بومان علی قاسمی
حالت اضطراری در پاکستان ، گامی بسوی ثبات یا خانه جنگی؟
بتاریخ سوم نومبر جنرال پرویز مشرف رئیس جمهور و رئیس ستاد ارتش پاکستان ، برخلاف وعده های قبلی اش که درمورد برگزاری انتخابات ازاد راداده بود ، یکباره حالت اضطراری را درپاکستان اعلان نموده و دلایلی را که مهم ترین ان اختلافات و کشمکش های میان قوه قضائیه و قوای امنیتی و افزایش ناامنی ها بود عنوان نمود .
کشور پاکستان در سال روان میلادی دست خوش ناامنی های فراوانی بوده است که از جمله نیرومند شدن نیروهای طالبان و القاعده در مناطق قبایل ازاد وزیرستان شمالی و جنوبی ، کرم ایجنسی و حتی مناطق خیبر و مومند ایجنسی ، موضوع اختلافات شدید میان دولت و قاضی القضات اقای افتخار چودهدی که رئیس جمهور موصوف را دوماه قبل از وظیفه اش سبکدوش نمود اما داد گاه عالی حکم رئیس جمهور را غیر قانونی دانسته و به افتخار چودهدی اجازه داد تا به وظیفه اش ادامه دهد . در حین زمان موضوع تشنج ها در لال مسجد و مدرسه حفصه در اسلام اباد پایتخت ، حکومت را سخت تحت فشار قرار داد .
اگر چه دولت پاکستان نهایت گام های محتاطانه را برای حل این قضایا برمیداشت ، تا بتواند با حل ان قضایا عواقب کار را نیز کنترول نماید اما درگیری های یکماهه لال مسجد و مدرسه حفصه که باعث کشته شدن یکی ازمسئولین مسجد و ده ها تن دیگر گردید موضوع را حاد تر ساخت و طرفداران لال مسجد در مناطق شمال پاکستان دست به اشوب ها و حتی مبارزات مسلحانه علیه حکومت ان کشور زدند . که از جمله درگیری های اخیر در سوات و مالاکند و همچنین گروگان گرفتن صد ها تن از نیروهای مسلح این کشور توسط طلبان در وزیرستان و کرم ایجنسی و همچنین کشتار دسته جمعی برخی از دسته های نظامی ارتش بدست طالبان محلی پاکستان و نیروی مستقر القاعده در ان کشور را از نشانه های انتقام گیری سانحه لال مسجد باید شمرد .
به ادامه ان در شهر های مهم مانند اسلام اباد ، راولپندی ، پشاور وکراچی حملات انتحاری بر مراکز نظامی و کشته شدن ده ها تن از افراد نظامی و غیر نظامی گام دیگری بود که ترورستان و طالبان طرفدار لال مسجد برای انتقام جویی انجام میدادند .
از جانب دیگر نیروی ازادی خواه بلوچ در ایالت بلوچستان سرگرم فعالیت های ضد دولتی بوده و در شهر کویته مرکز ایالت بلوچستان و شهر های دیگر این ایالت عملیات های مشابهی را علیه دولت و قوای نظامی انجام دادند که از جمله تیر اندازی بر موتر حامل سربازان ارتش در داخل شهر کویته ، قتل رازق بکتی سخنگوی والی بلوچستان ، ترور افسران عالی رتبه پولیس همگی را از حلقه یک زنجیر میتوان شمرد .
رئیس جمهور پاکستان با اعلان حالت اظطراری ، درحالیکه افزایش حملات انتحاری و اختلافات میان قوه قضائیه و امنیتی را دلایل اصلی برای انتخاب وضعیت اضطراری اعلام نمود اما برعکس پس از اعلان حالت اضطراری ، شمار زیادی از رهبران سیاسی را که هیچگونه دخالتی در این موضوعات نداشتند بازداشت نموده است که عبارت اند از عمران خان رهبر تحریک انصاف ، محمود خان اچگزی رهبر پشتونخوا عوامی پارتی ، جاوید هاشمی نماینده حزب مسلم لیگ نوازشریف در پاکستان ، و برخی از شخصیت های دیگر که بیشتر انان قاضی ها میباشند . همچنین قاضی حسین احمد ، ولیاقت بلوچ رئیس و معاون حزب جماعت اسلامی را در خانه های شان نظر بند ساخته است . اما برعکس برای بازیابی و رهایی ارتشیان به اسارت رفته در نزد طالبان و القاعده ، بیست و پنج تن از نیروهای جنگی طالبان را که مربوط به گروه های مختلف در وزیرستان بودند ازاد نموده است .
