ميرويس جلالزی
منازعه روي ديورند شدت ميگيرد
در يك اقدام سريع و برق اسا پاكستان حالا قصد دارد به منظور مهار نمودن دهشت افگنان و جلوگيري از عبور و مرو طالبان شورشي به دو طرف خط ديورند ماين گذاري نموده و در بعضي از قسمت هاي اين سرحد كه اكثر قسمت هاي آن را جنگلات انبوه و كوهاي بلند قامت تشكيل داده است موانع خار دار اينجاد نمايد .
همه افغان ها و به خصوص پشتون ها كه خود را بعد از تحول تازه يي به رهبري امريكا در سال 2001 قوم حقير اين كشور ميشمارند اين بار نيرنگ تازه پاكستان را تقبيح و مرود خواندند .
طي 5 سال اخير بار ها درگيري هاي خونين در امتداد اين سرحد بي رسميت گاهي ميان طالبان و نيروهاي خارجي و گاهي هم ميان سربازان افغان و طالبان و در موارد هم ميان اقوام ساكن در اين مناطق با نيروهاي امريكايي رخ داده است .
در تازه ترين روي داد ها از شليك خم پاره ها از انسوي خط ديورند بالاي واحد هاي گشت زني افغان و ناتو و همچنان پايگاه هاي پوليس گزارش شده است .
روابط اسلام آباد و كابل بعد از سفر خورشيد محمود قصوري وزير خارجه پاكستان به افغانستان دور تاريك خود را در تاريخ اين دو كشور ميپيمايد .
منازعه روي خط ديورند روز تا روز ميان مردم و حلقات دولتي دو كشور همسايه شدت ميگيرد و حالا شك و شبه هاي تازه يي ميان مردم عوام اين دو ملت دارد شيوع ميابد.
تروريزم بيرون مرزي:
اداره حامد كرزي بار ها پاكستان را به طور مستيقم و ياغير مستقيم متهم كرده است كه تروريستان در مناطق نيمه خود مخطار سرحد پاكستان پنهان شده اند و وقت و ناوقت در جريان روز و شب وا رد خاك افغانستان ميشوند و به حملات ضد افغاني ميپردازند .
اما پاكستان اين را جز شايعه چيزي ديگري نميدانست كه گويا تروريستان در خاك پاكستان تربيه و تجهيز ميگردند و در همان جا آموزش گاه هاي فنون انتحاري نيز موجود است .
بعد از انكه پوليس ايالت بلوچستان پاكستان در چندين مورد طالبان مجروح را كه در نبردها با نيروهاي افغان و ناتو در جنوب افغانستان خساره مند شده بودند را از شفاخانه هاي شهر كويته بازداشت كردند اتهمات مقامات افغان اندك اندك به حقيقت پيوسته رفت .
طبق اظهارات منابع طالبان صدها جنگجوي پاكستاني با آنان پيوسته و وارد جبهات مشترك جنگي عليه نيروهاي خارجي در افغانستان شده اند .
به گمان آنان كه ميخواهند در افغانستان جهاد نمايند .
باري هم درفش افغانستان در ولسوالي گرمسير هلمند از سوي طالبان پاكستاني و متحدين افغان آنان به آتش كشيده شد و درفش لشكر طيبه پاكستان براي چند ساعت به اهتزاز در آمد .
اين پاكستاني ها بنيادگر وفا داران يك تنظيم اسلامي موسوم به لشكر طيبه بودند كه به همكاري دوستان افغان خود شتافته بودند .
پاكستان هم در مورد عبور و مرو تروريستان از دو طرف مرز به خاك يك ديگر گفتني هاي دارد آنان به اين باور اند كه اين مشكل در هر دو سوي خط ديورند موجود است اما پاكستان نيروي بيشتر و تجهيزات بهتر را براي كنترول مرزي به كار گرفته است .
اسلام آباد ادعا ميكند كه 80 هزار نيروو خود را در مرز هاي دو كشور جابجا نموده است و بيش از 800 سرباز اين كشور قرباني مهار نمودن فعاليت هاي چريكي دهشت افگنان از سال 2001 ميلادي به اين سو شده است .
باري هم ريس جمهور پاكستان به يك روزنامه امريكايي گفته بود كه گويا رهبر فراري طالبان و شبكه تروريستي القاعده كه مسول حملات 11 سپتامبر در امريكا است در امتداد مرز هاي افغانستان و پاكستان اما در خاك افغانستان پنهان شده است زيرا دولت كابل بالاي مناطقه سرحدي خود حاكميت چنداني ندارد و اين دو رهبر و صد ها تن از طرفدارانش با استفاده از ضعف دولت مركزي كابل از همين محملات پلان هاي تروريستي كه حتي سرحد آن به شهر مصون چنون لندن انگلستان رسيد را طرح ريزي مينمايد .
