محمد اسحاق فياض
نگاهي به روابط سياسي واقتصادي افغانستان وچين
Mif_1967@yahoo.com
يانگ جيه چي وزيرامور خارجه چين دريك سفر رسمي روز چهارشنبه هفته گذشته وارد كابل گرديد و با حامد كرزي رئيس جمهور وآقاي اسپنتا وزير خارجه كشور ديدار و گفتگو كردند. وزير خارجه چين در ديدار با رئيس جمهور، پيام رييس جمهور چين را به حامد كرزي رساند وافزود : چين بيشتر از گذشته براي كمك رساني به افغانستان آماده است. هم چنين آقاي اسپنتا درنشست مطبوعاتي با هم تاي خود آقاي يانگ جيه چي در كابل، بر توسعه روابط همه جانبه با چين تاكيد كرد و گفت:روابط افغانستان با جمهوري خلق چين به عنوان يك همسايه با قدرت يك روابط راهبردي است و اين كشور تاكنون مبلغ 260 ميليون دلار براي بازسازي افغانستان مساعدت كرده است.
چين يكي از كشورهاي همسايه ماست كه در شمال شرقي ترين منطقه از كشورحدود 93 كيلومتر مرز مشتررك با افغانستان دارد. البته اهميت روابط سياسي و اقتصادي با اين كشور ازآن جهت نيست كه هم مرز با افغانستان است زيرا اين همسايگي درنقطه اي قرار دارد كه امكان ارتباط زميني توسط جاده و يا خط آهن ممكن نيست، ساخت جاده و يا راه آهن درمنطقه اي كه پوشيده از كوههاي صعب العبوراست درشرايط فعلي ارزش اقتصادي چنداني ندارد. بلكه از آن جهت مهم است كه اين كشور به عنوان يكي از ابرقدرت هاي اقتصادي درجهان درتلاش است تا براي صدور كالاهاي خود بازار افغانستان را به چنگ آورد، افغانستان با استفاده از اين فرصت مي تواند از تجربيات اين كشور در راستاي بازسازي و آموزش مهارت هاي فني استفاده نمايد و نيز شركت هاي سازنده چيني براي كسب بازارهاي بين المللي ارزان ترازديگر كشورها طرح هاي بازسازي و توسعوي را مي پذيرند و افغانستان مي تواند طرح هاي متعدد سازندگي را به اين شركت ها واگذار نمايد.از نظر سياسي روابط ميان كابل و بيجينگ نشان مي دهد كه افغانستان به عنوان يك كشور مستقل مي تواند با همه كشور هاي جهان براساس مصالح ملي خود روابط سياسي برقرار نمايد.
با توجه به اين مهم سفر هفته گذشته وزيرخارجه چين به كابل از اهميت اقتصادي و سياسي خاصي برخوردار است. ظاهرا اين اولين سفر يك مقام بلند پايه چيني درطول شش سال به كابل مي باشد و لي افغانستان درطول اين مدت چندين سفر ديپلماتيك به بيجينگ داشته است. در هفته گذشته بسم الله خان لوي درستيزاردوي ملي به چين سفر كرد ودر ملاقات با مقامات نظامي چين همكاري اين كشور را دراستاي تقويت اردوي ملي افغانستان خواستار گرديد. سفر سال گذشته آقاي كرزي رئيس جمهور افغانستان به چين به منظور شركت در اجلاس سازمان همكاري هاي اقتصادي شانگهاي در شهر شانگهاي و بدنبال آن سفر به بيجينگ پايتخت چين و ديدار بامقامات بلند پايه چيني ازاهميت خاصي برخوردار بود.. سازمان همكاري هاي اقتصادي شانگهاي كه يك پيمان مهم منطقه اي به شمار ميرود براي اولين باراز آقاي حامد كرزي رئيس جمهور افغانستان به عنوان ميهمان دعوت به عمل آورد تا در اجلاس سران اين سازمان در شانگهاي چين شركت نمايد. افغانستان به عنوان يك چها راهي كه شرق آسيا را با آسياي ميانه متصل مي كند از اهميت ژئوپوليتيكي خاصي برخورداراست و اين سازمان درصورتي مي تواند موفق عمل كند كه افغانستان را نيز دركنار خود داشته باشد، چنانچه سال گذشته روزنامه مردم چاپ شانگهای، از قول هو جين تائو رئيس جمهور چين نوشت که چين در تلاش است به خاطر تحقق و تحکيم همه جانبه همکاريهای مشترک چين- افغانستان اين پيمان را به طور واقعی به اجرا در آورد.
روابط اقتصادي وسياسي افغانستان با چين و روسيه و كشور هاي آسياي ميانه درقالب سازمان همكاري هاي اقتصادي شانگهاي علاوه بر اهميت اقتصادي آن اين پيام سياسي را نيز باخود دارد كه اين كشور درعين حالي كه نيروهاي غربي را در خاك خود پذيرفته به عنوان يك كشور مستقل براساس منافع ملي خود آزادانه مي تواند با هركشوري و پيماني روابط سياسي و اقتصادي برقرار نمايد.
