بومان علی قاسمی
سازش حکومت پاکستان با طالبان و اینده نا امن در افغانستان
حکومت جدید التشکیل پاکستان به رهبری سید یوسف رضا گیلانی ، در روز های گذشته با دسته های از گروه های ترورستی موجود در شمال این کشور که بیشتر در مناطق قبایلی و ایالت سرحد پاکستان مرکزیت دارند به توافق رسیدند که نیروهای طالبان یا ترورستان مخالف قبلی جنرال مشرف ، فعلا با حکومت جدید پاکستان هیچ گونه درگیری و مخالفتی ندارند .
با این تعهد و قرار داد طالبان پاکستانی به رهبری بیت الله محسود مسیر جنگ و عملیات های ترورستی خود را تغیر داده و اعلام داشته اند که جهاد اصلی در افغانستان علیه نیروهای خارجی مستقر دراین کشور ادامه خواهد داشت .
در اواخر ماه اپریل سال روان میلادی دولت پاکستان برای تمام اشخاصی که در دوران جنگ های چند ساله وزیرستان جنوبی و شمالی که در جنگ علیه دولت پاکستان کشته ویا زخمی شده اند ملیون ها روپیه پاکستانی پرداخته نموده است .
دولت پاکستان برای بیشتراز پنجصد تن از نیروهای کشته شده و زخمی شده گانی که در جنگ با دولت پاکستان متضرر شده اند خساره پرداخت نموده است که برای زخمی های سطحی مبلغ پنجاه هزار کلدار ، برای زخمی های شدید تر دوصد و پنجاه هزار و برای کشته شده گان پنجصد هزار کلدار پرداخت نموده است .
دولت پاکستان برای خانواده ملا نیک محمد فرمانده عمومی نیروهای طالبان در وزیرستان جنوبی که دراثر یک حمله راکتی نیروهای نظامی پاکستان کشته شده بود نیز حاضر شده است که پنجصد هزار کلدار پرداخت نماید اما خانواده ملا نیک محمد انکار نموده و ادعا کرده اند که ملا نیک محمد یک فرمانده بزرگ بود و باید خونبهای وی بیشتر باشد .
همچنین دراین میان ملا نذیر فرمانده طالبان در وزیرستان جنوبی در بدل زخمی شدن دو برادرش حدود ششصد هزار کلدار اخذ نموده است .
به همین گونه فرماندهان مهم طالبان در وزیرستان هریک متا خان به خاطر کشته شدن خواهرش و ملا نور الاسلام فرمانده دیگر این گروه به خواطر کشته شدن همسرش هرکدام پنجصد هزار کلدار دریافت نموده اند .
این معاوضه ها چنان بی باکانه و بدون تصدیق توزیع میشود که حتی هرفردیکه یک درخواست بخاطر کشته شدن یکی از اعضای خانواده اش به هیئت توزیع پول بدهد بدون تحقیق پول برایش پرداخته میشود و بیشتر افرادیکه از اثر امراض جان داده اند خانواده های شان بنام کشته شده گان جنگی پول از دولت دریافت مینمایند .
دولت پاکستان با روش خریداری مردم و پرداخت پول باد اورده ایالات متحده امریکا اقدام نموده تا مناطق قبایل را دوباره برای خود به مناطق امن تبدیل نموده و مسیر جنگ ترورستان و طالبان را به سمت افغانستان تغیر دهد .
طالبان فعلا نیز در مدارس دینی تحت اداره جمعیت علمای اسلام به رهبری مولانا سمیع الحق و فضل الرحمن در ایالت های سرحد و بلوچستان پاکستان تربیه شده و برای جنگ به افغانستان فرستاده میشوند .
به خاطر اختلافات شدید میان طرفداران تربیه طالبان و مخالفین انان در داخل جمعیت علمای فضل الرحمن شماری از ملا ها به رهبری مولوی عصمت الله در شهر های مهم بلوچستان علم مخالفت را علیه مولانا محمد خان شیرانی امیر ایالتی این حزب برداشتند . چون مولانا شیرانی از جمله اشخاصی به حساب می اید که با تربیه نمودن طالبان جنگجو در مدارس مخالفت دارد .
