عزیزه عنایت
مشکلات مهاجرین درگذشته و حال !
به گواهی تاریخ مهاجرت ها ی بنی بشر پس از کثرت اولاده ء آدم و حوا ( علیهم السلام ) در آغاز جهت پیدا کردن جای مناسب زندگی برای خود و حیواناتی را که اهلی سا خته بودند روا ج داشت اما هر چه زمان گذشت نفوس انسان ها فزونی گرفت جنجال و کشمش های هم در بین خود این افراد که در حقیقت فرزند یک زوج اولی بودند بخاطر تملک سرزمینهای حاصلخیزوآبهـــــای شیرین روی زمین افزایش یافت و این کشمش ها بعضا ً سبب جنگهای قبیله یی بین آنها شده قبیلــــه زور مند همه چیز را تصرف کرد و قبیله ء کم زور شکست خورده مجبور به مها جرت از محـــــل مسکونی شان به جا های دیگر شدند گاهی قهر مهار نا پذیر طبیعت نـیز مثل سیلاب مــــــــــد حش آتش سوزی دشت های و سیع پر از جنگلات , فعال شدن آتش فشان ها و زمین لـرزه هـا با عــــــث میگردید تعداد بیشتر طوایف قبا یل سرزمین بود و باش معین شان به نقاط مختلف سرزمین هـا ی نا شنا س و گاهی به حیطه تملک دیگران به قسم مهاجر پراگنده شوند .
این مهاجرت ها تا ختم جنگ اول جهانی همچنان در جهان بلاوقفه ادامه داشت علاوه بـــــرتمام انگیزه و علت های قبلی مهاجرت , تصادمات امپراتوران و کشور کشایان افزوده شده بود کــه مردمان عادی بخا طر زنده ماندن و حفا ظت جان اطفال شان از آسیب های جنگ مسلحانه قـــدرت مندان به جا های میرفتند که دور از تا ثیرات جنگ بود .
در تمام این دوران مهاجرت ها ، خود مها جرین بودند که برای زندگی زاد راحله پیدامیکردند اما برای نخستین بار در جریان جنگ اول جهانی ( 1914-1918 )یک انسان خیر خواه و انســــــا ن دوست بنا م (هانری دونانت اوترشی ) به حمایت هم فکرانش سازمان دستگیری از آسیب دیده گــــا ن جنگ را تا سیس کرد که بعدها نام آنرا صلیب سرخ گذاشتند .
بعداز ختم جنگ جهانی دوم (1945 ) حدود پنجاه ملیون انسان از طرفین در گیــر جنگ د ر قلمرو نظامی آنها جان با خته و بیشتر از این تعداد نیز زخمی و از منا طق مسکونی شان فرار کــرده به کشور های دیگر روی آورده بودند .
موء سسه ملل متحد که با شرکت پنجاه کشور آزاد جهان در سال 1945 تا سیس شده بود بعـــد از آن که در سا ل 1948 اعلامیه جهانی حقوق بشر را انتشار داد که در آن برده گی رسماً در سراسر جهان ملغی اعلان گردیده بر تساوی حقوق کلیه انسانهای روی زمین تا کید شده بود در سال 1951 در یک کنفرانس انسان دوستانه در ژینو تعهد نامه ء را بخاطر حراست از مهاجرین و اعضای فامیل آنها امضا ء کردند که نام آن بنام کنوانسیون بین المللی 1951 ژینو مشهور است .
در این تعهد نامه و کنوانسیون تمام مسایل مربوط به امر مهاجرت و این که چه کسی مها جر و دارای حق پنا هنده گی به کشور های دیگر میبا شد و چه کسی بحیث مهاجر مهمان بصـــــــــورت موقتی اقامت داشته با شند شرح و بسطی وجود دارد و تمام کشورهای امضا کننده ء این تعهد نامـــه ( کنوانسیون 1951 ژینیو ) در باره مهاجرین مکلف اند طبق احکام تذکار یافته در آن رفتارنما یند
ایران و پاکستان دو همسایه ء افغانستان نیز از امضا ء کنندگان این کنوانسیون بین المللــــی هسستند و مکلفیت دارند در بر خورد با مها جرین در همه حال متن و احکام آنرا در نـظر داشتـــــه وخلاف آن عمل نکنند .
جنگهای تحمیلی سه دهه اخیر در افغانستان و مخالفت های ذات البینی عده ء از بزرگـــــــان اقوام و سران گروه های مذهبی , سیاسی و نظا می که آتش جنک را در افغانستان مشتعل نگه داشتند بسیار ی از اشخا ص و خانواده ها بخاطر حفظ جان خود و اطفال شان مجبور شدند خانه و کا شانــهء
خودرا ترک گفته به کشور های دیگر مهاجرت نمایند .