پشتون هاي ديورند :
بيتشرين تعداد از باشنده گان خط ديوريند پشتون ها هستند .
در اينسوي مرز ها نيز پشتون ها زيست دارند و در بعضي از موارد روابط بين اين مردمان طوري بافت خورده است كه روابط خيشاوندي بين پشتون هاي دو طرف مرز نيز برقرار شده است .
باشنده گان مناطق كه شامل خط ديورند هستند از نگاه فرهنگي تفاوت چنداني با اقوام پشتون كه در اين سوي مرز زيست دارند ندارند .
هم زباني ، هم لباسي ، هم رواجي و از عنعنه هاي مشترك ميتوان در اين مورد ياد كرد .
از سال ها به اين سو حكومت هاي مركزي پاكستان و افغانستان براي اعمال نفوظ در مناطق مرزي ناكام مانده است و اين مردم بدون داشتن كدام قانون مشخص كه از سوي حكومت هاي مركزي وضع شود مسايل حقوقي خود را خود ذريعه جرگه ها حل و فصل ميكند و به قانون شريعت اسلامي سخت اعتقاد دارند .
آنان جرگه هاي قومي را ارج ميگذارند حتي در موارد كه طلب يك عضو فاميل را در بدل حل مسله مورد مشاجره نمايند .
ايا پشتون هاي مناطق مرزي كه در اين سو و آن سوي خط ديورند زندگي ميكنند با اين تصميم اسلام اباد كه ميخواهد ذريعه ماين و ايجاد موانع خار دارد جلو عبور و مرور افراد
نا مطلوب را بگيراند راضي اند ؟
مصدق عليزي باشنده شهرك شيكي وزيرستان شمالي است .
وي ميگويد او روازنه دو مرتيه و در بعضي از موارد الي سه بار وارد خاك افغانستان و دوباره به پاكستان ميرود و اگر دولت پاكستان به چنين اقدام دست بزند وي به شدت مخالف آن است .
مهرخا ن افريدي كه فروشنده اسلحه در بازار تل است حل اين مشكل را به خدواند ارجاع كرد .
او گفت خداوند اين مشكل را حل كند كنترول اين سرحد از توان بشر خارج است .
شيخ الله كه مشغول تجارت در بندر تورخم است اين عمل پاكستان را خلاف موازين انسانيت و بشريت خوانده و آن را محكوم كرد.
اما سياست مدارن قبايلي چي واكنش از خود نشان داده اند ؟
محمود خان اچكزي رهبر حزب عوامي ملي پشتون خواه به يك اجتماع چندين صد نفري در شهر كويته گفت انگليسها اين را پذيرفته اند كه پشتون هاي دو طرف مرز مانند دو فاميل اند كه هيچ كس توان جدايي آنان را ندارد و نميتواند داشته باشد .
آقاي اچكزي ميگويد : مردم قبايل در هنگام جهاد در افغانستان سهم فعال داشته اند و قرباني اول ماين ها شده اند اولاد هايشان پاها و دستشان را در انفجارات ماين هاي كار گذاري شده هنگام جهاد و مهاجرت ها از دست داده اند و صدها پدر و مادر فرزند انشان را و بر عكس اطفال والدينشان را در حادثات ناشي از ماين هاي فرشي از دست داده اند و نميخواهند اين حادثات دوباره تكرار شوند .
محمود خان اچكزي كه خود را نماينده اكثريت پشتون هاي ديورند قلم داد مينمايد گفت : ما پشتون ها اين اقدام پاكستان را به هيچ وجهه قبول نداريم و آماده هستيم عليه آن به پاه بايستيم
خط ديورند و راه حل ديپلوماتيك :
روابط بين دو كشور اخيرا گراف تيره خود در تاريخ دو كشور را ميپيمايد .
اسلام اباد كابل و برعكس كابل اسلام آباد را متهم به دخالت در امور كشورش مينمايد .
پاكستان ميگويد دولت افغانستان بلوچ هاي جدايي طلب پاكستان را در خاك كشورش پناهندگي سياسي ميدهد و اكثريت رهبران بلوچ در خاك افغانستان و به طور دقيق در پايتخت ( كابل ) به سر ميبرند .