از اعلان حالت اضطراری در پاکستان که چهار روز میگذرد ، این حرکت پرویز مشرف رئیس جمهور آن کشور واکنش ها و مخالفت های شدیدی را در داخل پاکستان از سوی سیاست مداران ان کشور و همچنین در سطح بین المللی در پی داشته است .
بان کی مون سرمنشی سازمان ملل متحد از وضعیت کنونی پاکستان اظهار تشویش نموده و اظهار داشت که باید حکومت پاکستان هرچه زود تر بسوی جمهوریت و دموکراسی برگردد ، زندانی های سیاسی را ازاد نموده و به مطبوعات و رسانه های همگانی ازادی بدهد.
همچنین پس ازاعلان حالت اضطراری در پاکستان جورج بش رئیس جمهور امریکا در بیانیهء مطبوعاتی اش از پرویز مشرف خاست تا هرچه زود تر حکومت اضطراری را خاتمه داده و بسوی انتخابات ازاد گام بردارد و انتخابات ان کشور را که در ماه اول سال 2008 برگزار میگردید ، برگزار نماید . بوش افزوده بود که ما توقع داریم که مشرف هرچی زود تر لباس نظامی اش را از تن در اورده و برای برحالی و استقرار نظام دموکراسی گام بردارد .
اما حکومت جنرال مشرف که تاکنون بر روند جدید حکومت خود ثابت قدم است، اجرای احکام قانون اساسی را تعطیل نموده ، شمار زیادی از رقبای سیاسی ، قاضی ها( وکلای محکمه ) و حتی قاضی القضات و قاضی های ایالتی را که تحت قانون جدید حکومت نیمه نظامی مراسم سوگند را یاد نکرده اند بازداشت نموده و رسانه های همگانی غیر دولتی را از فعالیت باز داشته است .
بنا از اوضاع چنان نتیجه گیری میشود که طرح پرویز مشرف رئیس جمهور پاکستان این بار روبه شکست خواهد بود ، و درنتیجه نه تنها اینکه پاکستان را از مشکلات و حالات بد نجات نخواهد داد بلکه فعلا مشاهده میگردد که این کشور بسوی بی ثباتی و خانه جنگی روان است . و دیده میشود که جنرال پرویز مشرف رئیس جمهور و رئیس ستاد ارتش پاکستان و مشاورینش فعلا در یک تنگناهی قرار گرفته اند وانها به جاده یی راه میروند که در اخرش با دیوار سختی بسته است . و در نتیجه یا باید به عقب برگردند . که سخت دشوار است برای یک سیاستمدار نظامی به عقب برگشتن و سرتسلیم گذاشتن به اراده مردم . ویا اینکه بکوید بر دیوار که هرچی باد آباد.
تاثیرات اوضاع کنونی پاکستان بر پیکر خسته افغانستان =
بدون شک تغیرات سیاسی در یک کشور همسایه ، بر همسایه های دیگر اثر انداز است و ان هم همسایه یی که مانند افغانستان خسته و شکسته باشد .
وضعیت کنونی در پاکستان از چند پهلو اثرات منفی خودرا برحکومت و مردم افغانستان خواهد گذاشت .
الف - از نگاه سیاسی
فعلا در پاکستان اختیارداران مملکت و تعین کننده سیاست های خارجی جنرالان ارتش ان کشور میباشند . اگرچه که در پاکستان جنرالان ارتش همیشه در پشت پرده سیاست سازان ان کشوربوده و هستند، اما اکنون انان اشکارا فعالیت مینمایند و عقده های دیرینه شان را که بیشتر جنرالان پاکستان بنا بر دلایل مختلف بالای حاکمیت کنونی افغانستان دارند خالی خواهند ساخت . وانها میتوانند در شرایط کنونی مستقیما نیروهای طالبان و تروستان را درافغانستان تقویه نموده و کمک های اقتصادی و تسلیحاتی را به انان بنماید . که تا با این عمل خود وضعیت را در افغانستان تحت فشار قرارداده و به نفع خود بهره برداری نمایند . که از جمله متوقف شدن جلسات جرگه امن منطقوی را گامی برای بهره گیری از این موضوعات میتوان شمرد.
