محمد اسحاق فایز
صدای عبرت پارین
پگاهی ها
در آن هنگام کافق بر شانه های کوه در خون غرقه میشد باز
و از خاور به سوی آشیان شامگاهی هاش
کهن پیر آفتابِ نور بخشِ ، روشنی گستر
به طُمانینه ره مکشود
من از خواب غریب خویشتن بیدار می گشتم و می خواندم
سرودی را که عقابان
فراز قلة بالا بلند بام دنیا، قرنها شد می کند تکرار:
-"ایا ای سر زمین باستان و خانه خورشید نور افشان
من از آن گاهِ دقیانوس می بینم که در اعماق این خاک سعادت فر
درفش کاویانِ کهنة نام آوران راه آزادی
به خون رنگین و در بالا ستیغان باد را خشمانه یاد آرد:
دل جنگ آور بیگانه در این خاک می پوسد."
من از آن دیر گاهان تا به این غمناک سالانِ به خون آجین
غریو خشمناکِ آن عقابان را به گوش خویش دارم گوش
ومی بینم که چون در بیشه های خشک پندارانِ سرخین رای ها از عهد دقیانوس تا ایندم
دل جنگ آور بیگانه د راین خاک می پوسد.
بیاد آرید همراهان!
فقط در نیمه های عمرتان ای نیم قرنان خفته در نسیان
غریوی تند و هیبتناک از کو ه پایةهندوکشِ بشکوه بالا شد
وآن فریادِ هیبتناک
بسان رویش انوار گرما بخش این خورشید
میان دره ها و دشت های آریانا گشت و برما خفته گانِ دیر بازِ عصر یاد آورد:
"مگر دردست ها تان نیست آن خنجر
که رستم در اساطیر کهن در چاهسار خوفناکی در شدو با آن
جگر گه دیو را ببرید
که تا بیرون کند لَخت جگرش از تن
و خونش بر چکاند بر دو چشمانِ به "ظلمت بستةکاووس"(1)
برای روشنا یی ها
صدا پیچید و هی پیچیدو هی پیچید در اقصای این کشور
و رستم دست یازید خنجر مردانگی بگرفت
و در آوردگه شد، برکشید از تن جگر گاهان دیوان را
طلسم رازناک تیره گی ها یک به یک بشکست.
دگر ره من شنیدستم که مردی این شبان در کوچه ها فریاد میدارد:
کجایی رستما فرزانه ای دستان نام آور!
گَوا، نام آورا، ای پیلتن، ای پاسدار نام و آزادی!
یلا، رزم آورا، دیو افگنا، پیموده هفتم خوان!
سلیح از تن مگر افگنده ای در بیشة نسیان
صدایی از چکاچاک سُنان و گرزو شمشیرت نمی آید
مگر رهوار چابک پای تو_ رَخش، آن سُتور مانده در تاریخ
کشیده شیهه ای و یال افشان ره به کوه قاف تازیده است
بیا، کافراسیاب از گوی اژدر ها شده پیدا
و دیو قرن با افسون
میان قصر های وهم
چنان افگنده افسونی
که باردیگر اینجا در طلسم افتیده است "کاووس".
صدا برکش که چون فردا برآید آفتاب از خاوران، روشن
منم این من و این میدان و این کرزی که از سر می کند بیرون
به گاه رزم مغر بد سگالان را.(2)
دگر ره من صدایی از میان دشت های آبیاری گشتة این سال ها از خون
شنیدم شب نورد دره ها شهنامة دریا دلانِ خاک را می خواند:
_"بیادآرید همراهان!
شبی کز هیبت توفان و یلغار فجیع قرن
میان دره ها و راه های صعب ناک حاک
بسوی ناکجا های غریب با کوله باران راه افتادیم
و صد ها بار هم برگُستوان ابر را بر کوه ها دیدیم
کَزان بالا و بالا ها
به بال خویش نورین لعبتان_ افرشته گانِ سبز بالِ آسمان ها شب
بساطِ پرنیانی محضرِ فردای ما هموار می کردند
بیاد آرید همراهان!
شبی کز کوچ ما دیوار های کوی و برزن قصه می گفتند
گلوی داد را رگبار استبداد می برید
و از سر پنجه های باد
دم ابلیس را سوزان و خونین رنگ
به پشت سایه های شب روان شب دل و شب رای
میدیدم"
ایا ای راهیان خستة همراه
که کام از شهد آزادی نکردید یک نفس شیرین
بگوئید مر رفیقان را که زین بر رخش بگذارند(3)
پکاهی چون افق دامان پاک مهر اندازد
به روی سینة این خاک
"تهمتن" از فراز قلة تاریخ می آید
ووقتی با هماوردش بیامیزد به جنگ سخت
غریو خشمگینش این صدا باشد:
_" دل جنگ آوربیگانه در این خاک می پوسد"
2عقرب1386
کابل
(1)- کاووس نام یکی از شاهان ایران است در شاهنامه که در خود کامگی و جاه طلبی مشهور بود. به همین علت بنا بر روایت فردوسی (رح)در شاهنامه، او به مازندارن لشکر کشید و در آنجا به دست دیو سپیدبا پهلوانانش به اسارت در آمد. برچشمانشان طلسم تاریکی افگندندو کلید آن را قطره های خون جگر دیو سپید مقرر داشتند. رستم سرانجام از کار آن ها آگاه شد و برای نجات آن ها شتافت . به چاه اندر شدو با دیو سپید در آمیخت ، اورا کشت و جگرش را بیرون کردو قطره قطره خونش را بر چشم کاووس و پهلوانان ایران چکاند تا روشنی چشمانشان رادوباره یافتند.
(2)- اشاره به این بیت فردوسی(رح) است در شاهنامه:
چو فردا برآید بلندآفتاب
من و گرز و میدان افراسیاب
(3)- اشاره است به این مصرع از شاهنامه:
بفرمود تا رخش را زین کنند
بالا
بازگشت