در يك نگاه كوتا به تاريخ بلوچان پاكستان اين حقيقت را ميتوان دريافت كرد كه بلوچان پاكستان از سال 1992 به اين سو خواهان آزادي از پيكر كنوني پاكستان اند .
آنان در سال 1994 ميلادي جنبش موسوم به ( بلوچ ليبريشن آرمي ) را تشكيل دادند .
اين نهضت آزاديخواه به صورت مستقيم و غير مستقيم بار ها با حكومت مركزي درگير شده است تا آنكه اخيرا نيروهاي پاكستان طي يك حمله غافلگيرانه نواب اكبر خان بگتي رهبر بلوچان پاكستان را كه از محبوبيت خاص ميان بلوچان برخوردار بود از پای در آورد .
در كتاب كه از سوي يكتن از فعالين آزاديخواه بلوچ در سال 1992 در انگلستان به نشر رسيد نقشه كلي از بلوچستان آينده به تصوير كشيده شده است .
در اين تصوير نويسنده بلوچستان را يك كشور جدا گانه در آسيا ترسيم مينمايد كه روابط نزديك و حسنه با همسايگان خود چون پاكستان ، افغانستان و ايران را دارد .
نويسنده ميگويد بلوچستان در نقشه چديد سومين كشور نفت خير جهان ميشود و همچنان داري ميدان هوايي بين المللي هم ميباشد تا روابط بازرگاني را هر چه بيشتر ميان كشورهاي جنوب آسيا و آسيايي ميانه بر قرار نمايد .
بندر گوادر ايالت بلوچستان كه در حال حاضر از سوي متخصيصين چينايي در بدل حدود 8 مليارد دالر امريكايي به سيستم پيشرفته تعمير و تجهيز ميگردد در اين كتاب آرزوهاي بلوچان بندر محسوب شده است كه كشورهاي آسيا ميانه را از طريق افغانستان و ايران با آبهاي گرم خليج عرب وصل مينمايد .
دولت پاكستان سال ها است كه صد راه بلوچ ليبريشن آرمي شده است و صدها رهبر و جنگجوي آزاديخواه اين تحريك را از بين برده است .
بلوچان نيز تاسيسات حكومتي و پايپ لاين هاي گاز را به بهانه انتقام هدف قرار داده اند .
در اين بخش بر ميگرديم به مسله ديپبلوماسي افغان پاكستان .
پاكستان بر علاوه بيم از عرض اندام احتمالي بلوچستان به حيث يك كشور مستقل از اين هم در هراس است كه دولت افغانستان رقيب اتومي اين كشور يعني هندوستان را موقع داده است تا قونسلگري هاي خود را در ولايت جنوبي چون كندهار مستقر نموده و از اين رو هندوستان هر چه بيشتر خود را آماده دخالت در امور پاكستان سازد .
اما دولت افغانستان بار ها اين بيم پاكستان را بي مورد خوانده و هند و پاكستان را همسايگان خوب و حسنه اين كشور كه در موارد سختي با كابل همكاري نموده است عنوان كرده اند .
با اين حال هنوز هم بيم پاكستان موجود و در حال افزايش است .
ريس جمهور افغانستان اقاي حامد كرزي گفته است او در ديدار اخير خود با ريس جمهور امريكا جورج دبيلو بوش در حضور جنرال پرويز مشرف ريس جمهور پاكستان به لهجه صريح اين را بيان نمود كه اگر پاكستان از افغانستان خاطره تلخ و يا هم شكايت دارد ميتواند آنرا بدون بيم و ترس در ميان گذاشته و امريكا نيز از چنين حق برخوردار است.
كارشناسان امور سياسي در منطقه و ديپلوماتان غربي ماشين ديپلوماسي دولت افغانستان را به طيارات شركت آريانا تشبيه كرده است كه در كشورهاي منطقه و جهان آن را به نام آنشاالله ايرلاينز ميشناسند . زيرا حكومت افغانستان انجام هر معضله را كه ميتوان آن را با قاطعيت حل كرد به انشاالله متوصل ميسازد.
فشار هاي خارجي :
اين واضع است كه حالا حكومت پاكستان از سوي بيتشرين تعداد از كشورهاي جهان كه در مبارزه با تروريزم جهاني متعهد اند به نه كار ايي و تنبلي متهم شده است .
حكومت پاكستان در حال مسله ماين گذاري و ايجاد موانع خار دار را در سرحد خود با افغانستان به زبان مياورد كه قرار است جرگه موسوم به جرگه امن منطقوي عنقريب بين دو كشور برگذار گردد .
