زندگي نامه مفصل الحاج سيد بسم الله (بسمل)) بادغيسي
يكتن از شعرا بادغيس
الحاج سيد بسم الله (بسمل) فرزند حاجي عبدالاحد در سال 1306 هة .ش. درقريه پده نوكدري ولسوالي آبكمري مربوط ولايت بادغيس در يك خانواده زارع متولد شده تحصيلات خصوصي را نزد علما دين در رشته هاي فقه شريفءصرفءنحو ء تفسيرشريفءتاريخ اسلام وتاريخ ادبيات فارسي فراگرفته و كسب تحصيل نمود. انگيزه دنبال نمودن علوم برايش دست يابي به گنجينه آثار خطي وقلمي جد بزرگوارش ملاسيد حبيب الله خطاط چيره دست بوده كه باكمال تاسف آنهمه آثار باارزش كه بهترين گنجينه فرهنگي ملت ما محسوب ميشد در جريان تحولات سالهاي انقلاب مانند هزاران اثرذيقمت وارزشمند ديگرفرهنگيان كشورما بوسيله بي خبران فرهنگ سوز غارت وازبين برده شد. بسمل تخستين شعرش را درسن 14 سالگي حينكه از مرگ يگانه برادر جوانش اندوهگين شد سروده است ء در اشعار از سبك هاي مولانا صاحبءسعدي و حافظ پيروي نموده است. ديوان غزليات شاعر تحت عنوان (ناله بسمل) واثرديگري تحت عنوان (فانوس اخلاق) مجموعه اشعار اخلاقي ء ادبي و اجتماعيست كه خواسته هاء درد ها و مشكلات جامعه اش را تبارز ميدهد توفيق چاپ حاصل نموده است. مجموعه مقالات ديني و اخلاقي كه نسخه قلمي آن عنوان (تنويراخلاق) كه هنوزبه چاپ نرسيده مطالعه آن براي هرفرد مخصوصا جوانان ونوجوانان لازمي دانسته ميشود. درين اثر نويسنده كوشيده تا خوانند اش را متوجه آن سازد تا در جامعه ومحيط ماحول خود با همنوعان خويش چگونه مناسبات اخلاقي و روابط اجتماعي برقرار كند تا در صلح وآسايش حيات بسرببرند.
درين راستا ازآيات متبرك قرانكريم ءاحاديث شريفءگفته هاي بزرگان وپيشوايان چون حضرت مونالا بلخءحافظ ءسعدي وديگران موثرومفيد را مثال آورده است.
درشعربسمل از مي و ميخانه ءگل و بلبل وپروانه كمترسخني ديده ميشود او شعر را وسيله تربيت واصلاح ميداند.
ثبوت مطلب علمست گرشعر
به اوتعريف ميخانه چه فايده
وي منتقد و اصلاح گربودء در همه اشعارش اين خصلت ها بخوبي آشكارميباشدء وي نابساماني ها وبي عدالتي ها را باظرافت وزيبايي خاص كه شيوه وروش خودش بوده مورد انتقاد قرار ميدهد وراه اصلاح وچاره را اشاره مي نمايد.
انگيزه توصل به شعر به اساس فرموده خود شان فوت نابه هنگام يگانه برادر جوان شان در سال 1320 هجري شمسي كه درسن 27 سالگي دارفاني را وداع وبه رحمت حق پيوست ميباشد. ايشان در سن چهارده سالگي متكفل سرپرستي پدرپيرءمادر كهن سال وبازماندگان صغيربرادر گرديدند.بارنج والم روزگارءنابرابريءبي عدالتي ء جهل وفساد اجتماعي در روح وروان شاعر اثرگذاشته ودر اشعار انعكاس يافته است.
بسمل بادغيسي درتمامي اشعاروسروده هايش مبرمترين نيازمندي هاي اخلاقي واجتماعي زمان خويش را تبارز داده كمي و كاستي ها را نقادانه بازنگري وشيوه هاي اصلاح آنرا صميمانه بيان نموده اندء ازانتقاد تند وخشن پرهيزداشته بالحن آرام ومتواضع به نصيحت پرداخته زبان به سخن ميگشايد:
دوست صديق ازقصور آگه همي سازد ترا خار راهت را نماياند هويدا وعيان
شاعر در آثاريكه بصورت نظم و يا نثربه رشته تحرير درآورده بيشتربه تزكيه نفس وبزرگ نمايي روح ورسيدن به مدارج عالي و كمال انساني برمبناي عبادت و اكمال عقيده تاكيد كرده ومينگارد:
آدمي موجود معقول خداي اكبراست
گركرامت حفظ سازد ازملايك برتراست
بسمل طرفدار بيان حقايق در قالب شعر به سبك كلاسيك آن ميباشد. موصوف عليل وكم توان در سنين هفتادوسه سالگي ازعمر گرانمايه خويش گوشه نشيني اختيارنموده شب وروزشان را مشتاقانه به ذكروعبادت خداوند (ج) مي گذراند. شاعركه در مجلس آرايي وخوش صحبتي شهره زمان خود بوده از كليه مسايل دنياوي بريده به اصطلاح عام ترك دنيا گفته وقت وفرصت صحبت با كسي را نداشته ونقطه پايان به دفتراشعار گذاشته وچنين درسخن بسته اند:
خود موصوف هيچ گاهي به نشروچاپ اشعارومقالات شان از طريق مطبوعات اقدام نمي كردند وتنها يك بار سوانح مختصر و قطعه شعري از ايشان به مثابه نمونه كلام توسط مولوي محمد حنيف بلخي در مجموعه درمجموعه شعر فارسي آريانا (پرطاوس) به چاپ رسيده است.
قسميكه كه قبلا ذكرگرديد 2 مجموعه شعرموصوف (ناله بسمل)و (فانوس اخلاق) بچاپ رسيده امامجموعه تنوير اخلاق كه بيشتربصورت نثرطور نسخه اي جمع آوري شده تاكنون بچاپ نرسيده قرار گفته پسرموصوف شايد درآينده به نشر وچاپ آنهم اقدام صورتگريد.
بسمل بتاريخ 5 اسد 1380 ديده از جهان پوشيد و به رحمت حق پيوست.
نمونه كلام موصوف در چندين عنوان بعدا درين سايت بنشر خواهد رسيد
عصمت الله (مهربان)