قسمتی ازطالبان پاکستانی که مربوط به اقوام مختلف درانی هستند بیشتر برای جنگیدن در افغانستان سمت جنوب یعنی ولایت های هلمند ، قندهار ، زابل ، ارزگان ویا نیمروز و فراه را ترجیح میدهند و با این مناطق اشنایی کامل دارند و از نگاه زبان و شناخت منطقوی نیز کدام مشکلی ندارند .
برعکس طالب های مربوط به اقوام غلجایی بیشتر ولایت های شرقی و جنوب شرقی را انتخاب نموده و در ان ولایت ها داخل صفوف نیروهای طالبان میشوند .
تاکنون که طالبان ایالت سرحد پاکستان و قبایل ازاد مصروف جنگیدن با نیروهای نظامی پاکستان در داخل آن کشور بوند . اما پس از معاهده بین دولت پاکستان و فرماندهان طالبان در ان کشور، ممکن این نیروهای ترورست به سمت افغانستان رو اورند و ولایت های شرقی و جنوب شرقی افغانستان وضعیت بد تری را از نگاه امنیتی بخود بگیرند.
طالبان در جنوب از اغاز مبارزات شان ولایت هلمند را مرکز خوبی برای فعالیت شان انتخاب نمودند و بیشترین نقاط این ولایت توسط نیروهای طالبان اداره و کنترول میگردد.
سال گذشته ولسوالی موسی قلعه در شمال هلمند به مرکز فعالیت گروه های ترورستی و طالبان تبدیل شده بود که بعد از یکسال دولت افغانستان توانست این ولسوالی را پس از جنگ های خونین از دست طالبان برهاند .
اما دراین اواخر از نظر بعضی منابع دروازه ورودی طالبان در این ولایت ولسوالی گرمسیر شناخته شده است .
چنانچه در هفته روان دکلن والش خبرنگار روزنامه گاردین بریتانیایی در گزارشش تحت نام شهر ارواح ولسوالی گرمسیر را دروازه ورودی طالبان برای ولایت های جنوب خصوصأ هلمند معرفی نموده بود .
نظامیان طالبان از تمام نقاط پاکستان به شهر کویته تجمع میکنند و در کشور پاکستان شهر کویته مرکز فعالیت و تجمع نیروهای طالب شناخته شده است .
در شهر کویته مدارس زیادی وجود دارد که پناه گا های خوبی برای این نیروها به شمار می ایند .
بعد از کویته مرکزیت دوم نیروی طالبان شهر دالبندین در غرب کویته و در مسیر راه زاهدان قرار دارد که یکی از شهر های مرزی ایران است .
دالبندین شهری است که مرکز قاچاقبران مواد مخدر و پناه گاه خوبی برای مجرمین فراری از کشورهای ایران و افغانستان میباشد. دراین شهر وسایط نقلیه ربوده شده از ایران و دیگر شهر های پاکستان بیشمار و به قیمت ارزان یافت میشود . خرید و فروش سلاح ، مواد مخدر و حتی اسعارخارجی تقلبی دراین شهر ازادانه انجام میشود.
شهروندان شهر دالبندین تمامأ بلوچها هستند و وابستگی مذهبی به گروه های تند رو وبنیاد گرای پاکستانی را که عبارت از سپاه صحابه و لشکر جنگوی باشند دارند که مهم ترین احزاب همکار با نیروی طالبان در افغانستان به حساب می اید .
بعد از دالبندین شهرک مرزی قاچاقچیان در مرز مشترک افغانستان و پاکستان بنام گرد جنگل که درحدود چهل کیلو متری شمال دالبندین واقع است پایگاه مرزی این نیروها شمرده میشود .