البته افغانستان و چين داراي روابط ديرينه سياسي درگذشته بوده است كه تقريبا سه دهه جنگ و ناامني در افغانستان سبب گرديد كه اين روابط در طول اين مدت به ركود كشيده شود. آغاز روابط سياسي دوستانه با چين به 52 سال پيش برمي گردد، اين دو كشور در طول اين مدت بيش از 60 موافقتنامه و معاهده در بخش‌هاي اقتصادي، تجارتي، فرهنگي و و فني به امضا رسانده اند. سال گذشته درسفر آقاي كرزي به بيجينگ رؤسای جمهور دو کشور پيمانی را به امضا رساندند که بر پايه آن همکاريهای امنيتی و اقتصادی بين دو طرف تقويت می يافت. به گفته هو جين تائو رئيس جمهور چين، دو کشور تلاش به خرج خواهند داد تا با "سه نيروی شيطانی" جدايی طلبی، افراط گرايی و تروريسم مشترکا مبارزه کنند. هوهم چنين گفت که کشورش همکاری با افغانستان را در بخشهای اقتصادی وتجارتی، ترانسپورت، مخابرات، زراعت و بهره برداری از منابع آب نيز گسترش خواهد داد. وی گفت که چين به تبادل نظر و هماهنگی با افغانستان در امور بين المللی ارزش قايل بوده ومايل است در چوکات نهادهای چند جانبه از قبيل سازمان همکاری شانگهای و اتحاديه جنوب آسيا برای همکاری منطقه ای (سارک) نيز با افغانستان همکاری کند. حامد کرزی رئيس جمهورافغانستان، نيز در ديدار با ريئس جمهو چين گفت که کشور وی از سهمگيری شرکتهای چينی در انکشاف اقتصادی افغانستان استقبال کرده ومی خواهد روابط پايدار حسن همجواری با چين را حفظ کند. اكنون سفر وزير خارجه چين به كابل نيز درهمين راستا مي باشد و در اين سفر تلاش شده تا توافقات سال گذشته ميان دو رئيس جمهور به عمل آمد، به مرحله اجرا گذاشته شود.
در كنار روابط سياسي، چين يكي از شركاي مهم تجاري افغانستان به شمار مي رود، اين كشورپس از جاپان و پاکستان، بزرگترين صادر کننده كالا به افغانستان است هم اكنون كالاهاي چيني بخش عمده اي از بازار افغانستان را به خود اختصاص داده و هزاران تاجرافغاني با سفر به چين كالاهاي چيني را از مسير آسياي ميانه به افغانستان وارد مي كنند. هرچند كه صادرات كالاهاي افغاني به چين چندان قابل توجه نيست اما درصورت توسعه اقتصادي افغانستان كالاهاي افغاني در چين مي تواند بازار خوبي داشته باشد، چين در سال گذشته به قيمت 900000 دالر امريکايی محصولات افغانی را وارد كرده، اما ظرفيت پذيرش كالاهاي افغاني در بازار چين هم چنان موجود مي باشد. علاوه براين چين مي تواند نقشی در تربيت و آموزش کارمندان فنی و مديران افغانی بازی کند ، چيزی که افغانستان برای بازسازی و انکشاف خويش سخت به آنان نياز دارد. گسترش جذب محصلان افغانی براي تحصيل در پوهنتونهای چين نيز يکی از راههاي است كه اين كشور مي تواند به افغانستان كمك شاياني نمايد.
در قسمت سهم گيري شركت هاي فني سازندگي پيمانكار چيني هرچند كه تاكنون سهم كمتري داشته اما گسترش روابط سياسي، فرهنگي و اقتصادي سبب مي گردد تا اين شركت ها سهم بيشتري در سازندگي افغانستان داشته باشد. هم اكنون يك شركت پيمانكارچيني مشغول ساخت سرك ميدانشهر- باميان است و يك سال مي شود كه اين پروژه را روي دست گرفته اند. عملكرد خوب اين شركت دراين پروژه مي تواند موقعيت و اعتماد شركت هاي چيني را درافغانستان بالا ببرد و پرژه هاي بيشتر توسعوي را از طريق مزايده به آنان واگذار نمايد.
به هرحال سفر وزير خارجه چين به كابل بارديگر تاكيدي است برادامه روابط ديپلماتيك، فرهنگي ، اقتصادي و تجاري كه درسفر سال گذشته حامد كرزي به چين به امضا رسيد و بازگو كننده اين پيام است كه افغانستان علي رغم نا امني ها و آشوب هاي كه درآن جربان دارد، درسطح بين الملل از اهميت خاصي برخوردار است و همه قدرت هاي موجود جهاني با همه تنش هاي بين المللي كه دارند، نگاه خاصي به امنيت و ثبات افغانستان دارند و در تلاشند تا اين كشور از دام تروريسم بين المللي و مواد مخدر رهاي يابد و به سوي توسعه، ثبات و امنيت گام بردارد.
بالا
بازگشت