پس از سقوط رژیم طالبان وروی کار آمدن حکومت به رهبری حامد کرزی که تحت الحما یهء امریکا ومتحدین اروپائی آن قرار دارند ده ها هزار خانوار افغانها از ایران و پـا کستان که بیشــــتر از مردم کشور میزبان زخم زبان دیده بودند حتی به پلان باز گشت دادن مهاجرین که از طرف نمـا یند ه ملل متحد در کابل روی دست گرفته شده بود انتظار نکشیدند و ذوق زده به افغانستان بر گشتنـداز هــر راه و بی راه خود را به منا طق مسکونی شان رسانیدند اما با تا سف ملاحظه کردند کـــه در محلات شان هنوز امنیت وجود ندارد و حتی عده ء از اعضای فا میلهای مهاجرین باز گشته مورد تعجیـــز و تعرض زور گویان محل قرار گرفتند که دولت هنوز توانایی مهارآنها و تامین امنیت ور سیده گی لازم با کمک های عاجل به مهاجرین را نداشت , این خانواده های مهاجرین مجبورشدندازمحلات مسکو نی روستای شان به مراکز شهر ها روی بیاورند به همین حساب حتی مهاجرین که خـانه های شـــــان دراطراف کابل بود به شهر کابل وحومه آن متمرکز گشتند و نفوس کابل را دوبرابر افزایش دادند .
پاکستان نسبت مخالفتش با حکومت افغانستان بر سر خط دیورند و مسـا یل دیگر از یـــــک طرف به اخراج مهاجرین افغان اقدام کرد واز جانب دیگر به تخریب کمپ های مهاجریـن که درزمان هجوم شوروی به افغانستان (1980) ،برای اسکان مهاجرین سا خته شده بود آغاز کرد,ایران نـیزنسبت مخالفت با امریکا برای مشکل آفرینی به حکومت افغانستان و حامیان وی اقدام به اخراج مها جریـن افغان از ایران و به تخریب خانه های آنها پرداخت.
ایران و پا کستان بیشتر ین منفعت از مدرک معاونت های مالی سازمـان ملل متحد بخــــــاطراعاشه و اباطه مهاجران را بدست آوردند و با پرداخت نازلترین دست مزدهــا به مها جـــرین دارا ی توان کار ,آنها را به شدید ترین نحوی استثمار نمودند باز هم نظر به خصلت تعبیض گرایــانه شــــــان با این مهاجرین زشت ترین رویه را در پیش گرفته اند و حتی دختران ایرانی که به ملا حظه شـها مت و غیرت جوانان افغانستان با آنها ازدواج کرده اند به جرم این عمل موافق به اعلامیه جهــانی حقـــــوق بشر شان , مورد باز جو یی ها و باز خواست های گوناگون قرار گرفته اندو حتی فرزنــدان حا صــــل این ازدواج از طرف مسئولین ادارات دولت ایران ثبت و راجستر نگردیده است .
ایران که نسبت بلند پروازی هایش در منطقه تحت فشار گوناگون امریکا و متحد یـن آن قرا ر گرفته است عقده های حقارت نا شی از عدم توانایی برخورد با آنها با اخارج کردن مهاجرین افغــان وضرب و شتم و تخریب خانه و کاشانه ء آنها خواسته است خود را تسکین بدهد و ایـــن حرکـــــــت ناشیانه ء حکومت ایران پس از سال 2004 میلادی شدت بیشتر گرفته است .
با آنکه ایران , افغانستان و نماینده ملل متحد توافق نامه ء راامضا کرده اند که در آن گفته شـده طبق حکم کنوانسیون 1951 ژینیو هیچ کشور مهاجرین پناه جو را در صورتکه در وطن خود شا ن احساس خطر جانی میکنند و داوطلب رفتن به کشور شان نیستند با یست اخراج نکـــنند, حکو مـــــت ایران با تعهد شکنی آشکار با عمل غیر انسانی خود به اخراج اجباری مهاجرین دوام داده است .
منابع خبری ایران مثل( ایرنا ، جام جم) و غیره از تخریب خانه های مهاجرین افغان درشیراز توسط بلدوزر ها سخن گفته اند این همان کاریست که ایران بار ها به اسرائیل انتقاد کرده و تخریـــب خانه های فلسطینی را با بلدوزر عمل وحشیانه و غیر انسانی توصیف کرده است .
