اکادمیسین دستگیر پنجشیری
من بذر امید ،در جهان کاشته ام
تخم خرد وفکر جوان کاشته ام
دانم که زند جـــوانه امید وطن
دردانه ،برای مردمان کاشته ام
"فروغ هستی "
غبار فقید نماد مقا ومت ضد استبداد سلطنتی
دوران استقلا ل افغانستان است
روانشاد میر غلام محمد غبار ، یکی از مبارزان برجسته سیاسی وموء رخ نامدار دوران مشروطیت و استقلال کشوراست.
ایشان تمام زنده گی آگاهانه وپربار خو د ر ا در داخل ، خارج در زندانهای سیاه استبداد وتبعید وقف کار ومبارزا ت ترقیخواهانه مشروطه طلبانه و آزادیخواهانه کرد .
در جنبش جوانان دوران شاه آمان ا لله ، درکار پژوهشی انجمن ادبی کابل ، در شورای ملی دوره ء هفتم ، پایه گذاری جمعیت وطن و نشر جریده ء ندای وطن ، ومبارزات انتخاباتی وپارلمانی دوره ء هفتم شورای ملی اشتراک فعال ورزید .
نگارش ونشر مقالات بیداری بخش ضد استبدادی وضد زمینداری اربابی و افشاگری پیوندهای کثیف سرمایه داری دلال با اشر افیت فیودالی وامپر یالزم جهانی از خدمات درخشان غبار فقید بوده است .
در شرایطی که خاندان سلطنتی در دو راهه تاریخ قرارگرفته بود آرایشگران آشکار پنهان نقابدار وبی نقاب دربار ، بو یژه مدیحه سرایان ، مزدوران خانه زاد ، مبلغان برجسته ،بیروکراتهای کهنه کار و دستگاههای تبلیغاتی نظام فرتوت سلطنتی ، طبل کهن وگوشخراش سازش کاری فرصت طلبی و آستان بوسی را می نواخته اند ؛ زنده نام میر غلام محمد غبا ر نور محمد تره کی ، ببرک کارمل، استاد میر اکبر خیبر ، استاد علی محمد زهماء ، زنده نام محمد طاهر بدخشی و روانشاد محمد صدیق روهی کمیته تدارک کنگره اول (کنگره موءسس ) جمعیت دموکراتیک خلق را در 18 سنبله 1342 خورشیدی ، درست یکسال ویک ماه پیش از نفا ذ قانون اساسی ( 9میزان 1343 خورشیدی ) در جمال مینهء شهر کابل ، تشکیل کردند .
در ترکیب این کمیته میرغلام محمد غبار " رهبر جمعیت وطن " دوران دموکراسی نیم بند حکومت شاه محمود صدر اعظم ، نورمحمد تره کی ، عضو هیأت اجراییه ویش زلمیان ( جوانان بیدار ) ، ببرک کارمل یکی ا ز فعالان جنبش محصلان دانشگاه کابل ، استاد میر اکبر خیبر ونماینده گان برجسته ء همه نسلهای وطن اشتراک فعال داشته اند . کهنسال ترین عضو کمیته ء تدارک کنگره ء جمعیت دموکراتیک خلق روانشاد میر غلام محمد غبار درحدود هفتاد سال عمر وجوان ترین آن ، زنده نا م محمد طاهر بدخشی دارای سی سال و روانشاد صدیق روهی احتمالا جوان تر از محمد طاهر بدخشی بود ه اند .
دران هنگام در شهر کابل 10 تا 12 حوزه به اساس محل اقامت فعال بود نزدیک به 70 عضو دران حوزه ها برا ی تشکیل جمعیت دموکراتیک خلق ،مبارزهء باهدف سیاسی میکرد . درجریان طرح اسا سنامه ،تفاوت نظر میان میر غلام محمد غبار وببرک کارمل آشکار شد واین اختلاف نظرات در حوزه ها ،تعبیرهای گونه گون گردید. من منشی حوزه کارتهء پروان و شهر آرا بودم. با شماری ازرفقا نزد غبار فقید برای حقیقت یابی رفتیم .این نخستین ملاقات ما با این مرد گرم وسرد دیده ء سده ء بیستم ومشروطه خواه نامدار کشور ما بود. زنده نام میر غلام محمد غبار سرو وضع مرتب داشتند دریشی به تن کرده بود ند رنجهای دراز زندانها ، تبعید وافراطکاریهای مستبدان افغانستان شور زنده گی را در او خاموش نه توانسته بود. طوفانها وتند بادهای نامساعد زمان قامت برجسته آن بزرگمرد را خم نه کرده بود .
