحاد و اتفاق ملی اقوام مختلف کشور با عث شده تا هنوز هم تعصبات زبانی،سمتی ونژادی در کشور وجود داشته باشد و فر هنگ یک دیگر پذیری تا هنوز و جود ندارد. این سبب شده تا کشور های دیگر جهان از چنین وضعیت استفاده جوی کنند مخصوصا کشور های همسایه افغانستان پا کستان و ایران . از سوی دیگر هنوز هم در افغانستان اثرات دو نیم دهه جنگ وجود دارد و جنگ هنوز هم در بعضی نقاط افغا نستان جریان دارد . کوکنار در افغانستان هنوز هم کشت میشود هر چند گقته میشود که کشت کوکنار در بیست ولایت افغا نستان به درجه صفر تقلیل یا فته است . رهکارها، پالیسی ها و ستراتژی های درست در نظام مخصوصا در بعضی موارد و ادارات در طول هفت سال گذشته حکومت اقای کرزی وجود نداشته موجودیت فساد اداری در ادارات دولتی در چند سال پسین به اوج خود رسیده . کشتن افراد ملکی در عملیات های نظامی نیرو های بین الملی ،افغان و مخالیفین باعث ایجاد فا صله میان دولت و مردم شده . هنوز هم تعداد کثیری مردم از فقر و تنگدستی رنج می ببرند . هنوز هم مردم به تعلیم و تحصیل در بعضی ولایات بشکل کامل دسترسی ندارند مکاتب سوزانده میشود معلیمین و متعلیمین تحدید و کشته میشوند. در بخش سیاست خارجی افغانستان سیاست مستقل را بازی نکرده هرچند در طول هفت سال گذشته روابط ستراتیژیک، سیاسی،اقتصادی،اجتماعی و دیپلومتیک با کشور های جهان به وجود امده است با و جودی سرازیر شدن میلون ها دالر به این کشور زمینه کاریابی ان چنان که توقع می رفت مساعد نبوده سطح بیکاری در افغانستان با گذشت زمان رو به افزایش است . نقض حقوق بشر چون تجاوز جنسی ،قتل، ازدواج های اجباری،بد دادن و غیره در افغا نستان ادامه دارد. نقض قانون بشکل سریع و جود دارد ان هم توسط کسانی که مجری قانون هستند تما می این موارد دست به دست هم داده و باعث ایجاد بحران در افغا نستان شده است .