شهرک گرد جنگل کاملا تحت اداره و کنترول طالبان است و نیروهای امنیتی هیچ کشور دراین خطه نفوذ و کنترول کامل ندارند .
شهرک گرد و جنگل در نزدیکی خط مرزی افغانستان و پاکستان و در داخل قلمرو پاکستان قرار دارد و این شهر در زمان جنگ های مجاهدین با دولت های کمونستی افغانستان توسط کمیساری امور مهاجرین پاکستان ساخته شد و در کناران کمپی بنام کمپ مهاجرین گرد وجنگل بنا گردید.
این شهرک دردهه هشتاد میلادی یکی از بازار های پر رونق قاچاقبران بین المللی بشمار میرفت ، تمام سلاح های احزاب جهادی برای ولایت های غربی و جنوب غربی و حتی شمال غربی کشور از همین شهرک انتقال می یافت .
مواد مخدر از ایالت سرحد و ولایت های شرقی افغانستان به این شهرک اورده شده و از انجا از مسیر رباط به زاهدان ایران ، ترکیه و کشور های اروپایی قاچاق میشد و تمام کالا های غیر قانونی دراین شهر انبار و بعد برای فروش به مناطق مختلف قاچاق میگردید.
این شهرک به مرکز امنی برای همه اقشار متخلفین و مجرمین شمرده میشد و مجاهد ، دزد ، ترورست و قاچاقبر در یک هوتل برسر یک سفره نان میخوردند و مزاهم همدیگر نبودند.
فعلا طالبان از این راه وارد ولایت هلمند شده و ابتدا به ولسوالی های دیشو و خان نشین و منطقه خواجه علی که در تسلط کامل نیروهای طالب هستند مستقر میشوند .
ولسوالی گرمسیر کمتر از چهل کیلو متر با مرکز شهر لشکرگاه فاصله دارد و دراین ولسوالی در اواخر ماه اپریل سال روان نیروهای بریتانیایی بعد از یک عملیات شدید و خونین نظامی مستقر شدند . اما ولسوالی های خان نشین در حدود یکصد کیلو متر و دیشو و خواجه علی بیشتر از ان با مرکز هلمند فاصله دارند و دراین ولسوالی ها طالبان حاکمیت صد در صدی دارند .
طالبان از دیشو و خان نشین نیروهایشان را منظم نموده و به سمت های مختلف ولایت هلمند برای عملیات میفرستند .
فعلا تمام ولسوالی های جنوب ولایت هلمند تحت تسلط کامل نیروهای طالب قرار دارد.
اما مناطق شرق و جنوب شرقی کشور بعد از معاهده امن پاکستان با طالبان پاکستانی روز بروز نا امن تر خواهد شد و ولایت های کنر ، نورستان و ننگرهار را پس ازاین میتوان به هلمند دیگر تشبیه کرد.
دولت افغانستان درحالیکه از مدت پنج سال و اندی است که کمیسیون تحکیم صلح را تاسیس نموده و این کمیسیون تاکنون هیچ گونه دست اورد مثبت و قانع کننده یی ر ا نداشته که در راه صلح و ثبات کشور قدم جدی و منافع بخشی برداشته باشد.
همچنین نتیجه تشکیل و نشست جرگه امن منطقوی هم کدام دست اوردی را برای تحکیم صلح در افغانستان نداشت و به ان اندازه ئیکه دولت افغانستان روی ان تکیه داشت و ان را کلید حل نا امنی ها میدانست ، برعکس مانند توپ کاغذی ثابت شد که بعد از یکبار استفاده بیکاره شده و به فراموشی سپرده شد .
بنأ دراینده افغانستان از نگاه امنیتی چالش های مهمی را پیش رو خواهد داشت و شمار زیادی از مناطق کشور به دروازه های ورودی طالبان و یا مراکز مهم این گروه تبدیل خواهدشد.
منابع :
گزارش سایت بی بی سی بخش اردو
گزارش همان سایت بخش فارسی