غبار فقید پس از صحبت توضیحی واقناعی بدون پرده پوشی ابراز نظر کردند که اختلاف نظر ما ماهیت سیاسی دارد . درحا ل حاضر از حدود ارزشهای دموکراتیک قانون اساسی وشاهی مشروطه نباید گامی فراتر نهاده شود. غبار پرده از ازروی استبداد استعماری و نظام شاهی برداشتند وفرمودند که شما از خاندان شاهی شناخت لازم ندارید تاکنون صدها مشروطه خواه را به دار آویخته اند لقمهء توب ساخته اند ،زندانی تبعید وازجا معه تجرید بدنام واز صف مبارزه ء فعال ضد استعماری وضد استبدادی بیرون ریخته و بی نقش کرده اند. ایشان با ناباوری کامل به دموکراسی شاهانه فرمودند که با نشر ونفاذ قانون اساسی ماهیت این خا ندان تغییر نه میکند. این کهنه کاران باز هم انقلابیون جوان ونورسته وطن مارا ، به میدان خواهند کشید وآنانر ا شناخته ترورسیاسی زندانی و شکار خواهند کرد ودر پل باغ عمومی به دار خواهند آویخت . بنا برین من مسوءولیت این گونه بیدادگریها را بعهده گرفته نه میتوانم . درپایان این دیدار ، به نماینده گی ازاعضای حوزه ء خود ، ازکار اقناعی ودلسوزانه روانشاد غبار سپاسگزاری کردم وبه ایشان اطمینان محکم بخشیدم که ما برمبنای اصل مبارزه دسته جمعی و مسوء و لیت فردی بارسنگین مبارزه ء اجتماعی خودرا آگاهانه وداوطلبانه به شانه میکشیم وطبعا مسوءول کردارگفتار ،اندیشه های سیاسی ومبارزات آگاهانه اجتماعی خود خواهیم بود ودرپایان این گفتگو ها ، غبا ر فقید آرزومندی خودرا برای سعادت و کامیابی ما ابراز داشتند ومرخص شدیم وبه این شیوه راه ما از ان مبارز پیر بیباک ودور اندیش جدا گردید ولی غبار فقید چند جلد افغانستان در مسیر تاریخ را پیش ازین که قیود سانسور رفع شده باشد توسط زنده یاد عبدالروءف بینوا بدست آورد ه بود یک جلد آنرا بوسیله سید عبدالحکیم شرعی درزندان مجرد قلعه ء کرنیل دهمزنگ جهت استفاده وعبرت اندوزی برایم فرستاد ند در ان سالهاهمانگونه که زنده نام غبار فقید پیشبینی کرده بودند ؛ به گناه اشتراک فعال در مبارزات انتخاباتی درحوزه ء انتخاباتی پنجشیر به بهانه تحریک مردم به قیام علیه نظام شا هی ، به شش سال زندان محکوم شده بودم . مطالعه ء کتاب افغانستان واقعا برای من تازه و آموزنده بود و بیدرنگ برای آگاهی همرزمان خویش رساله ای را پیرامون کتاب "افغانستان درمسیر تاریخ " غبار فقید به عنوان " معرفی افغانستان در مسیر تاریخ " نوشتم و آن رساله درحوزه های سازمان انشعابی " خلق کارگر" درسالهای 1350 خورشیدی توسط روانشاد ابرا هیم سامل ترویج گردید .
روان غبار فقید شاد باد که ماهیت ضدملی وپیوند خاندان طلایی را باهمه جسارت انقلابی فاش ساخت ونسلی از مبارزان کشور ودرقدم نخست مرا از خوابهای پریشان وسنگین قرون وسطایی بیدار کرد.
بزرگترین خدمت تاریخی میر غلام محمد غبار همانا معرفی تاریخ باستان خراسان اسلامی ، افغانستان معاصر وافشاگری افراطکاریهای طراز فاشستی خاندان نادرخان درجلد د وم افغانستان درمسیر تاریخ میباشد ، این خدمت بزرگ فرهنگی وتاریخی دربیداری هویت شعور سالم وروان ملی فرزندان وطن نقش آگاهی بخش وواقعا انقلابی بجا نهاد . وغبار فقید دردل مردم حقشناس میهن جاودانه شد.
با شناخت نقش فعال غبار فقید دربیداری سیاسی مردم افغانستان میتوان گفت که همه مبارزان ملی مشروطه خواه ودموکراتیک جامعه ، مدیون این موءرخ پاکیزه مغز میهن ما میباشند.