هدف جرگه فروكش خشونتها و حل تنش هاي اخير ميان اسلام آباد و كابل عنوان شده است .
طرح اين جرگه از سوي ريس جمهور افغانستان هنگام ديدار خود با ريس جمهور امريكا و حمتا پاكستاني اش در واشنگتن پيشكش گرديد كه مورد استقبال هر دو جانب قرار گرفت .
وزير خارجه هالند كه كشورش عضويت ناتو و تعداد از سربازان خود را در مبارزه با تروريزم به افغانستان فرستاده است در سفر اخير خود به افغانستان و بعدا به پاكستان با مقامات اسلام آباد در مورد امنيت مرزي بحث و مذاكر نمود .
نامبرده از مقامات ارشد حكومتي پاكستان تقاضا كرد كه سرحدات خود را هر چه بيشتر محكم و محكمتر نمايد تا دهشت افگنان از آن وارد خاك افغانستان نشود .
مقامات ارشد كشورهاي عضو ناتو كه در سال گذشته ميلادي سربازانشان بيشتر مورد حملات انتحاري و ماين گذاري هاي كنار جاده قرار گرفته بودند در يك نشست رسمي خود اين را به صراحت ابلاغ كردند كه ديگر نميتوانند قتل اولاد هاي خود را از نزديك نظاره كنند و پاكستان بايد در مورد از شدت و قاطعيت صد در صد كار گيرد .
سران ناتو نيز به اين موضوع پي برده اند كه تروريستان در كجا تمويل ، تجهيز و تربيه ميشوند .
اداره استخبارات پاكستان ( اي ، اس ، اي ) كه حالا بين افغان ها و متحدين غربي آنها به يك اداره بدنام ، بي بندوبار و دو رو معروف شده است از هر چي بيشتر به كالبد پاكستان لكه ننگين وارد كرده است .
اين اداره امروز به طرح ريزي پلان هاي دهشت افگني تجهيز تروريستان و تمويل كننده مالي آنان متهم است و در بعضي از موارد به شستشوي مغزي جوانان زير سنين 25 سال كه خود را انتحار ميكنند نيز با ثبوت اتهام بار شده است .
كاسه تحمل جامعه جهاني براي اسلام آباد هم اكنون دارد لبريز ميشود از اين رو پاكستان ميخواهد قبل از اقدام جدي خود را به گونه انعطاف پذير و صادق جلوه دهد و از همين رو ميخواهد با ماين گذاري بعضي از مناطق مرزي افغانستان و پاكستان به جهانيان وانمود نمايد كه پلان ها و اقدامات جدي را دارد در مبارزه با تروريزم عملي منيمايد و با اين اقدام به يك تير دو فاخته را شكار نمايد.
تاريخچه ديورند :
در سال 1983 ميلادي امير وقت عبدالرحمان خان در اثر فشار هاي انگليس اين معاهده پر منازعه را كه رسميت بين المللي ندارد را با مرد به نام مورت ميرد ديورند به امضا رسانيد .
قبل از اينكه اين معاهده عقد شود مردم مناطق تحت قيادت عبدالرحمان خان و تعداد از سك هاي پنجاب هند امادگي خود را براي مقابله عليه نيروهاي اشغال گر اعلام داشتند اما امير عبدالرحمان خان به منظور بقاي سلطه خود دست به امضا توافقنامه موسوم به ديورند نمود و مناطق زيادي از چترال الي وزيرستان جنوبي از پيكر افغانستان جدا گرديد .
اين مناطق شامل صوات ، باجور ، چترال ، ارناوي ، وزيري ، داورچاگي و چمن مياشد .
نقطه آغازين اين خط پر منازعه كوتل كليك ميباشد كه با طول 2430 كيلو متر به كوه ملك سياه مي انجامد .
ظاهرا افغان ها به اين باور اند كه معياد ديورند از تاريخ عقد الي 100 سال مدار اعتبار بود اما اين هم به صورت دقيق معلوم نيست و نه هم در كدام ياداشت از اعتبار آن حكايت شده است . .
Af2
پاكستان :
نخست وزير پاكستان در سفر اخير خود به افغانستان گفت كه ما به دوستي بين اسلام آباد و كابل فخر مي كنيم از اين رو ميخواهيم با ماين گذاري و ايجاد موانع خار دار صد را در مقابل عبور و مرور تروريستان به دو طرف مرز ايجاد نمايم .
آقاي عزيز كه با قاعطعيت از اين اقدام كشورش كه تا حال در قالب يك طرح موجد است دقاع ميكرد گفت: ماين گذاري ميتواند در بعضي از قسمت هاي محدود موثر باشد واين موانع هر گز به مفهوم قطع روابط ميان مردم افغانستان و پاكستان نيست .