فرماندار شیراز با وقاحت گفته است مهاجرین افغان در بعضی از قسمت های این منطقـــــــه حدود نود در صد سا کن این محلات بوده با فت جمعیتی آن را تغیر داده است ..... این گفتار آستاندار شیراز سخن نژاد گرایانه و مغایر سیستم های دولتی جهانیست چنانچه درامریکا و کانادا مجموع مهاجرین بیشتر از افراد بومی آن قلمداد گردیده و حتی مها جرین در این کشور هــــــا در ار گان های قانون گذاری , اجرایه و مقامات رفع دیگرقراردارند چنانچه سرکوزی رئیس جمــهور فرانسه در حال حاضر یکی از مهاجرین است که غیر بومی گفته میشود و باراک او با ما یک سیــــــاه پوست است که بحیث سنا تور و عضو حزب دموکرات در سنای امریکا ایفای وظیـفه میکرد کــــــه اکنون بحیث کاندید ریا ست جمهوری امریکا در مبارزات انتخاباتی فعالیت دارد .
ایران هنوز هم خلاف شعا یر اسلامی ( انم ا لمومنون اخوت ) مهاجرین افغانستان را که همه مسلمان و حتی عده ء قا بل ملا حظه ء آن اهل تشیع بوده با خود ایرانی ها هم مذهب و هـم عقیـــــده هستند آنها را بیگانه میخواند و بجای آنکه اگر بعضی شان مریض اند مطابق مقـررات تذکـــــــا ر یافته در کنوانسیون ژینیو آنها را تداوی نماید این مریضی آنها را دلیل برای اخارج آنها از خاک ایران قلمداد میکنند .
آستان دار شیراز علناً از مردم خواسته است به مهاجرین افغانها خانه ء خود را بکرایـــــه و اجاره ندهند که در صورت سر پیچی از این امر مجازات خواهند گردید و این شدید ترین عمل غیـــــر انسانیست که از طرف مسلمانهای ایران در مقابل مسلمانهای افغانستان اعما ل میگردد.
اقدام به اخراج دسته جمعی مهاجرین افغانستان از ایران در حالی صورت میگیرد که کمیتــــه بین المللی نجات در افغانستان نسبت گسترش نا امنی ها و کشته شدن تعداد از کار مندانش فعالیت های خویش را در ماه اگست سال روان درافغانستان متوقف کرده است ,در کمیته بین المللی نجـــا ت ده مامور خارجی و بیشتر از پنجصد نفر از افغانها کار میکردند .
نسبت اوضاع رو به وخامت افغانستان حضور سه صد نفر از جوانان افغــــــان از منا طــــق مسکونی شان فرار کرده به قلمرو بریتانیا پناهنده شده اند , طبق اطلاع رسانه ها در سال گذ شتـــــــــه 1633 نفر غیر نظامی در اثر حملات غیر مترقبه نظامیان و جنگجویان متخاصم درافغانستــــان کشته شده اند که اینگونه قتل های غیر نظامیان در سال جاری تا ماه اگست 929 نفر بوده اســـــــت
بتاریخ 21 – اگست رسانه های خبری از مصیبت دیگری در ایران خبر داد که در اثــــــــــر واژگون شدن یک عراده موتر بار بری در سر زمین شیراز 30 نفر مهاجرین افغان کشته و83 نفـــــر زخمی گردیده اند .
مقامات امنیتی ایران گفته اند هنوز حدود یکنیم ملیون مها جر افغانستان در قلمرو ایران زندگی میکنند که بر رسی مدارک و اسناد اقامت آنها آغاز شده است در صورت عدم مجوز قا نونی بـــــرای اقامت , آنها دستگیر و زندانی خواهند شد و یا رد مرز میشوند و این تهدید و ایجاد رعب وو حشــــت و افزایش فشار روحی و روانی بالای مهاجرین است که با قانون بین المللی و انسان دوسـتی منافا ت دارد .
رئیس اداره مهاجرین ایران میگوید از این پس هر مهاجر افغان که مجوزنداشته باشد دسـتگیرو مدت پنج سال در کمپ های اجباری زندانی خواهند شد او میگوید مهاجرین غیر قانـونی افغــــــا ن روزانه پنج ملیون دالر برای دولت ایران از لحاظ مصارفات ضررمیرساند و پولیکه ملل متحد برا ی مصارفات آنها میدهد نا کافیست .
اداره مهاجرین ایران در حا لی این سخنان را ابراز میدارد که قرار گفــتار مهاجرین افغــــان, ادارات ایران حتی یک تومن را هم برای مهاجر ین مصرف نمیکنند تمام اعاشـه و اباطه شــــــــــا ن بدوش خود مهاجرین است که کار میکنند و زندگی روز مره ء خود را تامین مینمایند .