ب - از نگاه امنیتی
چنانچه از اوضاع کلی پیدا است که با اعلان حالت اضطراری در پاکستان در حالیکه رقبای سیاسی حکومت بازداشت میگردند اما ارتش با ترورستان وطالبان در ان کشور مذاکرات نموده و صلح نامه یی را در وزیرستان امضا میکنند که در نتیجه ان به تعداد 300 تن از نظامیان پاکستانی که در نزد طالبان و القاعده اسیر بودند در بدل رهایی 25 تن از اعضای طالبان و القاعده ازاد میشوند . این ترورستان حرفه یی وقتیکه در پاکستان با انها معامله و اتش بس صورت بگیرد ، انان بی کار ننشسته و به جانب افغانستان رو می اورند. در سانحه حمله انتحاری در ولایت بغلان که باعث شهادت و زخمی شدن بیش از یکصد تن از هموطنان ما بشمول شماری ازشخصیت های ملی و اعضای ولسی جرگه گردید . این موضوع را بلا فاصله سخنگویان طالبان درافغانستان که همیشه مسئولیت حملات ترورستی را در افغانستان به عهده میگیرند ، رد نموده و این عمل را محکوم نمودند .
بنأ واضح میگردد که این عمل با دسیسه سازی برون مرزی ها ، توسط افراد خارج از مرز طرح ریزی و عملی شده است . که این سانحه خونین را اولین اثراز اثرات بی شمار، حکومت نیمه نظامی در پاکستان میتوان شمرد.
ج- از نگاه اقتصادی
افغانستان که در حدود سه دهه جنگ و در بدری را پشت سرگذرانیده فعلا تمام ضروریات روز مره مردم ، وارداتی است و بیشترین کشور های که این مواد اولیه از انها به افغانستان صادر میشوند پاکستان و ایران میباشند .
در تابستان سال روان خورشیدی وقتیکه حکومت ایران تیل را در کشورش کوپونی ساخت اثرش را هموطنان ما در افغانستان مشاهده کردند که پطرول از ليتر 32 افغانی به 55 افغانی رسید و صف های طولانی بر تانک های تیل دولتی روز گار مردم را سیاه نمود . اکنون با اعلان این وضعیت حتما پاکستان مرز هایش را اگر نه بندد ، ممکن کمی سختی را به کار اندازد که دراین صورت واویلای تاجران و ترانسپورتران دوچند شده و باز نرخ مواد اولیه و کالای تجارتی پاکستانی در شهر های افغانستان بالخصوص پایتخت دو برابر خواهد شد . که این خود ضربه بزرگی بر پیکراقتصاد مردم و حاکمیت ناتوان افغانستان خواهد بود .
د - از نگاه اجتماعی
مردم افغانستان که در مدت سه دهه جنگ بیشتر به کشور پاکستان مهاجر بودند و شمار زیادی از این مهاجرین تاکنون نیز بنا بر عذرهای مختلفی که هر افغان دارد پاکستان را ترک نگفته و در شهر ها و یا کمپ های مختلف بود وباش دارند .
با اعلام این وضعیت در پاکستان ، مهاجرین افغانی اولین قربانی خواهند بود که توسط پولیس و ملیشه های سرحدی پاکستان ، ازار و حتی زندانی خواهند شد . وپس ازاین مهاجرین منبع درامد خوبی برای نیروهای امنیتی پاکستان خواهد بود . که این خود تاثیری بر وضعیت مهاجرین و حتی افرادی خواهد گذاشت که برای حل مشکلات ، معالجه بیماران و یا دید و باز دید از اقارب و خویشاوندان عازم پاکستان میگردند .
بنأ به این نتیجه میرسیم که وضعیت کنونی در پاکستان بزرگترین صدمه اش به کشور پهلو شکسته افغانستان و مردم غرق در رنج این سرزمین میرسد . اگرچه که ما انتظار های زیادی را از همسایه های خود داریم ولی متاسفانه که خداوند مارا در میان دوهمسایه یی انداخته که در یکی ان حاکمیت های ضد بشری و ضد افغانی سیاست میکنند و دردیگری مردم و حکومتش ضد بشر و ضد افغانی هستند که گویا افغانها حق اجداد انها را خورده باشند . درحالیکه از خیرات سر و زور بازوی افغانها این کشور ها راه صد ساله را در مدت بیست سال پیمودند.
منابع
سایت فارسی بی بی سی
سایت خبری اردوی بی بی سی
یاد داشت های شخصی نویسنده
بالا
بازگشت