به هرحال همانگونه که در بالا یادشد یکی از پژوهشهای تاریخی شادروان غبار رسا له ء تحقیقی او مشهور به " خراسان " میباشد این رساله در سال 1326 خورشیدی با فهرستهای مضامین و مدارک آن توسط اداره ء " نشرات مجله ء آریانا " در 46 صفحه طبع واز سوی " انجمن تاریخ " انتشاریافته است.
چاپ دوم این رسا له به پیشواز صد مین سالگرد تولد غبار فقید در سال 1377 خورشیدی برابر به 1998م به ابتکار و مصرف شخصی زنده نام محمد ظاهر یونسی وکیل دو رهء دوازدهم ولسوالی نهر شاهی ولایت بلخ ، به تیر اژ یکهزار نسخه درشهر پشاور چاپ شد.
دوستی که نسخه نایاب "خراسان" را دراختیار یونسی وناشر چاپ دوم خراسان سخاو تمندانه قرار داده بود ه اند به ا حتمال قوی محترم عزیز عظیم یکی ازفرزندان فرهیخته شهر تاریخی هرات ودرحال حاضر در امریکا پناهنده میباشند. وظیفه طبع و تصحیح را من خود داوطلبانه به عهد ه گرفته بودم دران سال درپشاور زنده گی میکردم ملا محمد عمر مرا با دیگر اعضای کمیته ء مرکزی ح.د.خ.ا. سزاوار مجازات سنگین دانسته و فهرست نامها ی ما را ، در دروازه های مساجد حیات آباد پشاور اعلان کرده بود . پس از نشر رساله ء خراسان ودیگر آثار تاریخی و ادبی خود پشاور را بیدرنگ به قصد ترکمنستان و شهر مرو و زادگاه ابو مسلم خراسانی ترک گفتم و چاپ دوم رساله غبار فقید به این ترتیب در شرایط دشوار غربت در ترکمنستان نو استقلال و بیطرف ، آزادانه به دانشمندان علوم تاجکستان ترکمستان ازبکستان افغانستان وبه علاقه مندان تاریخ وفرهنگ خراسان وشماری ازدوستان مشترک یونسی ، واین جانب به تدریج در شهرهای بلخ وهرات اهداوپخش شد.
این جانب نیز به مقصد فراهم آوری تسهیلات لازم برای پژوهشگران محترم فهرست مدارک این رساله ء تحقیقی غبار فقیدرا به ترتیب الفبا وبا رعایت اصول اکادمیک تحقیق ، تنظیم تکمیل و در دیارا ن غربت دین خودراولو اندکی اداکردم . اینک یک نسخه ء چاپ دوم ر ساله ء خراسان را به جراءت عزیز گرداننده سایت آریایی اهدا میکنم وباوردارم که زمینه استفاده ء دایمی آنرا بیاد وبود صد نهمین سالروز تولد غبار فقید درسایت آریایی فراهم میکنند.
بباورم درحال حاضر که صدها هزار هموطنان ما به کشورهای همسایه و دور نزدیک ما وبه تمامی قاره های سیاره ء ما مجبور به مهاجرت وخانه بردوش شده اند وکودکان نوجوانان وفرزندان تبعیدیان قرن بیست ویک افغانستان ، شور بختانه هنوزهم به بهانه دخالت مداخله تجاوز نفوذ و حضور القاعده طالبان وخاشخاش سالاران ونبود صلح وثبات دربخشی از افغانستان از وطن وپاسدار ان اصیل آب وخاک ، ازتاریخ ، فرهنگ ، زبان ، بویژه از سنن پرافتخار پیکار های ملی آزادیخواهانه ومیراثهای گرانبهای فرهنگی نیاکان آزاده خویش ، با آ هنگی شتابان جدا و بیگانه میشوند . طبع ونشر بازنگری نقادانه چنین آثار نا یاب تاریخی وظیفه مبرم مرکز تاریخ اکادمی علوم افغانستان دانشمندان دانشگاهها ومراکز فرهنگی وپژوهشی کشورما میباشد .
از همدیار ارجمندم بقایی پامیر زاد و جراء ت عزیز گرداننده سایت آریایی سپا سگزارم که مرا یک شب پیش از تجلیل ویادوبود صدونهمین سالروز وفات غبار فقید متوجه این امر خیر فرمودند تا اندکی از کثیر دین ملی تاریخی وفرهنگی خودرا درپیشگاه غبار فقید وخانواده فرهنگی تاریخی ورنجدیده ایشان ادا کنم .
شا د و از غمهای غربت نیرومند تر باشند و در راه روشن وروشنگری با قدمهای استوار واستوار تری به پیش گام نهند
با عرض حرمت
اکادمیسین دستگیر پنجشیری
ایالت واشنگتن -امریکا
22 فبروری 2007 میلادی