وي گفت به هر دو طرف مرز عوامل است كه امنيت رامختل مي سازد ودر كنار آن مي كوشيم جلو عبور و مرور افراد نا مطلبوب را بگيريم .
نخست وزير پاكستان علاوه كرد در اين هيچ شك و شبه وجود ندارد كه افغانستان و پاكستان با هم علايق ديرينه نداشته و اسلام اباد به امنيت ، استقلال و حاكميت افغانستان احترام ندارد.
وي گفت :كشورش در مبارزه با افراطيت ، تروريزم و تاريكيزم متعهد است .
افغانستان:
ريس جمهور افغانستان حامد كرزي كه بار ها اخبار منتشره پاكستان مبني بر ماين گذاري مرزي را تقبيح كرده است اين بار در حاليكه در كنار شوكت عزيز ايستاده بود در خطاب به خبرنگاران و مهمان پاكستانيش گفت : تروريزم رانميتوان باماين گذاري و سيم خار دار از بين برد واز بين بردن اين پديده منفور نياز به كار گروپي دارد .
كرزي اين اقدام پاكستان راجز ايجاد درز ميان فاميل هاي دو طرف خط ديورند چيزي ديگري نميخواند .
ريس جمهور افغانستان يگانه را حل معضله را در سه چيز ميبيند :
1. از بين بردن منابع تروريستان
2. بستن و شناسايي تمويل كننده گان تروريستان
3. از بين بردن آموزش گاه هاي تروريستان .
راه حل :
اكثريت مردم افغانستان سواد كافي ندارند و در تاريخ خود به اسم مانند ديموكراسي چندان آشنايي و در بعضي از موارد چون حال به آن دلچسپي هم نداشته اند . و هرگز به چشم دوست به خارجي ها نگاه نكرده اند .
اگر به تاريخ 5 هزار ساله اين كشور نظر بي افگنيم قادر به دريافت مسله ميگرديم كه افغان ها خارجيان را به صفت نيروهاي اشغال گر شناخته و نظر به روابط ديني و عنعنوي افغان ها با خارجيان سازش نكرده اند .
آنان چندين مراتب عليه نيروهاي خارجي با وسايل و تجهيزات نا چيز به پا بر خاسته اند و حكومت هاي حاكم را سرنگون كرده اند و به اين دليل هيچ گاه كشورهاي غربي و ايالات متحده امريكا به دوستي افغانها مطمين نيست و در نتيجه هر ديپلوماسي را كه حكومت هاي سر اقتدار افغان اختيار ميكند با گذشت زمان به ناكامي مي انجامد .
مسله ديگر اين است كه حكومت هاي حاكم در افغانستان در هيچ مورد حمايت مردمي را با خود نداشته است و اين مسله خود ناكامي حكومت را نمايان كرده است .
مسله ديگر اينست كه مردم افغانستان در طول تاريخ تحت نفوذ ملا ها و اشرافيون قرار گرفته اند و گروه ا ول دين را وسيله قرار داده و مردم را در تاريكي قرار داده اند و هم چنان
گروه دوم يعني اشرافيون از مردم عادي به حيث برده و وسيله استفاده كرده اند.
از طرف ديگر نيروهاي خارجي كه به منظور نجات مردم افغانستان و پياده نمودن اصول ديموكراسي به افغانستان امده اند بار ها گفته اند كه آنان به منظور كسب خاك افغانستان
مبارزه نه مي كنند و نگهداشت خاك افغانستان نيز جز وظيفه آنان نيست .
پس در مسله خط ديورند هر افغان سهم دارد و حل مسله به تصيم هر فرد افغان چي در شمال و چي در جنوب نياز دارد .
راهی كه براي حل مسله پيشنهاد مي نمايم اينست كه از باشنده گان مناطق كه از پيكر افغانستان جدا شده اند همه پرسي صورت گيرد .
در اين همه پرسي باشنده گان اختيار دارند كه با پاكستان مي مانند و يا ميخواهند با افغانستان يكجا شوند .اگر آنان تصميم به يكجا شدن با پاكستان دارند دولت افغانستان حق ممانعت آنان را ندارد و بر عكس اگر پاكستان مانع پيوست آنان با پيكر افغانستان شوند پس اين خود روشن وهويدا است كه پاكستان موازين بين المللي را نقص كرده و حق ايجاد موانع در مقابل تصميم آنان را ندارد .
بالا
بازگشت