سارک پلی برای یافتن باب گفتگو
محتا ج
رهبران افغانستان وپاکستان در حاشیه ، نشست سارک فرصت آنرا یافتند ، تا در باره پاره ای از مشکلات دو کشور با هم تبادل افکار کنند.
مسلماً محور گفتگو در این نشست ظهور تنش وچالش های است که در جریان سه دهه از حکومت گذشته به آقای کرزی وگیلانی به میراث مانده ورهبران متعدد نتوانسته اند ، تا اکنون گره اصلی این کلافه سرگم شده را با ز کنند.
رد یابی مشکلات:
بیش از نیم قرن است روابط سیاسی ونظامی میان پاکستان وهند در حالت تشنج قرار داشته وچندین نسل در هند وپاکستان بخاطر حل این بحران قربان داده اند .
در گذشه بدلیل در روابط نزد یک که میان دولت انگلیس ، امریکا با پاکستان موجود بود، پاکستان را جسور ساخته بود تا جهت حل بحران به پاسخ نظامی متوصل شود .
بدون شک دست یابی پاکستان به سلاح هستوی ومبادرت آن به چند تعرض نابی فرجام در کارگیل وکشمیر به حمایت معنوی وتسلیحاتی انگلیس وامریکا وابسته بود ، اما آماده گی ومقابله نیرو مند هند باعث آن شده تا پاکستان به کوچکترین هدف نظامی نرسد .
دوکتورین نظامی پاکستان با توجه شناخت که از علایق مذهبی مسلمانان کشمیر داشتند بمثابه استراتیژی کار خود ، تجهیز تقویه سازمانی های مذهبی را داخل پاکستان نخستین نردبان برای رسیدن به پیروزی میدانستند .
لذا در جریان نیم قرن سازمانهای افراطی را مانند جماعت اسلامی قاضی حسین احمد، تحریک طلبه ، جیش محمد وسایر جریان های را حمایت وتوسط همین سازمانها اقدامات تروریستی را در داخل خاک هند سازماندهی میکردند .
برمبنای همین تیرگی روابط، دولت های متعدد در هند بصورت دوامدار تلاش داشتند تا حمایت کشور های منطقه بدست آورند .
اثر گذاری منفی تجاوز شوروی در افغانستان
با تجاوز شوروی پاکستان فرصت آنرا یافته بود ، تا نه تنها از قوت وانرژی سازمانهای افراطی پاکستان استفاده نماید ، بلکه در اثر حمیات دولت های غربی زمینه برای تشکیل وایجاد ده ها سازمان افراطی دگر در داخل پاکستان مهیا شد .
دولت پاکستان که ، منتظر همچو فرصت طلایی بود ، با استفاده از کمک های غرب و اعرا ب که برای ادامه جهاد به افغا نستان می امدند تحت پرورش قرار داده واز عواطف واحساسات مسلمانان به منظور تحقق اهداف نظامی وسیاسی خود ، تا حد توانایی استفاده کرد .
لذا توقع داشت هر جریان سیاسی که در کابل اداره را بدوش میگرد، باید در محراق روابط ان امداد پاکستان بوده دستور روابط خارجی خود را از پاکستان بگیرد.
در نخستین سپیده دم پیروزی حکومت مجاهدین پاکستان با ذوق زده گی وتوقع بالاتر از توان زمامداران افغانستان در تلاش ، توسعه فعالیت های سیاسی سازمانهای تندرو به اسیا میانه شد .
سه سازمان سیاسی که در ازبکستان ، تاجکستان وماورایی قفقاز تشکیل شده بود در ایجاد آنها سازمان اطلاعات پاکستان نقش محوری داشت .
همین اقدامات افراط گرایانه وسایر مداخله های آشکار پاکستان در امور داخلی افغانستان باعث آن شد که ، روابط دوستانه، شش تنظیم مجاهدین جمع دولت آقای ربانی با پاکستان به شدت آسیب پذیر وزمینه ساز جنگ سرد میان افغانستان وپاکستان شود .
اما مجاهدین در بهای این جنگ سرد ، مشکلات را متحمل شده اند که ، توانایی پیش بینی آنرا رهبران آن نداشتند .