اعتراف اداره مهاجرین به اخذ پول مصارف مهاجرین از ملل متحد منفـعت طلبی ایــران ازحضور مهاجرین در خاک ایران را ثا بت میکند و کشوریکه حق المهاجرین از ملل متحد اخذ مینما ید صلاحیت اخراج مهاجرین را بدون اذن و اجازهء ملل متحد ندارند و اخراج اجباری و دســته جمعــی مهاجرین در آستانه ء زمستان در حقیقت تمنای ملیون ها دالر پول اضافی از ملل متحد برای اجـاز ه اسکان مهاجرین افغانستان در کشور ایران است .
وقتی پنج ملیون دالر صرف یک روزه مها جرین افغانستان با شــد ایران میخواهد بگو یـــــــد که سا لانه یکصد و هشتا و سه ملیون دالر با ید به ایران بخـــاطر مرا قبت از مهاجرین افغــــان داده شود, واین کمال بی انصافیست که به مهاجرین افغانستان هیچ پـول مصرف نکرده صرفا ًبرای اجا ره بهای محل بودو با ش آنها این مبلغ هنگفت از ملل متحد مطالبه گردد .
در نتیجه ء اخراج گروهی مهاجرین افغان از ایران در سال گذشته فشار سیاسی بــــروزا رت خارجه و وزرات مهارجین افغانستان وارد شـد که در نتیجه از طرف پارلمان وزیر مهاجریــــــــــن استیضاح واز کار بر طرف گردید .
امسال نیز مقامات وزارت خارجه و مهاجرین افغان با مقامات ایرانی تماس های رسمی بـــر قرار کرده و خواسته اند که با مراعا ت معیار های بین المللی و تعهد نامه های شان ازاخراج دســتـه جمعی مهاجرین بصورت اجبار خود داری نمایند .
در زمان جنگ با شوروی در قلمر و پاکستان سه صد و شصت و پنج کمپ مهاجریـن وجــود داشت که از طرف ملل متحد و جامعه جهانی مصارفات سرپنا ه و ابا طه و اعاشه آنها به حکومــت پاکستان پرداخت میشد و هنوز در پا کستان از مجموع این کمپ ها در هفتاد کمپ , مهاجرین حضور دارند که حکومت پا کستان نیز بخاطر خصومت با دولت افغانستان چهار کمپ مهاجرنشین را درسال روان بست که مهاجرین سا کن در این کمپها آواره گی های فروانی را متحمل شدند .
در چنین حالی صدها خانوار قبا یلی قلمرو پاکستان در اثر جنگها ونا آرامی ها درمناطــق آن کشور در ولایات جنوب و شرق افغانستان و از جمله در کنر سرازیر شده اند این موضـوع همــــــان ضرب المثل یکجا شدن ( تشنه و گشنه ) را در اذهان تداعی میکند .
دولت افغانستان که در ظرف شش سال در قدرت بودنش از هزاران خواسته ء مردم یکی را برآورده نکرده و یا نتوانسته است، سرازیر شدن قبا یل پاکستانی در افغانستان مشکلی دیگریست کــــه از لحاظ امینت , بود با ش , خرچ و خوراک بر مشکلات دولت افغانستان می افزاید که جرقه های آتش این مشکلات در بدخشان , تخار ومناطق دیگر در شمال و مناطق مرکزی افغانستان به چشم میخــورد
پیشنهاد من به دولت ایران و پاکستان این دوکشورمسلمان وهمسایه افغانستان اینست کــه اخرا ج دسته جمعی و اجباری مهاجرین افغانستان رامتوقف نموده درهرحال بحیث مسلمان(انم المـــــــومنـون اختوت) را در نــظر داشــــته با شند و همـــچنان ارزومـــــندم که دولـــت افغا نـــستان بـــا تــــفا هم با دولت ایران و پاکستان و نمانیده ء ملل متحد در امور مهاجرین به قضایای مهاجرین افغانســــــا ن در ایران و پاکستان و سایر کشورها عمیقا ً توجه نموده راه حل های را جستجو نمایند و مها جریـــن را از این مخمصه نجات بدهند و از جا نب دیگر بوزرات مهاجرین افغانستان هدایت بدهند کـــــه به همکاری وزارت اقوام و قبایل کمسیونها ی ثبت هویت مهاجرین مربوط قبا یل پاکستان را ایجــآ د نموده آنها را در کمپ های معینی که از طرف کمیساری مراقبت از مهاجرین ملل متحد زیر نظار ت با شند جا بجابسازند تا با پرا گنده شدن این مهاجرین قبا یلی پا کستان در بین مردمان محل خطـرا ت ناامنی افزایش نیابد زیرا ازاحتمال دورنیست که دربین آنها بعضی ازوابستگان طالبان نباشد. بااحترام
عزیزه عنایت
27/8/2008