واین بها سقوط حاکمیت مجاهدین در کابل وحضور جریان بنام تحریک طالبان افغانستان بود .ولی از انجا که ماهیت اهداف پاکستان در مجموع افراط گرا یانه بود طالبان همه نتوانستند پاسدار منافع پاکستان بصورت استراتیژیک شوند .
زیرا انگلیس وامریکا پیامد توسعه قدرت سازمانهای افراطی را به هیچ صورت متضمین منافع دراز مدت خود در جنوب آسیا وآسیایی مرکزی نمیدانستند .
حذف ونابودی جریان طلبان برمبنای همین فرضیه با بهربهانه که ممکن می شد ، یک اقدام ضروری بود ، از همین سبب اداره موقت با حمایت قطعی وجدی جامعه جهانی در افغانستان تاسیس ودر سال 1380 تقریباً تما نیرو های منظم سازمان القاعده ، طالبان متلاشی در پاکستان منحیث همکار جامعه جهانی در راستایی مبارزه باتروریزم آماده همکاری شد .
در سال های 2002 الی 2004 پاکستان با جامعه جهانی همکاری نموده واکثر افراد مطرح رژیم طالبان را به امیرکا یها تسلیم کرد .
اما بی توجه ایی جامعه جهانی در راستایی ایجاد روحیه تفاهم میان پاکستان وهند ورقابت مثبت وصادقانه هند در باسازی افغانستان ، عامل میشود تا دوباره رویداد های افغانستان را سازمان اطلاعات پاکستان بارویکرد نو مورد مطالعه قرار دهد .
اکنون که بیش از بیست هشت هزار نیرو مسلح دوباره به صفوف طالبان بیسیج شده اند ، این اقدام بهمکاری سازمان اطلاعات پاکستان صورت گرفته ، در میان کشور های منطقه یگانه کشور که ، از طالبان حمایت می کند پاکستان است .
رویکرد های موثر مبارزه با تروریزم :
اگر نفرات طا لبان تا یکصد هزار تن بالا بروند در صو رتیکه پا کستان با انها همکا ری نکند نیمتوانند خطر جدی برای امنیت منطقه باشند . زیرا حما یت تدریجی و طبعی مردم نسبت به گذشته در باره طالبان کاهش یافته واقدامات تند روانه انها زمینه ساز انزوای مردمی انها شده است . لهذا اگر جوانب ذید خل خواهان یک ذگرگونی مثبت در رویداد های منطقه با شند باید به مسایت زیر توجه فر ما یند
1- جامعه جهانی بویژه امریکا وانگلیس در تلاش کاهش بحران در آسیا جنوبی هستند باید در تلاش تفاهم میان پاکستان وهند شوند .
2- سازمان اطلاعات پاکستان تحت کنترول دولت مرکزی پاکستان قرار گیرد.
3- برخی کشور های عربی که بصورت سنتی از جریان های افراطی حمایت میکنند با آنها تفاهم و روابط
برقرار شود
4- مراکز تروریستی با تشر یک مساعی پاکستان توسط قوای ناتو در مناطق قبایل نشین تهدید وتصفیه شود .
5- پروژه های بازسازی وزمینه ایجاد اشتغال برای جوانان در مناطق جنوب کشور تنظیم گردد .
6- دولت افغانستان نهاد ویژه ایی را با مساعدت جامعه جهانی مبارزه با تولید ، ترافیک ودستگیری قاچاق بران حرفوی مساعد سازد.
7- گفتگو میان دولت افغانستان وپاکستان از سر گرفته شده ، وحتی در عرصه نظامی فعالیت های که صورت میگردد، با تشریک مساعی سازمانهای اطلاعاتی پاکستان باشد .
8- با در نظر داشت همین واقعیت ها ، اجلاش کشور های عضو مسارک زمینه ساز تفاهم میان افغانستان وپاکستان بوده ، در صورت اراکین سیاسی افغانستان بتوانند از این فرصت استفاده نمایند ، باب جدیدی در جهت تفاهم وتجدید روابط میان دو کشور آغاز شده است .